پادشاهی کوماژن

کوماژن

Κομμαγηνή
Commagene
کوماژن; Κομμαγηνή; Commagene
۱۶۳ پ. م – ۷۲ میلادی
	نقشه کوماژن در سال ۵۰ میلادی به رنگ صورتی روشن در سمت چپ. کشورهای همسایه آن نیز ارمنستان، سوفن، اسروئن، و امپراتوری‌های روم و اشکانی هستند.
پایتخت	سام‌شاد
زبان(های) رایج	زبان یونانی (زبان رسمی); زبان فارسی (خاندان حاکم); زبان آرامی (بومی‌های آن منطقه)
دین(ها)	ترکیبی از باورهای یونانی و ایرانی
حکومت	پادشاهی
پادشاه
• ۱۶۳ پ. م – ۱۳۰ پ. م	بطلمیوس
• ۳۸ میلادی – ۷۲ میلادی	آنتیوخوس چهارم
دوره تاریخی	عصر هلنیستی
• بنیان‌گذاری	۱۶۳ پ. م
• فروپاشی	۷۲ میلادی
پیشین	پسین
	سوفن
امپراتوری روم
امروز بخشی از	ترکیه

پادشاهی کوماژن (به زبان یونانی: Κομμαγηνή) یک پادشاهی یونانی - ایرانی بود که توسط یک خاندان ایرانی هلنی‌شده از دودمان یرواندی، که بر ساتراپی ارمنستان حکومت می‌کردند، اداره می‌شد.^[۴] این پادشاهی در منطقه جنوب آناتولی امروزی در نزدیکی انطاکیه، در مکان شهر باستانی سام‌شاد که پایتخت آن بود و مناطق اطراف آن مستقر بود.^[۵]^[۶]^[۷] نام شهر سام‌شاد در عصر آهن، کوموه بوده و احتمالاً کوماژن از این نام بدست آمده باشد.^[۸]

کوماژن به عنوان یک «کشور حائل» میان کشورهای ارمنستان، اشکانی، سلوکی، و روم شناخته‌است؛^[۹] و به همین ترتیب از نظر فرهنگی، دارای هویتی ترکیبی از این چهار کشور بود.^[۱۰]^[۱۱] پادشاهان کوماژن، نسب خود را به یرواند یکم و از آن طریق خود را از تبار داریوش بزرگ هخامنشی می‌رساندند، زیرا یرواند با روزگون دختر اردشیر دوم هخامنشی ازدواج کرده بود که نوادگان داریوش بزرگ بود.^[۱۲]^[۱۳] قلمرو کوماژن تقریباً با استان‌های ترکیه امروزی آدیامان و شمال عینتاب مطابقت دارد.^[۱۴]

در حدود سال ۱۶۴ پیش از میلاد، بعد از مرگ آنتیوخوس چهارم، منطقه کوماژن توسط پادشاه بطلمیوس مستقل گردید.^[۱۵]

کوماژن از ۱۷ میلادی تا ۳۸ میلادی توسط تیبریوس یکی از استان‌های امپراتور روم گردید و بالاخره کوماژن از سال ۳۸ میلادی تا ۷۲ میلادی به دستور کلودیوس به پادشاهی مستقل بدل گردید و آنتیوخوس چهارم کوماژن به سلطنت رسید. در نهایت پادشاهی کوماژن در ۷۲ میلادی توسط وسپاسیان ضمیمه امپراتوری روم گردید.^[۱۶]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

