بیلیارد

برای دیگر کاربردها، بیلیارد (ابهام‌زدایی) را ببینید.

میز بازی بیلیارد

بیلیارد نوعی بازی است که در فضای سرپوشیده بر میزی مستطیل (پوشیده با ماهوت سبز) با ۳ یا ۱۵ گوی و میله‌ای چوبی بازی می‌شود. بیلیارد بطریقی که در ایران بازی می‌شود مأخوذ از روسیه است، هر یک از گویها را شار (روسی گوی) خوانند. تاریخ اختراع بیلیارد معلوم نیست. در فرانسه نوعی بیلیارد در قرن ۱۶ م. رواج داشت، و پیش ازآن هم بازی شبیه آن معمول بود. در انگلستان بیلیارددر زمان شکسپیر رایج بود.

قوانین ایت بال

هدف بازی ایت بال یک بازی اعلام ضربه‌ای است که با یک توپ سفید (کیوبال) و ۱۵ توپ هدف شماره دار از یک تا ۱۵ است. یک بازیکن باید توپ‌های از ۱ تا ۷ (توپ‌های تمام رنگی) وبا زیکن دیگر توپ‌های ۹ تا ۱۵(توپ‌های خطی) را در پاکت بیاندازد و وقتی گروه توپ‌های یک بازیکن همه وارد پاکت شدند. آن وقت با وارد کردن توپ ۸ بطور قانونی در پاکت برنده گیم خواهد بود. اعلام ضربه این سیستم یعنی اعلام کردن توپ هدف و پاکت مورد نظر قبل ازضربه می‌باشد اما توپ‌های کاملا واضح قبل از ضربه نیازی به اعلام ندارند؛ ولی این حق داور می‌باشد که توپ و پاکت نامعلوم را سوال نماید. ضربه‌های ترکیبی و غیره که از طریق باند ضربه زده می‌شوند و به دلیل مشخص نبودن باید توپ و پاکت هدف اعلام گردد. اما در زمان ضربه نیازی به اعلام جزییات آن از قبیل شماره باند- گوشه‌ها – توپ‌های بهم چسبیده و غیره نیست. توپ‌هایی که به صورت خطا وارد پاکت شوند. در پاکت باقی می‌ماند. بدون توجه به این که توپ‌های مورد نظر متعلق به ضربه زننده و یا حریف او باشد. در زمان شروع گیم و پخش نیاز به اعلام ندارد و بازیکنی که در اجرای پخش توپها به طور قانونی هر توپی را در پاکت بیاندازد بازی او ادامه دارد؛ ولی هنوز میز آزاد می‌باشد و رنگی انتخاب نشده است. چیدن توپ‌ها توپ‌ها توسط یک مثلث در پایین میز به شکلی که توپ ۸ در وسط مثلث، یک توپ در نوک آن و در روی نقطه پیرامید و یک توپ تمام رنگی و خطی در گوشه‌های آن قرار دارند چیده می‌شوند. نحوه قرعه کشی Lag در ایتبال و ناینبال به وسیله دو توپ غیر هم گروه با زدن به باند مقابل از منطقه کیچن برای تعیین برنده و شروع کننده برک شات انجام می‌شود بازیکن حق دارد تا قبل از برخورد توپ حریف به باند روبرو ضربه خود را بزند و هر یک از توپها به باندی که از آن سمت ضربه زده شده نزدیک تر شود زننده آن برنده Lag شده و می‌توان خودش پخش کند یا از حریف بخواهد که او پخش کننده باشد. خطاهای قرعه کشی: در هنگام LAG اگر توپ بازیکن به یکی از باندهای کناری برخورد و یا داخل دهانه پاکت بایستد و یا داخل پاکت بیافتد و یا از خط فرضی وسط میز عبور کند خطا محسوب شده و Lag را واگذار نموده است.

تعویض پخش گیم در هنگام LAG هیچ توپی نباید بر روی میز باشد بجز دو توپ که برای LAG انتخاب شده. برنده LAG اختیار پخش گیم را دارد و برنده هر گیم، گیم بعدی را شروع خواهد کرد مگر اینکه کمیته برگزاری یکی از موارد زیر را در مسابقه حاکم نمایند. ۲- برنده هر گیم، گیم بعدی را آغاز کند ۳- یک در میان پخش نمایند. ضربه پرشی خطا با زاویه ۴۵ درجه و با چوب قانونی حداقل (۱متر) خطا نمی‌باشد؛ ولی اگر به زیر توپ ضربه زده شود و توپ پرش نماید خطا محسوب می‌شود. پخش قانونی (شروع گیم) بازیکن شروع کننده برای اجرای قانونی باید (با توپ سفید از پشت خط شروع) طوری توپها را پخش نماید که حداقل یک توپ در پاکت بیافتد. ۲- یا حداقل ۴ توپ شماره دار با باند برخورد نمایند. چنانچه او قادر به انجام شرایط فوق نباشد خطا محسوب شده ولی بال این هند انجام نمی‌شود و بازیکن بعدی حق دارد خود پخش نماید یا از بازیکن اولی بخواهد مجددا شروع کند. یا میز را به همان شکل قبول نماید. پخش غیر قانونی (موارد اشاره شده در قسمت پخش قانونی انجام نپذیرد): ۱-حریف از همان وضعیت به بازی ادامه می‌دهد. ۲-حریف مجدداً پخش می‌نماید. ۳-حریف از بازیکن خاطی می‌خواهد که دوباره پخش نماید. افتادن توپ در پاکت در زمان پخش چنانچه در یک پخش (شروع بازی) قانونی توپ سفید بازیکن وارد پاکت شود آن عمل خطا می‌باشد. ۱- کلیه توپهای در پاکت افتاده در پاکت باقی می‌ماند (بجز توپ ۸ که شرح آن در قسمت مربوطه داده شده) ۲- آن عمل خطا می‌باشد. ۳- میز باز محسوب می‌شود. تذکر: در شرایط بالا بازیکن بعدی توپ سفید را از پشت خط شروع، رو به جلو بازی خواهد کرد و برای ضربه زدن به توپ‌های هدف که در پشت خط شروع قرار دارند باید طوری بازی کند که ابتدا توپ سفید از خط شروع گذشته و از طریق باند و یا یکی از توپهائی که روی خط شروع یا خارج از آن می‌باشد ضربه و در برگشت با آنها برخورد نمایند. اگر توپ‌ها در پخش از میز به بیرون پرتاب شوند اگر بازیکنی توپ شماره داری را در زمان پخش به بیرون میز پرتاب نمایند این عمل خطا بوده و بازیکن بعدی اختیار دارد ۱- میز را با شرایط موجود قبول کند یا ۲- توپ سفید را در پشت خط شروع قرار داده و بازی کند. اگر توپ ۸ در زمان پخش وارد پاکت شود چنانچه توپ ۸ در زمان پخش (شروع گیم) وارد پاکت شود پخش کننده می‌تواند دوباره پخش نماید یا توپ ۸ را در روی نقطه پیرامید میز قرار داده و به بازی خود ادامه دهد؛ و اگر در زمان پخش توپ ۸ و توپ سفید هر دو در پاکت بیافتند بازیکن بعدی مجاز است خود دوباره پخش توپ‌ها را انجام دهد یا توپ ۸ را روی میز قرار داده و با توپ سفید از پشت خط شروع بازی کند. میز باز میز زمانی باز نامیده می‌شود که انتخاب گروه توپ‌های رنگی (SOLID) یا خطی (STRIPE) توسط بازیکنان انجام نشده باشد. زمانیکه میز باز است ضربه زدن به توپ‌های تمام رنگی به جهت در پاکت انداختن توپ‌های خطی و برعکس مجاز می‌باشد. تذکر: میز همیشه بلافاصله بعد از پخش باز محسوب می‌شود و زمانیکه میز باز است می‌توان برای وارد کردن توپ هدف در پاکت ابتدا به توپ‌های تمام رنگی یا خطی ضربه زدن هر چند اگر اولین ضربه به توپ ۸ برخورد کند خطا محسوب شده و بازیکن بعدی توپ سفید در دست خواهد بود و توپ‌های در پاکت افتاده با خطا در پاکت باقی می‌مانند. انتخاب گروه توپ‌ها گروه توپ‌های تمام رنگی و یا خطی در زمان پخش تعیین نمی‌گردد حتی اگر توپ‌های وارد شده در پاکت از یک یا دو گروه باشند، چون همیشه بلافاصله پس از پخش میز باز می‌باشد و زمان انتخاب گروه توپها مشخص می‌شود که بازیکنی یک توپ هدف اعلام شده را بعد از پخش بطور قانونی وارد پاکت نمایند.

ضربه قانونی بجز زمان پخش و زمانی که میز باز است (یعنی انتخاب گروه توپ‌ها صورت نگرفته است) در کلیه بازی‌ها ضربه زننده باید ابتدا به توپهای گروه خود ضربه زده و یکی از آنها را در پاکت بیاندازد و یا توپ سفید و یا هر توپ شماره دار با باند برخورد نماید. تذکر: ۱- قصور از شرایط بالا خطا محسوب می‌شود. ۲- بعد از ضربه کیوبال به توپ هدف یا یک توپ پاکت شود یا یک توپ با باند برخورد نماید. ضربه اطمینان به جهت تاکتیکی یک بازیکن می‌تواند قبل از ضربه (ضربه اطمینان) Safety Shot اعلام نموده و توپ مشخصی را در پاکت انداخته و بازی را ادامه ندهد که این ضربه مجاز و قانونی می‌باشد. پس چنانچه بازیکنی برای انداختن یک توپ مشخص قصد بازی مطمئن (ضربه اطمینان) را دارد باید به داور و یا حریف خود اعلام نماید و اگر این اعلام انجام نشود و توپی را در پاکت وارد کند باید به بازی خود ادامه دهد کلیه توپ‌هایی که با اعلام ضربه اطمینان انجام می‌شود و در پاکت می‌افتد در پاکت باقی می‌مانند. بالا بردن امتیاز تا زمانیکه بازیکنی از گروه توپ‌های خود را وارد پاکت می‌کنند می‌تواند به بازی ادامه دهد؛ که پس از اتمام کلیه توپ‌های خود و انداختن آنها در پاکت به طور قانونی، توپ ۸ را در پاکت می‌اندازد و گیم را می‌برد. جریمه خطا زمانی که خطایی توسط بازیکنی انجام می‌گیرد (بجز در موارد پخش) حریف او توپ سفید در دست خواهد بود. بدین معنی که حریف می‌تواند توپ سفید (کیوبال) را در هر جای میز قرار دهد؛ و به هر سمت که می‌خواهد بازی کند (نه در پشت خط شروع، بجز موقع پخش که در آن وقت از پشت خط شروع خواهد شد) این قانون از خطای عمدی یک بازیکن که ضرر حریف را به همراه دارد جلوگیری می‌کند. در زمان توپ سفید در دست بازیکن می‌تواند برای قرار دادن آن بر روی میز از دست یا هر قسمت چوب به جز نوک آن استفاده نماید. ضربه‌های ترکیبی این ضربه قانونی است، و شرایط آن تا زمانی صورت می‌گیرد که میز باز باشد جهت تعیین رنگ می‌توان با یک توپ تک رنگ به توپ دو رنگ ضربه زد و یا برعکس، و در این شرایط نمی‌توان ضربه اول را به توپ ۸ وارد نمود و اگر زده شود خطا محسوب می‌شود. در این ضربه تنها کافیست توپی که می‌بایست وارد پاکت شود اعلام گردد.

