پرش به محتوا

آسیب‌های چشمی در جریان اعتراضات ۱۴۰۱ در ایران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

طبق برآوردهای محافظه‌کارانه‌ای که توسط چشم‌پزشکان در آبان ۱۴۰۱ گزارش شد، ۵۸۰ مورد تایید شده از آسیب‌های جدی چشمی در جریان اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در سال ۱۴۰۱ که به دنبال مرگ مهسا (ژینا) امینی در ون گشت ارشاد آغاز شد، وجود داشته است.[۱] احتمالا تعداد واقعی آسیب‌دیدگان بسیار بیشتر است. [۱][۲][۳][۴] گستردگی جغرافیایی آسیب‌های چشمی در سراسر کشور و تعداد موارد گزارش شده، نشان‌دهنده ماهیت سیستماتیک این حملات است. [۵]

استفاده از پرتابه‌های ضربه‌ای جنبشی

[ویرایش]

پرتابه‌های ضربه‌ای جنبشی (KIPs) که به نام‌های گلوله‌های باتون یا گلوله‌های لاستیکی/پلاستیکی نیز شناخته می‌شوند، پرتابه‌های غیرکشنده‌ای هستند که توسط پلیس ضد شورش برای کنترل جمعیت استفاده می‌شوند. [۱][۶][۷] KIPs به عنوان سلاح‌های غیرکشنده یا کمتر کشنده به بازار عرضه می‌شوند که برای متفرق کردن جمعیت بدون ایجاد زخم‌های نفوذی استفاده می‌شوند. [۶] با این حال، هنگامی که به طور نامناسب و بی‌هدف شلیک شوند، می‌توانند باعث آسیب‌هایی شوند که منجر به ناتوانی مادام‌العمر یا حتی مرگ می‌شود. [۶][۷][۸] نمونه‌هایی از KIPs شامل گلوله‌های لاستیکی یا پلاستیکی، گلوله‌های کیسه لوبیا، گلوله‌های اسفنجی (گلوله‌هایی با دماغه/نوک نرم‌تر برای محدود کردن ضربه) یا گلوله‌های ساچمه‌ای یا ساچمه‌ای هستند. [۶][۷] ابوالفضل آدینه‌زاده، پسر ۱۷ ساله‌ای که به اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» پیوسته بود، یکی از نمونه‌های بسیاری از معترضان در ایران است که در نتیجه شلیک از فاصله نزدیک KIPs کشته شده‌اند. [۸][۹] مواردی نیز گزارش شده است که در آن معترضان یا در اثر اصابت مستقیم گاز اشک‌آور کشته شده‌اند یا یک چشم خود را از دست داده‌اند. [۷][۱۰][۱۱][۱۲] ابوالفضل امیرعطایی، پسر ۱۶ ساله‌ای که در ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ به اعتراضات پیوسته بود، از فاصله نزدیک با یک کپسول گاز اشک‌آور مستقیماً به سرش شلیک شد و باعث آسیب فاجعه‌باری به یک طرف جمجمه و مغز او شد. [۱۰] پس از ۸ ماه در حالت نباتی، امیرعطایی در ۶ خرداد ۱۴۰۲ تسلیم جراحات خود شد. [۱۰] عفو بین‌الملل مروری بر سوء استفاده از KIPs انجام داد و نمونه‌هایی را در ۳۰ کشور مختلف از آسیب‌های بی‌دلیل وارده به معترضان از سوی پلیس ضد شورش پیدا کرد.[۷] آسیب‌های چشمی در اعتراضات شیلی به حدی گسترده بود که در آن زمان توسط انجمن چشم‌پزشکی شیلی تخمین زده شد که این بالاترین تعداد موارد ثبت شده در سطح جهان است.

متین حسنی AAO خواستار پایان استفاده از KIPs علیه معترضان شده است، همانطور که پزشکان برای حقوق بشر و همچنین عفو بین‌الملل این کار را انجام داده‌اند. [۱][۶][۷]

استفاده تاریخی از پرتابه‌های ضربه‌ای جنبشی علیه معترضان در ایران

[ویرایش]

اعتراضات سال ۱۴۰۱ اولین باری نبود که آسیب‌های چشمی در داخل ایران گزارش می‌شد. معترضان دیگری، مانند کوروش کیا (۲۱ ساله در آن زمان) در اعتراضات سال ۱۳۹۷ ایران در کرج شرکت کرده بودند، جایی که در مرداد ۱۳۹۷ با یک تفنگ پینت‌بال مستقیماً به صورتش شلیک شد و در نتیجه چشم راست او آسیب جبران‌ناپذیری دید.[۱۳] سال بعد، متین حسنی هنگام شرکت در تظاهراتی در بوکان در آبان ۱۳۹۸ با تفنگ ساچمه‌ای مورد اصابت گلوله قرار گرفت. او آسیب دائمی به چشم چپ خود وارد کرد.[۱۴] بعداً، پزشکان اصفهان در پی اعتراضات آبان ۱۴۰۰ از ۴۰ مورد پذیرش آسیب‌های چشمی در یک روز سرکوب پلیس علیه معترضان مسالمت‌آمیز خبر دادند.[۱۵] تعداد واقعی آسیب‌های چشمی در طول اعتراضات مشخص نیست.

جنایت علیه بشریت

[ویرایش]

ماده ۷ اساسنامه رم که بر اساس آن دیوان کیفری بین‌المللی تأسیس شده است، جنایات علیه بشریت را تعریف می‌کند.[۱۶] این تعریف شامل موارد زیر است:

«سایر اعمال غیرانسانی با ماهیت مشابه که عمداً باعث رنج بزرگ یا آسیب جدی به بدن یا سلامت روانی یا جسمی می‌شود.» - ماده 7 اساسنامه رم، بخش 2 (1) (k).[۱۶] ««حمله علیه هر جمعیت غیرنظامی» به معنای یک سلسله اقدامات شامل ارتکاب مکرر اعمال مذکور در بند ۱ علیه هر جمعیت غیرنظامی، طبق یا در جهت پیشبرد یک سیاست دولتی یا سازمانی برای انجام چنین حمله‌ای است.» - ماده 7 اساسنامه رم، بخش 2 (1) (الف). [۱۶]

سازمان غیردولتی مستقر در نروژ، حقوق بشر ایران (IHRNGO)، ۱۳۸ مورد خاص از آسیب‌های چشمی را در شهرهای مختلف ایران تأیید کرد تا بر ماهیت سیستماتیک این آسیب‌ها علیه معترضان غیرمسلح تأکید کند.[۵][۱۷] گزارش‌های دست اول از لیزر روی صورت معترضان قبل از تیراندازی، بر قصد هدفمند آسیب رساندن به چشم‌ها تأکید می‌کند.[۱۸][۱۹] در حالی که مجروحان در شیلی و ایالات متحده تا حدودی (البته محدود و پراکنده) در طرح پرونده‌های خود به دادگاه موفق بوده‌اند، کسانی که در ایران هستند، بدون تهدید و تلافی قادر به تشکیل پرونده نبوده‌اند.[۲۰][۲۱][۲۲][۲۳] خانواده‌های معترضان کشته‌شده که تلاش کرده‌اند از طریق سیستم قضایی در داخل ایران به دنبال عدالت باشند، بارها تهدید یا بازداشت شده‌اند.[۲۴][۲۵] در ژوئیه 2023، خواهر معترض کشته‌شده میلاد سعیدیانجو، زهرا سعیدیانجو برای دومین بار در چهار ماه بازداشت شد.[۲۶][۲۷] در اوایل سال جاری، زهرا نیز در رابطه با فعالیت‌هایش در جهت عدالت‌خواهی برای برادرش از کار اخراج شده بود.[۲۸] بنابراین پیگیری عدالت در داخل ایران عملاً غیرممکن است.[۲۹]

«معترضان مجروح، به ویژه آنهایی که در اثر جراحات شدید چشمی بینایی خود را از دست داده‌اند، توضیح دادند که می‌ترسند جراحاتشان به وضوح آنها را به عنوان مخالفان نشان دهد و بتواند به عنوان مدرکی دال بر مشارکت آنها در اعتراضات استفاده شود.معترضی که یک چشمش نابینا شده بود اظهار داشت که شکایت رسمی او معادل امضای حکم محکومیت خودش خواهد بود. در بسیاری از موارد، معترضان مجروحی که در مورد جراحات خود صحبت کردند یا خواستار عدالت شدند، از جمله از طریق پست‌های رسانه‌های اجتماعی، توسط مقامات مورد آزار و اذیت قرار گرفتند، از جمله احضار و دستگیری. در برخی موارد، قربانیانی که در مورد جراحات خود صحبت می‌کردند، به اتهاماتی مانند «تبلیغ علیه نظام» تحت تعقیب قرار گرفتند و محکوم شدند. معترضی که نابینا شده بود و داستان خود را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده بود، دستگیر شد و از او خواسته شد که دوباره پست کند و بگوید که در واقع توسط اعضای سازمان‌های تروریستی مجروح شده است.» - یافته‌های تفصیلی، هیئت حقیقت‌یاب مستقل سازمان ملل در ایران (A/HRC/55/CRP.1)، صفحه 170، بند 163.[۳۰]

نظام قضایی جمهوری اسلامی قانون قصاص یا تلافی/ قصاص را اعمال می‌کند. مهدی موسویان که در 31 دسامبر 2017 در رابطه با اعتراضات بازداشت شد، متهم و محکوم به پرتاب سنگ شد که باعث نابینایی یک پلیس از یک چشم شد.[۳۱][۳۲] قوه قضاییه موسویان را به قصاص محکوم کرد، به این معنی که اگر 14 میلیارد تومان (~ 280000 دلار آمریکا) جریمه نپردازد، مجازات او شامل تخلیه چشم او خواهد بود.[۳۱][۳۳] آزادی موسویان از زندان در 31 می 2024 اعلام شد.[۳۴] اگر این حکم اجرا می‌شد، می‌توانست زمینه‌ای برای پیگرد قانونی کسانی باشد که دچار آسیب‌های چشمی شده‌اند.[۳۱]