↑ Shayegan 2016, p. 13.
↑ Ball 2002, p. 436.
↑ (Shayegan 2016، ص. 13); (Ball 2002، ص. 436); (Strootman 2020، ص. 214)
↑ (Canepa 2010، ص. 13); (Garsoian 2005); (Erskine، Llewellyn-Jones و Wallace 2017، ص. 75); (Canepa 2015، ص. 80); (Sartre 2005، ص. 23); (Widengren 1986، صص. 135–136); (Merz و Tieleman 2012، ص. 68); (Ball 2002، ص. 436); (Shayegan 2016، صص. 8, 13); (Strootman 2020، ص. 205); (Facella 2021); (Michels 2021، ص. 485); (Toumanoff 1963، ص. 278); (Gaggero 2016، ص. 79); (Allsen 2011، ص. 37); (Olbrycht 2021، ص. 38); (Drower و دیگران 2021); (Ferguson 2021، ص. 170); (Boyce و Grenet 1991، ص. 309); Vlassopoulos 2013، ص. 312; Crone 2012، ص. 351; (Graf 2019، ص. III); (Jacobs و Rollinger 2021، ص. 1660); (Russell 1986، صص. 438–444); Spawforth 2016; Sherwin-White و Kuhrt 1993، ص. 193; (Campbell 2015، ص. 27)
↑ Frank McLynn (2010). Marcus Aurelius: A Life. New York: Da Capo Press. p. 377. ISBN 0-7867-4580-0.
↑ Yarshater, Ehsan (1983). The Cambridge History of Iran, Volume 3: The Seleucid, Parthian and Sasanid Periods, Part 1 of 2 (به یونانی). کمبریج، United Kingdom: Cambridge University Press. p. 535 (627). ISBN 978-0-521-20092-9. Retrieved 20 February 2014.
↑ Wolfgang, Haase (1986). Aufstieg und Niedergang der römischen Welt: Geschichte und Kultur Roms im spiegel der neueren Forschung. Walter de Gruyter. p. 736. ISBN 3-11-007337-4.
↑ Blömer & Winter (2011), p. 142.
↑ Lang 1983, p. 510.
↑ Lang 1983, p. 535.
↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام merlat3 وارد نشده‌است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
↑ Cook, J.M. (1993). The Persian Empire (Repr. ed.). New York: Barns & Noble Books. pp. 170, 173, 193, 212, 213, 216, 217, 221–223, 257, 263. ISBN 978-1-56619-115-9.
↑ Hovannisian, Richard G. (1997). The Armenian People from Ancient to Modern Times - 2 Vols. St. Martin's Press, New York.
↑ Blömer & Winter (2011), p. 13.
↑ Sartre, M. , The Middle East under Rome (2007), p. 23
↑ Hazel, J. (2002). Who's Who in the Roman World. Psychology Press. p. 13. ISBN 978-0-415-29162-0. Retrieved 20 February 2014.

منابع[ویرایش]

Armenian Soviet Encyclopedia. Vol. 5. Yerevan. p. 543.

[FOOTNOTEShayegan201613-1] Shayegan 2016, p. 13.

[FOOTNOTEBall2002436-2] Ball 2002, p. 436.

[3] (Shayegan 2016، ص. 13); (Ball 2002، ص. 436); (Strootman 2020، ص. 214)

[4] (Canepa 2010، ص. 13); (Garsoian 2005); (Erskine، Llewellyn-Jones و Wallace 2017، ص. 75); (Canepa 2015، ص. 80); (Sartre 2005، ص. 23); (Widengren 1986، صص. 135–136); (Merz و Tieleman 2012، ص. 68); (Ball 2002، ص. 436); (Shayegan 2016، صص. 8, 13); (Strootman 2020، ص. 205); (Facella 2021); (Michels 2021، ص. 485); (Toumanoff 1963، ص. 278); (Gaggero 2016، ص. 79); (Allsen 2011، ص. 37); (Olbrycht 2021، ص. 38); (Drower و دیگران 2021); (Ferguson 2021، ص. 170); (Boyce و Grenet 1991، ص. 309); Vlassopoulos 2013، ص. 312; Crone 2012، ص. 351; (Graf 2019، ص. III); (Jacobs و Rollinger 2021، ص. 1660); (Russell 1986، صص. 438–444); Spawforth 2016; Sherwin-White و Kuhrt 1993، ص. 193; (Campbell 2015، ص. 27)

[5] Frank McLynn (2010). Marcus Aurelius: A Life. New York: Da Capo Press. p. 377. ISBN 0-7867-4580-0.