توپ‌های در پاکت افتاده غیر قانونی یک توپ رنگی زمانی به طور غیر قانونی در پاکت می‌افتد که ۱- همزمان با ارتکاب خطا باشد و جریمه آن توپ سفید در دست خواهد بود ۲- توپ در پاکت اعلام شده نیفتد و یا کلیه توپ‌های وارد شده غیر مجاز در داخل پاکت باقی می‌ماند. توپ‌هایی که از میز به بیرون پرتاب می‌شوند زمانی که توپ از میز به بیرون پرتاب شود خطا محسوب می‌گردد مگر توپ ۸ که در آن صورت بازیکن گیم را باخته است. توپ‌های به بیرون پرتاب شده در روی میز قرار نمی‌گیرند. تذکر: قوانین شروع بازی به قوت خود باقیست. نوبت بازی توپ ۸ چنانچه موقع ضربه قانونی توپ ۸، توپ سفید وارد پاکت شود و یا خطایی صورت گیرد به شرطی که توپ ۸ در پاکت نیافتد بازیکن گیم را نباخته است و بازیکن بعدی توپ سفید در دست خواهد بود. باخت گیم بازیکن در شرایط ارتکاب خطاهای زیر گیم را باخته است: ۱- در زمان افتادن توپ ۸ در پاکت مرتکب خطا شود به جز زمان پخش (شروع گیم) ۲- هم‌زمان با آخرین توپ گروه خود توپ ۸ را وارد پاکت نماید. ۳- هر زمان از بازی توپ ۸ را به بیرون از میز پرتاب کند. (به جز در زمان شروع بازی) ۴- توپ ۸ را در پاکتی غیر از پاکت اعلام شده بیاندازد. ۵- توپ ۸ را خارج از نوبت آن وارد پاکت کند جز در زمان پخش (شروع گیم) تذکر: کلیه خطاها باید از قبل از ضربه بعدی اعلام شود و در غیر اینصورت خطا تلقی نخواهد شد. گیم مساوی (STALEMATE) چنانچه پس از سه ضربه متوالی برای هر بازیکن (مجموعاً ۶ ضربه) داور نظر دهد (در صورت نبودن داور با توافق دو بازیکن) که در پاکت انداختن یک توپ و یا حرکت آن موجب باخت گیم می‌شود آن گیم مساوی اعلام شده و کلیه توپ‌ها را مجدداً مثل شروع گیم در روی میز چیده و بازیکنی که آن گیم را شروع کرده، دوباره توپ‌ها پخش نماید و این قانون بدون توجه به اینکه چه توپ‌هایی در روی میز باقی باشد قابل اجرا است. تذکر: سه خطای پی در پی بازیکن موجب باخت گیم توسط او نمی‌باشد. جنانچه برای داور مسلم شود که بازی از روند طبیعی و معمول خود به دلیل ترس از باخت هر دو بازیکن به سکون و در حالت دفاعی به پیش می‌رود و در این روند امتیازی رد و بدل نمی‌شود داور پیشنهاد تساوی را ارائه می‌دهد و در صورت قبول نکردن هر یک از بازیکنان بعد از ۳ ضربه متوالی جمعاً برای هر دو بازیکن ۶ ضربه اگر امتیازی رد و بدل نشود بنا به تشخیص داور آن گیم مساوی اعلام می‌شود. کلیه توپها از نو چیده شده و امتیازی برای هیچ بازیکن منظور نمی‌شود. شروع مجدد گیم با بازیکنی است که قبلاً گیم را شروع کرده.

مقررات و آیین نامه بین الملی داوری مسابقات پاکت بیلیارد (ایت بال)

مقررات داوری: ۱- نظر نهایی در طول بازی در هر مسابقه به عهده داور خواهد بود. ۲- در هنگام بروز مسائل پیش بینی نشده داور می‌تواند با مشورت سرداور و یا کمیته برگزاری نتیجه را اعلام کند. ۳- بازیکن موظف است در صورت پرسش داور یا حریف توپ و پاکت مورد نظر را اعلام نمایند. ۴- بازیکن باید قبل از ضربه ایمن‌ساز Safety Shot اعلام شده تلقی نخواهد شد و در صورت پاکت شدن ضربه زننده به بازی ادامه خواهد داد. ۵- چنانچه در اثر ضربه قبلی توپ روی میز در حال حرکت باشد؛ و بازیکن به بازی ادامه دهد. خطا بوده و جریمه آن طبق ضوابط خواهد بود Ball in hand یا کیوبال در دست. ۶- اگر توپ سفید قبل از اصابت به توپ هدف پرش داشته باشد. خطا محسوب می‌شود (به قصد پراندن از روی توپ مانع به منظور زدن توپ هدف) و جریمه آن (Ball in hand) می‌باشد و اگر بصورت قانونی با چوب (۱متر) با زاویه ۴۵ درجه زده شود خطا محسوب نمی‌شود. ۷- اگر بازیکن بدون نوبت بازی کند خطا محسوب می‌شود(Ball in hand) ۸- اگر بازیکن به هر توپی غیر از توپ سفید cue ball برای زدن توپ مورد نظر ضربه بزند خطا محسوب و جریمه آن Ball in hand می‌باشد. ۹- تماس غیر قانونی از چوب، بدن و لباس بازیکن در هنگام بازی با توپ سفید و یا توپهای روی میز خطا محسوب و جریمه آن Ball in hand می‌باشد. ۱۰- چنانچه در ضربه شروع Break shot چهار توپ شماره دار با باندها برخورد نکند و یا یکی از توپها پاکت نشود برک شات قانونی نیست و بازیکن مقابل می‌تواند به ۳ صورت عمل نماید. ۱- از ضربه زننده بخواهد که مجدداً میز را چیده و Break Shot نماید ۲- یا اینکه میز را به همان شکل قبول کرده بازی را ادامه دهد ۳- و یا خود برک شات نماید. ۱۱- توپهایی که در ضربه شروع break shot وارد پاکت می‌شود باعث انتخاب رنگ ضربه زننده نخواهد بود (میز آزاد است) ۱۲- تا وقتی که یک توپ به طوری قانونی وارد پاکت نشده باشد میز هنوز آزاد است و حریف می‌تواند هر نوع توپی را که بخواهد اعلام و به آن ضربه بزند. ۱۳- ضربه ترکیبی (دو توپ غیر همرنگ) در زمانی که میز آزاد است قانونی و قابل اجرا می‌باشد به غیر از توپ ۸ که نمی‌توان ضربه اول را به آن زد. ۱۴- به هنگام ضربه حداقل باید یک پا با زمین در تماس باشد.

۱۶- چنانچه توپی بر اثر لغزش خود بخود وارد پاکت شود به وسیله داور در جای قبلی قرار خواهد گرفت. ۱۷- اگر بر اثر ضربه (کیوبال) با توپ هدف یک توپ با باند برخورد نکند خطا محسوب و جریمه آن Ball in hand می‌باشد. اگر ضربه کیوبال اول با باند برخورد کند و به توپ هدف اصابت نماید پس از ضربه نیز می‌بایست یکی از توپها به یکی از باندها برخورد کند و ضربه مستقیم کیوبال با باند محاسبه نمی‌شود. ۱۸- اگر براثر ضربه یکی از توپها به بیرون میز پرتاب شود خطا محسوب شده و به روی میز برگردانده نخواهد شد و درون یکی از پاکتها قرار می‌گیرد و جریمه آن Ball in hand می‌باشد. ۱۹- اگر توپ ۸ در هر زمان از میز خارج پرتاب شود ضربه زننده بازنده خواهد بود (به غیر از ضربه شروع گیم) ۲۰- اگر توپ ۸ به غیر از ضربه شروع به وسیله ضربه خطا و بدون نوبت که در پایان بازیست وارد پاکت بشود ضربه زننده بازنده خواهد بود. ۲۱- اگر در ضربه شروع بازیکن توپ سفید Cue ball را پاکت کند و احیاناً همزمان یک یا چند توپ دیگر نیز پاکت شوند موارد زیر اعمال می‌شود. الف) خطا محسوب می‌شود و بازیکن بعدی می‌بایست کیوبال را داخل کیچن به توپهایی که روی خط و یا از خط Head string رد شده‌اند ضربه بزند. ب) هنوز تعیین رنگ صورت نگرفته است. ج) تمام توپهایی که پاکت شده‌اند در پاکت باقی مانده و بیرون نمی‌آید به جز توپ شماره ۸ که در قوانین فوق ذکر شده است و حریف باید توپ سفید را پشت خط Head String یک چهارم خط بالایی به صورت Ball in hand قرار داده و اقدام به زدن ضربه نمایند. ضربه زننده اجازه ندارد به توپهایی که پشت خط Head String قرار گرفته‌اند ضربه بزند و تنها مجاز است که با توپ‌های جلو و یا روی خط بازی کند؛ و چنانچه بازیکن بخواهد توپهایی را که در پشت خط Head String است را بزند ابتدا باید کیوبال را از خط عبور داد. بوسیله یکی از باندها و یا یک توپ که روی خط یا بیرون کیچن باشد کیوبال را به سمت عقب و داخل کیچن هدایت کند در برگشت به توپ مورد نظر در پشت خط Head String ضربه بزند. ۲۲- اگر توپی به وسیله یک ضربه خطا پاکت بشود در پاکت باقی می‌ماند و زننده ضربه مرتکب خطا شده و نوبت خود را از دست می‌دهد. ۲۳- بازیکن بعد از پاکت کردن توپ شماره ۸ به هر شکلی مرتکب خطا بشود بازنده بازی خواهد بود. ۲۴- اگر توپ ۸ در پاکتی به غیر از پاکت اعلام شده بیافتد زننده ضربه بازنده خواهد شد. ۲۵- اگر بازی بنا به تشخیص داور و حساسیت به بن‌بست رسیده باشد و پس از ۶ ضربه متوالی دو بازیکن هیچ تأثیر مثبتی در روند بازی ایجاد نشود با نظر داور مجدد چیده می‌شود و ضربه شروع را همانی که قبلا آغاز کرده خواهد زد. ۲۶- تمام خطاهای ذکر شده به محض وقوع و قبل از آنکه ضربه بعدی زده شود باید توسط داور یا بازیکن مقابل اعلام شود در غیر اینصورت و پس از گذشت حداقل یک ضربه جریمه به آن تعلق نخواهد گرفت.