ایران عضو اساسنامه رم نیست و این امر یک چالش قانونی را در مسیر عدالت‌خواهی برای مردم ایران ایجاد می‌کند، با این حال، وکلای حقوق بشر به طور فعال در حال پیگیری سازوکارهایی برای عدالت هستند.[۳۵][۳۶][۳۷] در 24 نوامبر 2022، شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد قطعنامه‌ای را برای ایجاد یک هیئت حقیقت‌یاب بین‌المللی مستقل (FFM) در مورد وخامت وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران، به ویژه در رابطه با زنان و کودکان تصویب کرد.[۳۷] در 18 مارس 2024، FFM یافته‌های خود را به دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد (OHCHR) در پنجاه و پنجمین نشست مجمع عمومی گزارش کرد.[۳۸] FFM در گزارش خود، بر اساس اطلاعات ارائه شده به آنها، نتیجه گرفت که دولت ایران حقوق بشر را نقض کرده و مرتکب اعمالی شده است که در واکنش به اعتراضات سال 2022 «زن، زندگی، آزادی» به جنایت علیه بشریت می‌انجامد.[۳۹]

FFM در یافته‌های خود تصریح کرد:

«این هیئت همچنین استفاده از سلاح و مهمات را به روش‌های کمتر کشنده بررسی کرد. بر اساس گزارش‌های شورای عالی حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران، معترضان خسارات گسترده‌ای به اموال خصوصی و اماکن عمومی و مذهبی وارد کردند. این هیئت برخی از ادعاهای تخریب اموال را تأیید کرد، اما دریافت که حتی استفاده از نیروی به اصطلاح کمتر کشنده، مانند گاز اشک‌آور یا ماشین‌های آب‌پاش، به دلیل تأثیر بی‌رویه آنها بر معترضان، به ویژه معترضان مسالمت آمیز، نامتناسب بوده است. علاوه بر این، در حالی که پرتابه‌های ضربه‌ای جنبشی، مانند گلوله‌های لاستیکی، به عنوان کمتر کشنده طبقه‌بندی می‌شوند، مهماتی که چندین گلوله لاستیکی را در یک شلیک شلیک می‌کنند، منجر به آسیب‌های چشمی و نابینایی معترضان و رهگذران می‌شود.» - گزارش FFM به OHCHR در پنجاه و پنجمین مجمع عمومی (A/HRC/55/67)، صفحه 5، بند 27.[۳۹]

«این هیئت الگویی از آسیب‌های چشمی معترضان و رهگذران، از جمله زنان و کودکان را ایجاد کرد که منجر به از دست دادن جزئی یا کامل بینایی آنها شد و بر سلامت جسمی و روانی آنها و در مورد کودکان، تحصیلات آنها تأثیر گذاشت.شاهدی که بینایی یک چشم خود را از دست داده بود، به یاد آورد که یکی از اعضای نیروهای امنیتی از فاصله 1 متری یک تفنگ پینت‌بال پر از گلوله‌های لاستیکی را به سمت سر گرفته بود. این هیئت به اثر بازدارنده و ترسناک چنین جراحاتی اشاره می‌کند، زیرا آنها قربانیان را برای همیشه مشخص می‌کنند و اساساً آنها را به عنوان معترض «برند» می‌کنند. در شرایطی که اعتراضات عملاً جرم‌انگاری می‌شود، این هیئت قانع شده است که چنین اثری در نظر گرفته شده بود.» - گزارش FFM به OHCHR در پنجاه و پنجمین مجمع عمومی (A/HRC/55/67)، صفحه 5، بند 29.[۳۹]

«علاوه بر ایجاد درد شدید جسمی و رنج و ویرانی روانی، هیئت به اثر بازدارنده و ترسناکی که جراحات، به ویژه نابینایی، بر معترضان دارد، اشاره می‌کند. هیئت نمایندگی از این که چنین اثری در نظر گرفته شده بود، راضی است. یک زن معترض، که بینایی یک چشم خود را از دست داده بود، استفاده از زور توسط نیروهای امنیتی را یک اقدام عمدی برای ارعاب معترضان توصیف کرد. او خاطرنشان کرد که جراحات وارده به معترضان نه تنها بر آنها بلکه بر خانواده‌ها و اطرافیانشان نیز تأثیر گذاشته است. او گفت: «یک معترض مجروح به معنای یک نفر کمتر در خیابان است.» یکی دیگر از زنان معترض توصیف کرد که چگونه استفاده از زور با هدف ارعاب انجام شده است و گفت: «این کار برای ایجاد ترس در جامعه است. به تو شلیک می‌شود و فریاد می‌زنی و مردم پیام را دریافت می‌کنند.» - یافته‌های تفصیلی، FFM (A/HRC/55/CRP.1)، صفحه 136، بند 489.[۳۰]

«این هیئت مشخص کرد که معترضان و رهگذران، از جمله کودکانی که به آنها شلیک شده است، از جمله با گلوله‌های ساچمه‌ای و لاستیکی، در طول اعتراضات دچار آسیب‌های ناتوان‌کننده، شدید و دردناک شدند که منجر به ناتوانی‌هایی مانند نابینایی شد. نظر کارشناسی در مورد تأثیر فیزیکی مهماتی مانند ساچمه و سلاح‌های کمتر کشنده که توسط هیئت مأمور شده است، بر آسیب‌ها و ناتوانی‌های برگشت‌ناپذیری که می‌تواند از استفاده آنها ناشی شود، تأکید کرد. در رابطه با پرتابه‌های ضربه‌ای جنبشی به طور خاص، این گزارش به کبودی و پارگی پوست، کوفتگی و شکستگی استخوان و عضله، خونریزی داخلی، نفوذ به کبد، قلب و کلیه که می‌تواند منجر به نارسایی اندام یا مرگ شود و آسیب‌های عصبی عروقی اشاره کرد. آسیب‌های وارده به سر می‌تواند منجر به سکته‌های خونریزی دهنده و ناتوانی دائمی شود، در حالی که آسیب‌های چشمی می‌تواند منجر به از دست دادن دائمی بینایی شود، با توجه به اندازه بزرگ پرتابه در برابر ساختار استخوانی شکننده و بافت‌های نرم چشم. در این گزارش همچنین آمده است که گلوله‌های فلزی که معمولاً گلوله‌های شکاری هستند، «بدون شک در فاصله نزدیک کشنده هستند» و ظرفیت بالستیک برای نفوذ به برخی از اندام‌ها، از جمله چشم‌ها را دارند که باعث نابینایی می‌شوند.» یافته‌های تفصیلی، FFM (A/HRC/55/CRP.1)، صفحه 155، بند 559.[۳۰]

مرگ و میرهای علنی شده

[ویرایش]

همانند تعداد افرادی که در اثر KIPs دچار آسیب‌های چشمی شده‌اند، تعداد واقعی کسانی که تسلیم جراحات خود شده‌اند یا پس از آسیب‌دیدگی فوت کرده‌اند ممکن است هرگز مشخص نشود. گزارش‌ها موارد کمی را برجسته کرده‌اند که خانواده‌ها داستان‌های عزیزانشان را به اشتراک گذاشته‌اند.

محمد آزاد

[ویرایش]

محمد آزاد، در زمان آسیب دیدگی ۴۶ ساله بود، در آبان ۱۴۰۱ در تظاهرات در تهران شرکت کرده بود که چشم راست او به شدت مجروح شد و متعاقباً تخلیه شد [۴۰][۴۱]. آزاد پس از مجروحیت با فشار شدید مالی و اجتماعی مواجه شده بود. روز شنبه ۱۷ شهریور ۱۲۰۳ مرگ او در اثر ایست قلبی توسط همسرش از طریق اینستاگرام اعلام شد. او همسر و دو فرزندش را از خود به جای گذاشت.[۴۰]

محمد حسین عرفان

[ویرایش]

محمدحسین عرفان که در زمان آسیب دیدگی ۲۴ ساله بود، هنگام شرکت در اعتراضات آبان ۱۳۹۸ در کرج مورد اصابت گلوله قرار گرفت.[۴۲] او با یک تفنگ ساچمه‌ای به صورتش شلیک شده بود که منجر به کوری کامل در چشم چپش و تنها ۳۰ درصد بینایی در سمت راستش شد.[۴۳] شاهدان می‌گویند، با وجود جراحات وارده از سال ۱۳۹۸ و تأثیرات مداوم آنها، عرفان در اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در سال ۱۴۰۱ شرکت کرد و حتی در آن زمان به مجروحان در خیابان‌ها آرامش و راهنمایی می‌داد.[۴۲][۴۴]

عرفان در ۳۰ بهمن ۱۴۰۲ پس از بستری شدن در بیمارستان که گفته می‌شود به دلیل قند خون بالا بوده است، به طور غیرمنتظره‌ای درگذشت.[۴۲][۴۵] عرفان در زمان مرگ ۲۸ ساله بود.[۴۳]

سپهر اعظمی

[ویرایش]

سپهر اعظمی در زمان آسیب دیدگی ۲۳ ساله بود. اعظمی در ۱۲ آبان ۱۴۰۱ (مراسم چهلمین روز بزرگداشت درگذشت معترض جوان حدیث نجفی) در اعتراضات کرج شرکت داشت که چندین بار با تفنگ ساچمه‌ای به او شلیک شد. بیش از ۸۰ گلوله در داخل بدن او کشف شد که باعث آسیب‌های فاجعه‌باری از جمله به یکی از چشمان او شد. اعظمی ۳۳ روز در بیمارستان در حالت کما بود تا اینکه در ۱۵ آذر ۱۴۰۱ تسلیم جراحات خود شد.[۴۶]

محمد حسنزاده

[ویرایش]

محمد حسنزاده ۲۸ ساله در زمان آسیب دیدگی، حسنزاده در اوایل کار در زادگاهش بوکان به اعتراضات پیوست. یک بار که برای اعتراض رفت با یک تفنگ پینت بال به او شلیک شد، او همچنان به خیابان‌ها می‌رفت، دفعه بعد با یک تفنگ ساچمه‌ای به او شلیک شد و یک ساچمه در چشم چپ او کاشته شد که باعث آسیب جدی شد. حسنزاده پس از اینکه از چندین بیمارستان در زادگاهش و در شهر تبریز برگردانده شد، مجبور شد برای درمان به تهران سفر کند. حسنزاده پس از بازگشت به بوکان تا ۲۵ آبان ۱۴۰۱ که به شدت مجروح شد، به شرکت در اعتراضات ادامه داد.[۴۷][۴۸]

سید جواد موسوی

[ویرایش]

سید جواد موسوی، پدر، ۳۹ ساله بود که مستقیماً به صورتش شلیک شد و به هر دو چشمش آسیب وارد شد.[۴۹] در ۲۶ آبان ۱۴۰۱ موسوی در اعتراضی در اصفهان شرکت کرده بود که مجروح شد. پس از تیراندازی، او از گروهش جدا شد و شاهدان می‌گویند که توسط ماموران امنیتی برده شده است. بعداً جسد بی‌جان او در حالی پیدا شد که بانداژی موقت هر دو چشمش را پوشانده بود. او همسر و دو فرزند خردسالش را پشت سر گذاشت.[۵۰]

مطالعات موردی

[ویرایش]

یک گزارش ویژه توسط سایت خبری روزنامه‌نگاری شهروندی IranWire چندین مطالعه موردی از افرادی را که دچار آسیب‌های چشمی شده بودند، برجسته کرد.[۴۹] لیست منتشر شده توسط IHRNGO گزارش‌های IranWire را تأیید می‌کند.[۵][۱۷] مطالعات موردی دقیق شامل اطلاعات مربوط به سلاح‌های مورد استفاده، موقعیت جغرافیایی و سن مجروحان، ماهیت سیستماتیک این آسیب‌ها را نشان می‌دهد و احتمال آسیب‌های چشمی تصادفی در اعتراضات را رد می‌کند.

