جنبش هنری

جنبش هنری یک جریان و حرکت هنری است که تحت تاثیر تحولات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و یا عوامل دیگر شکل می‌گیرد و برای مدتی گروهی از هنرمندان را به تفکر و عملکرد مشابه می‌کشاند. این جنبش‌ها بسته به بنیان و زمینه‌های به‌وجود آورنده و توسعه‌دهندهٔ آن‌ها می‌توانند کوتاه‌مدت یا نسبتاً پایدار باشند. همچنین جنبش‌های هنری ممکن است در یک منطقهٔ جغرافیایی خاص و تنها در یک رشتهٔ هنری رایج شوند یا به‌صورت فراگیر بخش وسیعی از دنیای هنر را تحت تاثیر خود قرار دهند.

هنر قرون وسطایی

هنر قرون وسطایی (Medieval art)

• هنر بیزانسی (Byzantine art)
• هنر گوتیک (Gothic art)
  • گوتیک بین‌المللی (International Gothic)

هنر رنسانس

• رنسانس (Renaissance)
• رنسانس ایتالیایی (Italian Renaissance)
• رنسانس باستانی (Renaissance Classicism)

هنر سده‌های ۱۶ تا ۱۸

• شیوه‌گرایی (Manierismo) ایتالیا: ۱۵۲۰ - ۱۵۸۰
• باروک (Baroque) اروپا: اواخر قرن ۱۶ - اوایل قرن ۱۸
• کلاسیسیسم (Classicism) اروپا: قرن ۱۷
• روکوکو (Rococo) اروپا: قرن ۱۸
• نوکلاسیسیسم (Neoclassicism) اروپا: قرن ۱۸
• رمانتیسیسم (Romanticism) اروپا: قرن ۱۸

هنر نوگرا

هنر نوگرا یا هنر مدرن (Modern art)