[6] Yarshater, Ehsan (1983). The Cambridge History of Iran, Volume 3: The Seleucid, Parthian and Sasanid Periods, Part 1 of 2 (به یونانی). کمبریج، United Kingdom: Cambridge University Press. p. 535 (627). ISBN 978-0-521-20092-9. Retrieved 20 February 2014.

[wolf-7] Wolfgang, Haase (1986). Aufstieg und Niedergang der römischen Welt: Geschichte und Kultur Roms im spiegel der neueren Forschung. Walter de Gruyter. p. 736. ISBN 3-11-007337-4.

[FOOTNOTEBlömerWinter2011142-8] Blömer & Winter (2011), p. 142.

[FOOTNOTELang1983510-9] Lang 1983, p. 510.

[FOOTNOTELang1983535-10] Lang 1983, p. 535.

[merlat3-11] خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام merlat3 وارد نشده‌است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).

[12] Cook, J.M. (1993). The Persian Empire (Repr. ed.). New York: Barns & Noble Books. pp. 170, 173, 193, 212, 213, 216, 217, 221–223, 257, 263. ISBN 978-1-56619-115-9.

[13] Hovannisian, Richard G. (1997). The Armenian People from Ancient to Modern Times - 2 Vols. St. Martin's Press, New York.

[FOOTNOTEBlömerWinter201113-14] Blömer & Winter (2011), p. 13.

[15] Sartre, M. , The Middle East under Rome (2007), p. 23

[16] Hazel, J. (2002). Who's Who in the Roman World. Psychology Press. p. 13. ISBN 978-0-415-29162-0. Retrieved 20 February 2014.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

ن ب و حکومت‌های تاریخی و مناطق تاریخی ارمنستان
حکومت‌های مستقل ارمنستان	اورارتو (پادشاهان اورارتو، ۸۶۰ پیش از میلاد–۵۹۰ پیش از میلاد) پادشاهی سوفن (سده سوم میلادی–۹۴ پیش از میلاد) کوماژن (فهرست شاهان کوماژن، ۱۶۳ پیش از میلاد–۷۲ میلادی) ارمنستان بزرگ (دودمان اروندی، دودمان آرتاشسی و سلسله اشکانی ارمنستان، ۵۵۳ پیش از میلاد–۴۲۸ میلادی) ارمنستان باگراتونی (دودمان باگراتونی، ۸۸۴–۱۰۴۵) پادشاهی واسپوراکان، دودمان آرتسرونی (۹۰۸–۱۰۲۱) پادشاهی تاشیر-دزوراگت (۹۷۹–۱۱۱۸) پادشاهی آرتساخ، دودمان سیونی (۱۰۰۰–۱۲۶۱)
حکومت‌های کوچک یا وابسته ارمنستان	ارمنستان زاکاری (۱۲۰۱–۱۳۶۰) دودمان روبنی، (۱۰۸۰–۱۳۴۲)، پادشاهی ارمنی کیلیکیه (دودمان هتومی و دودمان لوزینیان، ۱۱۹۸–۱۳۷۵) ملک‌های قره‌باغ (۱۶۰۳–۱۸۲۲) اولین جمهوری ارمنستان (۱۹۱۸–۱۹۲۰) جمهوری کوهستانی ارمنستان (۱۹۲۱) جمهوری سوسیالیستی ارمنستان شوروی (۱۹۲۰–۱۹۹۱) ارمنستان (۱۹۹۱-)
ایالت‌های ارمنستان بزرگ	ارمنستان علیا سوفن آغزنیک توروبران موکس کردوئنه نور شیراکان واسپوراکان سیونیک آرتساخ پایتاکاران اوتیک گوگارک تایک آیرارات
سایر مناطق	ارمنستان کوچک کوماژن میان‌رودان ارمنی کیلیکیه
سایر ایالت‌ها تحت قیومت تیگران دوم	سوریه آتورپاتکان آدیابن آشوریه پادشاهی ایبری آلبانیای قفقاز کاپادوکیه یهودیه اسروئن