آنتیوخوس یکم

آنتیوخوس یکم
باسیلیوس پادشاه کائنات
تترادراخما آنتیوخوس یکم
باسیلیوس امپراتوری سلوکی
سلطنت	۲۸۱–۲۶۱ پ. م
پیشین	سلوکوس یکم
جانشین	آنتیوخوس دوم
زاده	ح. ۳۲۴ پ. م
درگذشته	۲۶۱ پ. م
همسر(ان)	ستراتونیس
فرزند(ان)	سلوکوس لائودیس آپامای دوم آنتیوخوس دوم ستراتونیس دوم
دودمان	سلوکیان
پدر	سلوکوس یکم
مادر	آپاما

آنتیوخوس یکم شناخته‌شده به (سوتر=نجات‌دهنده) (به یونانی: Ἀντίoχoς Σωτήρ) نشان‌داده‌شده و واژه یونانی ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΑΝΤΙΟΧΟΥ به معنای شاه آنتیوخوس آمده‌است. پادشاه سلوکی میان سال‌های ۲۸۱ تا ۲۶۱ پیش از میلاد بود.

زندگی

آنتیوخوس از سوی مادرش آپاما ایرانی بود. مادرش از شاهدختان ایرانی‌ای بود که اسکندر مقدونی در ۳۲۴ پیش از میلاد به همسری سردارانش درآورده بود. آنتیوخوس در ۲۹۴ پیش از میلاد، قبل از مرگ پدرش سلوکوس یکم با نامادری خود استراتونیس سوری پیمان زناشویی بست. پدر سالخورده‌اش پس از اینکه دانست پسرش سخت شیفتهٔ همسر اوست، وی را به این پیوند انگیزاند.

با کشته شدن سلوکوس یکم و شورش در سوریه، آنتیوخوس با شتاب با کُشندهٔ پدرش بطلمیوس کناروس آشتی کرد تا بتواند سر و سامانی به امپراتوری آشفتهٔ سلوکی دهد. در آسیای کوچک او گرفتار دودمان‌های ایرانی‌ای بود که بر کاپادوکیه فرمان می‌راندند. در ۲۷۸ پیش از میلاد که وی توانست گل‌ها را پس براند، با عنوان سوتر- که به یونانی معنای نجات‌دهنده می‌دهد -خوانده‌شد.

وی سپس بر سر فرمانروایی بر سوریه با بطلمیوسیان -که بر مصر باستان فرمان‌می‌راندند- اختلاف پیدا کرد که این به آغاز جنگ‌های سوری انجامید. اگرچه پیروزی با بطلمیوسیان بود، ولی سلوکیان بر ادعای خویش بر سوریه همچنان درآینده پافشردند.

وی در آغاز، پسرش سلوکوس را نایب و جانشین خود خوانده بود، ولی با شورش و نافرمانی او، وی را کشت.

آنتیوخوس نزدیک به سال ۲۶۲ پ.م. به جنگ با پرگامون به فرمانروایی یومن یکم رفت، ولی در نزدیک سارد شکست خورد و کمی پس از آن درگذشت. پس از او پسرش آنتیوخوس دوم به پادشاهی رسید.

منابع

• نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، آنتیوخوس یکم. (نسخه ۱۴ مارس ۲۰۰۸)