قوانین ناین بال

هدف بازی:

این بازی با نه توپ شماره دار از یک تا ۹ و کیوبال (توپ سفید) انجام می‌شود هر بازیکن باید اول به توپی که پایین ترین شماره را در روی میز دارد ضربه بزند و پس از ضربه اول به پایین ترین شماره چنانچه توپ دیگری نیز وارد پاکت شود قانونی بوده، و تا زمانیکه به طور قانونی توپ‌های شماره دار وارد پاکت شود مورد قبول می‌باشد و تا وقتی که به طور قانونی توپ‌های شماره دار وارد پاکت شوند نوبت آن بازیکن ادامه دارد مگر اینکه مرتکب خطا شده یا کیوبال به پائین ترین توپ شماره دار نخورد و یا توپ ۹ را وارد پاکت نموده و گیم را ببرد. ضمناً در صورت ارتکاب خطای بازیکن حریف او می‌تواند کیوبال را درهر جای میز قرار داده و بازی را ادامه دهد؛ و نیازی به اعلام کردن ضربه توسط بازیکنان وجود ندارد، و مسابقه زمانی تمام می‌شود که بازیکنان تعداد گیم‌های مشخص شده را ببرند.

نحوه چیدن توپ‌ها:

توپ‌های شماره دار توسط یک چهار گوش (لوزی) چیده می‌شود به نحوی که توپ یک در رأس و در روی نقطه پیرامید و توپ ۹ در وسط و توپ‌های دیگر به طور اتفاقی و به صورت فشرده در اطراف ۹ قرار می‌گیرند و بازی زمانیکه کیوبال در پشت خط شروع است آغاز می‌شود.

نوبت بازی

برنده قرعه می‌تواند بازی را شروع کند و برنده گیم می‌تواند گیم بعدی را آغاز نماید مگر مسئولین مسابقه شرایط دیگری را حاکم کنند مثل: الف- بازیکنان به طور متناوب گیم‌ها را شروع کنند. ب- برنده، گیم بعدی را آغاز نماید

ضربه شروع قانونی: قوانین شروع بازی در کلیه مراحل بازی حاکمیت دارد باستثناء موارد مشروحه زیر: ۱ - شروع کننده باید ابتدا به توپ یک طوری ضربه بزند که حداقل یکی از توپ‌ها در پاکت بیافتد و یا چهار توپ شماره دار به باند برخورد نماید.(در غیر اینصورت خطا محسوب و جریمه Ball in Hand در هر جای میز انجام می‌شود) ۲ - بازیکن کیوبال در دست از هر جای میز می‌تواند بازی را شروع کند و توپ به بیرون پرتاب شده در روی میز قرار نمی‌گیرد (مگر اینکه توپ به بیرون پرتاب شده توپ ۹ باشد که در آن صورت توپ ۹ در روی نقطه پیرامید میزقرار خواهد گرفت)

ادامه بازی: بلافاصله پس از ضربه شروع گیم بازیکن مقابل می‌تواند از ضربه Push Out استفاده نماید (که شرح آن در بند مربوطه داده شده است) زمانیکه ضربه زننده یک یا چند توپ را به طور قانونی در پاکت بیندازد بازی را ادامه خواهد داد یا اینکه مرتکب خطا شود یا گیم را ببرد و گیم زمانی به پایان می‌رسد که توپ ۹ به طور قانونی در پاکت بیافتد و یا آن گیم به دلیل تخطی جدی از قانون به نفع حریف محاسبه شود.

ضربه تحمیلی: Push Out

بازیکنی که بلافاصله پس از ضربه شروع گیم باید بازی کند می‌تواند با اجرای این قانون کیوبال را در یک وضعیت بهتری قرار دهد. در این قانون ضرورتی برای تماس کیوبال با یک توپ شماره دار و یا باند وجود ندارد ولی بقیه مواردی که خطا محسوب می‌شود به قوت خود باقی است؛ که البته بازیکن قبل از ضربه باید اعلام Push Out نماید که در صورت اعلام نکرد ن ضربه عادی به حساب آمده و موارد قانونی رعایت خواهد شد. کلیه توپ‌هایی که در ضربه تحمیلی Push Out در پاکت بیافتد بحساب بازیکن منظور نمی‌شود و در داخل پاکت باقی می‌مانند مگر توپ ۹، پس از اجرای قانون Push Out بازیکن بعدی می‌تواند از جایی که کیوبال مانده بازی کند و یا از بازیکنی که ضربه Push Out را اجرا کرده بخواهد که خود او بازی را ادامه دهد. ضربه Push Out خطا به حساب نمی‌آید، مگر اینکه تخلف از قانون صورت گیرد یا خطایی مرتکب شود؛ و وقتی Push Out غیر قانونی انجام شود. مثل ارتکاب هر خطا جریمه خواهد شد اما اگر در ضربه شروع گیم خطایی انجام شود دیگر ضربه Push Out انجام نمی‌شود.

خطاها

زمانیکه بازیکنی مرتکب خطا می‌شود نوبت خود را از دست می‌دهد و توپ‌های در پاکت افتاده در روی میز قرار نمی‌گیرند (مگر توپ ۹ که اگر در پاکت بیافتد در روی میز قرار می‌گیرد) و بعد از خطا، بازیکن بعدی کیوبال در دست خواهد داشت که می‌تواند از هر جای میز بازی را ادامه و چنانچه بازیکنی مرتکب چندین خطا در یک ضربه شود فقط یک خطا محسوب می‌شود.

ضربه بد

اگرضربه اول بازیکن به پایین ترین توپ شماره دار روی میز برخورد ننماید خطا می‌باشد و جریمه آن کیوبال در دست می‌باشد. ضربه‌ای که به باند برخورد نکند چنانچه توپی در پاکت نیافتد و کیوبال یا هر توپ شماره دار دیگر پس از تماس کیو بال با توپ شماره پایین با باند برخورد ننماید خطا محسوب می‌شود و جریمه آن کیوبال در دست می‌باشد.

کیوبال در دست

زمانی که کیوبال در دست است بازیکن می‌تواند آن را در هر جایی از روی میز قرار دهد و تا وقتی که ضربه نزده می‌تواند کیو بال را برای میزان کردن جابجا نماید، مگر اینکه کیو بال با یک توپ تماس حاصل کند و یا خطا مرتکب شود. Frozen Ball در زمانیکه توپ هدف کاملاً به باند چسبیده باشد این حالت را Frozen Ball می‌نامند که داور وظیفه دارد حتماً آنرا اعلام نماید؛ و اگر بازیکن بخواهد به توپ چسبیده به باند (Frozen Ball) ضربه بزند باید طوری این ضربه زده شود که یا توپ چسبیده از آن باند جدا شده با باند دیگری برخورد کند یا بر اثر این ضربه کیو بال به باند برخورد نماید. یا بر اثر این برخورد توپی با باند برخورد نماید. اگر توپ شماره دار ازروی میز به بیرون پرتاب شود توپی که در پاکت نیافتد و در روی سطح بازی میز نباشد، آن توپ به بیرون میزپرتاب و خطا محسوب می‌شود و مجدداً در روی میز قرار نمی‌گیرد به جز توپ ۹ ضربه عمودی و پرشی خطا Jump Shot در صورت که ضربه با زاویه ۴۵ درجه و با چوب قانونی حداقل (۱ متر) زده شود قانونی بوده و خطا نیست و اگر ضربه به زیرکیو بال بخورد و باعث پرش شود خطا محسوب و جریمه آن کیو بال در دست می‌باشد. سه خطای متوالی اگر بازیکنی در سه ضربه پی در پی و بدون اجرای ضربه قانونی مرتکب خطا شود (یعنی سه خطای متوالی) آن گیم را باخته است، که این سه خطا باید در یک گیم اتفاق بیافتد و اعلام خطای مربوطه توسط داور باید بین خطای دوم و سوم انجام شود و اگر داور فراموش کند ضربه خطای دوم را اعلام کند خطای سوم به منزله خطای دوم آن بازیکن محسوب می‌شود. پایان گیم یک گیم به محض عبور کیو بال از خط شروع در ضربه اول گیم آغاز می‌شود که در شروع هر گیم ابتدا باید کیو بال به توپ شماره یک برخورد نماید و گیم زمانی تمام می‌شود که توپ شماره ۹ به طور قانونی در پاکت بیافتد یا آن گیم به دلیل قانونی به نفع حریف پایان یابد.

قوانین تن بال

تن بال: بازی Ten Ball با ده توپ بازی می‌شود که از ۱ تا ۱۰ شماره گذاری شده و یک توپ سفید اصلی، این توپها به صورت صعودی به نسبت شماره شان بازی می‌گردند و برای برقرار کردن یک ضربه قانونی، توپ با کمترین عدد را باید با توپ سفید زد. اگر در موقع Break توپها، توپ ۱۰ پاکت شود، این توپ دوباره به بازی بازگشت داده می‌شود و بازیکن به بازی ادامه می هد. در هر ضربه فقط یک توپ را می‌توان نام برد، بغیر از موقع شکستن، که نیازی برای نامیدن توپ نمی‌باشد. تعیین شخصی که بازی را شروع می‌کند بازیکنی که لگ را می‌برد بازی را شروع می‌نماید (به قانون ۲٬۱ مراجعه شود) استاندارد معمولی، شکست یک در میان (altevnate) می‌باشد ولی به قانون ۱۵ ضربه‌های بعد از Break توجه شود. Rack در Ten Ball توپها به نزدیکترین وجه به همدیگر به شکل یک مثلث و با توپ شماره ۱ در نوک و بروی نقطه (foot spot) و توپ شماره ۱۰ در میانه مثلث و توپهای دیگر در دور و بر آن، بدون ترتیب خاصی قرار می‌گیرند. (به قانون ۴ مراجعه شود)

ضربه قانونی Break قانونهای ذیل صدق می‌کنند. (a) در شروع توپ سفید در دست و در پشت خط عرضی (head string) قرار می‌گیرد (b) اگر هیچ توپی پائین نرود، حداقل چهار توپ باید به ریل‌ها برسند در غیر این صورت ضربه خطا محسوب می‌شود.(به قانون ۱۷ مراجعه شود)

دومین ضربه بازی اگر ضربه اول (برک) خطا محسوب نشد، بازیکن می‌تواند یک ضربه Push out را انتخاب کند ولی باید داور را از این تصمیم قبل از به انجام رساندن آن با خبر نماید در این صورت قوانین برخورد کیوبال با توپ در نوبت و بروخورد توپها بعد از اثابت کیوبال با باند صدق نمی‌کند. اگر در انجام ضربه Push out خطائی صورت نگیرد بازیکن حریف می‌تواند یا ضربه بعدی را خود انجام داده و یا به بازیکن ضربه زننده بسپارد توپ شماره ۱۰ اگر در موقع ضربه Push out پاکت شود بدون جریمه به بازی برگشت داده می‌شود.

