نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران
| نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
.svg) نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران | |
| نسخه‌ها | |
 | |
| پذیرفته‌شده | ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۹ |
| نگهدارها | چهار هلال و یک شمشیر |
| سایر عناصر | بالای شمشیر تشدید آمده است که نشانۀ تکرار یک حرف می‌باشد. |
| کاربرد | نشان رسمی ایران، وزارتخانه‌ها و دیگر نهادهای دولتی |
نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران نشان نظام جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۵۹ است. از این نشان در پرچم ایران و اسناد رسمی کشور استفاده می‌شود؛ همچنین از این نشان به عنوان بخشی از نشان‌وارهٔ نهادهای حاکمیتی (همچون قوهٔ قضائیه و نیروهای مسلح) بهره برده شده‌است.
ویژگی‌های نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران
نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران در واقع یک نشان‌واره از عبارت اسلامی لا اله الا الله است و طراحی آن به گونه‌ای است تا به صورت کلمه الله دیده شده و همچنین مشابه گل لاله باشد. روییدن لالهٔ سرخ بر مزار سربازی که جانش را در راه پاسداری از میهن فدا کرده، باوری نزد برخی ایرانیان است و احتمالاً به اسطوره‌شناسی ایران بازمی‌گردد. اخیراً لالهٔ سرخ نمادی از شهادت در نظر گرفته می‌شود. بیان شده اجزاء این نشان چهار هلال و یک شمشیر بوده که روی هم رفته به پنج جزء اصول پنج‌گانهٔ مذهب تشیع اشاره می‌کنند که جزء مهمتر آن (توحید) در وسط قرارگرفته و ظاهر متفاوت‌تری دارد. همچنین رکن اصلی این نماد (شمشیر) نماد از ایستادگی و استقامت است. بالای شمشیر نیز حرکت تشدید آمده‌است که در زبان عربی و فارسی نمایانگر تکرار یک حرف می‌باشد. همچنین تقارن کامل این شکل نشان از وجود تعادل در جهان است. دایره‌ای بودن واژه الله نشان از زمین است و تلاش برای ایجاد حکومتی توحیدی در آن که از اهداف انقلاب اسلامی ایران است. برخی بر این باورند که نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران (☫) در واقع از خاندا (☬) که نشان رسمی سیک است ایده گرفته است.[۱][۲][۳][۴][۵] این نشان توسط حمید ندیمی طراحی شد و در ۹ مهٔ ۱۹۸۰ برابر با ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۹ به صورت رسمی مورد تأیید روح‌الله خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. این آرم در یونیکد در گروه نمادهای متفرقه جای گرفته و با نویسهٔ U+262B (☫) با نام FARSI SYMBOL شناخته می‌شود.
تاریخچه
.svg)
پس از انقلاب ۱۳۵۷، در آغاز نشان شیر و خورشید به کار می‌رفت. در ۱۰ اسفند ۱۳۵۷، آیت‌الله خمینی خواستار برچیده شدن نشان شیر و خورشید شد.[۶] پس از این سخنرانی، دولت موقت مسابقه‌ای عمومی برای طراحی نشان جمهوری اسلامی ایران برگزار کرد. اگرچه نشان کنونی نیز به این مسابقه ارسال شد، ولی نشان دیگری اثر صادق تبریزی که شامل ستاره‌ها و مشت‌هایی گره‌کرده بود، در تاریخ ۱۰ بهمن ۱۳۵۸ از سوی شورای انقلاب پذیرفته شد[۷] و بر روی سندهای حکومتی و اسکناس‌های اول انقلاب چاپ شد.[۸][۹] رسمیت این نشان دیری نپایید و در تاریخ ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۹، نشان کنونی جمهوری اسلامی ایران که پیشتر به تصویب شورای انقلاب رسیده بود از سوی خمینی، رهبر ایران تصویب‌گردید.[۱۰] با وجود طراحی و تصویب این دو نشان، شیر و خورشید تا سال ۱۳۵۹ بر روی برخی اسناد دولتی به کار می‌رفت که اعتراض خمینی را در ۶ تیر ۱۳۵۹ برانگیخت.[۱۱] وی در ۷ تیر ۱۳۵۹ برای تغییر نشان‌ها و آرم‌های شاهنشاهی مهلتی ۱۰ روزه تعیین کرد.[۱۲] همچنین پرچم کنونی ایران که دارای نشان جمهوری اسلامی ایران است، در ۱۵ تیر ۱۳۵۹ از سوی شورای انقلاب تصویب شد.[۱۳]
شباهت به نشان آیین سیک در هند
صحبت‌هایی مبنی بر شباهت این آرم با آرم خاندا مربوط به سیکهای هند در پرچم جمهوری اسلامی ایران مطرح است.[۱][۲][۳][۴][۵]
نگارخانه
-
نخستین نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران منسوب به صادق تبریزی
-
این تصویر نحوه قرارگیری عبارت لا اله الا الله در نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران را نشان می‌دهد.
