پرش به محتوا

ویکی‌پدیا:فهرست‌های مستقل

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فهرست‌های مستقل یا مقاله‌های فهرست مقاله‌هایی هستند که از یک یا چند فهرست درون مقاله‌ای یا مجموعه‌ای از آیتم‌های تنظیم شده به صورت فهرست تشکیل شده‌اند. بسیاری از فهرست‌های مستقل در عنوان خود قالب محتویاتشان مشخص می‌کنند، بدین شکل که در خطوط نخست با توضیحی همچون «فهرست …»، «تاریخچه …» یا توصیفی شبیه به این‌ها آغاز می‌شوند.

به‌منظور متمرکزسازی توصیه‌ها، رهنمودهای محتوایی در این صفحه بالاتر از سایر موارد، رهنمودهای شیوه‌نامه‌ای اختصاصی برای فهرست‌های مستقل در § سبک و قواعد نام‌گذاری در § عنوان فهرست شده‌اند.

محتوای فهرست‌ها

[ویرایش]

سیاست‌های محتوایی

[ویرایش]

فهرست‌های مستقل نیز نوعی مقاله هستند و از همین روی مشمول سیاست‌های محتوایی نظیر تأییدپذیری، تحقیق دست اول ممنوع، دیدگاه بی‌طرف و ویکی‌پدیا چه چیزی نیست و همچنین رهنمودهای سرشناسی نیز هستند.

قالب کلی مقاله‌های فهرست

[ویرایش]

قالب‌های متعددی وجود دارند که هم شامل قالب‌های عمومی، و هم شامل قالب‌های تخصصی می‌شوند و هم‌اکنون در ویکی‌پدیا برای مقاله‌های فهرست مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مقاله‌های فهرست تخصصی

[ویرایش]

موضوعات مناسب برای فهرست

[ویرایش]

پتانسیل موجود برای ایجاد فهرست‌ها نامحدود است. تنها محدودیت موجود برای تعداد فهرست‌های قابل ایجاد، قوهٔ تخیل جمعی ما کاربران است. ما باید برای کارآمدی هرچه بیشتر سامانهٔ فهرست‌ها، اندازه و موضوع فهرست‌های را محدود کنیم.

فهرست‌هایی که محدودهٔ تحت پوشش آن‌ها بیش از حد عمومی یا گسترده باشد دارای ارزش کمی هستند؛ مگر آن که به بخش‌های مختلفی تقسیم شوند. برای مثال، فهرستی از نام نشان‌های تجاری ممکن است به حدی طولانی باشد که ارزش آن از بین برود. اگر به فهرست‌کردن نام نشان‌های تجاری علاقه‌مند هستید، سعی کنید محدودهٔ تحت پوشش آن را به یک طریقی محدود کنید (بر پایه دسته‌بندی محصول، بر پایه کشور، بر پایه تاریخ و غیره). بهترین راه برای انجام این کار، بخش‌بندی صفحهٔ عمومی تحت دسته‌بندی‌های مختلف است. هرگاه مدخل‌های موجود در یک دسته‌بندی به حد کافی رشد کرد که تضمین‌کنندهٔ یک مقالهٔ فهرست تازه باشد، می‌توان آن‌ها را به یک صفحهٔ جدید منتقل کرد و محتوای بخش را با یک پیوند [[مقالهٔ تازه]] را ببینید جایگزین کرد. هرگاه تمامی دسته‌بندی‌ها تبدیل به پیوندهایی به مقاله‌های فهرست شدند، صفحه تبدیل به یک مخزن پیوند یا «فهرست‌های فهرست‌ها» می‌شود و می‌توان مدخل‌ها را به شکل یک فهرست گلوله‌ای به نمایش درآورد.

فهرست‌هایی که بیش از اندازه تخصصی باشند نیز مشکل‌ساز هستند. برای مثال، «فهرست اسب‌دزدان یک‌چشم اهل مونتانا» احتمالاً به‌جز برای ایجادکنندهٔ فهرست، برای سایر افراد جذابیتی ندارد.

برخی مشارکت‌کنندگان معتقدند که بعضی موضوعات به‌واسطهٔ ماهیت و طبیعت موضوع، برای ایجاد فهرست نامناسب هستند. آنان پیرو سیاستی که در قالب ویکی‌پدیا چه چیزی نیست توضیح داده‌شده معتقدند که برخی موضوعات، بدیهی، غیر دانشنامه‌ای یا نامرتبط به دانش بشری هستند. اگر فهرستی مانند «فهرست طیف‌های رنگی سس سیب» ایجاد کردید، برای توضیح‌دادن این که چرا فکر می‌کنید این فهرست می‌تواند به گسترش دانش بشری کمک کند، آماده باشید.