در هر موقع که بازیکنی می‌خواهد توپی را پاکت کند (به غیر از ضربه (Break او باید توپ مورد نظر و Pocket مورد نظر را در موقعی که کاملاً واضح نمی‌باشد نام ببرد اعلام ضربه در دیگر موارد مانند برخورد با ریل و یا برخورد با دیگر توپها صدق نمی‌کند. برای اینکه یک ضربه نام برده شده حساب گردد داور مطمئن باشد که ضربه مورد نظر اتفاق افتاده و اگر هر گونه امکان سر درگمی موجود می‌باشد مثلاً با Bank (ضربه دوبل) و یا ضربه‌های ترکیبی بازیکن باید توپ و Pocket مورد نظر را نام ببرد اگر داور و یا حریف از ضربه اعلام شده مطمئن نیستند او می‌تواند از بازیکن بخواهد که ضربه خود را اعلام ناید. Safety بازیکن بعد از ضربه break می‌تواند در هر موقع ضربه ایمن (Safety) اعلام کند که به او اجازه می‌دهد که ضربه‌ای به توپ قانونی بزند (ولی توپی را پاکت نکند ولی اگر بازیکن توپ قانونی را پاکت کند) حریف او می‌تواند ضربه بعدی را بازی کند و یا اینکه به بازیکن ضربه زننده بسپارد (به قانون ۷٬۹ توپ اشتباه را به پاکت کردن مراجعه گردد که در موقع بازی safe نیز صدق می‌کند)

توپی که به اشتباه پاکت می‌شود: اگر بازیکنی توپ و Pocket اعلام شده را از دست بدهد و یا توپ انتخاب شده را در Pocket اشتباه و یا توپ دیگری را پاکت نماید نوبت او تمام می‌شود و حریف او می‌تواند یا ضربه بعدی را بازی کند و یا اینکه ضربه بعدی را به او بسپارد.

ادامه دادن به بازی اگر بازیکنی توپ نام برده شده را در Pocket نام برده شده بیندازد (مگر در Push out به قانون ۲٬۴ دومین ضربه مراجعه گردد) هر توپ دیگری که پاکت شود به بازی برگشت داده نمی‌شود (بغیر از توپ ۱۰ به قانون ۹٬۹ مراجعه شود) و او به بازی ادامه می‌دهد اگر بازیکن در هر ضربه قانونی توپ شماره ۱۰ را Pocket کند به غیر ازPush out)) او برنده rack می‌باشد اگر بازیکن توپ اعلام شده را Pocket نکند و یا خطا بکند حریف او بازی را بدست می‌گیرد مگر اینکه خطائی مرتکب نشده باشد بازیکن جدید باید ضربه بعدی را از مکانی که توپ سفید قرار دارد بازی کند.

بازگرداندن توپها به میز اگر توپ شماره ۱۰ در یک ضربه خطا Push out بدون نام بردن و یا ضربه Pocket بشود و یا در Pocket اشتباه برود و یا از محیط میز خارج گردد به بازی بر می‌گردد (به قانون ۱٬۴ ارجاء گردد) هیچ توپ دیگری در هیچ موقعیتی به بازی برنمی گردد.

اگر بازیکن مرتکب یک خطای استاندارد شود بازی به حریف او سپرده می‌شود توپ سفید در دست قرار می‌گیرد و بازیکن جدید می‌تواند آن را در هر مکانی در روی میز قرار دهده. (به قانون ۱٬۵ توپ سفید در دست مراجعه گردد) موارد ذیل خطاهای استاندارد در بازی Ten ball می‌باشند.

۶٬۱- توپ سفید داخل پاکت افتادن (scratch) و یا بیرون رفتن توپ از روی میز ۶٬۲ - توپ اشتباه در هر ضربه اولین توپی که باید با سفید لمس گردد توپی می‌باشد که کمترین شماره را داشته باشد. ۶٬۳ - برخورد با rail قبل از تماس مجاز نمی‌باشد ۶٬۴ - اگر حداقل یک پا در روی زمین قرار نداشته باشد ۶٬۵ – توپی که از روی میز به بیرون رانده شود (تنها توپی که به بازی بر می‌گردد توپ شماره ۱۰ می‌باشد) ۶٬۶- توپ لمس شده ۶٬۷ – خطا در frozen ball دوبار ضربه زدن (Double Hit) ۶،8- Push shot (ضربه هل) ۶٬۹ – زدن ضربه زمانی که هنوز در حال حرکت می‌باشند ۶٬۱۰ – جا دادن توپ سفید در مکان اشتباه ۶٬۱۱ – قرار دادن چوب روی میز به منظور تعیین مسیر توپ قبل از ضربه ۶٬۱۲- خارج از نوبت بازی کردن ۶٬۱۳ – سه خطای متوالی ۶٬۱۴- بازی آهسته (اتلاف وقت) در صورت صلاحدید داور موجب تذکر و اخطار می‌شود. ۹٬۱۱ – خطاهای جدی: در رابطه با قانون ۶٬۱۴ سه خطای پی در پی موجب باخت Rack می‌شود در رابطه با ۶٬۱۶ رفتار غیر ورزشی داور یک جریمه عادلانه را انتخاب می‌کند.

گیم مساوی: (Stalemate) اگر موقعیت گیم مساوی بوجود آید شخصی که بازی را شروع نموده دوباره بازی را شروع می‌نماید (به قانون ۱٬۱۲ پات مراجعه گردد)

قوانین اسنوکر

• فصل اول: تجهیزات

میز استاندارد: ابعاد – سطح بازی میز از لبه باندهای آن باید ۱۷۷۸×۳۵۶۹ میلیمتر باشد که حداکثر بمیزان ۱۳+ و ۱۳- میلیمتر می‌تواند قابل تغییر باشد. ارتفاع میز: ارتفاع میز از کف تا روی باند حداقل ۸۵۱ میلیمتر و حداکثر ۸۷۶ میلیمتر باشد؛ و گشادی دهنه پاکت‌ها براساس الگوی فدراسیون حرفه‌های جهانی خواهد بود. خط بالک (Baulk): خط مستقیم که به موازات باند پایین و به فاصله ۷۳۷ میلیمتر از آن ترسیم شود خط Baulk نامیده می‌شود منطقه D: نیم دایره‌ای که مرکز آن مرکز خط Baulk و شعاع آن ۲۹۲ میلی‌متر می‌باشد. نقاط توپهای رنگی: چهار نقطه روی خط مرکزی میز به شرح زیر و جود دارند. ۱- نقطه توپ سیاه که به فاصله ۳۲۴ میلیمتر از باند بالاتر قرار دارد. ۲- نقطه مرکزی یا نقطه توپ آبی که دقیقاً در مرکز میز بین باند بالا و پایین می‌باشد. ۳- نقطه پیرامید یا نقطه توپ صورتی که دقیقاً وسط نقطه توپ آبی و باند بالا می‌باشد. ۴- نقطه توپ قهوه‌ای که دقیقاً مرکز خط Baulk و منطقه D بوده و توپ زرد در گوشه سمت راست و توپ سبز در گوشه سمت چپ منطقه D قرار دارند.

توپ‌ها: توپ‌ها از یک شکل تصویب شده به قطر ۵/۵۲ میلیمتر که با ۰۵/۰ میلیمتر قابل تغییر است می‌باشند. و: ۱- وزن آنها کاملاً مساوی که در یک سری کامل حداکث ۳ گرم اختلاف قابل اغماض است. ۲- یک توپ با سری کامل توپ‌ها می‌تواند با توافق بازیکنان یا تصمیم داور تعویض گردد. امتیاز رنگ توپها: قرمز ۱- امتیاز زرد ۲- امتیاز سبز ۳- امتیاز قهوه‌ای ۴- امتیاز آبی ۵- امتیاز صورتی ۶- امتیاز مشکی ۷- امتیاز

چوب: چوب بازی نباید کمتر از ۹۱۴ میلیمتر باشد و شکل و فرمی غیر از آنکه به طور عموم پذیرفته شده نداشته باشد؛ و حداکثری برای آن مشخص نشده است ولی در هر صورت شکل متعارف داشته باشد. لوازم کمکی: رست و چوب بلند و غیره به عنوان لوازم کمکی در شرایط سخت مورد استفاده قرار می‌گیرد که این نوع لوازم به طور نرمال در اطراف میز موجود بوده تا توسط بازیکنان یا داور ارائه می‌گردد و البته این نوع لوازم باید مورد تصویب و تایید کنفدراسیون جهانی ورزشهای بیلیاردی (WCBS) باشد.

• فصل دوم: تعاریف

فریم - Frame: یک فریم عبارتند از مدت زمانیکه اولین ضربه برای پخش کردن توپ‌ها زده می‌شود تا: ۱- یک بازیکن در نوبت خود بازی را واگذار نماید. ۲- یا فقط زمانیکه توپ سیاه‌روی میز است ضربه زننده به دلیل داشتن امتیاز بیشتر از (۱+۷) فریم را می‌برد. ۳- یا فقط زمانیکه توپ سیاه‌روی میز است با افتادن توپ سیاه در پاکت یا ارتکاب هر خطا فریم پایان می‌یابد. تذکر: بازیکن ضربه زننده اگر بخواهد می‌تواند برای بالا بردن برک خودش به بازی ادامه دهد ولی نتیجه تغییر نمی‌کند. یک بازی: یک بازی از تعدا فریم‌های مقرر شده تشکیل می‌گردد.

