ماکس برن
ماکس بُورن (به انگلیسی: Max Born) (زاده ۱۱ دسامبر ۱۸۸۲ – درگذشته ۵ ژانویه ۱۹۷۰) فیزیک‌دان و ریاضی‌دان آلمانی یهودی‌تبار بود. او، ۱۹۵۴ جایزه نوبل فیزیک گرفت. بورن یکی از ۱۱ نفری بود که بیانیه راسل-اینشتین را امضاء کردند.
بورن در دانشگاه‌های برسلاو و هایدلبرگ و زوریخ تحصیل کرد. او در دورهٔ دکترا و پژوهش در راستای دانشیاری در گوتینگن، با دانشمندان و ریاضی‌دانان برجسته‌ای مانند فلیکس کلاین، دیوید هیلبرت، هرمان مینکوفسکی، کارل داوید تولمه رونگه، ولدمار فویگت و کارل شوارتزشیلد در تماس بود.
۱۹۰۹، استاد دانشگاه گوتینگن شد و ۱۹۱۲، به دانشگاه شیکاگو رفت.
۱۹۱۹، مدتی در ارتش آلمان خدمت کرد و سپس استاد دانشگاه فرانکفورت شد. در همین دوره تعبیرش از تابع چگالی احتمال برای ψ*ψ در معادله شرودینگر را پیش نهاد که برای آن، بعدها جایزه نوبل گرفت.
۱۹۳۳، برای رهایی از آزار نازی‌ها به دانشگاه کمبریج رفت و آن‌جا استاد شد. ۱۹۳۹، شهروند بریتانیا و عضو انجمن سلطنتی لندن شد.
آلبرت اینشتین از دوستان بورن بود و جمله معروفش دربارهٔ مکانیک کوانتم، «خدا در جهان تاس نمی‌اندازد» را ۱۹۲۶، در نامه‌ای به بورن نوشت.
جستارهای وابسته[ویرایش]
فهرست کارهایی که به‌افتخار ماکس برن نام‌گذاری شده‌است
منابع[ویرایش]
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به ماکس برن در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ماکس برن موجود است. |
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر | |
- آلمانیهای مهاجرتکرده به اسکاتلند
- استادان دانشگاه کمبریج
- استادان دانشگاه گوته فرانکفورت
- استادان دانشگاه گوتینگن
- اعضای افتخاری آکادمی علوم اتحاد شوروی
- اعضای انجمن سلطنتی ادینبرو
- اعضای انجمن سلطنتی
- اعضای خارجی آکادمی علوم اتحاد شوروی
- اعضای فرهنگستان علوم آلمان در برلین
- اعضای فرهنگستان علوم پروس
- اعضای هیئت علمی دانشگاه هومبولت برلین
- اعضای وابسته خارجی آکادمی ملی علوم
- افراد آلمانی یهودی‌تبار
- الیویا نیوتن جان
- اهالی استان سیلیزیا
- اهالی دانشگاه زوریخ
- اهالی وروتسواف
- برندگان جایزه نوبل اهل آلمان
- برندگان جایزه نوبل فیزیک
- برندگان مدال ماکس پلانک
- برندگان یهودی جایزه نوبل
- بریتانیاییهای آلمانی-یهودی‌تبار
- پناهندگان یهودی
- دادارباوران اهل آلمان
- دادارباوران اهل بریتانیا
- دانشگاهیان دانشگاه ادینبرو
- دانشمندان اهل فرانکفورت
- دانشمندان فیزیک نظری
- دانشمندان یهودی
- دانشآموختگان دانشگاه برسلاو
- دانشآموختگان دانشگاه روپرشت-کارلز هایدلبرگ
- دانشآموختگان دانشگاه گوتینگن
- دانشآموختگان کالج گانویل اند کیس، کمبریج
- درگذشتگان ۱۹۷۰ (میلادی)
- ریاضی‌دانان اهل آلمان
- زادگان ۱۸۸۲ (میلادی)
- فیزیکدانان سده ۲۰ (میلادی) اهل آلمان
- فیزیکدانان اهل آلمان
- فیزیکدانان اهل بریتانیا
- فیزیکدانان سده ۲۰ (میلادی) اهل بریتانیا
- فیزیکدانان سده ۲۰ (میلادی)
- فیزیکدانان کوانتوم
- فیزیکدانان نور
- فیزیکدانان یهودی
- لوتریانهای اهل آلمان
- لوتریانهای اهل بریتانیا
- مهاجران گریخته از نازیسم
- یهودیان اهل بریتانیا