نخبه‌سالاری
| این مقاله بخشی از سلسله مقاله‌های سیاسی است. |
| شیوه‌های حکومت |
|---|
| ساختار قدرت |
| منبع قدرت |
|
اشراف‌سالاری
|
| درگاه سیاست |
منظور از نخبه‌سالاری یا آریستوکراسی (به انگلیسی: Aristocracy) نظریه و عمل گروهی نخبه در امر حکومت است. این گروه معمولاً امتیازات موروثی دارند و از نظر فرمانروایی شایسته‌ترینِ همه قلمداد می‌شوند. این معنی اصلی اصطلاح است که حاوی توجیهی اخلاقی برای حاکمیت چنین نخبگانی است.[نیازمند منبع] پیدا کردن معیارهای پذیرفتنی برای همگان که براساس آنها بتوان گفت گروه «بهین» در یک جامعه‌ی معین، چه کسانی هستند، البته بسیار دشوار است و عملاً هم چنین معیارهایی را به ندرت به کار گرفته‌اند.[۱]
ارسطو میان اشراف‌سالاری و نخبه‌سالاری با عبارات زیر فرق گذاشته بود: " انتخاب بر اساس ثروت، اشراف‌سالاری است؛ و انتخاب بر اساس شایستگی، نخبه‌سالاری .همچنین ارسطو بر این عقیده بود که هنر (یا فضیلت) معرف نخبه‌سالاری است همان گونه که ثروت معرف اشراف‌سالاری و آزادی معرف مردم‌سالاری است . " با این وجود در بسیاری موارد کلمه‌ی نخبه‌سالاری با اشراف‌سالاری مترادف فرض می‌شود. [۱]
- در عرف، حکومتی را «نخبه‌سالار» می‌خوانند که قدرت دولت در آن مطلق و در دست طبقه‌ی ممتاز باشد و آن طبقه، حاکمیت را از راه وراثت و امتیازهای طبقه‌ای در دست گرفته باشد و دیگر طبقات را در آن راه نباشد. این نوع حکومت امروزه در کمتر جای جهان دیده می‌شود و جای خود را به دیکتاتوری‌های اشراف‌سالارانه سپرده‌است.[۲]
- آریستوکراسی (نخبه‌سالاری) از ریشه‌ی یونانی aristos kratia به معنای بهترین حکومت، یا حکومت بهین‌کسان آمده‌است.[۲]