توپ‌ها: ۱- توپ سفید که کیوبال (Cue ball) نامیده می‌شود. ۲- ۱۵ توپ قرمز و ۶ توپ رنگی که به عنوان توپ‌های هدف (Object ball) می‌باشد.

ضربه زننده: ضربه زننده کسی است که در حال بازی است تا زمانیکه داور پایان نوبت او را اعلام نماید. ضربه: ۱- زمانیکه ضربه زننده با نوک چوب به توپ سفید (Cue ball) می‌زند ضربه ایجاد می‌شود. ۲- ضربه زمانی درست است که هیچ تخطی از قانون صورت نگیرد. ۳- تا زمانیکه کلیه توپ‌ها ی روی میز به صورت ساکن و بیحرکت قرار نداشته باشند ضربه کامل نیست. ۴- ضربه می‌تواند به طور مستقیم و یا غیر مستقیم به شکل ذیل انجام شود. الف- اگر توپ سفید بدون تماس با باند به توپ هدف برخورد نماید ضربه مستقیم خواهد بود. ب- اگر توپ سفید قبل از برخورد با توپ هدف با یک یا چند باند تماس پیدا کند ضربه غیر مستقیم انجام شده است.

انداختن توپ در پاکت (POT): زمانیکه توپی قانونی و بدون ارتکاب خطا وارد پاکت شود عمل POT صورت گرفته است. Break: تعداد توپهایی که یک بازیکن در یک نوبت از بازی POT کرده و امتیاز کسب می‌کند Break می‌نامند. توپ در دست (Ball in hand) ۱- توپ سفید یا (کیوبال) زمانی در دست است که: الف – قبل از شروع فریم باشد. ب – یا توپ سفید داخل پاکت بیفتد. پ – یا توپ سفید خارج میز پرتاب شود. ت – در زمانی که در آخر بازی به روی توپ مشکی امتیازات مساوی می‌شود در آن زمان می‌بایست توپ ۷ سر جایش و کیوبال، در منطقه D بال این هند می‌شود. ۲- توپ سفید در دست خواهد بود تا: الف – به طور قانونی بازی انجام شود. ب- یا خطایی توسط بازیکن ضربه زننده صورت گیرد. توپ در جریان بازی – Ball in play ۱- تا زمانیکه توپ سفید در دست نباشد در جریان بازی است. ۲- توپ‌های قرمز از شروع فریم تا افتادن در پاکت و یا پرتاب شدن به بیرون میز در جریان بازی هستند. ۳- توپ‌های رنگی پس از دوباره قرار گرفتن در روی میز و یا بعد از افتادن در پاکت خارج از نوبتشان به عنوان جایزه یا پرتاب شدن به بیرون میز در جریان بازی قرار می‌گیرند. توپ انتخابی: ۱- توپ هدفی که برای بازیکن ضربه زدن به داور اعلام می‌کند و متعهد می‌شود که اولین ضربه را به آن بزند توپ انتخابی Ball ON آن بازیکن می‌باشد. ۲- در صورت درخواست داور ضربه زننده باید توپ هدف خود را اعلام نماید. توپ آزاد Free ball: توپ آزاد توپی است که یک بازیکن می‌تواند پس از اسنوکرد شدن با خطای بازیکن مقابل در صورت ندیدن دو طرف توپ هدف انتخاب نماید.

توپ به بیرو ن پرتاب شده: چنانچه توپ در سطح بازی نبوده و یا داخل پاکت نیافتاده باشد، پس به بیرون میز پرتاب شده است. توپهایی که بر روی لبه میز (یا باندها) قرار می‌گیرد اگر خود بخود به روی میز برنگردد به منزله خروج توپ از میز می‌باشد. اسنوکرد شدن (ماسک شدن) زمانیکه مسیر مستقیم توپ سفید (کیوبال) برای ضربه زدن به قسمتی یا تمام قسمت همه توپ‌های در نوبت توسط توپ یا توپ‌های خارج از نوبت مانع ایجاد شود آن کیوبال اسنوکرد شده است پس اگر بتوان مستقیماً به انتهای لبه‌های کناری یک یا چند توپ در نوبت ضربه زد آن کیوبال اسنوکر (ماسک) نیست. ۱- در صورت کیوبال در دست، اگر از هر نقطه منطقه D برای ضربه زدن به توپ در نوبت طبق شرایط فوق مانع وجود داشته باشد کیوبال اسنوکرد شده است. ۲- اگر توپ در نوبت توسط بیشتر از یک توپ خارج از نوبت اسنوکر شود: الف- آن توپ با نزدیکترین توپ خارج از نوبت به کیوبال اسنوکر شده است. ب- اگر آن توپ با بیشتر از یک توپ خارج از نوبت با فاصله یکسان از کیوبال اسنوکر شده باشد کلیه آن توپها ی خارج از نوبت تاثیر گذار در اسنوکرد شدن هستند. ۳- اگر مسیر کیوبال با چندین توپ قرمز توسط چندین توپ خارج از نوبت مسدود شده باشد توپ تاثیر گذار در اسنوکرد شدن وجود ندارد. ۴- کیوبال توسط باند نمی‌تواند اسنوکر شود و اگر مسیر کیو بال توسط انحنای باند مسدود شد و انحنای باند به کیوبال نزدیکتر از هر توپ خارج از نوبت باشد آن کیوبال اسنوکرد نشده است؛ و داور نمی‌تواند اعلام Free ball نماید و بازیکن که با خطای حریف در وضعیت قرار گرفته که لبه باند مانع از زدن توپ در نوبت او بشود نمی‌تواند از Free ball استفاده نماید و فقط می‌تواند از بازیکن خاطی بخواهد خودش ضربه بزند یا اینکه خودش به توپ در نوبت ضربه بزند. ۵- زمانی که Free ball به جای قرمز است اگر توپ فری بال با هر قرمزی داخل پاکت شود امتیاز توپها با هم جمع می‌شود ولی زمانی که فری بال برای توپهای رنگی می‌باشد و اگر توپ فری بال با توپ نوبت هم‌زمان پاکت شوند فقط امتیاز توپ در نوبت محاسبه می‌شود. تذکر۱: اگر بازیکنی توپ فری بالی را انتخاب می‌کند باید حتماً ضربه اولش به آن توپ برخورد نماید در غیر این صورت خطا محسوب و جریمه می‌شود به اندازه توپ در نوبت. تذکر۲: چنانچه بعد از خطا قرمزها به هم چسبیده باشند قانون می‌بایست دو سمت توپ در نوبت دیده شود صدق نمی‌کند در این حالت به منزله دیدن هر دو سمت توپ تلقی می‌شود.

ضربه هول: اگر نوک چوب موقع ضربه زدن در روی کیوبال باقی بماند آن ضربه هول (PUSH) محسوب می‌شود که: ۱- پس از اینکه کیوبال به سمت جلو حرکت کرده است. ۲- مگر اینکه فاصله کیوبال و توپ در نوبت بسیار کم بوده و ضربه به آخرین قطعه لبه توپ در نوبت برخورد نماید که با تشخیص داور این ضربه افه رو یا Follow Shot بوده و ضربه هول نمی‌باشد. نقطه اشغال شده: اگر توپی پس از پاکت شدن بدون تماس با توپ دیگر نمی‌توان در جای خودش قرار دهید آن نقطه اشغال شده نامیده می‌شود و می‌بایست جای بالاترین نقطه‌ای که خالیست قرار گیرد. ضربه پرشی: زمانیکه کیوبال از روی هر قسمت از هر توپ هدف عبور نماید (اعم از اینکه در موقع عبور با آن توپ تماس پیدا بکند یا نه) ضربه پرشی محسوب گردیده خطا می‌باشد (مگر): ۱- ابتدا کیوبال با یک توپ هدف برخورد نموده و سپس از روی توپ دیگر پرش کند. ۲- کیوبال ابتدا پرش کرده و سپس از برخورد با میز به توپ هدف برخورد نماید. ۳- اگر کیوبال بعد از برخورد قانونی به توپ هدف با باند و یا توپ دیگر برخورد کرده و سپس از روی توپ پرش نماید. عدم برخورد کیوبال با هدف – miss: وقتی کیوبال ابتدا به توپ درنوبت برخورد ننماید و داور متوجه شود زننده تلاش کافی برای ضربه زدن به توپ در نوبت نکرده است آن بازیکن مرتکب عمل miss شده است.

• فصل سوم: بازی

بازی اسنوکر می‌تواند توسط دو نفر یا بیشتر به صورت یارگیری یا مستقل به شرح زیر انجام گردد. ۱- همه بازیکنان باید بایک کیوبال (توپ سفید) بازی کنند که هر بازی ۱۵ قرمز و ۶ توپ رنگی از ۲ تا ۷ دارد. ۲- امتیاز هر بازیکن در نوبت خود با در پاکت انداختن توپ‌های قرمز و رنگی محاسبه می‌شود که پس از اتمام توپ‌های قرمز نوبت توپ‌های رنگی، به ترتیب از رنگ زرد تا مشکی خواهد بود. ۳- امتیاز هر بازیکن با اضافه شدن به امتیازات قبلی وضعیت او را مشخص خواهد کرد. ۴- امتیاز جریمه به امتیازات بازیکن حریف اضافه خواهد شد. ۵- به عنوان یک تاکتیک بازیکن می‌تواند کیوبال را با یک ضربه قانونی در پشت توپ خارج از نوبت نگه دارد که در چنین حالتی بازیکن حریف اسنوکرد (ماسک) می‌شود که این تاکتیک به جهت امتیاز گیری و احتمال خطا توسط بازیکن حریف بسیار حایز اهمیت می‌باشد. ۶- برنده یک فریم کسی است: الف- امتیاز بیشتر را کسب نماید. ب- آن فریم به نفع بازیکنی واگذار گردد. پ- آن فریم به دلیل رفتار ناشایست و یا خطای Foul and miss and miss straight به حساب بازیکنی گذاشته شود. ۷- برنده مسابقه کسی است: الف- تعداد فریم‌های مورد نیاز را برده باشد. ب- در صورت تساوی امتیازات بالاترین معدل امتیازی را کسب کند. پ- یا آن بازی به دلیل رفتار ناشایست به بازیکن حریف واگذار گردد.

