جنبش هنری

جنبش هنری یک جریان و حرکت هنری است که تحت تأثیر تحولات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی یا عوامل دیگر شکل می‌گیرد و برای مدتی گروهی از هنرمندان را به تفکر و عملکرد مشابه می‌کشاند. این جنبش‌ها بسته به بنیان و زمینه‌های به‌وجود آورنده و توسعه‌دهندهٔ آن‌ها می‌توانند کوتاه‌مدت یا نسبتاً پایدار باشند. همچنین جنبش‌های هنری ممکن است در یک منطقهٔ جغرافیایی خاص و تنها در یک رشتهٔ هنری رایج شوند یا به‌صورت فراگیر بخش وسیعی از دنیای هنر را تحت تأثیر خود قرار دهند.

هنر قرون وسطی

هنر قرون وسطی (Medieval art)

• هنر بیزانسی (Byzantine art)
• هنر گوتیک (Gothic art)
  • گوتیک بین‌المللی (International Gothic)

هنر رنسانس

• رنسانس (Renaissance)
• رنسانس ایتالیایی (Italian Renaissance)
• رنسانس باستانی (Renaissance Classicism)

هنر سده‌های ۱۶ تا ۱۸

• شیوه‌گرایی (Manierismo) ایتالیا: ۱۵۲۰–۱۵۸۰
• باروک (Baroque) اروپا: اواخر قرن ۱۶ - اوایل قرن ۱۸
• کلاسیسیسم (Classicism) اروپا: قرن ۱۷
• روکوکو (Rococo) اروپا: قرن ۱۸
• نوکلاسیسیسم (Neoclassicism) اروپا: قرن ۱۸
• رمانتیسیسم (Romanticism) اروپا: قرن ۱۸

هنر نوگرا

هنر نوگرا یا هنر مدرن (Modern art)

