دوران پیشاکلمبی

دوران پیشا-کُلُمبی (به انگلیسی: Pre-Columbian era) به برهه‌ای از تاریخ قاره آمریکا اطلاق می‌شود که هنوز مردم اروپایی به این قاره وارد نشده بودند. عبارت پیشاکلمبی به دوران پیش از کشف قاره آمریکا توسط کریستف کلمب اشاره دارد. این دوران گاهی فقط برای عصر زندگی سرخپوستان آمریکا، پیش از ورود ماجراجویان اروپایی مطرح می‌شود. دوران پیشاکلمبی در مباحث تاریخی به دوران تمدنهای بسیار کهن قاره آمریکا مثل اولمک، آزتک‌ها، مایاها و امپراتوری اینکا نیز اشاره دارد.^[۱]

هرمی در شهر باستانی یاکسچیلان
معماری تمدن مایا در شهر باستانی اوکسمال
مجسمه‌هایی در شهر باستانی تولا واقع در ایالت هیدالگو مکزیک
هرمی در شهر باستانی اوکسمال
هرمی در شهر سن آندرس، السالوادور
"تیکال"، یکی از بزرگترین سایت‌های باستانی و شهری پیشکلمبیایی در شمال گواتمالا است.

پانویس[ویرایش]

↑ Sorenson, John L. and Johannessen, Carl L. (2006) "Biological Evidence for Pre-Columbian Transoceanic Voyages." In: Contact and Exchange in the Ancient World. Ed. Victor H. Mair. University of Hawai'i Press. Pp. 238-297. ISBN 978-0-8248-2884-4; ISBN 0-8248-2884-4

[1] Sorenson, John L. and Johannessen, Carl L. (2006) "Biological Evidence for Pre-Columbian Transoceanic Voyages." In: Contact and Exchange in the Ancient World. Ed. Victor H. Mair. University of Hawai'i Press. Pp. 238-297. ISBN 978-0-8248-2884-4; ISBN 0-8248-2884-4

[۱]

ن ب و دوران پیشاکلمبی سرخپوستان
آمریکاها	سرخ‌پوستان دیرین • پیشینه ژنتیکی بومیان قاره آمریکا • باستان‌شناسی قاره آمریکا • سرخ‌پوست
آمریکای شمالی	تاریخ حوادث ساکنان بومی قاره آمریکا • چیچیمکا • فرهنگ هوپول • تمدن میسیسیپی •
آمریکای مرکزی	گاه‌نگاری آمریکای مرکزی – فرهنگ کاپاچا – چولولا – کوکله پیشاکلمبی – فرهنگ اپی-اولمک – مردم هواستک – ایزاپا – میکستک – اولمک – پیپیل – کلپا – گورهای صخره ای غرب مکزیک – فرهنگ تئوچیتلان – دولت تاراسکان – تئوتیهواکان – فرهنگ تلاتیلکو – تولتک – توتوناک – عصر کلاسیک وراکروز – زوچیپالا – زاپوتک
آمریکای جنوبی	بومیان آمریکای جنوبی – دوره های فرهنگی پرو – کانیاری – تمدن چاچاپویا – تمدن چاناسی – تمدن چاوین – چیمو – ال آبرا – تمدن آبی موند – فرهنگ باستانی لاس وگاس – تمدن لیما – لاتولیتا – مانتینیو-گوانکاویلکا – ماپوچه – موچه – تمدن مولو – موئیسکا – تمدن نارینیو – تمدن نازکا – تمدن نورته چیکو – تمدن کیمبایا – سن آگوستین , هوئیلا – شوار – تمدن سیکان – تائینوها – تایرونا – تیاهواناکو – تیرادنترو – تمدن بالدیبیا – تمدن واری
	آزتک‌ها	قوم مایا	امپراتوری اینکا (تمدن اینکا)
زبان	زبان ناهواتل	زبان مایایی	کچوآ
نگارش	خط آزتکی	خط مایایی	کیپو
دین	دین آزتک	دین مایا	دین اینکا
اساطیر	اساطیر آزتک	اساطیر مایا	اساطیر اینکا
تقویم	تقویم آزتک	تقویم مایا
جامعه	جامعه آزتک	جامعه مایا	جامعه اینکا
پیدایش	چینامپا	معماری مایاها	معماری اینکاها (سیستم راه‌های اینکاها) کشاورزی اینکا
تاریخ	تاریخ آزتک		تاریخ امپراتوری اینکا
مردم	مونته‌زومای یکم مونته‌زومای دوم کوئیتلاهواک کوائوهتموک	کینیچ جاناب پاکال اواکساکلاجوم اوباه کاویل جاساو چان کاویل یکم	مانکو کاپاک پاچاکوتک آتاهوالپا مانکو اینکا
اشغال	شکست آزتک از اسپانیا (ارنان کورتس)	فتح یوکاتان توسط اسپانیا (فرانسیسکو دِ مونتخو) فتح گواتمالا توسط اسپانیا (پدرو دِ آلوارو)	شکست اینکا از اسپانیا (فرانسیسکو پیزارو)
جستارهای وابسته
– مبادلات کلمبیایی – نگارش در آمریکای مرکزی – آشپزی سرخپوستان – سفالگری سرخپوستان – پیشینه جمعیتی بومیان آمریکا – هنر پیشاکلمبی – نقاشی در آمریکای باستان