شیوه بازی: ترتیب بازی توسط قرعه و یا سکه که به وسیله داور انجام می‌شود تعیین خواهد شد و لازم است ذکر شود سکه نباید به روی میز انداخته شود. ۱- این ترتیب بازی باید تا آخر فریم بدون تغییر باقی بماند. مگر اینکه بازیکنی از حریف خود بخواهد که به دلیل ارتکاب خطا، بازی مجدد انجام دهد. ۲- هر بازیکن و یا یار او که ضربه اول را می‌زند باید به طور متناوب فریم‌های بعدی را شروع نمایند. ۳- اولین بازیکن بازی را به شکل کیوبال در دست آغاز خواهد کرد و هر فریم زمانیکه کیوبال از منطقه D توسط نوک چوب ضربه بخورد شروع می‌شود و اگر بازیکنی در زمان جابجا کردن کیوبال در منطقه D با نوک چوب به آن ضربه بزند بازی شروع شده است. ۴- تا زمانیکه توپ قرمز روی میز است اولین ضربه باید به توپ قرمز و یا فری بال که به جای قرمز انتخاب شده، زده شود. الف- وقتی توپ قرمز و یا هر توپ رنگی به جای قرمز در پاکت بیفتد آن بازیکن در ضربه بعدی توپ رنگی انتخابی خود را خواهد زد، که اگر در پاکت بیفتد امتیاز محاسبه و توپ رنگی مجدداً در نقطه خود قرار می‌گیرد. ب- سپس ضربه زدن به یک توپ رنگی ادامه خواهد داشت تا زمانیکه توپ‌های قرمز در روی میز باقی نماند و پس از در پاکت افتادن آخرین قرمز یک توپ رنگی (به عنوان جایزه) زده خواهد شد. پ- سپس نوبت توپ‌های رنگی که به ترتیب ارزش آنهاست، خواهد بود که وقتی توپ رنگی در نوبت خود بطور قانونی در پاکت بیافتد داخل پاکت باقی می‌ماند. ۵- بدون توجه به اینکه یک خطا ممکن است به نفع بازیکنی باشد وقتی توپ‌های قرمز در پاکت بیفتد و یا به بیرون میز پرتاب شود در داخل پاکت باقی می‌ماند مگر اینکه به جهت تمیز کردن توسط داور از روی میز برداشته شود یا از لبه پاکت خود بخود در پاکت بیفتد یا در Foul and miss برای ضربه مجدد توسط بازیکن خاطی توپ‌های جابجا شده در جای قبلی قرار گیرد و یا توپی توسط بازیکنی غیر از ضربه زننده از جای خود تکان خورده باشد. ۶- اگر بازیکنی امتیازی نگیرد و یا مرتکب خطا شود نوبت او به پایان رسیده و بازیکن بعدی از جاییکه کیوبال در روی میز قرار دارد و یا در صورت بیرون رفتن کیوبال ازمیز و یا داخل پاکت افتاد باشد از نقطه D، بازی را ادامه خواهد داد.

پایان فریم، بازی یا مسابقه ۱- زمانیکه فقط توپ سیاه در روی میز باقی مانده باشد با اولین امتیاز و یا خطا فریم به پایان میر سد مگر در شرایط مشروحه زیر اتفاق بیفتد: الف- نتیجه فریم پس از افتادن توپ سیاه در پاکت و یا ارتکاب خطا مساوی باشد. ۲- وقتی که شرایط بالا وجود داشته باشد: الف- توپ سیاه در روی نقطه اصلی قرار می‌گیرد. ب- کیوبال به منطقه D برده می‌شود. پ- بازیکن ضربه زننده با قید قرعه تعیین می‌گردد. ت- پس از آن با اولین امتیاز یا خطا فریم به پایان می‌رسد. بازی با کیوبال در دست: برای بازی با کیوبال در دست بازیکن باید از منطقه D و یا از روی خط D به هر سمت که بخواهد به کیوبال ضربه بزند. ۱- داور باید متقاعد شود که کیوبال خارج از منطقه D نیست. در ضمن داور در صورت خروج کیوبال در منطقه D نباید به بازیکن ضربه زننده هشدار بدهد و باید صبر کند ضربه زده شود بعد اعلام خطا نماید. ۲- اگر در زمان جابجا کردن کیوبال در منطقه D نوک چوب با کیوبال برخورد نماید و داور عقیده داشته باشد که ضربه زننده به قصد اینکار را نکرده، هنوز بازی شروع نشده است. ضربه همزمان با دو توپ: بجز دو توپ قرمز و یا توپ آزاد و توپ در نوبت اگر دو توپ همزمان ضربه بخورند خطا محسوب می‌شود.

قرار گرفتن توپ‌های رنگی در نقاط خود: کلیه توپ‌های رنگی پس از افتادن در پاکت و یا پرتاب شدن به بیرون میز قبل از ضربه بعدی باید در روی میز و در نقاط اصلی خود قرار گیرند مگر اینکه در نوبت خود و به طور قانونی در پاکت بیفتد. ۱- یک بازیکن در قبال اشتباه داور به جهت درست قرار ندادن توپی در روی میز هیچگونه مسئولیتی ندارد و اگر داور به غلط توپی را در نقطه دیگری قرار دهد تا قبل از ضربه بعدی می‌تواند جابجا نماید در غیر اینصورت حق تغییر و تصحیح آنرا ندارد تا اینکه دوباره آن توپ پاکت شده آن وقت به جای اصلی برگردانده شود. ۲- اگر توپ رنگی به طور قانونی و در نوبت خود در پاکت بیفتد و اشتباهاً روی نقطه خود قرار گیرد پس از متوجه شدن و بدون جریمه باید آن توپ در پاکت قرار گرفته و اگر امتیازی از آن توپ گرفته شده باشد به قوت خود باقی است و سپس باید به بازی ادامه داد. ۳- چنانچه توپ و یا توپ‌هایی که به طور ناصحیح در روی نقاط اصلی خود قرار نگرفته ضربه زده شود آن ضربه قانونی بوده و توپ‌هایی که فراموش شده و اشتباها در روی میز قرار نگرفتند در صورت متوجه شدن باید در نقاط اصلی خود قرار گیرند و: الف- در صورت فراموش شدن هیچ جریمه‌های در برنخواهد داشت. ب- اما اگر قبل از قرار دادن توپ در نقطه خود توسط داور، بازیکن به کیوبال ضربه بزند جریمه خواهد داشت. ۴- اگر جای اصلی توپ رنگی که باید در روی میز قرار گیرد توسط توپ‌های دیگر اشغال شده باشد آن توپ در جای خالی از بالاترین نقطه (جای توپ) قرار می‌گیرد. ۵- اگر جای اصلی بیشتر از یک توپ رنگی توسط توپ‌های دیگر اشغال شده که باید در روی میز قرار گیرند به ترتیب با ارزش ترین توپ در جای خالی بالاترین توپ قرار می‌گیرد مگر جای خودش خالی باشد در این صورت اول توپی که جایش خالیست قرار می‌دهم بعد توپ بزرگتر را. ۶- چنانچه کلیه نقاط توپ‌های رنگی توسط توپ‌های دیگر اشغال باشد، توپ رنگی باید در نزدیکترین جای ممکنه نسبت به نقطه اصلی، بین آن نقطه و نزدیکترین قسمت باند بالا نسبت به آن نقطه قرار گیرد. ۷- اگر مابین نقاط اصلی توپ‌های صورتی و یا مشکی و باند بالا جایی برای قرار دادن فقط توپ‌های صورتی و مشکی وجود نداشته باشد توپ‌های فوق‌الذکر در نزدیکترین جای ممکن نسبت به نقطه اصلی و در زیر آن نقطه قرار می‌گیرد. ۸- در کلیه شرایط توپ کاشته شده نباید با توپ دیگر تماس داشته باشد. ۹- توپ‌های رنگی باید توسط دست در نقاط مشخص شده قرار گیرند.

توپهای بهم چسبیده Touching ball ۱- اگر کیوبال به توپ یا توپهایی که نوبت بازی آنها است بچسبد، داور باید اعلام کند (توپ‌های بهم چسبیده) Touching ball و اینکه چه توپ و یا توپ‌هایی به کیو بال چسبیده را نشان دهد. ۲- زمانیکه اعلام می‌شود (توپ‌های بهم چسبیده) ضربه زننده باید کیوبال را طوری از توپ چسبیده دور کند که آن توپ به هیچ عنوان تکان نخورد که در صورت تکان خوردن ضربه هل بوده و خطا می‌باشد. ۳- اگر کیوبال به توپی که نوبت بازی آن نیست بچسبد و یا نزدیک آن باشد و از داور سوال شود که آیا این توپ‌ها به هم چسبیده یا نه، او جواب آری یا خیر را خواهد داد و بازیکن باید طوری به کیوبال ضربه بزند که آن توپ تکان نخورده و کیوبال در ضربه اول به توپ در نوبت برخورد نماید. ۴- چنانچه کیوبال هم به توپ در نوبت و هم توپ خارج از نوبت بچسبد داور فقط به توپ در نوبت اشاره خواهد کرد و اگر ضربه زننده از داور سوال کند که آیا کیوبال به توپ خارج از نوبت هم چسبیده یا نه، او حق دارد جواب دهد. ۵- اگر داور متقاعد شود که حرکت توپ چسبیده به کیوبال بدون دخالت ضربه زننده می‌باشد نباید اعلام خطا نماید. مثال: توپ در نوبت در لبه فرو رفتگی جای توپی که معمولا روی میزها ایجاد می‌شود قرار دارد و بعد از جدا شدن کیو بال به درون آن فرو رفتگی حرکت می‌کند و این حرکت خطا محسوب نمی‌شود. ۶- چنانچه توپی در زمان کنترل داور به کیو بال نچسبیده باشد و قبل از ضربه بازیکن به نظر برسد که بهم چسبیده است داور باید آن توپها را به صورتیکه خودش قبول دارد جابجا نماید. توپ در لبه پاکت Ball on edge of packet ۱- اگر توپی که در لبه پاکت قرار دارد و بدون ضربه توپ دیگر در ادامه بازی در پاکت بیفتد، آن توپ در جای قبلی قرار گرفته و امتیازات به دست آمده از توپهای دیگر تا آن لحظه به قوت خود باقی است. ۲- اگر در امتداد یک ضربه احتمال برخورد هر توپ به آن توپ (توپی که از لبه به داخل پاکت افتاده است) وجود داشته باشد در آنصورت: الف- بدون تخطی از این قوانین، کلیه توپ‌ها باید در جای قبلی قرار گرفته و همان بازیکن می‌تواند مثل ضربه قبلی و یا هر نوع ضربه‌ای که بخواهد، مجددا بازی نماید. ب- اگر در همان شرایط خطایی اتفاق بیافتد، بازیکن خاطی جریمه شده و کلیه توپ‌ها در جای قبلی قرار گرفته و بازیکن بعدی به طور معمول می‌تواند امتیازات بعد از خطای حریف را دارا باشد. ۳- اگر توپی برای چند لحظه ۴ ثانیه در لبه پاکت بالانس شده و در داخل پاکت بیافتد امتیاز آن توپ بحساب زننده محسوب شده و توپ در جای قبلی قرار نمی‌گیرد.

