ووشو

اجرای تای چی مدرن توسط یک بانو

اجرای فرم دونفرهٔ جیان‌دائو در بازی‌های سراسری چین

ووشو (به زبان چینی: 武術 - پین‌یین: whǔshù) یا کونگ فو به مجموعه هنرهای رزمی چینی گفته می‌شود که امروزه با نام‌های سی ام ای نیز شناخته می‌شود و به عنوان یکی از کامل‌ترین رشته‌های رزمی شناخته می‌شود. ووشو به معنای هنر جنگیدن یا هنر رزم می‌باشد. این هنر رزمی در دو بخش ساندا (بخش مبارزه) و تالو (بخش اجرای فرم) برگزارمی‌شود. قدمت ووشو در کشور چین به زمان‌های بسیار دور و در حدود ۳۰۰۰ سال پیش، بازمی‌گردد و به عنوان کهن‌ترین رشته رزمی جهان شناخته می‌شود. در آن زمان به منظور حفظ سلامتی، درمان بیماری‌ها، افزایش بنیه جسمانی و طول عمر و تعلیم مهارت‌های نظامی به افراد جامعه، حرکاتی ابداع گردید که بسط و گسترش آن در طول دوره‌های مختلف به ورزش ووشو یا کونگ‌فو امروزی بدل شده است. پس از انقلاب کمونیستی چین در ۱۹۴۹ این ورزش تحول یافت و دولت چین کلاس‌های آموزشی، کمربند و فنون جدید را به این ورزش رزمی اضافه کرد. ووشو امروزه یک ورزش بین‌المللی است که زیر نظر فدراسیون بین‌المللی ووشو اداره می‌شود. مسابقات قهرمانی جهان این رشته از سال ۱۹۹۱ هر دو سال یک بار برگزار می‌شود و همچنین از ۱۹۹۰ در برنامهٔ بازی‌های آسیایی قرار گرفته است. همچنین مسابقات جهانی کونگ فو زیر نظر فدراسیون بین‌المللی ووشو در قالب ووشوسنتی برگزار می‌شود. کمربندهای ووشو به ترتیب به شرح زیر می‌باشد: سفید، زرد، نارنجی، سبز، آبی، بنفش، قهوه‌ای، قرمز، مشکی مشکی‌دان۱-مشکی‌دان۲-مشکی‌دان۳-مشکی‌دان۴-مشکی‌دان۵-مشکی‌دان۶-مشکی‌دان۷-مشکی‌دان۸-مشکی‌دان۹ البته در بعضی از سبک‌ها کمربند بنفش حذف می‌شود.

تالو

تالو در زبان چینی به معنای فرم است. مسابقات ووشو در دو بخش ساندا و تالو اجرا می‌شود. در بخش تالو که بخش اجرای فرم است به طور معمول از فرم سبک‌های تای چی چوان، چانگ چوان، نان چوان اجرا می‌شوند.

سبک‌ها

اجرای تای چی مدرن توسط یک بانو

ووشو دارای بیش از ۳۰۰ سبک است و همه این سبک‌ها در ووشو یا کونگ‌فو به دو صورت سبک های نرم(soft) و سبک های سرسخت(hard) وجود دارند. اما سه سبک اصلی ووشو چانگ چوان، نان چوان، و تای چی چوان هستند. البته سبک‌های مهم دیگری همچون وینگ چون ، شائولین کونگ فو و جیت کان دو نیز وجود دارند. درمسابقات بین‌المللی فرم‌های استاندارد وحرفه‌ای ازاین سه سبک اجرا می‌شود.

• چانگ چوان شامل سبک‌های شمالی کونگ‌فو می‌شود. واژه چانگ چوان به معنی مشت بلند می‌باشد. در این سبک از حرکات با دستان و پاهای کشیده و حرکات زیبای آکروباتیک استفاده می‌شود.
• نان چوان به معنی تحت‌اللفظی مشت کوتاه شامل سبک‌های جنوبی کونگ‌فو می‌شود؛ و بیشترحرکات آن انفجاری و باسرعت و قدرت است و نمایان گر درگیری‌های نزدیک می‌باشد.
• تای چی چوان سبکی است که برپایه انرژی چی بناشده است وبه تقویت بدن هم ازنظرجسمی و بیشتر از نظرروحی می‌پردازد.در این سبک حرکات آرام همراه باتنفس اصولی انرژی بدن راتنظیم می‌کند. این سبک به داشتن خصیصه مدیتیشن در حرکت معروف است.

مسابقات ووشو در دو بخش نمایشی (تالو) و مبارزات سانشو یا سان‌دا برگزار می‌شود.

ساندا یا سانشو

ساندا و سانشو در زبان چینی به معنای مبارزه آزاد هستند. سان‌دا یا سان‌شو نیز یک روش مبارزهٔ فول کنتاکت است که بر اساس تکنیک‌های سبک‌های مختلف ژیمناستیک، کیک بوکسینگ، کشتی چینی مانند شوای چیائو طراحی شده و شباهت زیادی به مبارزات کیک‌بوکسینگ و ام ام ای دارد، اما فنون گلاویزیِ بیشتری در آن دیده می‌شود. این مسابقات بر روی سکو یا همان رینگ باز برگزار می‌شود. همچنین مسابقات حرفه‌ای ساندا در کشور چین در سازمان‌های مختلف همچون سازمان (سی اف سی) برگزار می‌شود. همچنین مسابقاتی با نام سانداوانگ در چین برگزار می‌شود که در این مسابقات ضربات آرنج و زانو و حتی کله هم آزاد است. از سانداکاران برجسته می‌توان به سیدعلی شاکری، حسن اوجی ومحمودبیات اشاره کرد. ‌‌

حسین اوجاقی، مسلم سالیکوف و… نام برد.

ناکامی ووشو در عضویت المپیک

فدراسیون بین‌المللی ووشو تلاش ناموفقی برای حضور این ورزش در المپیک ۲۰۰۸ پکن داشت. البته کمیته بین‌المللی المپیک به چین اجازه داد تا مسابقات ووشو پکن ۲۰۰۸ را هم‌زمان با المپیک پکن برگزار کند اما این مسابقات در زمرهٔ مسابقات رسمی یا حتی نمایشی المپیک قرار نمی‌گرفتند، چراکه ورزش ووشو را سبک ورزش رزمی غیر علمی و ناسازگار با واقعیت می‌دانستند.

کمیته بین‌المللی المپیک هم‌چنین در سال ۲۰۱۱ ووشو را به عنوان یکی از هشت رشته ورزشی انتخاب کرد که در صورت حذف کشتی کاندیدای حضور در المپیک ۲۰۲۰ خواهند بود. ورزش‌های کاراته، اسکیت، سافت‌بال، بیسبال، صخره‌نوردی، اسکواش، موج‌سواری دیگر کاندیداهای حضور در این المپیک هستند. مسابقات المپیک با حداکثر ۲۸ رشته ورزشی برگزار می‌شود و در صورت قطعی شدن حذف ورزش کشتی امکان حضور یک رشته دیگر به جای آن فراهم خواهد شد. اما در سال ۲۰۱۶ کمیته‌بین‌المللی المپیک تصمیم به ابقای کشتی گرفت اما به دلیل میزبانی کشور ژاپن رشته کاراته نیز وارد المپیک شد.

منابع

• علی حق‌شناس، دانشنامهٔ هنرهای رزمی، تهران، نگاه بوستان، ۱۳۹۴.

پیوند به بیرون

• فدراسیون جهانی ووشو