جوجوتسو

تمرین جوجیتسو در یک مدرسه کشاورزی ژاپن در حدود ۱۹۲۰ میلادی.

جوجوتسو یا جوجیتسو (به ژاپنی: 柔術 بشنوید ) یک نام دربرگیرنده برای همه ی هنر هنرهای رزمی ژاپنی یا با ریشه های ژاپنی است که به نبرد با دست خالی یا با جنگ افزارهای کوچک می پردازند. جیو: یعنی نرم یا منعطف و جیتسو: به معنی هنر یا تکنیک می باشد. کلمه جوجیتسو به استفاده از نیروی حریف علیه خود اشاره دارد. جوجوتسو هنر جنگیدن سامورای‌ها است. جوجوتسو، دایتو ریو آیکی جوجوتسو، تایهو جوتسو(هنر درگیری پلیس ژاپن)، کمپو، شورینجی کمپو، کودوکان جودو، آیکیدو، هاپکیدو، بارتیتسو، جوجوتسو برزیلی، سامبو، وادو ریو کاراته همگی سبک هایی از جوجوتسو هستند. جوجوتسو یک شیوه نبرد بدون جنگ‌افزار یا با جنگ‌افزارهای کوچک، برای شکست دادن یا کنترل کردن یا کشتن یک یا چند حریف بی جنگ‌افزار یا با جنگ‌افزار که می‌تواند برای تهاجم یا دفاع از خود یا شخص دیگر به کار رود. جوجوتسو کامل‌ترین متد دفاع از خود و ورزش محبوب پلیس و ارتش بیشتر کشورهای جهان است. تکنیک‌های جوجوتسو در بیشتر هنرهای رزمی ژاپنی یافت می‌شوند. جوجوتسو را می‌توان مادر بیشتر هنرهای رزمی ژاپنی دانست. هنرهایی همانند کودوکان جودو، آیکیدو، هاپکیدو، جوجوتسو ی بزریلی، سامبو ی روسی، کاراته اوکیناوایی، پنجاک سیلات همگی به بخشی از تکنیک‌های جوجوتسو پرداخته‌اند. برای مثال کودوکان جودو به پرتاب‌ها اولویت بخشید و بیشتر به جنبه‌های ورزشی و شادی بخش آن پرداخت و اولویت آن رندوری بود. کودوکان جودو به ضربات و تکنیک‌های خاک و دفاع شخصی آن اهمیت کمتری می‌دهد.بخش های گلاویزی هنر رزمی مدرن سیلات هم ریشه در جوجوتسو دارند. بنیان گذار مدرن سیلات، زیر نظر پروفسور والی جی به آموختن سبک والی جی یعنی اسمال سرکل جوجوتسو(Small Circle Jujutsu) پرداخت. کاراته نیز به ضربات دست و پا ی آن پرداخت و در آن پرتاب‌ها ی اندکی یافت می‌شود. کاراته از سرزمین اوکیناوا زاییده شده‌است اما ریشه‌های چینی نیز در آن یافت می‌شود. شیوهٔ نبرد ژاپنی‌ها با چینی‌ها متفاوت بود. هیچ‌کدام از هنرهای رزمی چینی در دوران باستان گلاویزی نداشتند و همگی به ضربات دست و پا و ایستادن‌های مختلف پرداختند. ژاپنی‌ها در دست دیگر به مبارزه با گرفتن و کشیدن و پرتاب کردن می‌پرداختند. در میان هنرهای رزمی ژاپنی، ضربات به کمی یافت می‌شود. برای نمونه کاراته که یک هنر ژاپنی است، ریشه‌های چینی اش باعث گسترده شدن ضربات در آن شده‌اند. ژاپنی‌ها برای گرپلینگ ویژه شده‌اند. بخش‌های گلاویزی یعنی پرتاب‌ها و قفل مفصل‌ها ی هنر رزمی پنجاک سیلات همگی از جوجوتسو آموخته شده‌اند. هاپکیدو متد کره ای دفاع از خود است که پس از جنگ جهانی دوم پدید آمد و تا حدود خوبی به جنبه‌های دفاع شخصی آن پرداخت. آیکیدو نیز با فرض کمترین آسیب زدن به مهاجم به بخش‌های کوچکی از این ورزش پرداخت. جوجوتسو ی برزیلی که در ufc شهرت خود را کسب کرد نیز به تکنیک‌های خاک جوجوتسو پرداخته‌است و کمی نیز به پیشرفت آن کمک کرده‌است. جوجوتسو ی برزیلی از کودوکان جودو زاییده شده‌است اما رنزو گریسی در کتاب خود به نام Mastering jujitsu ریشه‌های جوجوتسو ی برزیلی را در فوزن ریو(Fûsen-ryu) جوجوتسو و مهارت این سبک از جوجوتسو در تکنیک‌های نوازا(Newaza) می‌داند. اما رنزو برای این سخن خود هیچ گونه مدرکی ارائه نمی‌دهد. ماتائمون تانابه استاد و رزمی کار فوزن ریو جوجوتسو که شاید مهمترین جوجوتسوکا ی مدرن شناخته شود، برای شکست دادن چندین عضو کودوکان جودو شهرت یافت. او چندین استاد کودوکان جودو را به چالش کشید و شکست داد. تانابه همچنین جیگورو کانو را به چالش فراخواند اما هیچ پاسخی نگرفت. ماتائمون تانابه برای نه وازا (تکنیک خاک) خود شهرت داشت و به او لقب یابندهٔ ضعف کودوکان جودو را داده‌اند. شاید رنزو گریسی برای نسبت دادن افتخارات تانابه به سبک خانوادگی خودش این سخن را گفته باشد.