• طبیعت‌گرایی (Naturalism)
• هنر آکادمیک (Academic art)
• مکتب باربیزون (École de Barbizon) فرانسه: ۱۸۳۰ - ۱۸۷۰
• انجمن برادری پیشارافائلی (The Pre-Raphaelite Brotherhood) انگلستان: ۱۸۴۸ - اواخر قرن ۱۹
• مکتب هادسون ریور (Hudson River School) آمریکا: ۱۸۲۵ - ۱۸۷۰
• واقع‌گرایی (Realism) فرانسه: قرن ۱۹
• دریافتگری (Impressionism) فرانسه: ۱۸۶۳ - ۱۸۹۰
  • دریافتگری آمریکایی (American Impressionism) آمریکا
• پسادریافتگری (Post Impressionism) فرانسه: ۱۸۸۶ - ۱۹۰۵
  • مجزاگری (Cloisonnism) فرانسه: ۱۸۸۸
  • ترکیب‌گری (Synthetism) فرانسه: ۱۸۸۰ - ۱۸۹۰
  • نبی‌ها (Les Nabis) فرانسه: ۱۸۸۱ - ۱۸۸۹
  • نودریافتگری (Neo-impressionism) فرانسه: ۱۸۸۶ - ۱۹۰۶
    • نقطه‌چینی (Pointillism) فرانسه: دهه ۱۸۸۰
    • تفکیک‌گری (Divisionnisme) فرانسه: ۱۸۸۴
• نورگرایی (Luminism)
• جنبش هنرها و پیشه‌ها (Arts and Crafts movement) انگلستان: ۱۸۸۰ - ۱۹۱۰
• رنگمایه‌گری (Tonalism) آمریکا: ۱۸۸۰ - ۱۹۲۰
• نمادگرایی (Symbolism) فرانسه و بلژیک: ۱۸۸۰ - ۱۹۱۰
  • نمادگرایی روسی (Russian Symbolism) روسیه: ۱۸۸۴ - ۱۹۱۰
  • جنبش زیبایی‌شناسی (Aesthetic movement) انگلستان: ۱۸۶۸ - ۱۹۰۱
• فوویسم (Fauvism) فرانسه: ۱۹۰۴ - ۱۹۰۹
  • نوفوویسم (Neofauvisme) فرانسه: دههٔ ۱۹۲۰
• مکتب پاریس (School of Paris) فرانسه: اوائل قرن ۲۰
• هنر نو (Art Nouveau) فرانسه: ۱۸۹۰ - ۱۹۱۴
• آرت آلارو (Art a la Rue) فرانسه و بلژیک: ۱۸۹۰ - ۱۹۰۵
• هیجان‌نمایی (Expressionism) آلمان: ۱۹۰۵ - ۱۹۳۰
• انجمن هنرمندان جدید مونیخ (Neue Künstlervereinigung München) آلمان: ۱۹۰۹
• سوارکار آبی (Der Blaue Reiter) آلمان: ۱۹۱۲
• هیجان‌نمایی انتزاعی (Abstract Expressionism) آلمان: ۱۹۱۲
• بروکه (Brücke) آلمان: ۱۹۰۵ - ۱۹۱۳
• فَرااِنگاشت (Transpressionism) کانادا: ۱۹۹۶
• حجم‌گرایی (Cubism) فرانسه: ۱۹۰۷ - ۱۹۱۴
  • اُرفیسم (Orphisme) فرانسه: ۱۹۱۰ - ۱۹۱۳
  • ناب‌گرایی (Purisme) فرانسه: ۱۹۱۸ - ۱۹۲۵
• آینده‌گری (Futurism) ایتالیا: ۱۹۱۰ - ۱۹۳۰
  • آینده‌گری حجمی (Cubo-Futurism) روسیه: ۱۹۱۲ - ۱۹۱۵
• تابش‌گری (Rayonism) روسیه: ۱۹۱۱
• هم‌زمانی (Synchronism) آمریکا: ۱۹۱۲
• دورانگری (Vorticism) انگلستان: ۱۹۱۴ - ۱۹۲۰
• شکل‌آفرینی اندام‌وار (Biomorphism):‏ ۱۹۱۵ - ۱۹۴۰
• دادائیسم (Dadaism) سوئیس: ۱۹۱۶ - ۱۹۳۰
• نئو پلاستیسیسم (Neoplasticism) هلند: ۱۹۱۷ - ۱۹۳۱
• نقاشی فراطبیعی (Pittura Metafisica) ایتالیا: ۱۹۱۷
• تولیدگری (Productivism) روسیه: ۱۹۱۷
• باوهاس (Bauhaus) آلمان: ۱۹۱۹ - ۱۹۳۳
• راست‌خط‌کاری (Precisionism) آمریکا: ۱۹۲۰
• مکتب اَشکَن (Ashcan School) آمریکا: اوایل قرن ۲۰
• واقع‌گرایی اجتماعی (Social Realism) همه جا: ۱۹۲۹
• واقع‌گرایی جادویی (Magic Realism) آلمان: ۱۹۶۰
• فراواقع‌گرایی (Surrealism) فرانسه: از ۱۹۲۰
• نقاشی اَکشِن (Action Painting) ایالات متحده آمریکا: دهه ۱۹۵۰
• آرت دکو (Art Deco) فرانسه: ۱۹۲۰ - ۱۹۳۰
• هنر پیشرو روسی (Russian avant-garde) روسیه: ۱۸۹۰ - ۱۹۳۰
• هنر شوروی (Soviet Art) روسیه: ۱۹۲۲ - ۱۹۸۶
• هنر بیرونی (Outsider Art) انگلستان و آمریکا: ۱۹۴۰
• مکتب واقع‌گرایی خیالی وین (Vienna School of Fantastic Realism) اتریش: ۱۹۴۶
• نودادا (Neo-dada) انگلستان و آمریکا: ۱۹۵۰
• سبک چاپ‌آرایی بین‌المللی (International Typographic Style) سوئیس: دهه ۱۹۵۰
• هنر عامه (Pop Art) انگلستان و آمریکا: دهه ۱۹۵۰
• موقعیت‌گرایان بین‌الملل (Situationist International) ایتالیا: ۱۹۵۶ - ۱۹۷۰
• نوهیجان‌نمایی (Neo-expressionism)
• نوواقع‌گرایی (New realism)
• فوتورئالیسم (Photorealism) آمریکا: ۱۹۶۰ - ۱۹۷۰
• ساده‌گرایی (Minimalism) همه جا: ۱۹۶۰
• هنر دیدگانی (Op Art) همه جا: ۱۹۶۴
• کریتیویسم (Creativism)

هنر معاصر

هنر معاصر

• استاکیسم (Stuckism) بین‌المللی: ۱۹۹۹ - تاکنون
• هایپررئالیسم (Hyperrealism) آمریکا و اروپا: ۲۰۰۰
• دیوارنگاری (Graffiti)

جستارهای وابسته

• هنر
• نقاشی

منابع

برابرهای فارسی از: فرهنگ مصور هنرهای تجسمی، پروِیز مرزبان و حبیب معروف، تهران: ۱۳۷۷.

• اطلس چهارده قرن هنر اسلامی، جلد دوم: هنر خوشنویسی از آغاز تا امروز Atlas of 14 centuries of Islamic Arts, Vol.2 Calligraphy، تالیف استاد عباس سحاب، ناشر موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب، تهران اردیبهشت ماه 1381، ISBN 964-6556-55-8 رده دیوئی: م80-3370