آسیب به هر دو چشم

[ویرایش]

پارسا قبادی

[ویرایش]

پارسا قبادی که هنگام مصدومیت ۱۸ ساله بود.[۵] قبادی در ۳۰ آبان ۱۴۰۱ در زادگاهش کرمانشاه در حال شرکت در تظاهرات بود که مورد اصابت گلوله ساچمه ای قرار گرفت این امر باعث آسیب به هر دو چشم او شد. قبادی پس از این اتفاق بازداشت شد و از دسترسی به درمان پزشکی محروم شد.[۴۹] قبادی خودش در مورد شکنجه‌هایی که در زمان بازداشت در معرض آن قرار گرفته صحبت کرده‌است. از زمان حادثه قبادی و خانواده‌اش تحت فشار شدید قرار گرفتند و قبادی با وجود شرایط آسیب پذیرش بارها بازداشت شده‌است.[۵۱][۵۲] قبادی پس از چندین عمل جراحی توانست ۴۰ درصد بینایی چشم راست خود را بازیابی کند.[۵۳]

متین منانی

[ویرایش]
از چپ به راست متین منانی و علی طاحونه
از چپ به راست متین منانی و علی طاحونه

متین منانی (سید متین منانی)، دانشجویی است که هنگام مجروحیت ۲۵ ساله بود.[۵] منانی در ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ در تظاهرات شهر ساری شرکت کرده بود که با شلیک چندین گلوله‌ای ساچمه ای که منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیری به هر دو چشم او شد و او را کاملاً نابینا کرد، و در آن تظاهرات چندین بار به او شلیک کردن.[۲۲]

حسین نادر بیگی

[ویرایش]

حسین نادر بیگی کارگری است که در زمان مجروحیتش ۲۲ساله بود. نادر بیگی اطلاعی از تظاهرات نداشت و در آن شرکت نکرده بود که مورد اصابت گلوله ساچمه ای قرار گرفت.[۵][۴۹] در ۱۲ آبان ۱۴۰۱ در زادگاهش در کرج از محل تظاهرات در حال عبور بود. این تظاهرات به دلیل مراسم بزرگداشت چهلم حدیث نجفی بود.[۵۴] نادر بیگی بی اطلاع از وجود این تظاهرات وارد جمعیت شد و گرفتار شد و یک مأمور بسیجی موتور سوار او را هدف گرفت و چندین بار با اسلحه وینچستر گلوله ساچمه ای به او شلیک کرد. نادربیگی آسیب قابل توجه و جبران ناپذیری به هر دو چشم او وارد کردند که منجر به نابینایی دائمی شد.[۵۵]

محمد پارسا صحت

[ویرایش]

محمد پارسا صحت آرایشگری بود که در زمان مجروحیت ۲۲ ساله بود.[۵] صحت یکی از اولین موارد ثبت شده آسیب چشم است، او در نزدیکی سالن محل کارش در زادگاه مهسا «ژینا» امینی بود و فقط تنها یک روز پس از مرگ مهسا امینی گذشته بود که در سقز در ۲۶ شهریور ماه ۱۴۰۱ مورد اصابت گلوله ساچمه ای قرار گرفت.[۵۶] صحت آسیب قابل توجهی به هر دو چشم او وارد کردن، به طوری که یک چشم دید قابل استفاده نداشت، و دیگری قادر بود تا فاصله دو متری را ببیند.[۵][۵۶]

علی طاحونه

[ویرایش]

علی طاحونه مکانیکی بود که در زمان مجروحیت ۳۴ ساله بود.[۵] طاحونه در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ در یک تظاهرات در کرج شرکت می‌کرد که پس از مشاهده لیزر سبز رنگی که به صورتش نشانه رفته بود، مورد اصابت گلوله اسلحه ساچمه ای قرار گرفت.[۱۹][۴۹] طاحونه به هر دو چشمش شلیک شد و آسیب دید، پس از چندین عمل جراحی او می‌تواند به اندازه کافی از چشم چپ خود استفاده کند تا بتواند با تلفن همراه خود کار کند و به‌طور مستقل به اطراف بچرخد.[۱۹]

دیگران از هر دو چشم زخمی شدند
نام سن* تاریخ شهر / استان سلاح**
حمید پارسا ناشناخته ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ تهران وینچستر گلوله ساچمه ای
سهیل ۲۹ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ شیراز وینچستر گلوله ساچمه ای
کارو فیضی ۲۰ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ بوکان وینچستر گلوله ساچمه ای
فیروز می‌رانی ۲۹ ۸ آذر ۱۴۰۱ پاوه وینچستر گلوله ساچمه ای
محمد صفیاری ناشناخته ۲۸ آبان ۱۴۰۱ تهران وینچستر گلوله ساچمه ای
فریده صلواتی پور ~ ۴۰ ۲۵ آبان ۱۴۰۱ سنندج وینچستر گلوله ساچمه ای
*سن در زمان آسیب دیدگی

**اطلاعات از گزارش IHRNGO اعتراضات ایران در سال ۱۴۰۱: زنان معترض به عمد و سیستماتیک هدف قرار می‌گیرند[۵].

آسیب به یک چشم

[ویرایش]

حسین عابدینی

[ویرایش]

حسین عابدینی مانکنی که در زمان مجروحیت ۲۰ ساله بود.[۵] عابدینی در تظاهرات ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ در تهران شرکت کرده بود که با شلیک گلوله ای ساچمه ای مورد اصابت گلوله قرار گرفت که باعث آسیب دائمی به چشم چپش شد.[۵۴]

نیلوفر آقایی

[ویرایش]

نیلوفر آقایی پزشک ماما که در ۳۱ سالگی مجروح شد، در روز ۴ آبان ۱۴۰۱ (چهلمین روز پس از درگذشت مهسا ژینا امینی) در تظاهرات شرکت می‌کرد با سایر کادر پزشکی خارج از شورای پزشکی در تهران.[۵۷][۵۸][۱۷] آقایی با اسلحه پینت بال از ناحیه چشم چپ مورد اصابت قرار گرفت.[۱۷][۴۹] پزشکان نتوانستند بینای او را نجات دهند.[۱۷][۴۹]

آرتین احمدی

[ویرایش]

آرتین احمدی یک تتو آرتیست که در زمان مجروحیت ۱۸ ساله بود. احمدی در ۲۶ آبان ۱۴۰۱ در زادگاهش سنندج در حال شرکت در تظاهرات بود که با شلیک گلوله ساچمه ای متعدد مورد اصابت گلوله قرار گرفت. احمدی بیش از ۶۰ گلوله در بدنش باقی ماند که یکی از آنها باعث آسیب دائمی به چشم چپش آورد.[۵][۵۹]

یاسر الوندیانی

[ویرایش]

یاسر الوندیانی پدر و هنرمند و ورزشکار است که در زمان مجروحیتش ۳۴ ساله بود.[۵] الوندیانی در حال شرکت در تظاهرات در زادگاهش همدان بود که در ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ نیروهای امنیتی شروع به تیراندازی به سمت جمعیت کردند.[۶۰] او مجبور شد به کوچه ای پناه ببرد که توسط سه پلیس در گوشه ای محاصره شد و چندین بار با اسلحه ساچمه ای به او شلیک کردن و صدمات جبران ناپذیری به چشم چپش وارد کردن.[۵][۶۰]

راحله امیری

[ویرایش]

راحله امیری روان‌شناسی است که در زمان مجروحیت ۲۹ ساله بود.[۵] امیری در ۲۴ آبان ۱۴۰۱ در شهر زادگاهش کرمان در تظاهراتی شرکت کرده بود که مورد اصابت گلوله‌های ساچمه ای قرار گرفت و به چشمش شلیک شد آسیب‌های جبران ناپذیری به چشم راستش وارد شد.[۵][۱۷][۶۱]

حسین اشتری

[ویرایش]

حسین اشتری هنرمند خالکوبی کار که در زمان مجروحیت ۲۲ ساله بود.[۵][۴۹] اشتری در تاریخ ۱۷ مهر ۱۴۰۱ در اعتراض دانشجوها در کرج شرکت کرده بود که با اسلحه پینت بال به چشم چپش اصابت کرد و ضربه قابل توجهی به چشم چپ وارد کردن.[۶۲]

هلیا بابایی

[ویرایش]

هلیا بابایی دختری که ۱۶ ساله بود.[۵] بابایی به همراه پدرش در تاریخ ۴ آبان ۱۴۰۱ که مصادف با (مراسم چهلمین روز پس از درگذشت مهسا «ژینا» امینی) در داخل یک مرکز خرید در شهر اصفهان گیر افتاده بودند که پلیس ضد شورش ورودی‌های درب آن مرکز خرید را بسته بودن و بابایی مورد اصابت گلوله ای ساچمه ای قرار گرفت و آسیب‌های جبران ناپذیری به چشم راستش وارد شد.[۵][۴۹][۶۳]

از چپ به راست. کیمیا زند و علی زارع بر مزارع حمید رضا روحی
از چپ به راست کیمیا زند و علی زارع بر مزارع حمید رضا روحی

علی دلپسند

[ویرایش]

علی دلپسند پدری که در زمان مجروحیت ۴۳ ساله بود.[۵][۴۹] در شب ۲۴ آبان ۱۴۰۱، دلپسند و خانواده‌اش در ماشین بوق می‌زدند و در حمایت از معترضان در زادگاهشان رشت که با تفنگ گلوله‌ای، ساچمه ای به چشمش شلیک شد و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به چشم راستش وارد کردند.[۶۴]

کوثر افتخاری

[ویرایش]