تکنیک‌های جوجوتسو از بخش‌ها ی زیر تشکیل شده‌اند:

• ضربات پا و دست و سر (Atemi Waza) به نقاط حساس بدن حریف
• بلاک کردن و دفاع کردن ضربات
• اجتناب (جا خالی کردن) یا Furimi
• تکنیک‌های پرتابی(Nage Waza)
• گلاویز شدن(Katame Waza)
• خفه کردن ها(Shime Waza)
• خرد کردن مفاصل(Kansetsu Waza) آرنج، شانه، مچ دست، انگشتان، گردن، زانو و مچ پا
• نگاه داشتن ها(Osae komi Waza)
• تکنیک‌های فرار(Fusegi)
• افت‌ها و غلت زدن خوردن ها(Ukemi)
• تکنیک‌ها ی فشار دادن نقاط پر از اعصاب و فلج کننده(Kyusho Jutsu)
• هم آوردن‌ها (تکنیک‌های حمل متهم)
• دفاع از خود (Goshin Jutsu)
• کار با جنگ‌افزارهایی چون تونفا، سای، بو، جو، کاتانا، باتوم تلسکوپی

جوجوتسو ورزش کاران را به به‌کارگیری از وضعیت عادی بدن خود فرا می‌خواند. کلید پیروزی در نبرد شیوهٔ درست اجرا ی تکنیک است نه زور یا بزرگی بدن. کیوشو جوتسو ریشه که در چینی به آن نام دیم ماک (بوسهٔ مرگ) را داده‌اند، ریشه در پزشکی سوزنی چینی دارد. ژاپنی‌ها برخی از این نقاط را آموختند و خود به گسترش آن پرداختند. ضربه زدن با زاویه و جهت درست به این نقاط باعث بیهوشی آنی می‌شود. زاویه و جهت مهمترین فاکتور کیوشو جوتسو هستند و زور یا نیرو اهمیت بسیار کمتری دارد.