ن ب و امریکای شمالی پیشاکلمبی
فرهنگ‌‌های باستان‌شناسی	North American pre-Columbian chronology • Adena • Alachua • مردمان باستانی پوئبلو • Baytown • Belle Glade • Buttermilk Creek Complex • Caborn-Welborn • Calf Creek • Caloosahatchee • Clovis • Coles Creek • Deptford • Folsom • Fort Ancient • Fort Walton • Fremont • Glades • Glacial Kame • فرهنگ هوپول (List of Hopewell sites) • Hohokam • Leon-Jefferson • تمدن میسیسیپی (List of Mississippian sites) • Mogollon • Monongahela • Old Cordilleran • Oneota • Paleo-Arctic • سرخ‌پوستان پالئو • Patayan • Plano • Plaquemine • Poverty Point • Prehistoric Southwest • Red Ocher • Santa Rosa-Swift Creek • St. Johns • Steed-Kisker • Tchefuncte • Tocobaga • Troyville
پایگاه‌های باستان‌شناسی	Angel Mounds • Bandelier National Monument • The Bluff Point Stoneworks • تپه‌های کاهوکیا • پارک ملی تاریخی فرهنگ چاکو • Casa Grande • Coso Rock Art District • Eaker • Effigy Mounds National Monument • Etowah Indian Mounds • Eva • Folsom Site • Fort Ancient • Fort Center • Gila Cliff Dwellings National Monument • Holly Bluff Site • Hopewell Culture National Historical Park • Kincaid Mounds • Kolomoki • Manitou Cliff Dwellings • Marksville • Meadowcroft Rockshelter • پارک ملی میزا ورده • Moorehead Circle • Moundville • Mummy Cave • Nodena Site • Ocmulgee National Monument • Old Stone Fort • Parkin Park • Pinson Mounds • Portsmouth Earthworks • Poverty Point • Pueblo Bonito • Rock Eagle • Rock Hawk • Salmon Ruins • Serpent Mound • Spiro Mounds • SunWatch • تائوس پوئبلو • Toltec Mounds • Town Creek Indian Mound • Winterville
دیگر موارد	Ballgame • Black drink • Buhl woman • Calumet • Chunkey • Clovis point • Container Revolution • Eastern Agricultural Complex • Eden point • Effigy mound • Falcon dancer • Folsom point • Green Corn Ceremony • Horned Serpent • مرد کنویکی • Kiva • Metallurgy • Mi'kmaq hieroglyphic writing • Medicine wheel • پشته‌سازان • N.A.G.P.R.A. • Norse colonization of the Americas • Piasa • Southeastern Ceremonial Complex • Three Sisters agriculture • مرغ طوفان (افسانه‌ای) • Underwater panther
Related: Genetic history • Indigenous Portal of North America • دوران پیشاکلمبی

ن ب و تاریخ ایالات متحده آمریکا
روزشمار تاریخ ایالات متحده آمریکا	پیشا تاریخی دوران پیشاکلمبی تاریخ مستعمراتی ایالات متحده ۱۷۷۶–۸۹ ۱۷۸۹–۱۸۴۹ ۱۸۴۹–۶۵ ۱۸۶۵–۱۹۱۸ ۱۹۱۸–۴۵ ۱۹۴۵–۶۴ ۱۹۶۴–۸۰ ۱۹۸۰–۹۱ ۱۹۹۱–۲۰۰۸ ۲۰۰۸–تاکنون
موضوعات	قرن آمریکایی قانون اساسی جمعیت‌شناسی روابط دیپلماتیک اقتصاد تحصیلات مهاجرت پزشکی ناوگان بازرگانی تاریخ نظامی ایالات متحده موسیقی دینی برده‌داری در آمریکا جنوب تکنولوژی و صنعت اکتسابات قلمروانه ایالات متحده آمریکا سیر تکاملی قلمرو حق رای تاریخ زنان در ایالات متحده آمریکا
درگاه:ایالات متحده آمریکا

جستجو

منوی ناوبری

دوران پیشاکلمبی

پانویس[ویرایش]