کوثر افتخاری بازیگر تئاتری که در زمان مجروحیت ۲۲ ساله بود.[۵] افتخاری در روز۲۰ مهر ۱۴۰۱ در تهران در حال شرکت در تظاهرات بود که با شلیک گلوله ای پینت بال به چشم راستش آسیب جبران ناپذیری به او وارد کردن.[۶۵]

بنیتا کیانی فلاورجانی

[ویرایش]

بنیتا کیانی فلاورجانی پنج ساله در زمان مجروحیت.[۵] بنیتا در ۲۴ آبان ۱۴۰۱ در حال بازی در بالکن خانه پدربزرگ و مادربزرگش در اصفهان بود که با گلوله‌های ساچمه ای شلیک کردن و به چشم او برخورد کرد و دید چشم راستش را از دست داد.[۶۶][۶۷][۶۸]

محمد فرضی

[ویرایش]

محمد فرضی هنرمندی که با شخصیت جوکر تهران شناخته می‌شود، در زمان مجروحیت ۳۲ ساله بود.[۵][۴۹] فرضی در ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ در تظاهرات تهران شرکت می‌کرد که پس از تلاش برای نجات زنی که توسط مأموران امنیتی کشیده می‌شد، با اسلحه گلوله ای ساچمه ای مورد اصابت گلوله قرار گرفت.[۳][۶۹] یک گلوله در داخل چشم راست فرضی نشست و باعث آسیب قابل توجهی شد.[۳][۵][۶۹]

حمید قاسمپور فارسانی

[ویرایش]

حمید قاسمپور فارسانی، مغازه‌دار، در زمان مجروحیت ۳۷ ساله بود. در اردیبهشت ۱۴۰۱ او در اعتراض به شرایط بد زندگی در زادگاهش فارسان در اعتراضات شرکت کرده بود که از فاصله نزدیک با تفنگ ساچمه‌ای به او شلیک شد.[۷۰] فارسانی ۲۳ ساچمه در سرش و آسیب جبران‌ناپذیری به چشم راستش باقی مانده است. در ابتدا به اشتباه در رسانه‌های خبری محلی گزارش شد که فارسانی کشته شده است. [۷۱]

از چپ به راست کوثر افتخاری و الهه توکلیان
از چپ به راست کوثر افتخاری و الهه توکلیان

محسن کفشگر

[ویرایش]

محسن کفشگر فعال حقوق کودکان بود که در زمان مجروحیت ۳۱ ساله بود.[۵]کفشگر در ۲۶ آبان ۱۴۰۱ در زادگاهش آمل با شلیک گلوله ای ساچمه ای به صورت مستقیم مورد اصابت گلوله قرار گرفت و باعث از دست دادن بینایی چشم چپش شد.[۷۲][۷۳]

مجید خادمی

[ویرایش]

مجید خادمی دانشجوی پزشکی که در مراسم چهلمین روز بزرگداشت جان باختن جوان معترض حدیث نجفی در ۱۲ آبان ۱۴۰۱ در کرج شرکت کرده بود که با شلیک گلوله ساچمه ای به چشم چپ وی آسیب‌های جبران ناپذیری وارد کردن.[۵][۷۴]

حمیدرضا خواجه پور

[ویرایش]

حمیدرضا خواجه پور طراح داخلی ساختمان است ودر زمان مجروحیت ۲۴ ساله بود. خواجه پور در تجمع اعتراضی در کرمان در ۲۴ آبان ۱۴۰۱ با شلیک گلوله‌های متعدد مورد اصابت گلوله قرار گرفت که گلوله ای به چشم راست وی آسیب جبران ناپذیری وارد کرد.[۷۵][۷۶]

مهبانو خشنودی

[ویرایش]

مهبانو خشنودی (کوثر خشنودی کیا)، کماندار حرفه ای که در زمان مصدومیت ۲۷ ساله بود.[۵][۴۹] خشنودی در تاریخ ۱۸ آذر ۱۴۰۱ به همراه پدرش در شهر کرمانشاه در یک تظاهرات شرکت کرده بود که با شلیک گلوله ای ساچمه ای به چشم چپ وی آسیب‌های جبران ناپذیری وارد کرد.[۷۷][۷۸][۷۹]

نچیروان معروفی

[ویرایش]

نچیروان معروفی سرباز وظیفه در مرخصی بود که در زمان مجروحیت ۱۸ ساله بود.[۵] نچیروان در ۲۶ شهریور ۱۴۰۱ در شهر سقززادگاه مهسا «ژینا» امینی بود که مورد اصابت گلوله ای ساچمه ای قرار گرفت و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به چشم راست وی وارد شد.[۵۶][۸۰]

علی محمدی

[ویرایش]

علی محمدی آرایشگری که در هنگام مجروحیت ۲۲ ساله بود.[۵] محمدی در تظاهرات ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ در همدان شرکت می‌کرد که با شلیک گلوله ای ساچمه ای به چشم چپش آسیب جبران ناپذیری وارد کردن.[۸۱]

ضحا موسوی

[ویرایش]

ضحا موسوی آرایشگری که در هنگام مجروحیت ۲۵ ساله بود.[۵] موسوی در تاریخ ۹ مهر ۱۴۰۱ در  اصفهان در تظاهرات شرکت می‌کرد که با شلیک اس با اسلحه پینت بال مورد اصابت گلوله قرار گرفت که منجر به از دست دادن بینایی در چشم چپش شد.[۴۹][۸۲]

از سمت چپ به راست آرتین احمدی و یاسر الوندیانی
از سمت چپ به راست آرتین احمدی و یاسر الوندیانی

سامان پوریغما

[ویرایش]

سامان پوریغما که شغل آن مشاور صادرات محصولات بود که در زمان مجروحیتش ۳۰ ساله بود.[۵][۸۳] پوریغما در خیابان ولیعصر واقع در شهر تهران بر روی وسیله نقلیه موتور خود نشسته بود که مورد اصابت گلوله پینت بال به‌طور مستقیم به چشمش قرار گرفت که از سوی مأموران شلیک شد و باعث از دست دادن بینایی چشم چپش شد.[۸۴][۸۵][۸۶]

غزل رنجکش

[ویرایش]

غزل رنجکش (محدثه رنجکش)، دانشجوی حقوقی که در زمان مجروحیت ۲۱ ساله بود.[۵][۴۹] رنجکش در ۲۴ آبان ۱۴۰۱ در یک تظاهرات در زادگاهش بندرعباس شرکت می‌کرد که با گلوله ای ساچمه ای از نزدیک مورد اصابت گلوله قرار گرفت.[۸۷][۸۸] آسیب به چشم او گسترده بود و پزشکان او نتوانستند آن را نجات دهند. چشم راستش تخلیه شده بود.[۸۹]

فرید رشیدی

[ویرایش]

فرید رشیدی آرایشگری که در زمان مجروحیت ۳۰ ساله بود.[۵] رشیدی در ۲۴ آبان ۱۴۰۱ در تظاهراتی در بندرعباس شرکت کرده بود که مورد اصابت گلوله ای ساچمه ای قرار گرفت.[۴۹] چهار گلوله وارد چشم چپ او شد که باعث آسیب جبران ناپذیر شد.[۹۰]

مرسده شاهین‌کار

[ویرایش]

مرسده شاهین‌کار مادر و مربی ورزشی شخصی (personal trainer)، در زمان مجروحیت ۳۸ ساله بود.[۵] شاهین کار در ۲۳ مهر ۱۴۰۱ به همراه مادرش در تظاهراتی در تهران شرکت کرده بود که با اسلحه پینت بال مورد اصابت گلوله قرار گرفت و آسیب جبران ناپذیری به چشم راستش وارد کردن.[۹۱][۹۲]

صادق صوفی

[ویرایش]

صادق صوفی مربی ورزشی شخصی (personal trainer)، در زمان مجروحیت ۲۷ ساله بود.[۵] صوفی در روز ۴ آبان ۱۴۰۱ (مراسم چهلمین روز پس از درگذشت مهسا «ژینا» امینی) در بوکان شرکت کرده بود که مورد اصابت گلوله ای ساچمه ای قرار گرفت و آسیب جبران ناپذیری به چشم راست وی وارد شد.[۹۳]

الهه توکلیان

[ویرایش]

الهه توکلیان مادر دوقلو و دانشجوی پی اچ دی که در زمان مجروحیت ۳۴ ساله بود.[۵][۹۴][۹۵] توکلیان در تاریخ ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ به همراه دوقلوهای ۱۰ ساله‌اش در مشهد در تظاهراتی بود که مورد اصابت گلوله ای ساچمه ای به صورتش قرار گرفت و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به چشم راستش وارد کرد.[۹۶]

امیر ولایتی

[ویرایش]

امیر ولایتی آرایشگری که در زمان مجروحیت ۲۴ ساله بود.[۵] در ۲ مهر ۱۴۰۱، ولایتی در حال شرکت در تظاهرات در تهران بود که مورد اصابت گلوله ای ساچمه ای قرار گرفت و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به چشم چپ وی وارد شد.[۹۷][۹۸]

کیمیا زند

[ویرایش]

کیمیا زند، هنگام مجروحیت ۲۶ ساله بود.[۴۹] زند در روز ۴ آبان ۱۴۰۱ (چهلمین روز پس از درگذشت مهسا «ژینا» امینی) در تظاهراتی در تهران شرکت کرده بود که با گلوله پینت بال به چشم راستش اصابت کرد.[۹۹]