جوجیتسو در ایران

جوجوتسو در ایران با نام دفاع شخصی شناخته می‌شود. هرچند هاپکیدو و بعضی گاه‌ها کودوکان جودو نیز خود را با نام دفاع شخصی معرفی می‌کند. جوجوتسو در سال ۱۳۴۵ توسط مستشاران نظامی آلمانی وارد ایران شد. اما در آن هنگام کودوکان جودو از محبوبیت زیادی برخوردار بود. این محبوبیت باعث شد جوجوتسوکاهای ایرانی به کودوکان جودو درآمدند و دفاع شخصی کارآمدی برای کودوکان جودوی ایران بوجود آوردند. جوجوتسو تا سال‌ها پس از ورود به ایران تنها به پلیس و ارتش آموزش داده می‌شد و آموزش آن به عوام ممنوع بود اما پس از چندین سال آزاد شد. جوجوتسو هم‌اکنون در ایران بیشتر توسط پلیس و ارتش آموزش داده می‌شود که به سبک دفاع از خود است. جوجوتسوی jjif از محبوبیت بسیاری برخوردار است که هم به سبک دفاع شخصی و هم به سبک ورزشی و برای مسابقات آموزش داده می‌شود. در سال ۱۳۹۹ جوجوتسو ی JJIF به‌طور رسمی به عنوان ورزش پلیس انتخاب شد. جوجوتسو ی JJIF در کنار کیوکوشین کای کاراته و تکواندو ورزش‌های نیرو ی مسلح ایران هستند. جوجوتسو ی JJIF از بخش‌های زیر تشکیل می‌شود:

1. تکنیک‌های دفاع شخصی که شامل رهایی‌ها از موقعیت‌هایی چون گرفتن یک دست، دو دست، یقه‌گیری، در آغوش کشیدن خرسی از پیش و پس و…
2. تکنیک‌های ضربه ای که شامل آموزه‌های کاراته، بوکس و کیک بوکسینگ است.
3. تکنیک‌های پرتابی که از جوجوتسو کهن آمده‌اند و با نیازهای روز سازگار شده‌اند.
4. تکنیک‌های خاک که از در هم آمیزی آموخته‌های جوجوتسوی کهن، کوسن جودو، جوجوتسو ی برزیلی به دست آمده‌اند.
5. کار با جنگ‌افزارهای تونفا، نانچاکو، بو، جو، هانبو، باتون تلسکوپی، باتون ژله‌ای، کوبوتان

اولین مدال جهانی تاریخ ورزش جوجیتسو ایران در سال ۲۰۰۲ توسط علیرضا داودی در مسابقات جهانی جوجیتسو در کشور اروگوئه بدست آمد. این مدال برنز همچنین اولین مدال جهانی کسب شده در بین تمامی کشورهای آسیایی در رشته جوجیتسو محسوب می‌گردد.

معنا و گویش

«جو» به معنی نرم، آرام، با انعطاف و تسلیم شدن در برابر نیرو است. «جوتسو» به معنی تکنیک است. هر چند آن را به هنر هم‌معنی می‌کنند. جوجوتسو در برابر نیروها با نیرو مخالفت نمی‌کند بلکه با خالی کردن یا منحرف کردن نیرو ی مهاجم او را شکست می‌دهد. جوجوتسو بیشتر اینگونه معنی می‌شود: تکنیک استفاده کردن از نیرو ی خود حریف برای پرتاب کردن یا شکست دادن او. واژگانی همچون جیوجیتسو یا جوجیتسو نادرست هستند. چنین واژگانی در کانجی وجود ندارد. این واژگان به دلیل شنیدار نادرست یا یا ناتوانی اروپاییان در گویش واژهٔ جوجوتسو پدیدار شدند. گویش جوجیتسو بیشتر در میان انگلیسی‌ها یا آمریکایی‌ها پراکنش دارد و گویش جیوجیتسو بیشتر در میان ژرمن‌ها و برزیلی‌ها پراکندگی دارد.

