زبان جغتایی
| زبان جغتایی | |
|---|---|
| جغتای Jağatāy | |
| منطقه | آسیای مرکزی |
| دوره | از قرن ۱۵ تا اوایل قرن ۲۰ |
| کدهای زبان | |
| ایزو ۶۳۹-۲ | chg |
| ایزو ۶۳۹-۳ | chg |
فهرست زبان‌شناس | chg |
| گلاتولوگ | chag1247[۱] |
زبان جغتایی یکی از زبان‌های ترکی منقرض‌شده است. این زبان، زبانی ادبی بوده و عضو خانوادهٔ زبان‌های آلتایی بوده‌است. جغتایی از دوران تیمور و پادشاهان تیموری تا اوایل قرن بیستم به عنوان زبان واسطه ادبی در آسیای مرکزی بوده است. امیر علیشیر جغتائی نوایی یکی از ادیبان و شاعران مشهور ادبیات جغتایی است. بابر، مؤسس سلسلهٔ گورکانی در هند، کتاب بابرنامهٔ خود را به زبان ترکی جغتایی نوشت.
جغتایی از جنبهٔ لغوی و قواعد زبان، از دیگر زبان‌های مهم جامعهٔ اسلامی به‌ویژه فارسی و عربی متأثر شده‌است. بسیاری از آثار شیوایی که در این زبان نوشته شده‌اند به عنوان ابزاری برای جلب توجه و تحسین ادیبان دوران بوده‌است. ترکی جغتایی یکی پیشرفته‌ترین زبان‌های ترکی میانه است که به‌خوبی ثبت شده‌است. زبان‌های ازبکی و اویغوری وارث و شیوهٔ مدرن این زبان محسوب می‌شود.
لغت‌نامهٔ سنگلاخ حدود شش هزار لغت ترکی را دربرمی‌گیرد که عمدتاً به زبان ترکی جغتایی است.[۲]
منابع[ویرایش]
- لغت‌نامهٔ دهخدا - جغتائی
- لغت‌نامهٔ دهخدا - امیر علیشیر نوائی
- دائرةالمعارف بزرگ اسلامی - ادبیات ترکی
- ترکی جغتای در دانشنامهٔ ایرانیکا
- فرهنگ ترکی به فارسی سنگلاخ، میرزا مهدی استرآبادی، ویرایش روشن خیاوی، نشر مرکز، تهران: ۱۳۷۴
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Chagatai". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ↑ بنگرید به: «دانشنامه آزاد».
| زبان‌های رسمی | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| زبان‌های ایالتی | |||||||||||||||
| زبان‌های اقلیت (برپایهٔ تقسیمات کشوری پاکستان) |
| ||||||||||||||
| جستارهای مرتبط | |||||||||||||||
 |
این یک مقالهٔ خرد مرتبط با زبان است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