دیگرانی که از چشم آسیب دیدن
نام

(L) سمت چپ /(R) سمت راست

سن* تاریخ شهر / استان سلاح**
بهمن (R) ۲۱ ۱۸ مهر ۱۴۰۱ مهاباد وینچستر گلوله ساچمه ای
دانیال (L) ۴۸ آذر ۱۴۰۱ تهران شی ناشناس شیشه ای ماشین را شکست
الهام (L) ۳۵ ۲۰ آبان ۱۴۰۱ هرمزگان وینچستر گلوله ساچمه ای
ایمان (L) ۳۴ اوایل آبان ماه ۱۴۰۱ لرستان وینچستر گلوله ساچمه ای
محمدرضا (R) ۳۰ ۲۶ آبان ۱۴۰۱ اصفهان وینچستر گلوله ساچمه ای
مصطفی (L) ۳۱ اوایل آبان ماه ۱۴۰۱ استان چهارمحال و بختیاری وینچستر گلوله ساچمه ای
مستانه (L) ۲۳ ناشناخته پیرانشهر وینچستر گلوله ساچمه ای
نازنین (L) ۱۶ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ بندرعباس وینچستر گلوله ساچمه ای
سارا (L) ۲۱ ۱۲ آبان ۱۴۰۱ کرج وینچستر گلوله ساچمه ای
زارا (R) ۱۸ ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ تهران گلوله گاز اشک‌آور
وحید عباسی پیانی (سمت ناشناخته) ۲۸ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ ایذه وینچستر گلوله ساچمه ای
ایوب عبداللهی (R) ۲۳ ۱۹ مهر ۱۴۰۱ سقز وینچستر گلوله ساچمه ای
نعمت افشار (L) ۳۶ ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ قزوین وینچستر گلوله ساچمه ای
مریم بابایی (L) ناشناخته ۲ مهر ۱۴۰۱ تهران وینچستر گلوله ساچمه ای
حسین باقرپور (R) ۲۴ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ کرمان گلوله ای پینت بال
متین چکاو (R) ۱۸ ۲۰ مهر ۱۴۰۱ آبادان وینچستر گلوله ساچمه ای
حامد داودی (R) ۳۰ ۴ آبان ۱۴۰۱ اصفهان وینچستر گلوله ساچمه ای
میثم دهقانی (R) ۲۸ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ بندرعباس وینچستر گلوله ساچمه ای
کیان درخشان (R) ۲۲ ۲۶ شهریور ۱۴۰۱ سقز وینچستر گلوله ساچمه ای
رضا عزتی (R) ۴۷ ۱۲ آبان ۱۴۰۱ کرج وینچستر گلوله ساچمه ای
مجتبی فدایی (L) ناشناخته ۲ مهر ۱۴۰۱ جونقان وینچستر گلوله ساچمه ای
مانی حاجی حسن (R) ۱۶ ۸ دی ۱۴۰۱ تهران گلوله گاز اشک‌آور
سامان همتی (R) ۲۲ ۲۷ آبان ۱۴۰۱ آبادان وینچستر گلوله ساچمه ای
احمد نعیم هیرمندزاد (L) ۵۹ ۱۷ مهر ۱۴۰۱ هیرمند به وسیله پنجه بوکس
سمانه حسینی (R) ۲۵ ۲۵ آبان ۱۴۰۱ تهران گلوله ای پینت بال
بهروز حسینی (L) ۲۱ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ اصفهان وینچستر گلوله ساچمه ای
سید محمد حسینی پاییز (R) ناشناخته ۲۷ آبان ۱۴۰۱ ناشناخته وینچستر گلوله ساچمه ای
حسین حسین پور (R) ۲۵ ۲۶ آبان ۱۴۰۱ مهاباد وینچستر گلوله ساچمه ای
پرویز جوانی (L) ۲۷ ۲۰ مهر ۱۴۰۱ کرمانشاه وینچستر گلوله ساچمه ای
عسل جزیده (L) ۱۷ ۹ مهر ۱۴۰۱ رشت وینچستر گلوله ساچمه ای
علی خالقی (L) ۲۴ ۲۳ مهر ۱۴۰۱ کرمان گلوله ای پینت بال
سپهر خالقی (R) ۲۸ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ تهران گلوله گاز اشک‌آور
نیما خوجمعلی (L) ۲۰ ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ گنبد کاووس وینچستر گلوله ساچمه ای
عباس علی مقبون (R) ۴۹ ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ کیش وینچستر گلوله ساچمه ای
مهدی «متی» میقانی (R) ۱۹ ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ اراک وینچستر گلوله ساچمه ای
شاهین میلان (L) ۲۲ ۲۸ آبان ۱۴۰۱ خوی وینچستر گلوله ساچمه ای
حامد علی محمدی (R) ۳۷ ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ کرج وینچستر گلوله ساچمه ای
زیبا مصطفی زاده (L) ۳۵ ۱۲ آبان ۱۴۰۱ هشتگرد وینچستر گلوله ساچمه ای
مصطفی مطلبی (L) ۳۴ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ تهران وینچستر گلوله ساچمه ای
هیرش نقشبندی (L) ناشناخته ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ سنندج وینچستر گلوله ساچمه ای
حسین نوری نیکو (L) ۲۵ ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ تهران وینچستر گلوله ساچمه ای
حمیدرضا پناهی (L) ۲۷ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ تهران وینچستر گلوله ساچمه ای
کمال پیشوند (L) ۴۱ ۲۰ مهر ۱۴۰۱ مهاباد وینچستر گلوله ساچمه ای
احمد پیرحقیر (R) ۲۶ ۲۰ مهر ۱۴۰۱ سقز وینچستر گلوله ساچمه ای
کیارش پور رسول (L) ۲۷ ۷ آبان ۱۴۰۱ لشت نشا وینچستر گلوله ساچمه ای
مسعود رحیم پور (R) ۳۳ ۲۸ شهریور ۱۴۰۱ سقز وینچستر گلوله ساچمه ای
سجد رحمتی پور (L) ۲۵ ۲۵ مهر ۱۴۰۱ آبدانان وینچستر گلوله ساچمه ای
عرفان رمیزی پور (R) ۱۹ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ بندرعباس وینچستر گلوله ساچمه ای
علی محمد رضایی (L) ۶۰ ۲۷ آبان ۱۴۰۱ آبدانان وینچستر گلوله ساچمه ای
یونس ریگی (R) ۲۶ ۲۲ مهر ۱۴۰۱ زاهدان وینچستر گلوله ساچمه ای
واحد روزنورد (L) ۲۱ ۲۰ مهر ۱۴۰۱ مهاباد وینچستر گلوله ساچمه ای
میلاد صفری (L) ۳۵ ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ کرج وینچستر گلوله ساچمه ای
آروین سلیمی (L) ۲۲ ۵ آبان ۱۴۰۱ دهگلان وینچستر گلوله ساچمه ای
حسین شاهی (R) ۲۴ ۴ آبان ۱۴۰۱ تهران گلوله ای پینت بال
عرفان شکوری (R) ۱۳ ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ رضوانشهر وینچستر گلوله ساچمه ای
زانیار تندرو (R) ۱۷ ۵ آبان ۱۴۰۱ پیرانشهر وینچستر گلوله ساچمه ای
محمد وکیلی (R) ۳۱ ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ همدان وینچستر گلوله ساچمه ای
سالار وطن‌خواه (R) ۲۳ ۲۴ آبان ۱۴۰۱ کرج وینچستر گلوله ساچمه ای
علی زارعی (R) ۲۳ ۱۵ مهر ۱۴۰۱ تهران وینچستر گلوله ساچمه ای
*سن در زمان آسیب دیدگی

**اطلاعات از گزارش IHRNGO اعتراضات ایران در سال ۱۴۰۱: زنان معترض به عمد و سیستماتیک هدف قرار می‌گیرند.[۵]

جنبش چشم برای آزادی

[ویرایش]

جنبش «چشم برای آزادی» در پی اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در ایران شکل گرفت.[۱۰۰][۱۰۱][۱۰۲][۱۰۳] این جنبش از طریق کنشگری افرادی که در نتیجه شرکت در اعتراضات یا حضور در نزدیکی آنها دچار آسیب‌های جدی چشمی شده بودند، شکل گرفت.[۲][۵۵][۱۰۴] هدف ایجاد یک شبکه حمایتی و افزایش آگاهی مردم بود که اکنون با ناتوانی مادام‌العمر مواجه شده‌اند.[۳][۵۵]

در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۲، مرصده شاهین‌کار تصاویری از چشم مجروح خود را از طریق پلتفرم رسانه اجتماعی اینستاگرام به اشتراک گذاشت.[۱۰۵] او تنها چهار روز قبل در یک اعتراض با تفنگ پینت‌بال مورد اصابت گلوله قرار گرفته بود. یک ماه بعد، مردی که با نام مستعار سامان شناخته می‌شود، پس از اینکه در یک تظاهرات در ۲ اکتبر ۲۰۲۲ یک چشمش را از دست داد، کشور را ترک کرد.[۹۳] سامان پس از خروج از کشور، مصاحبه‌ای با نیویورک تایمز انجام داد که در ۱۹ نوامبر ۲۰۲۲ داستانی را منتشر کرد که توجه بین‌المللی را به عمل شلیک مستقیم به صورت معترضان جلب کرد.[۲][۸۷] نیویورک تایمز همچنین اطلاعاتی را از پزشکان و مردم داخل ایران جمع‌آوری کرده بود که نشان می‌داد بیش از ۵۰۰ نفر دچار آسیب جدی به چشم خود شده‌اند.[۲]

چندین نفر دیگر مورد توجه جهانی قرار گرفتند، از جمله غزال رنجکش، دانشجوی حقوق ۲۱ ساله، که عکسی از خود را در شبکه‌های اجتماعی با این نقل قول منتشر کرد: «وقتی از فاصله دو متری به من شلیک کردی و لبخند زدی، آیا فکر می‌کردی که من زنده می‌مانم و به تو لبخند می‌زنم؟»،[۱۰۶] و نیلوفر آقایی، ماما ۳۲ ساله که در یک اعتراض با سایر کادر پزشکی مورد اصابت گلوله قرار گرفت.[۱۰۷] آنچه که به عنوان اشتراک‌گذاری عمومی داستان‌هایشان توسط افراد آغاز شد، منجر به تشکیل گروهی در داخل ایران از افراد دارای آسیب‌های چشمی شد که توسط شاهین‌کار به همراه محمد فرضی (معروف به جوکر تهران) رهبری می‌شد.[۱۰۸][۱۰۹] که از طریق اینستاگرام با سایر معترضان مجروح تماس گرفت.[۹۳][۶۹] تشکیل این گروه یک لحظه مهم بود و برای معترضانی که با اثرات جراحات خود دست و پنجه نرم می‌کردند، یک سیستم پشتیبانی بسیار مورد نیاز فراهم کرد. این گروه همچنین امکان معرفی کادر پزشکی و روانشناسانی را فراهم کرد که به طور ایمن برای معترضان مجروح خدمات ارائه می‌کردند. تعداد بی‌سابقه آسیب‌های چشمی در کشور به دلیل ماهیت سیستماتیک هدف قرار دادن چشم‌ها،[۱۷] منجر به کمبود عرضه داروهای حیاتی و در دسترس بودن نوبت‌های جراحی شده بود.[۱۱۰]