تاریخ جوجوتسو در دورهٔ فئودال

در دوران فئودال ژاپن، جنگجویان (سامورای‌ها) سیستمی برای جنگیدن یا دفاع از خود در نبردها ی واقعی ساختند به نام جوجوتسو. جوجوتسو در این دوران تنها به سامورای‌ها آموزش داده می‌شد و آموزش آن به عوام که دهقانان بودند ممنوع بود. در این دوره سامورای‌ها نام شکست ناپذیر گرفته بودند و این به خاطر زره پوش بودن ایشان بود. از آنجا که حمله کردن مستقیم به یک جنگجوی زره پوش کاملاً بی فایده بود آن‌ها با گلاویز شدن و پرتاب کردن همدیگر در نابودی هم کوشش می‌کردند. ضربات می‌توانست به قسمت‌ها ی بسیار اندک بدن ایشان زده شود مانند فاصلهٔ بین کلاه خود و ماسک صورت اما در عمل ناممکن بود که ایشان از این راه به هدف خود برسند. سپس ایشان در گارد کومی اوچی می‌ایستادند و یکدیگر را پرتاب می‌کردند. بعضی از این پرتاب‌ها می‌توانست حریف را بر روی گردن یا نخاع اش فرود بیاورد که اگر این اتفاق می‌افتاد نبرد تمام شده بود. شماری دیگر از این پرتاب‌ها نیز با موقعیتی طراحی شده بودند که هیچ گونه افت یا غلت یا فراری از آن وجود نداشته باشد و حریف برای جلوگیری از فرود آمدن بر گردن یا نخاع خوش مجبور بود یک شانه یا آرنج یا مچ دست خود را قربانی کند. نمونهٔ این پرتاب سئوی ناگه بود که دست در آن به سمت بیرون می‌چرخید و هیچگونه فراری نداشت. اگر این پرتاب‌ها موفقیت‌آمیز بود کار تقریباً تمام شده بود و بعد از آن سامورای پیروز با ضربه زدن با خنجرهای کوچک حریف خود را از پای درمی‌آورد. شمار دیگری از پرتاب‌ها نیز تنها برای بدست آوردن پوزیشن برتر و چیره نسبت به حریف طراحی شده بودند (تقریبا موقعیت Tate Shiho Gatame) تا سامورای چیره بتواند به آسانی حریف را از پای درآورد یا او را دستگیر کند. در این نبردها هنگامی که یک سامورای بلندپایه و یک سامورای فرومایه (از نظر طبقهٔ اجتمایی و مهارت‌ها) با هم رو در رو می‌شدند، چیزی جز شرمساری به بار نداشت اگر سامورای بلندمایه شمشیر یا نیزهٔ خود را به کار می‌بست. در این نبردها سامورای بلندمایه باید با دستان تهی و با تکنیک‌های جوجوتسو حریف خود را از پای درمی‌آورد. سامورای‌ها رنج‌های بسیار سختی برداشتند تا توانستند یک سیستم کامل و کارآمد دفاع از خود برای نبردهای راستین بسازند. واژه ی جوجوتسو مترادف های بسیاری دارد همانند: تای جوتسو(Taijutsu) و یاوارا(Yawara) و یاواراگی یا یاواراکی. همه ی این واژگان به یک چیز باز می گردند.