فهرست افراد

[ویرایش]

نام یک شخص معمولاً تنها در صورتی به فهرستی از افراد افزوده می‌شود که تمامی پیش‌نیازهای زیر برآورده شوند:

استثناهای متداولی نیز برای پیش‌نیازهای معمول سرشناسی وجود دارند:

  • اگر شخص به‌واسطهٔ یک رویداد خاص سرشناس است، نیازی به برآورده کردن پیش‌نیازهای سرشناسی نیست. اگر شخصی که نامش در یک فهرست آمده، مقاله‌ای دربارهٔ خودش در ویکی‌پدیا ندارد، یک یادکرد (یا پیوندی به یک مقالهٔ دیگر) به دلایلی باید ارائه شود: الف) تصدیق عضویت او در گروه مورد نظر فهرست؛ و ب) تصدیق سرشناسی او بر پایه وپ:یک رویداد.
  • در موارد خاصی نظیر فهرست‌های، اعضای هیئت یا دانشگاهیان منصوب در مقام‌های سرشناس، برای شمول و کامل‌بودن فهرست، می‌توان نام افراد ناسرشناس را به فهرستی که به‌طور گسترده از نام افراد سرشناس تشکیل شده، اضافه کرد.

در سایر موارد، ویرایشگران پیش‌نیازهای سخت‌گیرانه‌تری نظیر داشتن یک مقالهٔ از پیش موجود (نه فقط شایستگی داشتن مقاله)، یا دلایلی برای سرشناسی که به‌طور اختصاصی مرتبط با عضویت در گروه مورد نظر باشند را انتخاب می‌کنند. از این روش معمولاً برای کنترل‌کردن اندازهٔ فهرست‌ها استفاده می‌شود که در غیر این صورت می‌تواند به صدها هزار نفر نیز برسد؛ برای مثال، فهرست بازیگران زن آمریکایی را ببینید.

برای مثال، مقاله‌ها پیرامون مدارس معمولاً شامل (یا دارای پیوند به) فهرستی از دانش‌آموختگان و فارغ‌التحصیلان هستند، اما چنین فهرست‌هایی برای این ایجاد نشده‌اند که دربردارندهٔ تمامی افراد تحصیل‌کرده در آن مدرسه باشند. ویرایشگرانی که می‌خواهند خود را به‌عنوان دانش‌آموختهٔ یک مدرسه معرفی کنند، باید در عوض از رده‌هایی که به همین منظور ایجاد شده‌اند استفاده کنند. برای مثال، رده:کاربران بر پایه محل تحصیل. در مقابل، فهرستی از رئیس‌ها و مدیرهای یک مدرسه که در مقالهٔ آن مدرسه قرار گرفته، می‌تواند شامل تمامی افرادی که این مسئولیت‌ها را برعهده داشته‌اند باشد و نه فقط افرادی که دارای سرشناسی مستقل هستند.

در زمان افزودن نام افراد به فهرست‌هایی که بر پایه مذهب یا گرایش جنسی تهیه شده‌اند، باید نهایت دقت را به‌خرج داد. برای کسب اطلاعات بیشتر، سیاست ویکی‌پدیا دربارهٔ اطلاعات زندگی‌نامه‌ای پیرامون افراد زنده، به‌ویژه سیاست فهرست‌بندی/رده‌بندی افراد زنده را ببینید. یک آگهی ویرایش نیز به‌طور اختصاصی برای مقاله‌های فهرست افراد موجود است: {{آگهی ویرایش فهرست‌های افراد}}

لطفاً معیارهای انتخاب مدخل‌های فهرست را در صفحهٔ بحث فهرست مستندسازی کنید.

دقت کنید که راهنماهای موجود در این بخش منحصراً بر افراد قابل اعمال است، اما به‌طور کلی بر تمامی فهرست‌ها اعمال می‌شود و نه فقط فهرست‌های افراد.

فهرست شرکت‌ها و سازمان‌ها

[ویرایش]

نام یک شرکت یا سازمان، صرف نظر از این که معیارهای سرشناسی ویکی‌پدیا را دارا باشد یا خیر، می‌تواند به فهرستی از شرکت‌ها یا سازمان‌ها افزوده شود؛ مگر آن که معیار [یا یکی از معیارهای] قرارگیری در فهرست مورد نظر، سرشناسی شرکت یا سازمان باشد. اگر در ویکی‌پدیا مقاله‌ای با نام آن شرکت یا سازمان موجود نباشد، به‌منظور اثبات عضویت آن شرکت یا سازمان در گروه تحت پوشش فهرست، لازم است که ارجاعی به یک منبع معتبر و مستقل ارائه شود.

فهرست فهرست‌ها

[ویرایش]

ویکی‌پدیا مقاله‌های زیادی دارد که در درجهٔ اول، فهرست‌هایی هستند متشکل از فهرست‌های دیگر (فهرست فهرست‌ها را ببینید). فهرست‌های ناموجود نباید در فهرست‌های فهرست‌ها قرار داده‌شوند. به این معنی که تمامی پیوندهای موجود در یک مقالهٔ «فهرست فهرست‌ها» باید فعال باشند (آبی، نه قرمز).

فهرست‌های فهرست‌ها باید در قالب رده‌های الفبایی نیز در دسترس باشند. فهرست‌هایی که دارای محتوای واقعی هستند را در یکی از زیررده‌های رده:فهرست‌ها قرار داده و آن را به رده:فهرست‌های فهرست‌ها نیز بیفزایید.