البرزکوه (جهرم)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
البرزکوه
Map
مرتفع‌ترین نقطه
ارتفاع۲۶۶۳[۱]
جغرافیا
موقعیتجهرم، فارس
رشته‌کوه مادرزاگرس
البرز کوه و نمایی از شهر جهرم
البرز کوه

البرزکوه یکی از کوههای استان فارس در جنوب شهر جهرم با ارتفاع ۲۶۶۳ متر از سطح دریا است. این کوه دارای چشمه‌های متعدد و غارهای بزرگی است و بخش بزرگی از آن را جنگل‌های بَنه و بادام کوهی پوشانده‌است. در بخش‌های شرقی البرزکوه طوایف کوهکی جهرم ساکن هستند.[۲]

ژان شاردن از سیاحان به نام فرانسوی در سال ۱۰۵۹ هجری شمسی در مسیر جاده ادویه از البرزکوه عبور کرده و از این کوه به عنوان سخت‌ترین و خطرناکترین کوهی که در ایران وجود دارد یاد می‌کند و جادهٔ ادویه را تنها مسیر عبوری از این کوه می‌داند. اکنون تنها پنج کیلومتر از این جاده در شهرستان جهرم سالم باقی مانده‌است که حدود یک کیلومتر از آن سنگ‌فرش است.[۳][۴]

واژه‌شناسی[ویرایش]

«هره برزَیتی» (Harā Bərəzaitī) در اوستا و «هربرز» در زبان پهلوی مرکب از دو جزء هر به معنی کوه و برز به معنی بالا و بلند و بزرگ ریشه‌های نام البرز هستند.[۵] نام البرزکوه جهرم از نام رشته کوه‌های البرز در شمال ایران مشتق شده‌است. این کوه صرفاً با رشته کوه البرز هم‌نام است ولی جزئی از زاگرس جنوبی به‌شمار می‌رود.[۶]

جغرافیا[ویرایش]

جنگل البرزکوه در چاه‌تیز

البرزکوه در جنوب شهر جهرم قرار دارد. این کوه بزرگ دارای چشمه‌سارهای فراوان و بی‌نظیر و مناظر طبیعی فوق‌العاده‌ای می‌باشد. جنگل البرزکوه در جنوب شرقی جهرم واقع شده که پوشیده از درختان جنگلی از نوع بادام کوهی و بنه است و مناطق چاه‌تیز، تنگ آب و سرکوه را در بر می‌گیرد. مساحت تقریبی این جنگل ۱۳۰۰ هکتار می‌باشد.[۷]

غارها[ویرایش]

غارهای ورا، بونیز، گدک و دو غاره‌ای از شناخته‌شده‌ترین غارهای طبیعی البرزکوه هستند. غار سنگ‌تراشان که به بزرگ‌ترین غار دست‌ساز جهان معروف است نیز در دامنهٔ شمالی این کوه واقع شده‌است. این غار مجموعه‌ای از دهانه‌ها و ستون‌هایی است که به صورت دالان‌های متقاطع دیده می‌شود. طول آن حدود ۳۵۰ متر و عرض آن ۱۵۰ متر است که وسعتی حدود ۴ هکتار را در بر می‌گیرد. ارتفاع آن نیز بین ۳ تا ۴ متر است که در انتها به کمتر از یک متر می‌رسد و در مجموع دارای ۱۲ دهانه و ۱۰۰ ستون است.[۸]

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «Iran Joint Operations Graphic».
  2. «جهرم». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
  3. «جاده ای با عطر ادویه!». تبیان. ۱۲ بهمن ۱۳۸۹.
  4. «جاده ادویه». سیری در ایران. ۳ آذر ۱۳۹۲.
  5. «لغتنامه دهخدا». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۰.
  6. «ALBORZ i. The Name». ایرانیکا.
  7. «جهرم». چهارگوشه ایران زیبا.
  8. http://www.irancaves.com/fa/cavedetail.aspx?ID=634 بایگانی‌شده در ۱۵ دسامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine غار سنگ شکنان - غارهای ایران