سبک‌ها نوین و دیرین، تفاوت‌ها با کودوکان جودو و آیکیدو و هاپکیدو

سبک‌های جوجوتسو به دو دستهٔ دیرین و نوین تقسیم می‌شود. جوجوتسو تقریباً تمامی انواع فنون رزمی (ضربات دست و پا، بلاک کردن ضربات و جا خال کردن‌ها و پرتاب‌ها و خفه کردن‌ها و قفل مفصل‌ها و نقاط حساس) را در بر می‌گیرد. بسیاری از این باشگاه‌ها به آموزش به‌کارگیری جنگ‌افزارها نیز می‌پردازند. سبک‌های نوین جوجوتسو، تکنیک‌های کار کردن با جنگ‌افزارهایی همچون تونفا، باتوم تاشو، چاقوهای جیبی، چوب بلند(bo)، چوب کوتاه(jo) را نیز آموزش می‌دهند. شمار سبک‌های دیرین و نوین جوجوتسو از شمار بیرون هستند. سبک‌های دیرین جوجوتسو همانند دایتوریو آیکی جوجوتسو یا فوزن ریو جوجوتسو بیشتر به جنبه‌های تاریخی جوجوتسو می‌پردازند و بیشتر در ژاپن یافت می‌شوند. جوجوتسو در سبک‌های دیرین خود تنها برای دفاع از خود و حمله تمرین می‌شد و هیچ جایی برای جنبه‌های ورزشی در آن نبود. جوجوتسو در آن دوره به شکل سیلابس یا کاتا یا فرم تمرین می‌شد. بسیاری از تکنیک‌ها اگر در مسابقات یا رندوری به کار گرفته می‌شد، به آسیب‌های شدیدی می‌انجامید. تکنیک‌ها و به ویژه پرتاب‌های جوجوتسو برای این ویژه شده بودند که شانس زنده ماندن جنگجو در نبرد را بالا ببرند و نه برای اینکه امتیاز آور یا امتیاز ده باشند. از تفاوت‌های اصلی کودوکان جودو و جوجوتسو هدف از تمرین کردن است. کودوکان جودو هدف خود را ورزیدگی و ورزش برگزیده است اما سبک‌های دیرین یا نوین جوجوتسو هدف خود را زنده ماندن برگزیدند. پس از آن که جوجوتسو با کمک نمایشکده‌ها در اروپا گسترش یافت، ژاپن به برون مرزی کردن جوجوتسو آغاز گرفت. در سال‌های جنگ جهانی دوم، جوجوتسو به‌طور گسترده به بیشتر ارتش‌های طرف جنگ آموزش داده می‌شد. ارتش‌های آلمان، انگلستان و آمریکا بزرگترین دانش آموزان جوجوتسو بودند. در سایهٔ گسترش جوجوتسو، کودوکان جودو نیز در اروپا گسترش یافت. در میان سال‌های ۱۸۹۰ تا کمی پیش از جنگ جهانی دوم، کودوکان جودو محبوبیت بیشتری در ژاپن داشت اما در بیرون ژاپن جوجوتسو محبوب تر بود. جوجوتسو و فلسفهٔ به‌کارگیری نیرو ی مهاجم بر خودش به تندی در اروپا گسترش یافت. در سال‌های میان جنگ جهانی نخست و دوم که کشورهای درگیر آسیب‌های بسیاری دیده بودند و فقر و جرم و جنایت، به ویژه برای حاشیه نشینان دردسر شده بود، باشگاه‌های جوجوتسو به آموزش جوجوتسو برای دفاع از خود می‌پرداختند. یکی از این باشگاه‌ها پوستری در شهر پاریس فرانسه پخش کرده بود که :(با جیوجیتسو آپاچی‌ها را کتک بزنید). پس از جنگ جهانی دوم بوجوتسو (هنر رزمی ژاپنی) همزمان در ژاپن و آلمان و به دستور آمریکایی‌ها ممنوع شد تا از پدید آمدن دوبارهٔ انگیزهٔ جنگجو ی شکست ناپذیر در میان این مردم پیشگیری کند. اروپاییان جوجوتسو را آموختند و آن را با نیازهای روز جامعه سازگار ساختند. برای نمونه سبک WJJF که بنیان‌گذار آن سوکه رابرت کلارک است از سبک‌های نوین جوجوتسو هست. جیوجیتسو اینترنشنال که بنیان‌گذار آن سوکه ریچارد موریس است. سبک دانزان ریو جوجوتسو(Danzan Ryu Jujutsu) که به دست پروفسور هنری شیشیرو اوکازاکی بنیان نهاده شد و در بخش‌های باختری (غربی) آمریکا و به