• طبیعت‌گرایی (Naturalism)
• هنر آکادمیک (Academic art)
• مکتب باربیزون (École de Barbizon) فرانسه: ۱۸۳۰–۱۸۷۰
• انجمن برادری پیشارافائلی (The Pre-Raphaelite Brotherhood) انگلستان: ۱۸۴۸ - اواخر قرن ۱۹
• مکتب هادسون ریور (Hudson River School) آمریکا: ۱۸۲۵–۱۸۷۰
• واقع‌گرایی (Realism) فرانسه: قرن ۱۹
• دریافتگری (Impressionism) فرانسه: ۱۸۶۳–۱۸۹۰
  • دریافتگری آمریکایی (American Impressionism) آمریکا
• پسادریافتگری (Post Impressionism) فرانسه: ۱۸۸۶–۱۹۰۵
  • مجزاگری (Cloisonnism) فرانسه: ۱۸۸۸
  • ترکیب‌گری (Synthetism) فرانسه: ۱۸۸۰–۱۸۹۰
  • نبی‌ها (Les Nabis) فرانسه: ۱۸۸۱–۱۸۸۹
  • نودریافتگری (Neo-impressionism) فرانسه: ۱۸۸۶–۱۹۰۶
    • نقطه‌چینی (Pointillism) فرانسه: دهه ۱۸۸۰
    • تفکیک‌گری (Divisionnisme) فرانسه: ۱۸۸۴
• نورگرایی (Luminism)
• جنبش هنرها و پیشه‌ها (Arts and Crafts movement) انگلستان: ۱۸۸۰–۱۹۱۰
• رنگمایه‌گری (Tonalism) آمریکا: ۱۸۸۰–۱۹۲۰
• نمادگرایی (Symbolism) فرانسه و بلژیک: ۱۸۸۰–۱۹۱۰
  • نمادگرایی روسی (Russian Symbolism) روسیه: ۱۸۸۴–۱۹۱۰
  • جنبش زیبایی‌شناسی (Aesthetic movement) انگلستان: ۱۸۶۸–۱۹۰۱
• فوویسم (Fauvism) فرانسه: ۱۹۰۴–۱۹۰۹
  • نوفوویسم (Neofauvisme) فرانسه: دههٔ ۱۹۲۰
• مکتب پاریس (School of Paris) فرانسه: اوائل قرن ۲۰
• هنر نو (Art Nouveau) فرانسه: ۱۸۹۰–۱۹۱۴
• آرت آلارو (Art a la Rue) فرانسه و بلژیک: ۱۸۹۰–۱۹۰۵
• هیجان‌نمایی (Expressionism) آلمان: ۱۹۰۵–۱۹۳۰
• انجمن هنرمندان جدید مونیخ (Neue Künstlervereinigung München) آلمان: ۱۹۰۹
• سوارکار آبی (Der Blaue Reiter) آلمان: ۱۹۱۲
• هیجان‌نمایی انتزاعی (Abstract Expressionism) آلمان: ۱۹۱۲
• بروکه (Brücke) آلمان: ۱۹۰۵–۱۹۱۳
• فَرااِنگاشت (Transpressionism) کانادا: ۱۹۹۶
• حجم‌گرایی (Cubism) فرانسه: ۱۹۰۷–۱۹۱۴
  • اُرفیسم (Orphisme) فرانسه: ۱۹۱۰–۱۹۱۳
• والاگرایی (Suprematism) روسیه :۱۹۱۳
  • ناب‌گرایی (Purisme) فرانسه: ۱۹۱۸–۱۹۲۵
• آینده‌گری (Futurism) ایتالیا: ۱۹۱۰–۱۹۳۰
  • آینده‌گری حجمی (Cubo-Futurism) روسیه: ۱۹۱۲–۱۹۱۵
• تابش‌گری (Rayonism) روسیه: ۱۹۱۱
• هم‌زمانی (Synchronism) آمریکا: ۱۹۱۲
• دورانگری (Vorticism) انگلستان: ۱۹۱۴–۱۹۲۰
• شکل‌آفرینی اندام‌وار (Biomorphism):‏ ۱۹۱۵–۱۹۴۰
• دادائیسم (Dadaism) سوئیس: ۱۹۱۶–۱۹۳۰
• نئو پلاستیسیسم (Neoplasticism) هلند: ۱۹۱۷–۱۹۳۱
• نقاشی فراطبیعی (Pittura Metafisica) ایتالیا: ۱۹۱۷
• تولیدگری (Productivism) روسیه: ۱۹۱۷
• باوهاس (Bauhaus) آلمان: ۱۹۱۹–۱۹۳۳
• راست‌خط‌کاری (Precisionism) آمریکا: ۱۹۲۰
• مکتب اَشکَن (Ashcan School) آمریکا: اوایل قرن ۲۰
• واقع‌گرایی اجتماعی (Social Realism) همه جا: ۱۹۲۹
• واقع‌گرایی جادویی (Magic Realism) آلمان: ۱۹۶۰
• فراواقع‌گرایی (Surrealism) فرانسه: از ۱۹۲۰
• نقاشی اَکشِن (Action Painting) ایالات متحده آمریکا: دهه ۱۹۵۰
• آرت دکو (Art Deco) فرانسه: ۱۹۲۰–۱۹۳۰
• هنر پیشرو روسی (Russian avant-garde) روسیه: ۱۸۹۰–۱۹۳۰
• هنر شوروی (Soviet Art) روسیه: ۱۹۲۲–۱۹۸۶
• هنر بیرونی (Outsider Art) انگلستان و آمریکا: ۱۹۴۰
• مکتب واقع‌گرایی خیالی وین (Vienna School of Fantastic Realism) اتریش: ۱۹۴۶
• نودادا (Neo-dada) انگلستان و آمریکا: ۱۹۵۰
• سبک چاپ‌آرایی بین‌المللی (International Typographic Style) سوئیس: دهه ۱۹۵۰
• هنر عامه (Pop Art) انگلستان و آمریکا: دهه ۱۹۵۰
• موقعیت‌گرای بین‌الملل (Situationist International) ایتالیا: ۱۹۵۶–۱۹۷۰
• نوهیجان‌نمایی (Neo-expressionism)
• نوواقع‌گرایی (New realism)
• فوتورئالیسم (Photorealism) آمریکا: ۱۹۶۰–۱۹۷۰
• ساده‌گرایی (Minimalism) همه جا: ۱۹۶۰
• هنر دیدگانی (Op Art) همه جا: ۱۹۶۴
• کریتیویسم (Creativism)

هنر معاصر

هنر معاصر

• استاکیسم (Stuckism) بین‌المللی: ۱۹۹۹-اکنون
• دیوارنگاری (Graffiti)
• تصویروشعر (IMMAGINE&POESIA) بین‌المللی: ۲۰۰۷-اکنون
• هایپررئالیسم (Hyperrealism) آمریکا و اروپا: ۲۰۰۰

جستارهای وابسته

• هنر
• نقاشی

منابع

برابرهای فارسی از: فرهنگ مصور هنرهای تجسمی، پروِیز مرزبان و حبیب معروف، تهران: ۱۳۷۷.

• اطلس چهارده قرن هنر اسلامی، جلد دوم: هنر خوشنویسی از آغاز تا امروز Atlas of 14 centuries of Islamic Arts, Vol.2 Calligraphy، تألیف استاد عباس سحاب، ناشر مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب، تهران اردیبهشت ماه ۱۳۸۱، شابک ‎۹۶۴-۶۵۵۶-۵۵-۸ رده دیوئی: م۸۰–۳۳۷۰