سامانه: تفاوت میان نسخهها
برچسب: نیازمند بازبینی |
حذف مطالب بدون منبع معتبر |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
سیستم مجموعهای از اجزایی است که با هم کار میکنند و هدف معینی را دنبال میکنند. سیستم تنها به نوع فیزیکی آن محدود نمیشود. مفهوم سیستم را در مورد پدیدههای مجرد پویا نظیر اقتصاد نیز به کار گرفته میشود. |
سیستم مجموعهای از اجزایی است که با هم کار میکنند و هدف معینی را دنبال میکنند. سیستم تنها به نوع فیزیکی آن محدود نمیشود. مفهوم سیستم را در مورد پدیدههای مجرد پویا نظیر اقتصاد نیز به کار گرفته میشود. |
||
== تعریف و |
== تعریف و واژهشناسی == |
||
واژهٔ '''سیستم''' (System) از واژه لاتین سیستما به معانی کل، ترکیب یا محموعه حاصل از ترکیب چند جزء میباشد. در زبان فارسی واژهٔ سیستم به دلیل کثرت استفاده متداول شده است. واژههای '''سامانه''' و '''نظام''' برابرهای فارسی متداول برای واژهٔ سیستم میباشند. |
واژهٔ '''سیستم''' (System) از واژه لاتین سیستما به معانی کل، ترکیب یا محموعه حاصل از ترکیب چند جزء میباشد. در زبان فارسی واژهٔ سیستم به دلیل کثرت استفاده متداول شده است. واژههای '''سامانه''' و '''نظام''' برابرهای فارسی متداول برای واژهٔ سیستم میباشند. |
||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
یک سامانه معمولاً دربرگیرنده بخشها و عناصری است که بهم پیوسته شدهاند تا جریان و روند دادهها، ماده یا انرژی را آسانتر سازند. یک سامانه معمولاً واحدهایی دارای [[برهمکنش]] دارد که برای آنها میتوان الگوهای ریاضی تشکیل داد. |
یک سامانه معمولاً دربرگیرنده بخشها و عناصری است که بهم پیوسته شدهاند تا جریان و روند دادهها، ماده یا انرژی را آسانتر سازند. یک سامانه معمولاً واحدهایی دارای [[برهمکنش]] دارد که برای آنها میتوان الگوهای ریاضی تشکیل داد. |
||
'''سیستم''' مجموعهای هماهنگ از عناصر و اجزاء مختلف است که در طی رابطههای تعاملی هدفمند با یکدیگر نتایج مشخصی را محقق مینمایند. این نتایج توسط هریک از عناصر به تنهایی قابل تحقق نمیباشد (حمیدی زاده، 1379).<ref>{{یادکرد |کتاب = پویاییهای سیستم| نویسنده = دکتر محمدرضا حمیدی زاده |ترجمه = |فصل = |صفحه = | = | دانشگاه شهید بهشتی | = |شابک =}}</ref> |
|||
عناصر یااجزاءاصلی تشکیل دهنده سیستم شامل مغزافزار، سختافزار و نرمافزارمی باشند. |
|||
سیستم مجموعه ای از اجزای مرتب شده می باشد که در یک چارچوب زمانی مشخص با هم کار می کنند و دارای یک ورودی قابل اندازه گیری است که تبدیل به یک خروجی قابل اندازه گیری می شود که همان هدف سیستم است. |
|||
== انواع سیستمها == |
|||
=== سیستمهای باز و بسته === |
|||
هر سیستم عناصر زیر را شامل میگردد:ورودیها یا منابع، خروجیها یا نتایج، عملیات یا پردازشها، بازخورد، ارتباطات، کنترل، محیط سیستم و مرزهای سیستم (گلستان هاشمی به نقل از INCOS). |
|||
در یک جمعبندی میتوان سیستم را در تعریفی جامع، مانع و رادع، اینگونه تعبیر کرد: |
|||
سیستم عبارت است از، ارتباط معنادار میان اجزا، در نسبت با کل، که در تعامل با محیط خدمات ارایه میکند. |
|||
== جهان سیستمی == |
|||
جهان هستی جهان سیستم هاست. وجه اشتراک همه پدیدههای عالم از کهکشانها تا اتمها این است که همه آنها سیستم هستند و دارای انواع زیر سیستمها و فرا سیستمها میباشند. |
|||
== علم سیستمها - علم سیستم شناسی == |
|||
حوزههای علمی تخصصی مطالعه و پژوهش دربارهٔ ابعاد و جوانب انواع سیستمها، '''علوم سیستم ها'''(Systems Sciences) نامیده میشود که به فارسی میتوان آن را '''علم سیستم شناسی''' یا '''علم سامانه شناسی''' (Systemology) نیز نامید. این علم ماهیت بین رشتهای داشته و زیر شاخهها یا گرایشهای متعددی را شامل میگردد (گلستان هاشمی، 1391).<ref>{{یادکرد |کتاب = مبانی علم سیستم شناسی | نویسنده = دکتر سید مهدی گلستان هاشمی |ترجمه = |فصل = |صفحه = | = | | = |شابک =}}</ref> |
|||
== مهندسی سیستم == |
|||
