تالکوت پارسونز
بخشی از سلسلهمقالات درمورد: |
جامعهشناسی |
---|
تالکوت پارسونز | |
---|---|
زادهٔ | ۱۳ دسامبر ۱۹۰۲ کلرادو اسپرینگز، ایالات متحده |
درگذشت | ۸ مهٔ ۱۹۷۹ (۷۶ سال) مونیخ، آلمان |
ملیت | ایالات متحده |
محل تحصیل | دانشگاه هاروارد |
شناختهشده برای | نظریه کنش (جامعه شناسی) نظریه تکاملی خرده نظام های اجتماعی سلسله مراتب سیبرنتیکی |
پیشینه علمی | |
شاخه(ها) | جامعهشناسی |
محل کار | دانشگاه روپرشت-کارلز هایدلبرگمدرسه اقتصاد لندنکالج آمهرست |
استاد راهنما | Edgar Salin |
دانشجویان دکتری | رابرت مرتون، هارولد گارفینکل، نیکلاس لومان |
تأثیر گرفته از | امیل دورکیم • ماکس وبر • ویلفردو پارتو • فروید |
تالکوت پارسونز (به انگلیسی: Talcott Parsons) ( زاده ۱۳ دسامبر ۱۹۰۲ - درگذشته ۸ مه ۱۹۷۹)، جامعهشناس آمریکایی که از ۱۹۲۷ تا ۱۹۷۳ در دانشگاه هاروارد به انجاموظیفه مشغول بود.
پارسونز یک نظریه ی عمومی بهنام «نظریهٔ کُنِش» را برای بررسی جامعه توسعه داد که برمبنای روششناختی اختیارگرایی، و مبنای معرفتشناختی واقعگرایی ِ تحلیلی استوار است. این نظریه، تلاش میکند بین دو سنت عمده ی روششناختی تعادل ایجاد کند: فایده-تجربهگرایی، و تأویل-ایدئالگرایی. برای پارسونز، اختیارگرایی میان این دو روش عمده راه سومی پدید میآورد. بیش از یک نظریهٔ اجتماعی، پارسونز یک نظریه دربارهٔ تحول جامعه، و یک تفسیر عینی از جهات و رانههای تاریخ جهان ارائه کردهاست.
پارسونز یکی از برجسته ترین نظریه های جامعه شناختی ، یعنی نظریه کارکرد گرایی - ساختاری ، را پدید آورد .
مفا هیم پارسینزو در پی آن بود که یک نظریه کامل درمود جامعه پدید آورد ؛ یک نظریه که تمام رفتار های اجتماعی را در تمام مکان ها و در کل تاریخ با مدلی واحد ، یعنی کارکرد گرایی ساختاری ،تبیبن کند . برخی از مهم ترین مفاهیم وی:
کارکرد گرایی که زمانی برجسته ترین نظریه جامعه شناسی بود ، جامعه را داری اجزایی می داند که در ارتباط متقابل با یکدیگر هستند و در کار کرد کل جامعه سهیم اند . در دانشگاه ، کارکنان و ساختمان های هر یک وظایف گونا گونی دارند . در تمام سیستم افراد گوناگون بسیاری با کارکرد های مشخص در کارکرد کلی این سیستم سهیم اند . کارکرد گرایی را باید
از نظریه های کلان جامعه شناسی دانست ، چرا که به الگوی اجتماعی گسترده و سیستم های اجتماعی می پردازد .
سیستم اجتماعی پارسونز در سیستم اجتماعی کوشید با یکی کردن نقش ساختار و فرایند سیستم اجتماعی درمورد کنش گران ، نظریه کنش اجتماعی خود ا با صراحت بیش تری بیان کند . از نظر وی سیستم اجتماعی عبارت است از «نوعی واحد پیچیده که محدوده هایش مشخص شده و اجزای آن با یکدیگر در ارتباط اند و در آن اتفاقی می افتد »
سطوح سیستم پارسونز استلال کرده است که مانع از کنش کنشگران شوند . این سیستم ها باید برای یکپارچه کردن و تهییج تفاوت های فرهنگی کنش گران در نوعی خاص از یک سیستم منظم راهی بیابند . او چهار سطوح سیستمی اجتماعی ، فرهنگی ، شخصیتی و رفتاری را مشخص کرده .
پارسونز کار امیل دورکیم و ویلفردو پارتو را تجزیه و تحلیل، و نوشتههای آنان را از طریق انداومواره (پارادیم) کنش ِ اختیارگرا ارزیابی کردهاست. او همچنین، پیشتاز معرفی و تفسیر آثار ماکس وبر به مخاطبان آمریکایی بود. او اگرچه عموماً بهعنوان پژوهشگری ساختار-کارکردگرا در نظر گرفتهمیشود، در مقالهای در اواخر عمر خود، نوشتهاست که مفاهیم کارکردگرا، یا ساختار-کارکردگرا، راههای نامناسبی برای معرفی ساختار نظریه ی او هستند. برای پارسونز، ساختار-کارکردگرایی یک مرحله در گسترش روششناختی علوم اجتماعی بود، و کارکردگرایی هم یک روش جهانشمول، نه واژهای برای نامگذاری یک مکتبِ بهخصوص.
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Talcott_Parsons». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۵ فوریه ۲۰۱۴.
[۱]
پیوند به بیرون
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به تالکوت پارسونز در ویکیگفتاورد موجود است. |
- ↑ دیلنی، تیم (۱۳۹۸). نظریه های کلاسیک جامعه شناسی. تهران: نی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۱۲-۹۸۳-۵.
- استادان دانشگاه هاروارد
- اعضای فرهنگستان هنر و دانش آمریکا
- افراد پادکمونیست اهل ایالات متحده آمریکا
- اهالی کلرادو اسپرینگز
- جامعهشناسان اهل ایالات متحده آمریکا
- جامعهشناسان حقوق
- جامعهشناسان خانواده
- جامعهشناسان مرد
- دانشمندان سامانهها
- دانشمندان علوم سامانه اهل ایالات متحده آمریکا
- دانشآموختگان کالج آمهرست
- دانشآموختگان مدرسه اقتصاد لندن
- درگذشتگان ۱۹۷۹ (میلادی)
- دریافتکنندگان جایزه گوگنهایم
- دموکراتهای اهل ماساچوست
- روسای انجمن جامعهشناسی آمریکا
- زادگان ۱۹۰۲ (میلادی)
- سایبرنتیستها
- ضد فاشیستهای اهل ایالات متحده آمریکا
- کارکردگرایی ساختاری
- مککارتیسم