ماسک (اسنوکرد) شدن بعد از خطا snookered after a foul چنانچه کیوبال پس از خطا اسنوکرد شود. داور باید اعلام کند فری بال (توپ آزاد) ۱- اگر بازیکن بعدی بخواهد ضربه بعدی را بزند: الف – او می‌تواند هر توپی را به جای توپ در نوبت (توپی که نوبت بازی با آن است) انتخاب کند. ب- توپ انتخاب شده ارزش همان توپ در نوبت را داشته و چنانچه در پاکت بیافتد پس از محاسبه امتیاز در نقطه اصلی در روی میز قرار می‌گیرد. ۲- در حالت زیر کیوبال مرتکب خطا شده است: اگر کیوبال اول به توپ آزاد و یا همزمان به توپ در نوبت و توپ آزاد برخورد ننماید. ۳- وقتی توپ آزاد در پاکت بیفتد مجدداً در روی نقطه اصلی خود قرار گرفته و باندازه ارزش توپ در نوبت امتیاز محاسبه خواهد شد. ب: فقط زمانیکه توپ ۶و۷ روی میز باشد کیوبال توسط توپ آزاد می‌تواند اسنوکرد شود. ۴- بشرطی که کیوبال اول به توپ آزاد و یا همزمان به توپ آزاد و توپ در نوبت برخورد نماید و سپس توپ در نوبت داخل پاکت شود. آن توپ در داخل پاکت می‌ماند و امتیاز نیز محاسبه خواهد شد. ۵- زمانیکه نوبت توپ‌های رنگی است و همزمان توپ آزاد و توپ در نوبت داخل پاکت شوند فقط امتیاز توپ در نوبت محاسبه می‌شود مگر اینکه نوبت توپ‌های قرمز باشد که چنانچه قرمز و توپ آزاد داخل پاکت شوند به تعداد آنها امتیاز منظور شده توپ در نوبت در داخل پاکت می‌ماند و توپ آزاد در روی میز در نقطه خود قرار می‌گیرد. ۶- زمانیکه از بازیکن خاطی درخواست بازی مجدد شود توپ آزاد برای او دیگر مفهومی ندارد.

خطاها: زمانیکه خطایی صورت می‌گیرد داور سریعاً باید اعلام foul نماید که: ۱- اگر بازیکنی موفق به ضربه صحیح نباشد نوبت خود را از دست می‌دهد که داور جریمه او را اعلام خواهد کرد. ۲- داور باید صبر کند که ضربه زده شده کامل گشته و سپس اعلام نتیجه نماید. ۳- هر توپ رنگی که بعد از پاکت شدن و یا به بیرون پرتاب شدن در نقطه ناصحیح در روی میز قرار گیرد به همان حال باقی می‌ماند مگر اینکه قبل از ضربه بعدی کسی متوجه شود و یا مجدداً در پاکت بیافتد و یا به بیرون میز پرتاب شود که آن به موقع بطور صحیح در روی میز قرار خواهد گرفت. ۵- ضربه بعدی از جائیکه کیوبال بطور ثابت در روی میز قرار می‌گیرد و یا وقتی کیوبال به بیرون میز و یا داخل پاکت می‌شود از منطقه D آغاز خواهد شد. مگر قانون بازی مجدد از نقطه اول انجام شود. ۶- چنانچه در یک ضربه چندین خطا اتفاق بیفتد به ارزش بالاترین خطا جریمه خواهد شد. ۷- بازیکنی که مرتکب خطا شود: الف – طبق بخش جریمه‌ها که در زیر مشخص شده جریمه خواهد شد. ب- در صورت درخواست بازیکن بعدی ضربه بعدی را نیز خود او خواهد زد.

جریمه‌ها: کلیه خطاها چهار امتیاز جریمه خواهد شد مگر خطایی با ارزش بیشتر از آن اتفاق بیفتد که در بندهای بعدی توضیح داده شده است: الف- جریمه‌هایی که به ارزش توپ در نوبت هستند به شرح زیرند: ۱- به کیوبال بیشتر از یکبار ضربه بزند. ۲- زمانیکه هر دو پای بازیکن از روی زمین کنده شده ضربه بزند. ۳- خارج از نوبت بازی کند. ۴- زمانیکه کیوبال در دست است به طور ناصحیح از منطقه D بازی کند. ۵- کیوبال بازیکن به هیچ‌یک از توپ‌ها برخورد ننماید. ۶- کیوبال بدون برخورد با توپی داخل پاکت شود. ۷- کیوبال درپشت توپ آزاد اسنوکر (ماسک) شود. (با توپ فری بال نمی‌تواند حریف را اسنوکر کرد) مگر زمانی که فقط توپهای ۶ و ۷ روی میز باشد، خطا محسوب شده جریمه توپ در نوبت است. ۸- ضربه پرشی انجام دهد. ۹- با چوب غیر استاندارد بازی کند. ۱۰- در بازی چهار نفره، به طور غیر قانونی مشورت نماید. ب- جریمه‌هایی که به ارزش توپ در نوبت و یا توپ مربوط هستند. (هر کدام که بیشتر باشد) ۱- زمانی که کلیه توپ‌ها در روی میز ساکن نشده ضربه بزند. ۲- قبل از اینکه داور توپ رنگی در پاکت افتاده را روی میز قرار دهد ضربه بزند. ۳- توپ خارج از نوبت ball not on را در پاکت بیاندازد. ۴- کیوبال ابتدا به توپ خارج از نوبت برخورد نماید. ۵- اگر ضربه هل زده شود. ۶- به جز نوک چوب، هر قسمتی از لباس ضربه زننده و یا وسایلی که او حمل می‌کند با هر توپی در روی میز تماس حاصل نماید. ۷- چنانچه توپی به بیرون از میز پرتاب شود. ۸- چنانچه کیوبال همزمان با دو توپ برخورد نماید.(به جز دو توپ قرمز و یا توپ آزاد و توپ قرمز)

پ- جریمه‌هایی که با ارزش ۷ امتیاز محاسبه می‌شوند. ۱- استفاده کردن از هر توپی خارج از میز برای هر منظوری ۲- استفاده کردن از هر وسیله برای اندازه‌گیری فاصله‌ها و دهانه پاکتها ۳- پس از پاکت کردن توپ قرمز و یا توپ آزاد به جای قرمز دوباره با توپ قرمز بازی کند.(در صورتیکه بعد از زدن توپ قرمز توپ رنگی را اعلام ننماید پس با اشتباه ضربه به یک قرمز برخورد نماید خطای توپ در نوبت گرفته خواهد شد نه خطای ۷ امتیازی. ۴- به جز توپ سفید با هر توپی به جای کیوبال بازی نماید. ۵- زمانیکه داور توپ انتخابی بازیکن را سوال کرده اما بازیکن جواب ندهد. ۶- پس از پاکت کردن توپ قرمز و یا توپ آزاد به جای قرمز، و قبل از انتخاب توپ رنگی مرتکب خطا شود.

بازی مجدد: چنانچه بازی به دلیل ارتکاب خطای حریف از او بخواهد که دوباره بازی کند. چنین درخواستی قابل اجرا است و نمی‌توان از آن چشم پوشی کرد، اما بازیکن خاطی حق دارد، که تصمیم خود برای زدن توپ در نوبت دیگری عوض نماید. الف- از چه نوع ضربه‌ای استفاده کند. ب- کدام توپ در نوبت را برای ضربه زدن انتخاب نماید و آن بازیکن در صورت پاکت کردن هر توپ با شرایط بالا امتیاز مربوطه را کسب خواهد کرد. خطا و برخورد نکردن کیوبال توپ در نوبت Foul and miss بازیکن موظف است که تلاش خود را برای ضربه زدن به (توپ در نوبت) بکار گیرد. اگر داور ملاحظه نماید که از این قانون تخطی شده باید اعلام کند Foul and amiss مگر اینکه فقط توپ سیاه‌روی میز باقی مانده باشد و یا شرایطی ایجاد شود که ضربه زدن به (توپ در نوبت) تمام تلاش خود را اعم از از ضربه مستقیم و یا غیر مستقیم بکار برده است. ۱- پس از اعلام Foul and amiss بازیکن بعدی می‌تواند از خطا کار درخواست نماید تا بازی مجدد از جای قبلی (جایی که بازیکن خطا کار از آنجا مرتکب خطا شده است) و یا از جائیکه مانده بازی را ادامه دهد و چنانچه از بازیکن خاطی خواسته شود که کیوبال را در جای قبلی قرار داده و بازی کند باید (توپ در نوبت) آن بازیکن دقیقا در شرایط اولیه که خطا صورت گرفته قرار گیرد و توپهای دیگر اگر جابجا شده است باید به صورت اولیه به وسیله داور قرار گیرند. ۲- اگر بازیکنی موفق به ضربه زدن به (توپ در نوبت) در شرایطی که هیچ مانعی بین آن توپ نسبت به کیوبال وجود ندارد نباشد. داور اعلام Foul and miss and miss straight می‌کند مگر اینکه بازیکن به اسنوکر کردن نیاز داشته باشد و داور متقاعد شود که بازیکن عمداً مرتکب خطا نشده است. ۳- شرایط بالا زمانی اتفاق می‌افتد که مسیر مستقیم کیوبال برای ضربه زدن به کل قطر (توپ در نوبت) باز باشد. الف – اگر برای بار دوم همان بازیکن، موفق به ضربه زدن به (توپ در نوبت) در همان شرایط بالا نباشد داور بدون توجه به اختلاف امتیازات اعلام می‌کند. Foul and miss and miss strit ب- ۱- در صورتیکه توپ در نوبت قرمز باشد و بازیکن همه توپ را ببیند و نتواند به آن ضربه بزند در صورت درخواست مجدد برای ضربه بعدی می‌تواند توپ قرمز دیگری را انتخاب کرده به آن ضربه بزند؛ ولی اگر قرمزها تمام شده باشد و توپ در نوبت رنگی می‌باشد طبیعتاً نمی‌تواند توپ نوبت را در تکرار ضربه خطا عوض نماید. ۲- اگر مجددا از همان بازیکن خواسته شود که بازی را از جای قبلی ادامه دهد داور به بازیکن خاطی اخطار می‌دهد که در صورت موفق نشدن برای بار سوم فریم به نفع حریف او ثبت خواهد شد. بازیکن بعدی می‌تواند ضربه بعدی را خود بزند و یا از بازیکن خطا کار بخواهد که از جایی که بازی مانده و یا از جای قبلی بازی کند که در صورت انجام بازی از جای قبلی، کلیه توپ‌های تکان خورده به درخواست بازیکن ذینفع در جاهای قبلی خود و با نظر داور قرار می‌گیرد. ۵- ممکن است شرایط دیگری از miss پیش بیاید که به تصمیم داور بستگی دارد. ۶- پس از اینکه کیوبال به (توپ در نوبت) برخورد ننماید (miss) و از بازیکن خطا کار خواسته شود که کیوبال را از جای قبلی قرار دهد بازی کند، کلیه توپ‌های تکان خورده در جای خود (جای فعلی) باقی می‌مانند مگر اینکه داور احساس کند که بازیکن خاطی از شرایط بالا ذینفع خواهد بود، که در آنصورت کلیه توپها تکان خورده با نظر داور در جای قبلی قرار می‌گیرند و در هر دو حالت توپ‌های رنگی که در نقاط اشتباه قرار گرفته و تحت شرایط بالا افتاده و یا به بیرون میز پرتاب شده به طور صحیح در نقاط اصلی خود قرار می‌گیرند. ۷- جهت قرار دادن توپ‌های تکان خورده پس از ارتکاب miss هر دو بازیکن می‌تواند در زمینه جای قبلی آن توپ‌ها مشورت نمایند که البته تصمیم نهایی با داور می‌باشد. ۸- در جریان مشاوره، اگر ضربه زننده با هر توپی در روی میز تماس بگیرد، بدون اینکه نوبت خود را از دست دهد جریمه خواهد شد و توپهای جابجا شده توسط داور و با نظر وی در جای خود قرار خواهد گرفت. توپی که توسط غیر ضربه زننده جابجا شود: هیچ بازیکنی به دلیل اشتباه داور جریمه نخواهد شد.