ویژه جزیره‌های هاوایی بسیار محبوب است. به گفتهٔ وب سایت رسمی این سبک، دانرزان ریو بیش از پانصد هزار کمربند مشکی تنها در آمریکا دارد. از شاگردان برجسته ی این سبک پروفسور والی جی است که به گسترش تکنیک های قفل انگشت شناخته شده است. پروفسور والی جی، بروس لی را در تکنیک های گلاویزی آموزش داد. بروس لی باور داشت که برنده ی یک مبارزه واقعی، نه یک تکواندو کار و نه یک جودو کار و نه یک بوکسور است، بلکه کسی است که همه ی جنبه های رزم را آموخته باشد و با دانستن نقاط ضعف هر کدام از هنرها با آن مبارزه کند. این اصل او را به این وا داشت که آموخته های گرپلینگ را به آموزه های پیشین خود بیفزاید. در نگاه بروس لی هر اندازه یک هنر رزمی کامل تر باشد، نیرومندتر است. اتمی جوجوتسو(Atemi JuJutsu) در سال ۱۹۴۰ و به دست برنارد پریست پدید آمد. در سال ۱۹۷۹ هم جوجوتسو ی ژرمن به دست آلمانی‌ها پدید آمد که نسخهٔ برون مرزی آن جوجوتسو ی JJIF بود. جوجوتسو JJIF حاصل ترکیب آموخته‌های سبک‌های کهن جوجوتسو با سبک‌های نوین آن به همراه آموزه‌هایی از بوکس و کیک بوکسینگ و جوجیتسو برزیلی بود. هوکوتوریو جوجوتسو نیز از سبک‌های نوین جوجوتسو است که مبارزات آن به صورت سمی کانتکت و فول کانتکت برگزار می‌گردد. کودوکان جودو، آیکیدو و هاپکیدو نیز سبک‌هایی نوین از جوجوتسو هستند که تفاوت آن‌ها با جوجوتسو تنها در نام آن هاست. گفتن نام کودوکان جودو همراه با واژهٔ کودوکان ضروری است. نام جودو دهه‌ها پیش از آن که جیگورو کانو به دنیا آمده باشد نام یکی از سبک‌های جوجوتسو بود. در دورهٔ میجی جودو مترادفی برای جوجوتسو بود. به همین خاطر است که جیگورو کانو نام ورزش خود را کودوکان جودو نهاد و نه جودو. کودوکان جودو نسخهٔ ورزشی و بسیار کم خطرتر جوجوتسو است که مسابقات کمیته (ضربات دست و پا) به‌طور کامل از آن حذف شده و اتمی وازا ی آن به حداقل کاهش یافته. پرتاب‌هایی که در جوجوتسو هیچ گونه فراری نداشت و این پرتاب‌ها می‌توانست جان جنگجو را نجات دهد یا حداقل با کمترین نیرو مفصل مهاجم را خرد کند از آن به‌طور کامل زدوده شد هر چند بعضی از این تکنیک‌ها توسط آیکیدو یا هاپکیدو یا سامبو همچنان استفاده می‌شود. همین‌طور تأکید بسیار زیادی بر پرتاب‌ها شده و کمی بی‌توجهی به تکنیک‌های خاک که در برابر یک حریف نیرومند یا تکنیکال بسیار مؤثر است. دفاع شخصی آن یه ۲۱ تکنیک کاهش یافته و این در حالی است که تکنیک‌های دفاع شخصی جوجوتسو از شمار خارج هستند. شیوهٔ مبارزه جودو و برهم زدن تعادل در آن با جوجوتسو بسیار متفاوت است. در جوجوتسو پیش از اجرای تکنیک‌ها یک شوک مانند ضربه یا فشار دادن نقاط حساس (کیوشو جوتسو) برای پرت کردن حواس مهاجم ضروری است اما در جودو فقط با تای ساباکی (حرکات بدن) و باز کردن فضا برای اجرای تکنیک برخورد می‌شود. برای نمونه در جوجوتسو یک لگد به بیضه باعث برهم زنی تعادل حریف به جلو می‌شود یا فشار دادن رگ کاروئید یا پایهٔ گلو یا زیر بینی سبب کوزوشی به پشت می‌شود. کودوکان جودو با داشتن این پیش اندیشه که هماورد (حریف)، جامه سخت و پایداری مانند کیمونو ی جوجوتسو و جودو دارد به تمرین می‌پردازد. در دست دیگر جوجوتسو بیشتر خود را از جنس