نهنگ عنبر
| نهنگ عنبر | |
|---|---|
| |
| |
| مقایسه اندازه با یک انسان میان‌قد | |
| وضعیت حفاظت | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پستانداران |
| راسته: | آب‌بازسانان |
| زیرراسته: | آب‌بازسانان دندان‌دار |
| تیره: | شاه‌نهنگیان |
| سرده: | عنبری‌ها |
| گونه: | P. catodon |
| نام دوبخشی | |
| Physeter catodon لینه، ۱۷۵۸
| |
| |
| زیستگاه شاه نهنگ (رنگ آبی) | |
نهنگ عنبر یا شاه‌نهنگ ، بزرگ‌ترین نهنگ دندان‌دار است. نهنگ عنبر به زیرراستهٔ آب‌بازسانان دندان‌دار (Odontoceti)، خانواده عنبرنهنگیان (Physeteridae)، سردهٔ نهنگ‌های عنبر (Physeter) تعلق دارد. نهنگ‌های عنبر در تمام اقیانوس‌ها زندگی می‌کنند. حداکثر طول نرها ۱۸ متر (۶۰ پا) است و وزنشان تا ۶۰ تن می‌رسد که برابر با وزن ۱۳ فیل آفریقایی بالغ و ماده‌ها ۱۲ متر (۴۰ پا) و وزنشان تا ۴۰ تن است. غالباً رنگ آن‌ها سیاه مایل به قهوه‌ای یا خاکستری تیره است. سر بزرگ نهنگ‌های عنبر تقریباً یک‌سوم طول بدن را تشکیل می‌دهد.
در سر نهنگ عنبر، مادهٔ روغنی اسپرماستی (Spermaceti) و روغن اسپرم وجود دارد که برای ساختن شمع مورد استفاده قرار می‌گیرد و روغن اسپرم به‌عنوان گریس یا روغن هم به کار می‌رود. نهنگ عنبر در آب‌های گرم و معتدل به سر می‌برد. نرهای بالغ در بهار به سوی آب‌های سردتر شمال یا جنوب شنا می‌کنند، ولی ماده‌ها و نهنگ‌های جوان به صورت گروهی، در عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر باقی می‌مانند. نهنگ‌ها به‌طور عمده از سرپاور بزرگ تغذیه می‌کنند. این جانوران معمولاً تا عمق ۱۰۰۰ متری پایین می‌روند و می‌توانند بیش از یک ساعت زیر آب بمانند.[۲] شاه‌نهنگ‌ها در سده‌های ۱۹ و ۲۰ تا حد انقراض شکار شدند. ماده‌ای روغنی به نام عنبر از رودهٔ این نهنگ به دست می‌آید که در تهیهٔ عطر مورد استفاده قرار می‌گیرد. شیر نهنگ عنبر ماده، دارای ۳۶٪ چربی است[۳] (در مقابل حداکثر چربی شیر گاو که تنها ۴٪ است) و این میزان چربی باعث می‌شود تا شیر این نهنگ بافتار و قوامی مشابه پنیر داشته باشد[۴] و همین موضوع، باعث می‌شود که تا قبل از حل شدن در آب اقیانوس، بچه نهنگ آن را میل نماید.[۵] هرمان ملویل در کتابش با نام موبی دیک داستانی دربارهٔ صید نهنگ عنبر نوشته‌است.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
منابع[ویرایش]
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ نهنگ عنبر موجود است. |
- ↑ Taylor, B.L. , Baird, R. , Barlow, J. , Dawson, S.M. , Ford, J. , Mead, J.G. , Notarbartolo di Sciara, G. , Wade, P. & Pitman, R.L. (2008). Physeter macrocephalus. 2008 IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2008. Retrieved on 7 October 2008
- ↑ خبرگزاری مهر
- ↑ Mammals in the Seas Vol. 3: General Papers & Large Cetaceans (Fao/Unep). Food & Agriculture Org. 1981. p. 499. ISBN 978-92-5-100513-2.
- ↑ General Whale Information. Biology.kenyon.edu. Retrieved 2013-03-19.
- ↑ Whale Milk. Whalefacts.org. Retrieved 2013-03-19.
گونههای زندهٔ آب‌بازسانان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- فهرست سرخ IUCN از گونههای آسیب‌پذیر
- جعبه آرایه زیستی فاقد رنگ
- آببازان استرالیا
- آب‌بازسانان شمالگان
- پستانداران توصیف شده در ۱۷۵۸ (میلادی)
- پستانداران دریایی هاوایی
- جانوران اقیانوس آرام
- جانوران اقیانوس اطلس
- جانوران اقیانوس هند
- جانوران بزرگ
- زیاگان مدیترانهای
- سردههای تکنمونه پستانداران
- فهرست سرخ IUCN از گونههای در خطر انقراض
- آرایه (زیستشناسی) نامگذاریشده توسط کارل لینه
- گونههای متمایز از دیدگاه فرگشتی و در معرض انقراض جهانی
- نمادهای کنتیکت
- نهنگ‌ها
- نهنگ‌های عنبر
- گونههای بینالمللی