خارشتر: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۴ منبع و علامت‌زدن ۱ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
/اضافه کردن یک جمله/
خط ۳۰: خط ۳۰:


== خارشتر ایرانی ==
== خارشتر ایرانی ==
[[خارشتر ایرانی]] با نام علمی ''Alhagi maurorum'' یا ''Alhagi persarum'' نمونه خارشتر غالب در ایران است.
[[خارشتر ایرانی]] با نام علمی ''Alhagi maurorum'' یا ''Alhagi persarum'' نمونه خارشتر غالب در ایران است. در متون کهن کشاورزی ایران آن را حاج خوانده اند.


== نام‌های علمی و انگلیسی ==
== نام‌های علمی و انگلیسی ==

نسخهٔ ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۴:۱۴

خارشتر
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
دسته: گیاهان گلدار
رده: دولپه‌ای‌ها
راسته: باقلاسانان
تیره: باقلائیان
زیرخانواده: باقالاها
سرده: خارشترها
ادنسون
گونه‌ها

A. canescens
A. graecorum
A. kirghisorum
A. maurorum

خارشُتُر یا آدور (نام علمی Alhagi) گیاهی است پایا از خانواده باقلائیان (Papilionaceae یا Fabaceae) از زیرخانواده باقالی‌ها (Faboideae) و یکی از بنشن‌ها به‌شمار می‌رود. نام دیگر آن علف ترنجبین است.

میوه این خانواده ناشکوفا است. بوته‌های آن نیمه درختچه‌ای و نیمه‌چوبی است که تا ارتفاع ۵۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر می‌رسد. ساقه‌های آن سبزرنگ با خارهای تیز نوک‌زرد است. ادرارآور و ضد سیاه‌سرفه و تب و لرز است. کاسبرگ آن بدون کرک، زنگ‌مانند و با پنج دندانه مثلثی کوتاه نوک تیز است. دانه‌های آن در درون نیامک پهلوی هم قرار دارند.

خارشتر از نظر پزشکی پزشکی سنتی دارای طبع سرد است و برای رفع صفرا و سنگ کلیه و مثانه مؤثر است. [۱]. خارشتر یکی از علوفه‌های خوراکی برای دام‌ها به ویژه بزها است. این گیاه مقاوم به سرما و دارای ریشه عمیق است و به آب کمی نیاز دارد. خارشتر برای گیاهانی مانند غلات و چغندر به عنوان علف هرز به‌شمار می‌آید.

ریشه‌های خارشتر گاه تا ژرفای ۵ تا ۷ متر هم می‌رسد. میوه آن را ترنجبین (تَراَنگَبین) می‌نامند که به معنی عسل تر است. این گیاه در شوره‌زارهای ایران، عربستان، صحرای سینا، سوریه و هند و پاکستان تا ارتفاع ۴۰۰ متری از سطح دریا می‌روید.[۲]

خارشتر ایرانی

خارشتر ایرانی با نام علمی Alhagi maurorum یا Alhagi persarum نمونه خارشتر غالب در ایران است. در متون کهن کشاورزی ایران آن را حاج خوانده اند.

نام‌های علمی و انگلیسی

واژه Alhagi در زبان‌های اروپایی از عربی الحاجی گرفته شده‌است. برای گونه اصلی خارشتر یعنی Alhagi maurorum سه نام علمی دیگر بکار می‌رود یعنی:

  • Alhagi mannifera Jaub. & Spach
  • Alhagi graecorum Boiss
  • Alhagi tournefortii Heldr

نام‌های گوناگون خارشتر در زبان انگلیسی عبارت‌اند از: (معنای واژگانی آن‌ها درون دوکمان آمده‌است)

  • Camelthorn (خار شتر)
  • Manna Tree (درخت انگبین)
  • Persian Manna Plant (گیاه انگبین ایرانی)

پانویس

منابع

  • برخی داده‌ها برپایه مقدس، احسان، گیاهان مرتعی مورد استفاده شتر، از انتشارات معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی، سال ۱۳۷۴ تهران
  • گل‌ها و گیاهان مناطق خشک و نیمه خشک و کویری ایران. جلد یکم ص ۶۲.

جستارهای وابسته

خاکشیر