تشکیل گروهی در بین مجروحان باعث شد تا کانال‌هایی برای تهیه فوری تجهیزات پزشکی مورد نیاز در سراسر کشور یا از طریق ارتباطات خارج از کشور و همچنین همراهی یکدیگر و ارائه حمایت حیاتی برای اقدامات پزشکی و جراحی باز شود.[۳] این گروه توانست برای اقدامات پزشکی بودجه جمع‌آوری کند زیرا بسیاری از مجروحان قادر به بازگشت به کار نبودند.[۳] تشکیل این گروه هدف دیگری نیز داشت، متحد کردن داستان‌های فردی در تلاش برای جلب توجه جهانی به تعداد افراد آسیب دیده و زندگی آنها قبل و بعد از دست دادن چشم/چشم‌هایشان.[۷۰] این کنشگری و عضویت آشکار در این گروه بدون هزینه‌های شخصی زیادی برای معترضان مجروح نبود.[۱۱۱][۱۱۲] فعالیت در اینستاگرام توسط رژیم رصد می‌شد و فعال‌ترین افراد و خانواده‌هایشان هدف تهدید و احضار و دستگیری‌های خودسرانه دادگاه قرار می‌گرفتند.[۱۱۳] امیر ولایتی به دلیل دستگیری و یک ماه حبس در زندان اوین نتوانست به درمان حیاتی برای چشم مجروح خود دسترسی پیدا کند.[۱۱۴][۱۱۵] از زمان آزادی او پس از دستگیری در ماه می ۲۰۲۳، ولايتي همچنان با چالش‌های حقوقی مواجه بود و در فوریه ۲۰۲۴ دوباره دستگیر شد.[۱۱۶] ولايتي با اتهامات «شورش»، «فعاليت و اقدامات مؤثر برای پيشبرد اهداف گروه‌هايی که عليه حکومت اسلامی قيام مسلحانه به راه انداخته‌اند» و «اخلال در نظم عمومی» روبروست.[۱۱۷] به همین ترتیب، متین حسنی نیز احضار و به تبلیغ علیه دولت متهم شد.[۱۱۸] او به ۳۱ ماه زندان محکوم شده است.[۱۱۹] کوثر افتخاری که در صفحه اینستاگرام خود عکس‌هایی را در ملاء عام بدون حجاب اجباری منتشر کرده بود، به نزدیک به پنج سال زندان محکوم شد و مجبور به فرار از کشور شد.[۱۲۰]

علیرغم تهدیدات مداوم علیه امنیت آنها، این گروه به ایجاد و افزایش آگاهی ادامه داد. این گروه اجازه داد تا یک قدرت مشترک ایجاد شود و به جهان نشان دهد که زندگی و مبارزه آنها برای آزادی ادامه دارد. چشم برای آزادی به یک هشتگ و نمادی برای مقاومت کسانی تبدیل شد که چشمان خود را در راه رسیدن به ایرانی آزاد و زندگی عادی فدا کرده بودند.[۱۰۳]

واکنش دولت، تبلیغات و واکنش عمومی جهانی

[ویرایش]

پاسخ دولت

[ویرایش]

در اوج اعتراضات که برای اکثر آسیب دیدگان رخ داد واکنش دولت استفاده از آمبولانس‌ها برای انتقال مستقیم معترضان به بازداشتگاه‌ها به‌جای بیمارستان‌ها بوده است.[۱۲۱][۱۲۲][۱۲۳][۱۰۳][۱۲۴] همچنین، تهدید و دستگیری کادر پزشکان به دلیل ارائه کمک به معترضان آسیب دیده، و قرار دادن نگهبان در ورودی بیمارستان‌ها برای یادداشت اسامی افرادی که با آسیب‌های مربوط به اعتراضات و می خواستن وارد بیمارستان‌ها شوند. بسیاری مجبور به متوسل شدن به درمان‌های خانگی شدند و حتی پیگیر درمانگاه ایمن برای رسیدگی فوری به جراحات هم شدند به امید این که بعداً بتوانند به بیمارستان‌ها دسترسی پیدا کنند. آنها قادر به بیان علت واقعی آسیب شان در هیچ مکانی درمانگاه‌ها نبودند. سکوت آنها به دلیل ترس از وارد شدن به بیمارستان‌ها و بازداشت بود ترس از اینکه مسئولان بیمارستان‌ها نام و مشخصات و حتی خود آنها را تحویل به مقامات حکومتی بدهند.[۱۲۵] این امر به ویژه در مورد آسیب‌های چشمی که اغلب به مراقبت‌های فوری نیاز دارند تا حدی که بینایی حفظ شود، آسیب‌رسان بود.[۱۲۶]

تبلیغات

[ویرایش]

با رشد هشتگ چشم برای آزادی و جلب توجه جهانی به این گروه، دولت با تلاش برای بی‌اعتبار کردن معترضان مجروح دست به پاسخ گویی زد.[۱۲۷] در تهران، در ماه اردیبهشت ۱۴۰۲ بنرهایی با تصویری کارتونی از مردانی با پانسمان‌های چشمی، یکی با بینی بلند چوبی، نصب شد که اشاره‌ای به شخصیت خیالی پینوکیو است که وقتی دروغ می‌گوید، بینی چوبی‌اش رشد می‌کند. زیر این تصویر این عبارت بود: «در دروغگویان خیری نهفته نیست».[۱۲۸]

واکنش عمومی جهانی

[ویرایش]

در ۱۹ فروردین ۱۴۰۲ آنجلینا جولی پستی در اینستاگرام خود با نشانه ای از همبستگی با کسانی که آسیب چشمی دیده بودند منتشر کرد و جملات و تصاویری از الهه توکلیان و زانیار تندرو را به اشتراک گذاشت. هنرمندان متعدد ایرانی در داخل و خارج از ایران ابراز همبستگی کردند.[۱۲۹][۱۳۰] روزبه بمانی خواننده ترانه ای به نام «چشمات» در همبستگی با این جنبش موسیقی اش را منتشر کرد. در تظاهرات در سراسر جهان تظاهر کنندگان برای کمک به افزایش آگاهی در مورد این موضوع پانسمان چشمی بر چشمانشان زدن و عکس قربانیان را به نمایش گذاشتند.