'''مهندسی سیستم''' یا '''مهندسی سامانه ها''' (Systems Engineering) یکی از دانشهای تخصصی میان رشتهای است که به ایجاد سیستمهای پیچیده مانند محصولات با فناوریهای بالا و متعدد (نوآوری سیستم یا نوآوری محصول) میپردازد. مهندسی سیستم به عنوان سیستم مهندسی نوآوری محصولات پیچیده از زیر نظامهای نظام مدیریت نوآوری جامع و نظام مدیریت جامع خلق ارزش در سازمانهای دانش بنیان و نوآور و مبتنی برانواع [[فناوریهای پیشرفته]] و محصولات پیچیده محسوب میگردد (گلستان هاشمی، 1390).<ref>{{یادکرد |کتاب = مدیریت نوآوری جامع| نویسنده = دکتر سید مهدی گلستان هاشمی |ترجمه = |فصل = |صفحه = | = | چاپ = | = |شابک =}}</ref> |
|||
منابع دانشی تخصصی برای مهندسی سیستم مواردی مانند راهنمای پیکره دانش مهندسی سیستم SEBoK، راهنمای مهندسی سیستم انجمن بینالمللی مهندسی سیستم ها(INCOSE)، راهنمای مهندسی سیستم ناسا(NASA-SEH)و همچنین استاندارد مهندسی سیستم ISO 15288 میباشند (گلستان هاشمی، 1390).<ref>{{یادکرد |کتاب = راهنمای مهندسی سیستم(INCOSE)| نویسنده = دکتر سید مهدی گلستان هاشمی |ترجمه = |فصل = |صفحه = | = | چاپ = | = |شابک =}}</ref> ..<ref>{{یادکرد |کتاب = استاندارد مهندسی سیستم ISO 15288 | نویسنده = دکتر سید مهدی گلستان هاشمی |ترجمه = |فصل = |صفحه = | = | چاپ = | = |شابک =}}</ref> |
|||
⚫ | |||
{{پانویس}} |
|||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
خط ۵۲: | خط ۲۸: | ||
* [[سامانههای پیچیده]] |
* [[سامانههای پیچیده]] |
||
* [[پویاییهای سیستم]] |
* [[پویاییهای سیستم]] |
||
== منابع == |
|||
⚫ | |||
== پیوند به بیرون == |
== پیوند به بیرون == |
نسخهٔ ۲ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۲:۰۹
این مقاله نیازمند تمیزکاری است. لطفاً تا جای امکان آنرا از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است غیر قابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
سامانه یا سیستم (به انگلیسی: System) مجموعه یا گروهی از اشیاء مرتبط یا غیر مرتبط است که هدف یا اهدافی خاص را دنبال میکنند، به گونهای که واحدی پیچیده را تشکیل دهند.
سیستم مجموعهای از اجزایی است که با هم کار میکنند و هدف معینی را دنبال میکنند. سیستم تنها به نوع فیزیکی آن محدود نمیشود. مفهوم سیستم را در مورد پدیدههای مجرد پویا نظیر اقتصاد نیز به کار گرفته میشود.
تعریف و واژهشناسی
واژهٔ سیستم (System) از واژه لاتین سیستما به معانی کل، ترکیب یا محموعه حاصل از ترکیب چند جزء میباشد. در زبان فارسی واژهٔ سیستم به دلیل کثرت استفاده متداول شده است. واژههای سامانه و نظام برابرهای فارسی متداول برای واژهٔ سیستم میباشند.
سامانه یا سیستم (منظومه، و دستگاه هم گفته شده است؛ مانند: منظومهٔ شمسی - Solar system، و دستگاه معادلات خطّی - System of linear equations) همچیدهای از عناصر همپیوستهای است که یک تمامیت یگانه را تشکیل میدهند. چنین ترکیب و همچیدهای معمولاً مجموعهای سامانمند و منظم را درست میکند و به همین رو به آن سامانه میگویند که از واژه پارسی سامان به معنی نظم و ترتیب گرفته شدهاست. به بخشی از یک سامانه که خود جزئی از یک سامانه دیگر باشد زیرسامانه میگویند. یک سامانه معمولاً دربرگیرنده بخشها و عناصری است که بهم پیوسته شدهاند تا جریان و روند دادهها، ماده یا انرژی را آسانتر سازند. یک سامانه معمولاً واحدهایی دارای برهمکنش دارد که برای آنها میتوان الگوهای ریاضی تشکیل داد.
جستارهای وابسته
- نظریه عمومی سیستمها
- رویکرد سیستمی
- تفکر سیستمی
- تحلیل سیستمی
- مهندسی سیستم
- مدیریت سیستم
- مهندسی نوآوری
- سیبرنتیک
- نظریه سامانهها
- سامانههای خطی
- نظریه بینظمیها
- سامانههای پیچیده
- پویاییهای سیستم
منابع
پیوند به بیرون
- سیستمهای خطّی، تئوری و طراحی
- آنالیز و کنترل سامانههای فرایند غیر خطی
- منظور از سیبرنتیک و دانش سامانهها چیست؟
- کتاب کنترل، تالیف کاتسو هیکو اگاتا ترجمه علی کافی چاپ مرکز نشر دانشگاهی
- جهانبینی سیستمی، دیدی کلنگرانه برای عصر ما (پیشرفتهای مربوط به نظریه سیستمها، پیچیدگی، و علوم انسانی) (انگلیسی)