پرش به محتوا

امپراتوری‌های استعماری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

امپراتوری‌های استعماری عنوانی است برای کشورگشایی‌ها و استعمارگری‌هایی که از قرن ۱۵ توسط کشورهای اروپایی آغاز شد. نیروهای دریایی قدرتمند دو کشور پرتغال و اسپانیا در قرن ۱۵ رقابت برای اکتشاف مناطق مختلف زمین را آغاز کردند. نیرو و انگیزه اولیه این اکتشافات، مقاصد تجاری بود که در پی رنسانس در اروپا شکل گرفت. موافقت نامه‌هایی نیز برای تقسیم دنیا بین آنها در سال‌های ۱۴۷۹، ۱۴۹۳ و ۱۴۹۴ به امضا رسید. امپراتوری‌های خارج از اروپا محصول رقابت‌های بین اروپا و عثمانی بود که اروپایی‌ها را واداشت تا به دنبال سرزمین‌های جدید بروند.

امپراتوری‌های استعماری اروپایی

[ویرایش]
مناطق که زمانی متعلق به یک امپراتوری استعماری بوده‌اند.
امپراتوری‌های استعماری اروپائیان در سراسر دنیا.

پرتغال شروع به ایجاد اولین شبکه تجارت جهانی و امپراتوری تحت رهبری هنری ناوبر کرد. امپراتوری اسپانیا در سراسر جهان در سرزمین‌های متعددی شکل گرفت و گسترش یافت (به خصوص در قرن ۱۶) که امروزه ۶۰ کشور مستقل دنیا هستند که در گذشته مستعمره اسپانیا بوده‌اند. پرتغال در نهایت کنترل برزیل، اروگوئه و برخی از بندرهای ماهیگیری در آمریکا را به دست گرفت و آنگولا، موزامبیک، گینه پرتغالی، سائوتومه و پرینسیپ در آفریقا، مسقط، ملوک هرمز و بحرین در خلیج فارس، گوا، بمبئی و دامان و دیو در هند، سیلان، مالاکا در جنوب شرقی آسیا و اقیانوسیه (ماکاسار، آمبون و دیگران)، جزایر ملوک، تیمور، ماکائو و دجیما (ناکازاکی) در شرق دور را به تصرف امپراتوری خود درآورد.

در طول آن عصر طلایی اسپانی، امپراتوری اسپانیا کنترل هلند، لوکزامبورگ، بلژیک، بیشتر مناطق ایتالیا و قطعاتی از آلمان، بخش‌هایی از فرانسه و بسیاری از مستعمرات در آمریکا و آفریقا و آسیا را به دست گرفت. با فتح مکزیک، پرو و فیلیپین در قرن ۱۶، امپراتوری اسپانیا به بزرگ‌ترین محدوده تا آن زمان در سطح دنیا رسید.

از ۱۵۸۰ تا ۱۶۴۰ به امپراتوری پرتغال و امپراتوری اسپانیا همزمان در یک اتحاد شخصی مرتبط با پادشاهی هابسبورگ در طول دوره اتحادیه ایبری متحد شدند اما استقلال خود را هم حفظ کردند.

پس از آن استعمار امپراتوری‌های استعماری دیگری مانند فرانسه، انگلیس، هلند و ژاپن شکل گرفتند. در اواسط قرن ۱۷ این روال توسط روسیه تزاری ادامه یافت و بعدها به امپراتوری روسیه و اتحاد جماهیر شوروی ختم شد که بزرگ‌ترین کشور دنیا شد. فدراسیون روسیه همچنان تا به این روز بزرگ‌ترین کشور دنیاست و ۹ منطقه زمانی دارد که حدود نیمی از طول جغرافیایی دنیاست.

امپراتوری بریتانیا در طول دوره هژمونی دریایی بریتانیا در قرن ۱۹ تبدیل به یک امپراتوری استعماری شد و لقب بزرگ‌ترین امپراتوری در تاریخ را دریافت کرد. امپراتوری بریتانیا یک چهارم از مساحت زمین و یک چهارم از جمعیت آن را در بر می‌گرفت. در دوران امپریالیسم نو، کشورهایی مانند ایتالیا و آلمان نیز به تأسیس تقسیم مناطق آفریقا دست زدند.