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ "Ocular Injuries in Iranian Protesters". American Academy of Ophthalmology (به انگلیسی). 2023-01-18. Retrieved 2024-08-21.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ Engelbrecht، Cora (۲۰۲۲-۱۱-۱۹). «Hundreds of Protesters in Iran Blinded by Metal Pellets and Rubber Bullets» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ «Iran protests: Victims shot in eyes hold on to hopes» (به انگلیسی). ۲۰۲۳-۰۴-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  4. ↑ Farda, RFE/RL's Radio. "Activists Say Iran's 'Eye Victims' Under Government Pressure With Arrests" (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  5. ↑ ۵٫۰۰ ۵٫۰۱ ۵٫۰۲ ۵٫۰۳ ۵٫۰۴ ۵٫۰۵ ۵٫۰۶ ۵٫۰۷ ۵٫۰۸ ۵٫۰۹ ۵٫۱۰ ۵٫۱۱ ۵٫۱۲ ۵٫۱۳ ۵٫۱۴ ۵٫۱۵ ۵٫۱۶ ۵٫۱۷ ۵٫۱۸ ۵٫۱۹ ۵٫۲۰ ۵٫۲۱ ۵٫۲۲ ۵٫۲۳ ۵٫۲۴ ۵٫۲۵ ۵٫۲۶ ۵٫۲۷ ۵٫۲۸ ۵٫۲۹ ۵٫۳۰ ۵٫۳۱ ۵٫۳۲ ۵٫۳۳ ۵٫۳۴ ۵٫۳۵ ۵٫۳۶ ۵٫۳۷ "Iran Protests 2022: Women Protester Eyes Intentionally and Systematically Targeted" (PDF). Iran Human Rights (IHRNGO). 2023-09-22. Retrieved 2023-09-27.
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ «Health Impacts of Crowd-Control Weapons: Kinetic Impact Projectiles (Rubber Bullets)». PHR (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  7. ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ ۷٫۴ ۷٫۵ ""My Eye Exploded": the Global Abuse of Kinetic Impact Projectiles". Amnesty International (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «Abolfazl Adinezadeh: Teenage protester shot dead by security forces - sources» (به انگلیسی). ۲۰۲۲-۱۰-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  9. ↑ Strzyżyńska، Weronika (۲۰۲۲-۱۰-۲۰). «Schoolboy protester dies in Iran after reportedly being shot at close range» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ "Iranian Teenager Shot In Head During Protests Succumbs To Injuries". Iran International (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  11. ↑ Ghajar, Aida (2023-07-17). "Blinding as a Weapon (47)ː Blinded Protester Tells Attacker, "I Forgive You"" IranWire. Retrieved 2023-10-01
  12. ↑ Otis, John (2022-10-10). "For Chileans blinded in police violence, making music has become one path to healing" . npr. Retrieved 2023-10-02.
  13. ↑ Farda, RFE/RL's Radio. "Iranian Cities Again Hit By Protests Over Currency Drop, Economic Woes" (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  14. ↑ Ghajar, Aida (2023-04-05). "Blinding as a Weapon (30): Victim Breaks Silence Years after Losing Eye". IranWire. Retrieved 2023-10-04.
  15. ↑ "Iranian police 'intentionally targeted' heads and eyes of protesters in Isfahan: witnesses". The Observers - France 24 (به انگلیسی). 2021-12-03. Retrieved 2024-08-21.
  16. ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ "Rome Statute of the International Criminal Court" (PDF). International Criminal Court: 4–7. 1998-07-17.
  17. ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ ۱۷٫۳ ۱۷٫۴ ۱۷٫۵ ۱۷٫۶ "Islamic Republic Systematically Targeted Protester Eyes in Nationwide Protests". Iran Human Rights (IHRNGO). 2023-03-02. Retrieved 2023-09-19.
  18. ↑ Half-Blinded By Iranian Police: A Protester's Story (به انگلیسی), 2023-07-25, retrieved 2024-08-21
  19. ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ ۱۹٫۲ Ghajar, Aida (2023-11-03). "Blinding As A Weapon (21): The Victory Of Light Over Darkness". IranWire. Retrieved 2023-10-02.
  20. ↑ Henry • •، Kelvin (۲۰۲۳-۰۳-۱۸). «La Mesa Woman Blinded in One Eye During 2020 Protests Settles With City for $10 Million». NBC 7 San Diego (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  21. ↑ Jara, Ilsen (2020-09-01). "Los ojos de Fabiola Campillai que la policía chilena cegó" (به اسپانیایی). Retrieved 2024-08-21.
  22. ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ Ghajar, Aida (2023-05-02). "Blinding as a Weapon (37)ː Bringing the Fight to the Judiciary" IranWire. Retrieved 2023-10-02.
  23. ↑ "Iranian Lawyer Says Victims In Recent Protests File Lawsuits". Iran International (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  24. ↑ "Iran: Family under repeated attack for seeking justice: Elham Afkari and Vahid Afkari". Amnesty International (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  25. ↑ Eikdar, Solmaz (2023-08-24). "Iranian Government Detains Relatives of Crackdown Victims Who Seek Justice". IranWire. Retrieved 2023-10-02.
  26. ↑ «Zahra Saeedianjoo Arrested in Tehran». Hrana (به انگلیسی). ۲۰۲۳-۰۷-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  27. ↑ «Killed Protestor Milad Saeedianjoo's Siblings Arrested». Hrana (به انگلیسی). ۲۰۲۳-۰۳-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  28. ↑ "Zahra Saeedianjo, the sister of Milad Saeedianjo, has been arrested again". Hengaw (hengaw.net) (به انگلیسی). 1402-04-19. Retrieved 2024-08-21. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ= (help)
  29. ↑ "Human rights in Iran". Amnesty International (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  30. ↑ ۳۰٫۰ ۳۰٫۱ ۳۰٫۲ Detailed findings of the independent international fact-finding mission on the Islamic Republic of Iran, UN doc A/HRC/55/CRP.1 (19 March 2024).
  31. ↑ ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ ۳۱٫۲ "Protester Mehdi Mousavian on Hunger Strike Against Planned Eye for an Eye Gouging". Iran Human Rights. 2024-01-26.
  32. ↑ Robbins, Elizabeth (2024-01-28). "Iran's Judiciary Poised to Gouge Out Eye of Protestor as Executions Surge". FDD (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  33. ↑ Aslani، Mostafa (۲۰۲۴-۰۱-۲۹). «Iran's Repressive Policies Intensify: From Brutal Punishments to Workers' Protests». Iran News Update (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  34. ↑ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  35. ↑ «The States Parties to the Rome Statute | International Criminal Court». asp.icc-cpi.int. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  36. ↑ «End Gender Apartheid». End Gender Apartheid (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  37. ↑ ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ "ODS HOME PAGE" (PDF). documents-dds-ny.un.org. Retrieved 2023-10-02.
  38. ↑ "OHCHR / IRAN FACT FINDING MISSION | UNifeed". media.un.org. 2024-03-18. Retrieved 2024-06-10.
  39. ↑ ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ ۳۹٫۲ Report of the independent international fact-finding mission on the Islamic Republic of Iran, A/HRC/55/67 (18 March 2024).
  40. ↑ ۴۰٫۰ ۴۰٫۱ «محمد آزاد، معترض آسیب‌دیده چشمی، جان باخت». ir.voanews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۹-۰۸.
  41. ↑ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۹-۰۸.
  42. ↑ ۴۲٫۰ ۴۲٫۱ ۴۲٫۲ Ghajar, Aida (2024-03-06). "چشم‌هایش؛ محمدحسین عرفان، آبان ۹۸ چشمانش را داد، امسال جانش را". Iran Wire. Retrieved 2024-03-06.
  43. ↑ ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ Ghajar, Aida (2024-03-06). "Robbed of Sight, but Spirit Unbroken: An Iranian Protester's Resilience". IranWire. Retrieved 2024-06-11.
  44. ↑ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  45. ↑ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  46. ↑ "Sepehr Azami, a Kurdish citizen who was injured by security forces in Karaj, passed away". Hengaw (hengaw.net) (به انگلیسی). 1401-09-15. Retrieved 2024-08-21. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ= (help)
  47. ↑ KHRN (2023-09-05). "KHRN: Security forces arrest father, sister of slain protester in Bukan". KHRN (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  48. ↑ KHRN (2023-09-28). "KHRN: Four women detained without judicial order in Saqqez". KHRN (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  49. ↑ ۴۹٫۰۰ ۴۹٫۰۱ ۴۹٫۰۲ ۴۹٫۰۳ ۴۹٫۰۴ ۴۹٫۰۵ ۴۹٫۰۶ ۴۹٫۰۷ ۴۹٫۰۸ ۴۹٫۰۹ ۴۹٫۱۰ ۴۹٫۱۱ ۴۹٫۱۲ ۴۹٫۱۳ ۴۹٫۱۴ ۴۹٫۱۵ Ghajar, Aida; Hignett, Katherine; Shams, Omid (2023-03-14). "Special Report: The Islamic Republic's Use of Blinding as a Weapon of War Against Protesters" (PDF). IranWire. Retrieved 2023-09-20.
  50. ↑ Ghajar, Aida (2023-03-17). "Blinding As A Weapon (27): A Father Of Two Shot In Both Eyes And Killed". IranWire. Retrieved 2023-10-04.
  51. ↑ KHRN (2023-09-07). "KHRN: Security forces arrest young man shot in eyes during protests". KHRN (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  52. ↑ "18-Year-Old Protester Arrested, Months after Being Wounded in Both Eyes" (https://iranwire.com/en/news/120220-18-year-old-protester-arrested-months-after-being-wounded-in-both-eyes/). IranWire. 2023-09-07. Retrieved 2023-10-04.
  53. ↑ Ghajar, Aida (2023-03-16). "Blinding As A Weapon (26): Dumped In An Alleyway After Being Shot, Tortured"(https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/114835-blinding-as-a-weapon-26-dumped-in-an-alleyway-after-being-shot-tortured/). IranWire. Retrieved 2023-10-04.
  54. ↑ ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ «Over 600 people have lost one or both eyes in the protests - Iran HRM» (به انگلیسی). ۲۰۲۳-۰۲-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  55. ↑ ۵۵٫۰ ۵۵٫۱ ۵۵٫۲ Ghajar, Aida (2023-04-20). "Blinding as a Weapon (35): The Bystander Who Lost Both Eyes and Joys of Daily Life". Iran Wire. Retrieved 2023-09-27.
  56. ↑ ۵۶٫۰ ۵۶٫۱ ۵۶٫۲ KHRN (2022-11-11). "KHRN: Iran protests: At least 7 civilians suffer irreparable damage to eye". KHRN (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  57. ↑ Fassihi، Farnaz؛ Engelbrecht، Cora (۲۰۲۲-۱۰-۲۶). «Tens of Thousands in Iran Mourn Mahsa Amini, Whose Death Set Off Protests» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  58. ↑ John, Celine Alkhaldi,Adam Pourahmadi,Tara (2022-10-26). "Clashes in Iran as thousands gather at Mahsa Amini's grave, 40 days after her death". CNN (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  59. ↑ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  60. ↑ ۶۰٫۰ ۶۰٫۱ Ghajar, Aida (2023-02-27). "Blinding As A Weapon (16): Alvandiani Hopes The Shooter Will One Day Open His Eyes" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/114232-blinding-as-a-weapon-16-alvandiani-hopes-the-shooter-will-one-day-open-his-eyes/). IranWire. Retrieved 2023-09-29.
  61. ↑ Eikdar, Solmaz (2023-03-14). "Blinding As A Weapon (24): Amiri's Injured Eye, A "Proof Of Honor" " (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/114763-blinding-as-a-weapon-24-amiris-injured-eye-a-proof-of-honor/). IranWire. Retrieved 2023-10-01.
  62. ↑ Ghajar, Aida (2023-06-23). "Blinding as a Weapon (44): Nothing Is Like It Was before for Tattoo Artist Ashtari" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/117806-blinding-as-a-weapon-44-nothing-is-like-it-was-before-for-tattoo-artist-ashtari/). IranWire. Retrieved 2023-10-01.
  63. ↑ Ghajar, Aida (2023-03-07). "Blinding As A Weapon (20): Babayi, The Birdwatcher Who Sacrificed An Eye" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/114507-blinding-as-a-weapon-20-babayi-the-birdwatcher-who-sacrificed-an-eye/). IranWire. Retrieved 2023-10-01.
  64. ↑ Ghajar, Aida (2023-06-13). "Blinding As A Weapon (43): The Blinded Father Whose Child Miraculously Survived" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/117496-blinding-as-a-weapon-43-the-blinded-father-whose-child-miraculously-survived/). IranWire. Retrieved 2023-10-01
  65. ↑ Ghajar, Aida (2023-03-15). "Blinding As A Weapon (25): The Phoenix Who Rose From Her Ashes" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/114794-blinding-as-a-weapon-25-the-phoenix-who-rose-from-her-ashes/). IranWire. Retrieved 2023-10-04.
  66. ↑ Ghadarkhan, Samaneh (2022-12-01). "Iran Protest Crackdown: 5 ½-Year-Old Pellet Victim Loses Sight In One Eye" (https://iranwire.com/en/politics/110716-iran-protest-crackdown-5-%C2%BD-year-old-pellet-victim-loses-sight-in-one-eye/). IranWire. Retrieved 2023-10-03.