-
مقایسه نماد جمهوری اسلامی ایران با نماد خاندا
-
نخستین نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران بر روی سربرگی حکومتی
-
اسکناس پنج هزار ریالی که نشان رسمی پیشین جمهوری اسلامی بر روی آن چاپ شده است. (بالا، گوشه سمت چپ)
-
نخستین پرچم جمهوری اسلامی ایران در عکسی متعلق به سخنرانی تبلیغاتی ریاست جمهوری ابوالحسن بنی‌صدر در سال ۱۳۵۸
-
نشان جمهوری اسلامی ایران در طرح یک پارچه دستباف زینتی
.svg)
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون
- طراح آرم جمهوری اسلامی کیست؟ +عکس خبرگزاری تسنیم
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ http://www.parsine.com/fa/news/35315/آرم-جمهوری-اسلامی-را-چه-کسی-طراحی-کرد-چرا-طراح-آرم-نمی‌خواهد-نام-و-عکس-او-منتشر-شود
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ادمین (۱۳۹۵-۵-۱۷ ۱۱:۳۳:۲۲ +۰۰:۰۰). «حالا فهمیدم چرا خمینی که از قضا هندی هم بوده روی تغییر آرم پرچم اینقدر پافشاری می‌کرد». مرکز پاسخگویی به شبهات فضای مجازی. دریافت‌شده در 2019-06-26. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ razmigwolf (۲۰۱۴-۱۱-۲۵). «آرم پرچم جمهوری اسلامی بر درب ورودی مغازه یک سیک هندی!». werewolfbax. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۲۶.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «irancnn: این چه پرچمیه که آرم وسطش از سیکهای هنده و در حاشیه اش 22 الله اکبر به زبان عربی منقوش شده‌است». irancnn. ۱۳۹۰ تیر ۵, یکشنبه. دریافت‌شده در 2019-06-26. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ «آرم وِیژه سیکهای هند در پرچم جمهوری اسلامی». راه خرد. ۲۰۰۹-۰۲-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۲۶.
- ↑ «مبارزه با فساد و محو آثار طاغوت»، صحیفهٔ امام خمینی، جلد ۶، ص ۲۷۵
- ↑ «آرم جمهوری اسلامی به تصویب شورای انقلاب رسید». روزنامه بامداد: ۳. ۱۰ بهمن ۱۳۵۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ آوریل ۲۰۱۹.
- ↑ ماهنامهٔ سپیدهٔ دانایی، «گفتگو با دکتر حمید ندیمی، داستان این پرچم مقدس»، اسفند ۱۳۸۶
- ↑ «۴۰ نقاشی خط تبریزی در لندن به نمایش در می‌آید». خبرگزاری مهر. خبرگزاری مهر. ۲۹ تیر ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۸.
- ↑ «گفتگو با دکتر حمید ندیمی؛ داستان این پرچم مقدس». مجلهٔ «سپیدهٔ دانایی». سپیدهٔ دانایی. اسفند ۱۳۸۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ مارس ۲۰۱۸.
- ↑ «اخطار پیرامون محو آثار طاغوت»، صحیفهٔ امام خمینی، جلد ۱۲، ص ۴۷۷
- ↑ «مهلت ده‌روزه برای ایجاد تغییرات در کشور»، صحیفهٔ امام خمینی، جلد ۱۲، ص ۴۸۶
- ↑ مصوبهٔ ۶۹۳۰ شورای انقلاب
| کشورهای مستقل | جمهوری آذربایجان • اردن • ارمنستان • ازبکستان • اسرائیل • افغانستان • امارات متحده عربی • اندونزی • ایران • بحرین • برونئی • بنگلادش • بوتان • پاکستان • تاجیکستان • تایلند • ترکمنستان • ترکیه • تیمور شرقی • چین • روسیه • ژاپن • سری‌لانکا • سنگاپور • سوریه • عراق • عربستان سعودی • عمان • فیلیپین • قبرس • قرقیزستان • قزاقستان • قطر • کامبوج • کره جنوبی • کره شمالی • کویت • گرجستان • لائوس • لبنان • مالدیو • مالزی • مصر • مغولستان • میانمار • نپال • ویتنام • هند • یمن | .svg) |
|---|---|---|
| دولت‌های با رسمیت محدود | آبخاز • اوستیای جنوبی • تایوان • فلسطین • جمهوری ترک قبرس شمالی • قره‌باغ | |
| قلمروهای وابسته و سرزمین‌های دیگر | جزیره کریسمس • جزایر کوکوس • ماکائو • هنگ کنگ | |