زبانهای ترکی میانه
ظاهر
ترکی میانه | |
---|---|
منطقه | آسیای میانه |
دوره | ۹۰۰-۱۵۰۰ |
کدهای زبان | |
ایزو ۳–۶۳۹ | xqa Karakhanid |
فهرست لینگوییست | qjj Middle Turkish |
xqa Karakhanid | |
گلاتولوگ | هیچ کدام |
زبانهای ترکی میانه به فاز توسعه زبان های ترکی برمیگردد. بهطور خاص، این اصطلاح توسط زبانشناسان برای اشاره به گروهی از قارلق و اغوز و زبانهای مرتبط در این دوره در آسیای میانه، ایران و دیگر بخشهای خاورمیانه فتح شده توسط سلجوقیان استفاده میشود. بهترین حالت ادبی آن قراخانی است که در کاشغر، بلاساغون و دیگر شهرهای که در راه ابریشم قرار دارد صحبت شدهاست. زبان ادبی خانات جغتای شکلی از ترکی میانه در نظر گرفته شدهاست. اشتباهاً، دوره قارلق و اغوز "ترکی میانه" همدوره است با ترکیشرقی ترکی باستان که قرنهای هشتم الی سیزدهم را دربر میگیرد.
آثار ادبی
[ویرایش]- کتاب دده قورقود
- افسانه کوراوغلو
- کتاب دیوان حکمت توسط خواجه احمد یسوی
- دیوان لغات الترک توسط محمود کاشغری (عربی و ترکی)
- قوتادغو بیلیگ توسط یوسف خاص حاجب بلاساغونی
- هبة الحقایق توسط احمد یوکنکی
- بابرنامه نوسط امپراتور گورکانی بابر (به زبان جغتایی)
- آثار علی شیر نوایی (به زبان جغتایی)، از جمله:
- غرائب الصغار (شگفتیهای کودکی)
- نوادر الشباب (طنزهای جوانی)
- بداء الوسط (شگفتیهای میانسالی)
- فوائد الکبار (سودهای پیری)