  67. ↑ Nanu، Maighna (۲۰۲۳-۰۲-۰۴). «Iranian security forces 'shooting at eyes of young women'» (به انگلیسی). The Telegraph. شاپا 0307-1235. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  68. ↑ Presse، AFP-Agence France. «Iran Forces Targeting Eyes Of Protesters: Rights Group». www.barrons.com (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  69. ↑ ۶۹٫۰ ۶۹٫۱ ۶۹٫۲ Ghajar, Aida (2023-01-30). "Blinding As A Weapon (4): The Story Of The "Joker Of Tehran"". IranWire. Retrieved 2023-09-19.
  70. ↑ ۷۰٫۰ ۷۰٫۱ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  71. ↑ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  72. ↑ Rezaei, Rogayeh; Ghajar, Aida (2023-02-13). "Blinding As A Weapon (8): You Can Blind Me, But I Can Still See You" (https://iranwire.com/en/politics/113741-blinding-as-a-weapon-8-the-story-of-one-eyed-mohsen-kafshgar/). IranWire. Retrieved 2023-10-03.
  73. ↑ Jafari، Hamid (۲۰۲۳-۰۸-۰۲). «Exhibition takes up the call of women, life, freedom». New Canadian Media (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  74. ↑ Ghajar, Aida (2023-04-12). "Blinding as a Weapon (32): PhD Student Continues Research after Losing Eye" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/115461-blinding-as-a-weapon-32-phd-student-continues-research-after-losing-eye/). IranWire. Retrieved 2023-10-04.
  75. ↑ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  76. ↑ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  77. ↑ KHRN (2023-01-23). "KHRN: Protester shot by Iran forces loses sight in left eye despite surgery". KHRN (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  78. ↑ jasmin (۲۰۲۳-۰۱-۰۴). «Iranian Athletes Killed, Tortured, Sentenced to Death for Supporting Protests (Updated)». Center for Human Rights in Iran. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  79. ↑ Ghajar, Aida; Younesipour, Payam (2023-01-26). "Blinding as a Weapon (3): The Story Of Champion Archer Kowsar Khoshnoodi Kia" (https://iranwire.com/en/news/113069-blinding-as-a-weapon-3-the-story-of-champion-archer-kowsar-khoshnoodi-kia/). IranWire. Retrieved 2023-10-03.
  80. ↑ "Nechirvan Maroufi, a citizen who protested against the murder of Zhina Amini, is hospitalized in Tabriz hospital". Kurdpa (kurdpa.net) (به انگلیسی). 2022-09-19. Retrieved 2024-08-21.
  81. ↑ Ghajar, Aida (2023-02-21). "Blinding As A Weapon (13): He Sacrificed His Eyesight For Freedom"(https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/114010-blinding-as-a-weapon-13-he-sacrificed-his-eyesight-for-freedom/). IranWire. Retrieved 2023-10-03.
  82. ↑ Ghajar, Aida; Eikdar, Solmaz (2023-02-24). "Blinding As A Weapon (15): Zoha Mousavi "Went Blind So That Others Can See" "(https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/114140-blinding-as-a-weapon-15-zoha-mousavi-went-blind-so-others-can-see/). IranWire. Retrieved 2023-10-03.
  83. ↑ "Repression in Iran: 'Whoever targeted my eye knew exactly who I was'". France 24 (به انگلیسی). 2023-09-14. Retrieved 2024-08-21.
  84. ↑ «Iranian demonstrator blinded in one eye speaks out | Watch News Videos Online». Global News (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  85. ↑ «Iranian protester left blind in one eye, faces barriers to come to Canada for help | Globalnews.ca». Global News (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  86. ↑ Ghajar, Aida (2023-02-16). "Blinding As A Weapon (11): Their Pellets Made Me More Influential" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/113856-blinding-as-a-weapon-11-their-pellets-made-me-more-influential/). IranWire. Retrieved 2023-10-03.
  87. ↑ ۸۷٫۰ ۸۷٫۱ "Women, Life, Freedom — The Iranian Government's Deadly Response To Protests In The Country". www.thegazelle.org. Retrieved 2024-06-11.
  88. ↑ Reporter, Brendan Cole Senior News (2022-11-23). "Iranian forces accused of shooting female protester in eye, video shows". Newsweek (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  89. ↑ Safi, Akhtar (2022-11-23). "Iranian University Student Recalls Smile Of Police Who Shot Her In The Face"(https://iranwire.com/en/politics/110282-iranian-university-student-recalls-smiling-face-of-police-who-shot-her-in-the-face/). IranWire. Retrieved 2023-10-03.
  90. ↑ Ghajar, Aida (2023-02-22). "Blinding As A Weapon (14): Rashidi, Shot With 16 Pellets In The Head" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/114062-blinding-as-a-weapon-14-rashidi-shot-with-16-pellets-in-the-head/). IranWire. Retrieved 2023-10-03.
  91. ↑ Ghajar, Aida (2023-06-29). "Protest Crackdown Victim Returns to Coaching at IranWire" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/118013-protest-crackdown-victim-returns-to-coaching-at-iranwire/). IranWire. Retrieved 2023-10-05.
  92. ↑ Ghajar, Aida (2023-04-19). "Blinding as a Weapon (34): A Young Mother's "Badge of Honor"" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/115712-blinding-as-a-weapon-34-a-young-mothers-badge-of-honor/). IranWire. Retrieved 2023-10-05.
  93. ↑ ۹۳٫۰ ۹۳٫۱ ۹۳٫۲ Ghajar, Aida (2023-04-17). "Blinding as a Weapon (33): A Would-Be Football Coach who Lost his Eye" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/115609-blinding-as-a-weapon-33-a-would-be-football-coach-who-lost-his-eye/). IranWire. Retrieved 2023-10-04.
  94. ↑ ""I Don't Regret Losing My Eyesight," Iranian Crackdown Victim Says" (https://iranwire.com/en/news/112733-i-dont-regret-losing-my-eyesight-iranian-crackdown-victim-says/). IranWire. 2023-01-17. Retrieved 2023-10-03.
  95. ↑ Ghajar, Aida; Roghayeh, Rezaei (2023-02-20). "Blinding As A Weapon (12): The Face With A White Heart" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/113982-blinding-as-a-weapon-12-the-face-with-a-white-heart/). IranWire. Retrieved 2023-10-03.
  96. ↑ Karadsheh, Adam Pourahmadi,Sarah El Sirgany,Jomana (2023-09-16). "One year since Mahsa Amini's death, a protester shot in the eye during Iran's crackdown continues her struggle from exile". CNN (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  97. ↑ Ghajar, Aida (2023-03-06). "Blinding As A Weapon (19): The Man Who Turned His Shooter Into A Poem"(https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/114462-blinding-as-a-weapon-19-the-man-who-turned-his-shooter-into-a-poem/). IranWire. Retrieved 2023-10-03.
  98. ↑ jasmin (۲۰۲۳-۰۲-۲۲). «Iran: Scores Blinded as Security Forces Aim Guns at Protesters' Eyes». Center for Human Rights in Iran. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  99. ↑ Eikdar, Solmaz (2023-03-13). "Blinding As A Weapon (22): Zand, The Shining Light Of Hope" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/114719-blinding-as-a-weapon-22-zand-the-shining-light-of-hope/). IranWire. Retrieved 2023-10-03.
  100. ↑ «Mahsa Amini's father detained by Iranian security forces on anniversary of her death in detention» (به انگلیسی). ABC News. ۲۰۲۳-۰۹-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  101. ↑ "Iran Human Rights Highlights Targeting of Protesters' Eyes". Voice of America (به انگلیسی). 2023-09-22. Retrieved 2024-08-21.
  102. ↑ «Mahsa Amini and a year of brutality and courage in Iran – in illustrations» (به انگلیسی). the Guardian. ۲۰۲۳-۰۹-۱۴. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  103. ↑ ۱۰۳٫۰ ۱۰۳٫۱ ۱۰۳٫۲ "Woman, Life, Freedom — The Fight For Women's Rights In Iran Continues". www.thegazelle.org (به انگلیسی). Retrieved 2023-10-19.
  104. ↑ Johnston, Holly. "'I did this for my country': Iran's blinded protesters proud of their sacrifice". The National (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  105. ↑ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  106. ↑ Ghajar, Aida; Rezaei, Rogayeh (2023-02-07). "Blinding As A Weapon (6): Ghazal, Or The Power Of The Dragon" (https://iranwire.com/en/politics/113509-blinding-as-a-weapon-6-ghazal-or-the-power-of-the-dragon/). IranWire. Retrieved 2023-09-19.
  107. ↑ Eikdar, Solmaz (2023-02-27). "Blinding As A Weapon (17): Flying Requires Courage, Not Wings" (https://iranwire.com/en/blinding-as-a-weapon/114236-blinding-as-a-weapon-17-flying-requires-courage-not-wings/). IranWire. Retrieved 2023-09-19.
  108. ↑ «Photo Of The Day: Joker In Tehran - Iran Front Page». ifpnews.com (به انگلیسی). ۲۰۲۰-۱۲-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  109. ↑ "من‌و‌تو". www.manototv.com. Retrieved 2024-06-11.
  110. ↑ Hignett, Katherine; Ghajar, Aida (2023-03-03). "Blinding as a Weapon: An Ophthalmological Review" (PDF). IranWire. Retrieved 2023-09-19.
  111. ↑ "Eyes That No Longer See: A Story Of Resistance, Exile, And Sorrow". Iran International (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  112. ↑ KHRN (2023-09-01). "KHRN: Iran court summons 27 amnesty-released protesters". KHRN (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  113. ↑ Farda, RFE/RL's Radio. "Activists Say Iran's 'Eye Victims' Under Government Pressure With Arrests" (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  114. ↑ "Blinded Protester Arrested By Iranian Regime, His Whereabouts Remain Unknown". Iran International (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  115. ↑ Catanzaro, Michele (2016-05-25). "Jailed Iranian physicist released on bail". Nature (به انگلیسی). doi:10.1038/nature.2016.19976. ISSN 1476-4687.
  116. ↑ "Judicial Ordeal Continues for Iranian Who Suffered Eye Injury During Protest". IranWire. 2024-02-08. Retrieved 2024-06-11.
  117. ↑ "Iran Court Summons 2022 Protester Under 'Rebellion' Charge". IranWire. 2024-05-10. Retrieved 2024-06-11.
  118. ↑ KHRN (2024-04-24). "KHRN: Kurdish civilian summoned for alleged anti-state propaganda". KHRN (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  119. ↑ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۱.
  120. ↑ "'I will be living proof of the violent oppression in Iran' – DW – 03/18/2024". dw.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-08-21.
  121. ↑ Rebane, Teele (2022-10-19). "The doctors risking it all to treat Iran's protesters". CNN (به انگلیسی). Retrieved 2023-10-19.
  122. ↑ Tabrizy، Nilo؛ Jhaveri، Ishaan (۲۰۲۲-۱۱-۲۳). «How Iran's Security Forces Use Ambulances to Suppress Protests» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۹.
  123. ↑ jasmin (۲۰۲۳-۰۲-۲۲). «Iran: Scores Blinded as Security Forces Aim Guns at Protesters' Eyes». Center for Human Rights in Iran. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۹.
  124. ↑ Ghajar, Aida (2023-01-30). "Blinding As A Weapon (4): The Story Of The "Joker Of Tehran"". IranWire. Retrieved 2023-09-19.
  125. ↑ Ghajar, Aida; Hignett, Katherine; Shams, Omid (2023-03-14). "Special Report: The Islamic Republic's Use of Blinding as a Weapon of War Against Protesters" (PDF). IranWire. Retrieved 2023-09-20.
  126. ↑ Hignett, Katherine; Ghajar, Aida (2023-03-03). "Blinding as a Weapon: An Ophthalmological Review" (PDF). IranWire. Retrieved 2023-09-19.
  127. ↑ Iran, A. correspondent in (2023-06-09). "Iranian authorities accuses blinded protesters of lying". https://www.newarab.com/ (به انگلیسی). Retrieved 2023-10-19. {{cite web}}: External link in |وبگاه= (help)
  128. ↑ "Tehran Billboards Claim Protesters Shot in Eyes Are "Liars"". IranWire. 2023-05-08. Retrieved 2023-10-02.
  129. ↑ «Instagram». www.instagram.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۹.
  130. ↑ "Angelina Jolie Expresses Support For Iranian Protesters Who Lost Eyes". Iran International (به انگلیسی). 2023-10-19. Retrieved 2023-10-19.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آسیب‌های_چشمی_در_جریان_اعتراضات_۱۴۰۱_در_ایران&oldid=40285255»