فهرست امپراتوری‌های استعماری

[ویرایش]
  1. پرتغال امپراتوری پرتغال (۱۴۱۵–۱۹۹۹)
  2. اسپانیا امپراتوری اسپانیا (۱۴۹۲–۱۹۷۵)
  3. فرانسه امپراتوری فرانسه (۱۵۳۴–تاکنون)
  4. امپراتوری روسیه (۱۵۸۰–۱۹۱۷) و روسیه تزاری امپراتوری روسیه
  5. هلند امپراتوری هلند (۱۶۰۲–تاکنون)
  6. پادشاهی انگلستان دارایی‌های انگلیسی در خارج از کشور (۱۵۸۳–۱۷۰۷)
  7. پادشاهی اسکاتلند استعمار اسکاتلند در قاره آمریکا (۱۶۲۱–۱۷۰۷)
  8. امپراتوری بریتانیا امپراتوری بریتانیا (۱۷۰۷-تاکنون)
  9. استرالیا سرزمین‌های زیر نظر استرالیا (۱۹۰۱–تاکنون)
    • استرالیا که خود نیز سابقاً مستعمره بود و استقلال خود رو به تدریج در سال‌های ۱۹۰۱، ۱۹۴۲ و ۱۹۸۶ افزایش داد و وظیفه نظارت بر دولت چندین مستعمره و قلمرو بریتانیا و وظایف دستوری گینه نو و نائورو را بر عهده گرفت.
  10. نیوزیلند قلمرو نیوزیلند (۱۹۰۷–تاکنون)
    • نیوزلند که خود نیز سابقاً مستعمره بود و استقلالش را به تدریج در سال‌های ۱۹۰۷، ۱۹۴۷ و ۱۹۸۶ افزایش داد و وظیفه نظارت بر دولت چندین مستعمره و قلمرو بریتانیا و وظایف دستوری ساموآ را بر عهده داشت. همچنین به شکل ظاهری یکی از متولیان امور نائورو بود. قلمرو غیر خودگردان نیوزلند، توکلائو است.
  11. اتحادیه آفریقای جنوبی اتحادیه آفریقای جنوبی زیر نظر آفریقای جنوبی (۱۹۱۵–۱۹۹۰)
    • آفریقای جنوبی که خود سابقاً مستعمره ای بود به تدریج استقلال خود را در سال‌های ۱۹۱۰، ۱۹۳۱ و ۱۹۶۱ افزایش داد، آفریقای جنوب غربی را تحت سلطه خود داشت
  12. دانمارک امپراتوری دانمارک (۱۶۲۰–۱۹۵۳)، دانمارک قلمرو دانمارکی (۱۹۵۳-اکنون)
    • استعمار دانمارک در قاره آمریکا
    • ساحل طلایی دانمارک
    • هند دانمارک
    • مستعمره دانمارک جزایر نیکوبار
  13. سوئد امپراتوری سوئد (۱۶۳۸–۱۶۶۳ و ۱۷۸۵–۱۸۷۸)
    • استعمار سوئد در قاره آمریکا
    • ساحل طلا سوئد
  14. شوالیه‌های هاسپیتالر (مالتا؛ تابع پادشاهی سیسیل، ۱۶۵۱–۱۶۶۵)
    • استعمار هاسپیتالر در آمریکا
  15. ابتکارات استعماری آلمان (۱۶۸۳–۱۷۲۱، ۱۸۸۳–۱۹۱۹)
    • مستعمرات براندنبورگ-پروس (۱۶۸۳–۱۷۲۱)[۱]
    • امپراتوری آلمانامپراتوری استعماری آلمان (۱۸۸۳–۱۹۱۹)
    • استعمار آلمان در آمریکا
  16. مستعمرات سلطنت هابسبورگ و اتریش-مجارستان[۱] (۱۷۱۹–۱۷۵۰, ۱۷۷۸–۱۷۸۳, ۱۹۰۱–۱۹۱۷)
  17. دوک نشین کورلند و سمیگالیا
    • استعمار کورونی
    • استعمار کورونی در آمریکا
  18. ایالات متحده آمریکا امپراتوری ایالات متحده آمریکا (۱۸۱۷-اکنون)
    • تصاحب ارضی ایالات متحده آمریکا
    • جامعه استعماری آمریکا
  19. ژاپن امپراتوری ژاپن (۱۸۶۸–۱۹۴۵)
  20. بلژیک امپراتوری بلژیک (۱۸۸۵–۱۹۶۲)
    • دولت آزاد کنگو (۱۸۸۵–۱۹۰۸)
    • رواندا-اوروندی (۱۹۲۲–۱۹۶۲)
  21. ایتالیا امپراتوری ایتالیا (۱۸۸۵–۱۹۶۰)
    • آفریقای شمالی ایتالیا (۱۹۱۱–۱۹۴۳)
    • آفریقای ایتالیای شرقی (۱۹۳۶–۱۹۶۰)
  22. نروژ امپراتوری نروژ (حکومتی و سرزمینی ۸۷۵–۱۳۹۷، فقط سرزمینی ۱۳۹۷–۱۸۱۴)
    • فهرست دارایی‌های نروژ (۱۹۲۰-اکنون)
    • دارایی‌های نروژ در قطب جنوب و توابع قطب جنوب (۱۹۲۷–۱۹۵۷)[۲]
    • استعمار نروژ در آمریکا
  23. امپراتوری عثمانی امپراتوری عثمانی (۱۲۹۹–۱۹۲۲)
    • استعمار ترکیه ای در بالکان
    • استعمار ترکیه ای در آفریقای شمالی
    • استعمار ترکیه ای در جهان عرب
  24. مراکش پادشاهی مراکش (۱۹۷۵–تاکنون)
    • استان‌های جنوبی
  25. مسقط و عمان (۱۶۵۲–۱۸۹۲)
    • سلسله یاروبا (۱۶۲۴–۱۷۴۲)
    • سلطنت مسقط (۱۶۵۲–۱۸۲۰)
    • سلطان نشین زنگبار (در سال ۱۶۹۸ توسط عمان گرفته شد، از سال ۱۶۳۲ یا ۱۶۴۰ پایتخت سلطنت یا امپراتوری عمان شد؛ تا سال ۱۸۹۰)

نگاره

[ویرایش]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

یادداشت‌ها و منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ بخشی از امپراتوری مقدس روم قلمرو قبل از سال ۱۸۰۴.
  2. این وابستگی از نروژ در حال خالی از سکنه در نتیجه به عنوان پایان تاریخ گرفته شده‌است آخرین تاریخ کامل نروژی حاکمیت فرمت به چنین خاک به جای تاریخ از مبارزه با استعمار یا ادغام در ساختارهای اداری را از سرزمین اصلی است.