ووشو

اجرای تای چی مدرن توسط یک بانو

اجرای فرم دونفرهٔ جیان‌دائو در بازی‌های سراسری چین

ووشو (به زبان چینی: 武術 - پین‌یین: whǔshù) یک هنر رزمی باستانی چینی است که با نام های کونگ فو، گونگ فو، سی ام ای نیز شناخته می شود ووشو از کهن ترین هنرهای رزمی است که برای اولین بار در معبد شائولین تنها به افراد خاصی تدریس می شده است. قدمت ووشو در کشور چین به زمان های بسیار دور که اولین صورت های اجتماعات بشری در جوامع اولیه بوجود آمدند، باز می گردد. در آن زمان به منظور حفظ سلامتی، درمان بیماری ها، افزایش بنیه جسمانی و طول عمر و تعلیم مهارت های نظامی به افراد جامعه، حرکاتی ابداع گردید که بسط و گسترش آن در طول دوره های مختلف به ورزش ووشوی امروزی بدل شده است. پس از انقلاب کمونیستی چین در ۱۹۴۹ این ورزش تحول یافت و دولت چین کلاس های آموزشی،کمربند و فنون جدید را به این ورزش رزمی اضافه کرد.ووشو امروزه یک ورزش بین‌المللی است که زیر نظر فدراسیون بین‌المللی ووشو اداره می‌شود. مسابقات قهرمانی جهان این رشته از سال ۱۹۹۱ هر دو سال یک بار برگزار می‌شود و همچنین از ۱۹۹۰ در برنامهٔ بازی‌های آسیایی قرار گرفته‌است.

سبک‌ها

اجرای تای چی مدرن توسط یک بانو

سه سبک اصلی ووشو چانگ چوان، نان چوان، و تای چی چوان هستند. درمسابقات بین‌المللی فرم های استاندارد وحرفه‌ای ازاین سبک ها اجرا می‌شود.

• چانگ چوان شامل سبک‌های شمالی کونگ‌فو می‌شود. واژه چانگ چوان به معنی مشت بلند می‌باشد. در این سبک از حرکات با دستان و پاهای کشیده و حرکات زیبای آکروباتیک استفاده می‌شود.
• نان چوان به معنی تحت‌اللفظی مشت کوتاه شامل سبک‌های جنوبی کونگ‌فو می‌شود؛ و بیشترحرکات آن انفجاری و باسرعت است و نمایان گر درگیری های نزدیک می‌باشد.

تای چی چوان سبکی است که برپایه انرژی چی بناشده است وبه تقویت بدن هم ازنظرجسمی وهم از نظرروحی می‌پردازد.

در این سبک حرکات آرام همراه باتنفس اصولی انرژی بدن راتنظیم می‌کند. این سبک به داشتن خصیصه مدیتیشن در حرکت معروف است. مسابقات ووشو در دو بخش نمایشی (تالو) و مبارزات سانشو یا سان‌دا برگزار می‌شود.

تالو از فرم‌های رزمی تشکیل می‌شود که معمولاً مقامات منتخب دولت چین آن‌ها را بر اساس فرم‌های سنتی هنرهای رزمی چینی ابداع کرده‌اند و انواع استقرارها، لگدها، مشت‌ها، حرکات تعادلی، پرش‌ها، فنون جارویی و فنون پرتابی در آن‌ها گنجانده شده‌است. سان‌دا یا سان‌شو نیز یک یک روش مبارزهٔ فول کنتاکت است که بر اساس تکنیک‌های سبک‌های مختلف هنرهای رزمی چینی و کُشتی‌های سنتی چینی مانند شوای چیائو طراحی شده و شباهت زیادی به مبارزات کیک‌بوکسینگ و موای تای دارد، اما فنون گلاویزیِ بیشتری در آن دیده می‌شود. این مسابقات بر روی سکو برگزار می‌شود. مسابقات تالو و سانشو معمولاً در کنار هم برگزار می‌شوند.

ناکامی ووشو در عضویت المپیک

فدراسیون بین‌المللی ووشو تلاش ناموفقی برای حضور این ورزش در المپیک ۲۰۰۸ پکن داشت. البته کمیته بین‌المللی المپیک به چین اجازه داد تا مسابقات ووشو پکن ۲۰۰۸ را هم‌زمان با المپیک پکن برگزار کند اما این مسابقات در زمرهٔ مسابقات رسمی یا حتی نمایشی المپیک قرار نمی‌گرفتند ، چراکه ورزش ووشو را سبک ورزش رزمی غیر علمی و ناسازگار با واقعیت می دانستند.

کمیته بین‌المللی المپیک هم‌چنین در سال ۲۰۱۱ ووشو را به عنوان یکی از هشت رشته ورزشی انتخاب کرد که در صورت حذف کشتی کاندیدای حضور در المپیک ۲۰۲۰ خواهند بود. ورزش‌های کاراته، اسکیت، سافت‌بال، بیسبال، صخره‌نوردی، اسکواش، موج‌سواری دیگر کاندیداهای حضور در این المپیک هستند. مسابقات المپیک با حداکثر ۲۸ رشته ورزشی برگزار می‌شود و در صورت قطعی شدن حذف ورزش کشتی امکان حضور یک رشته دیگر به جای آن فراهم خواهد شد. اما در سال ۲۰۱۳ کمیته‌بین‌المللی المپیک تصمیم به ابقای کشتی گرفت و در نتیجه ووشو و هیچیک از رشته‌های دیگر به این المپیک اضافه نشدند.

منابع

• فدراسیون جهانی ووشو
• علی حق شناس، دانشنامه هنرهای رزمی، تهران، ۱۳۹۴.