رخت هماورد جدا می‌داند و با گرفتن اندام‌ها ی کالبد یا پوست یا ماهیچه‌ها به پرتاب کردن می‌پردازد. یکی از دلایل ورزشی بودن کودوکان جودو همین است. آیکیدو نیز به‌طور مستقیم از سبک دایتو ریو آیکی جوجوتسو پدید آمده‌است و تقریباً تمامی آموخته‌های آن ساخته و پرداختهٔ دایتو ریو آیکی جوجوتسو است. آیکیدو با هدف کمترین آسیب زدن به مهاجم و به دست موریهه اوئشیبا پدید آمد. آیکیدو بسیار بیشتر از آنکه در برابر نیرو با نیرو برخورد کند، تلاش در راندن نیرو می‌کند و با ساختن دایره‌های بزرگ این کار را انجام می‌دهد. در میان شاگردان آیکیدو یک هماهنگی هست و به همین خاطر است که به آن شیوهٔ همایش نیروها می‌گویند. اما بر خلاف دایتو ریو آیکی جوجوتسو و آیکیدو بسیاری از سبک‌های جوجوتسو با در برابر نیرو با نیرو می‌جنگند. موریهه اوئشیبا چهار سال زیر دست سوکاکو تاکدا شاگردی کرد و با برداشت شخصی خود از تکنیک‌های دایتو ریو، آیکیدو را پدیدآورد. آیکیدو یک سبک نوین جوجوتسو است. نداشتن نام جوجوتسو دلیل بر این نیست که این هنر، یک سبک از جوجوتسو نباشد ولی همیشه تکنیک‌های آن را به کار گیرد. سوکاکو تاکدا را بنیان‌گذار یا زنده کنندهٔ دایتو ریو آیکی جوجوتسو می‌دانند. ریشه‌های دایتو ریو آیکی جوجوتسو به پیش از نهصد سال پیش و به یک سامورای به نام شینرا سابورو میناموتو نو یوشیمیتسو بازمی‌گردد. اما این تنها یک سخن است و مدرک تاریخی نیرومندی آن را پشتیبانی نمی‌کند. به همین خاطر سوکاکو تاکدا را زنده کننده یا بنیان‌گذار این سبک می‌دانند. سوکاکو تاکدا شاگردان بسیاری داشت که بنیانگذار آیکیدو و هپکیدو و هاکو ریو یکی از آنان هستند. کوندو کاتسویوکی دربارهٔ سوکاکو تاکدا می‌گوید که شاگردان تاکدا دربارهٔ تاکدا می‌گویند که او هیچگاه یک تکنیک را دو بار آموزش نمی‌داد. کاتسویوکی در ادامه می‌گوید که این سخن به معنای ظاهری نیست بلکه به این معنا است که او هیچگاه به ریزه کاری‌های تکنیک‌های دایتو ریو آیکی جوجوتسو نمی‌پرداخت و هر شاگرد با برداشت خودش از آموزه‌های او فعالیت می‌کرد. این کار سوکاکو تاکدا به این خاطر بود که عصارهٔ سبک او توسط شاگردانش دزدیده نشود تا با نام‌های دیگر به مردم فروخته شود و از ریشه‌های خودش دور شود.

منابع

• دانشنامه ویکی‌پدیای انگلیسی، جوجوتسوhttps://en.m.wikipedia.org/wiki/Jujutsu
• Classical fighting arts of japan(a complete guide to koryu jujutsu)by serge Molhttps://archive.org/details/classicalfightin00mols
• کانو، جیگورو، کودوکان جودو، ۱۳۶۹، ص۲۹ تا ۳۴
• The secret of Jiu-jitsu by professor Ré-nie
• Martial Arts Of The World(an encyclopedia history and innovation) by Thomas A.Green and Joseph R.svinth page no.120
• American Jiu-Jitsu by Edward L.Allen
• Japanese Martial Arts by sensie Neil Horton page no.44
• On Jujutsu and it's modernization by Kenji Tomiki
• JJIF jujutsu belt test requierment
• Jiu-Jitsu and other methods of self defence by Percy Longhurst
• The secret of JuJitsu,a complete course in self defence by captain Allen smith
• دهناد، کیوان، جودو یک ورزش یک راه زندگی