احتمال تساوی: چنانچه داور تصور کند که بازی از روند طبیعی و معمول آن خارج شده است و بازیکنان از ترس باخت بازی را به سکون و در حالت دفاعی ادامه می‌دهند و در این روند امتیازی رد و بدل نمی‌شود، داور پیشنهاد تساوی را ارائه می‌دهد و در صورت قبول نکردن هر یک از بازیکنان بعد از ۳ ضربه متوالی جمعاً ۶ ضربه اگر امتیازی رد و بدل نشده باشد داور اعلام مساوی در این فریم را اعلام می‌دارد. فریم از نو با قرار دادن کلیه توپها روی میز بدون اینکه امتیازی برای بازیکنان قائل شود به وسیله همان بازیکن قبلی فریم آغاز می‌گردد. بازی چهار نفره: ۱-در بازی چهار نفره، هر تیم به طور متناوب فریم‌ها را شروع خواهند کرد و ترتیب بازی آنها در اول فریم مشخص شده و این ترتیب تا آخر آن فریم ادامه خواهد داشت. ۲- بازیکنان می‌تواند ترتیب بازی خود را در هر فریم جدید تغییر دهند. ۳- اگر خطایی صورت گیرد و درخواست بازی مجدد گردد، بازیکنی که مرتکب خطا شده بازی مجدد را انجام خواهد داد حتی اگر این خطا خارج از نوبت اتفاق بیافتد و در اینصورت ضمن اینکه ترتیب اصلی بازی باید حفظ گردد، یار بازیکن خاطی نوبت خود را از دست خواهد داد. ۴- زمانیکه توپ سیاه در پاکت بیفتد و برای نتیجه فریم و یا بازی، طبق قانون قرار باشد که توپ سیاه در نقطه اصلی در روی میز قرار گیرد. دو نفر بازیکنی که با قید قرعه مشخص شده که ضربه اول را بزند، می‌توانند بین خود ضربه زننده را تعیین نمایند که پس از آن ترتیب اصلی فریم ادامه پیدا خواهد کرد. ۵- دو بازیکن در حین فریم می‌توانند با هم مشورت نمایند اما: الف – هرگز با یاری که در پشت میز قرار گرفته نمی‌توانند مشاوره نمایند. ب- همچنین پس از ضربه تا پایان نوبت آنها نمی تونند با هم مشاوره کنند.

• فصل چهارم – بازیکنان

اتلاف وقت: چنانچه داور ملاحظه نماید که بازیکنی به طور غیر عادی برای ضربه زدن و یا انتخاب ضربه اتلاف وقت می‌کند به او تذکر داده و در صورت بی توجهی به بازیکن خاطی اخطار می‌دهد که در صورت تکرار نتیجه فریم را به بازیکن حریف واگذار خواهد نمود. رفتار ناشایست: اگر بازیکنی برای عدم ادامه فریم و یا رفتار ناشایست، از جمله اتلاف وقت بعد از اخطار و یا رفتار نا جوانمردانه اصرار ورزد داور آن فریم را بازنده اعلام نموده و اخطار خواهد داد که در صورت ادامه رفتار ناشایست کل بازی را بازنده خواهد شد. بازیکن غیرضربه زننده: بازیکنی که نوبت بازی او تمام شده باید در زمان ضربه حریف از ایستادن و یا حرکت در خط دید ضربه زننده خودداری نموده و در یک فاصله منطقی از میز بنشیند یا بایستد. غیبت: در صورتیکه بازیکن ضربه زننده در سالن مسابقه حضور ندارد، او می‌تواند یک نفر را که قبلاً به داور معرفی کرده برای نظارت به امور مربوط به خود در سالن بگمارد. واگذار کردن یک بازیکن در زمانیکه فقط نوبت ضربه او است می‌تواند فریم یا بازی را واگذار نماید که حریف او حق دارد این پیشنهاد را بپذیرد و یا خیر.

• فصل پنجم – مقررات و دستور العمل داوران در هنگام برگزاری مسابقات

۱-همیشه زمانی که با توپ سروکار دارید، دستکش به دست کنید. ۲-ابتدای بازی هم راستا بودن اسپات‌ها را بررسی نمائید. این تنها زمانی است که این کار لازم است و ضرورتی ندارد که بعد از هر فرم تکرار گردد. ۳-میز و تجهیزات کناری آن (رست و ...) را بررسی نمائید ۴-نام بازیکنان و تلفظ و املای درست آنها را چک کنید. جای نشستن را انتخاب کنید. این یک قاعده عمومی است که نام بازیکن با رنک بالاتر بر اسپات بالا می‌نشیند. ۵-تجهیزات امتیاز دهی را کنترل نمائید ۶-میز جلوی بازیکنان را از نظر وجود آب، یخ، لیوان و دستمال خشک و نمدار کنترل نمائید. ۷-از محل استقرار بازیکنان قبل از شروع بازی اطمینان یابید و محل خودتان را قبل از شروع بازی به برگزار کننده اعلام نمائید. ۸-در زمان قرار دادن توپ‌ها روی میز، توپ سفید را با خود داشته باشد (نه در جیبتان) توپ‌ها را در مثلث نیندازید. ۹-از پشت دست تان برای تمیز کردن گچ و غیره از روی میز استفاده نمائید. ۱۰-زمان قرار دادن توپ‌ها روی اسپاتها دست آزادتان را روی سطح میز نگذارید. ۱۱-حرکت CUE BALL را دنبال کنید و سعی کنید پشت خط دید و ضربه بازیکنان قرار بگیرید. ۱۲- در حال راه رفتن دور میز سعی کنید همیشه چشمهایتان بر روی میز باشد. ۱۳-یاد بگیرید زمانیکه می‌خواهید از میز فاصله بگیرید عقب عقب بروید. ۱۴-بازی را پیش بینی کنید و طبق آن جاگیری درست انجام دهید. ۱۵-فقط اطلاعات لازم و متناسب راجع به امتیازات و غیره را در میان بگذارید. ۱۶-نام کوچک و نام فامیل بازیکن را بگوئید مگر اینکه بازی تیمی باشد که در این صورت فقط اسم کشور یا تیم را بگوئید. ۱۷- وارد گفتگوهای طولانی با بازیکنان نشوید (مخصوصاً هنگام قرار دادن توپ بعد از یک MISS) سعی کنید هر دو بازیکن را ترغیب کنید که زودتر بر سر محل قرار گیری به توافق برسند. ۱۸-هر زمان که احساس کردید در جاگذاری توپ‌های رنگی شک دارید از BALL MARKER خود استفاده کنید. ۱۹-در هنگام جایگزینی اطراف میز سه اولویت اصلی وجود دارد: ۱- بازیکن ۲- دوربین ۳- تماشاچی ۲۰-مطمئن شوید که برگه نتیجه بازی پس از پایان بازی پر شود، همچنین از بازیکنان پخش کننده فریم اول نیز مطمئن شوید. ۲۱-اگر سیستم کامپیوتری از کار افتاد بدون هیچ تأخیری بازی را با استفاده از سیستم امتیاز دهی دستی ارائه دهید. ۲۲-اگر لازم شد با بازیکن راجع به مسئله‌ای مانند وقت تلف کردن و یا ... صحبت کنید، صبر کنید تا نوبت را واگذار کند و از میز فاصله بگیرد. ۲۳-راجع به بازی که قضاوت کرده‌اید در جاهای عمومی بحث نکنید مخصوصاً زمانیکه امکان دارد خود بازیکنان بشنوند. همچنین بدون اجازه برگزار کننده مسابقه حق مصاحبه با هیچ خبر نگاری را ندارید. ۲۴-اگر در بازی نیاز به دادن وقت استراحت شد باید زمان دقیق آن مشخص گردد. زمان ادامه بازی به هر دو بازیکن اعلام می‌گردد. از ساعت مچی خودتان برای مشخص کردن زمان استفاده کنید و قبل از زمان مشخص شده برای ادامه بازی بازگردید. اگر بازیکنی در زمان مشخص شده به میز برنگشت سریعاً برگزار کننده را مطلع کنید و طبق نظر آنان عمل کنید.

و در آخر اینکه قوانین را همانند انچه در کتاب نوشته شده عمل کنید. هیچ بدعتی نگذارید و بر طبق نظر قانونی خودتان عمل کنید.

جستارهای وابسته

• اختراع‌ها در ایالات متحده (۱۸۹۰–۱۹۴۵)

منابع

لغت نامه دهخدا