درخت کاکائو
| درخت کاکائو | |
|---|---|
| |
| میوه‌های درخت کاکائو | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | آوندداران |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گیاهان گل‌دار |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | دولپه‌ای‌های نو |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گل‌سرخ‌داران |
| راسته: | پنیرک‌سانان |
| تیره: | پنیرکیان |
| سرده: | Theobroma |
| گونه: | درخت کاکائو |
| نام دوبخشی | |
| Theobroma cacao | |
درخت کاکائو (نام علمی: Theobroma cacao) درختی است همیشه‌سبز از تیره پنیرکیان با ارتفاع ۴ تا ۸ متر که از دانه‌های آن پودر کاکائو و محصولات غذایی مانند کره کاکائو و شکلات تهیه می‌شود.[۱][۲]
درخت کاکائو بومی مناطق گرمسیر آمریکای میانی است و در عرض جغرافیایی ۱۰ تا ۲۰ درجه در شمال و جنوب خط استوا به‌طور طبیعی می‌روید. امروزه در بسیار از نقاط دنیا درخت کاکائو کشت می‌شود. کشور ساحل عاج با تولید ۳۷ درصد از مجموع کاکائوی تولیدی در سال ۲۰۱۸، بزرگ‌ترین تولیدکنندهٔ کاکائو در جهان است.[۳]
ویژگی‌ها[ویرایش]
برگ‌های این گیاه، ساده و متقابل با طول ۱۰ تا ۴۰ سانتی‌متر و عرض ۲ تا ۸ سانتی‌متر هستند. گل‌ها کوچک به‌طول ۱ تا ۲ سانتی‌متر با کاسبرگ‌های صورتی رنگ هستند که به‌صورت خوشه‌ای، مستقیماً بر روی تنه درخت و شاخه‌های قدیمی می‌رویند.[۴] در بسیاری از گیاهان، عمل گرده‌افشانی، توسط حشراتی چون زنبور عسل، پروانه‌ها و بیدها انجام می‌گیرد اما گرده‌افشانی کاکائو توسط مگس‌ریزه، حشراتی از زیرخانوادهٔ پشه‌های نیش‌دار انجام می‌گیرد.[۵][۶]
رنگ میوه کاکائو زرد تا نارنجی است. طول آن، ۱۵ تا ۳۰ سانتی‌متر، عرض آن، ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر و محتوی ۲۰ تا ۶۰ دانه است که بخش اصلی میوه بوده و از این دانه‌ها کاکائو تولید می‌شود. وزن میوه‌های این گیاه در هنگام چیدن نزدیک به ۵۰۰ گرم است.[۷] میوه‌ها را پس از چیدن انبار می‌کنند تا بپوسد و پس از آن دانه‌ها را جمع‌آوری می‌کنند و به مصرف می‌رسانند.
دانه‌ها حاوی ۴۰ تا ۵۰ درصد چربی، موسوم به کره کاکائو هستند. ماده فعال و محرک موجود در دانه‌های کاکائو، ترکیبی مشابه کافئین با نام تئوبرومین است.[۸]
.jpg)
تولید[ویرایش]
در سال ۲۰۱۸ حدود ۵۸ میلیون تُن دانهٔ کاکائو تولید شد. کشور ساحل عاج با تولید ۳۷ درصد از مجموع کاکائوی تولیدی در سال ۲۰۱۸، بزرگ‌ترین تولیدکنندهٔ کاکائو در جهان است. کشورهای غنا با ۱۸ و اندونزی با ۱۱ درصد، در رده‌های بعدی هستند.[۹] نیجریه، برزیل، کامرون، اکوادور، جمهوری دومینیکن و پاپوآ گینه نو، از دیگر تولیدکنندگان عمدهٔ کاکائو در جهان هستند. برخی دیگر از کشورهای تولیدکنندهٔ این محصول در مقیاس کوچک‌تر عبارت‌اند از ماداگاسکار، مالزی، مکزیک، برخی از کشورهای جزیره‌ای حوزه کارائیب مثل گرنادا، کوبا و تعدادی از جزایر اقیانوس آرام مثل ساموآ.[۱۰]
| کشور | تولید (تن) |
|---|---|
| ساحل عاج | ۱٬۹۶۳٬۹۴۹ |
| غنا | ۹۴۷٬۶۳۲ |
| اندونزی | ۵۹۳٬۸۳۲ |
| نیجریه | ۳۳۲٬۹۲۷ |
| کامرون | ۳۰۷٬۸۶۷ |
| برزیل | ۲۳۹٬۳۸۷ |
| جهان | ۵٬۲۵۲٬۳۷۷ |
| منبع: سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)[۱۰] | |
طبقه‌بندی[ویرایش]
نام علمی درخت کاکائو، تئوبروما کاکائو (نام علمی: Theobroma cacao) به معنی خوراک خدایان در زبان یونانی است. کارل لینه، گیاه‌شناس سوئدی و پایه‌گذار سیستم امروزی طبقه‌بندی گونه‌های گیاهان و جانوران، در سدهٔ ۱۷ میلادی این نام را بر این درخت گذاشت.[۱۱]
نگارخانه[ویرایش]
-
دانه‌های کاکائو در داخل غلاف -
درخت کاکائو -
منابع[ویرایش]
- ↑ "Theobroma cacao". Encyclopedia of Life. Retrieved 9 November 2012.
- ↑ "Cocoa". Drugs.com. 6 January 2020. Retrieved 3 September 2020.
- ↑ "Cocoa bean production in 2018, Crops/Regions/World list/Production Quantity (pick lists)". UN Food and Agriculture Organization, Corporate Statistical Database (FAOSTAT). 2019. Retrieved 15 June 2020.
- ↑ Ronse De Craene, Louis P. (4 February 2010). Floral Diagrams: An Aid to Understanding Flower Morphology and Evolution. Cambridge: Cambridge University Press. p. 224. ISBN 978-0-521-49346-8.
- ↑ Hernández B., J. (1965). "Insect pollination of cacao (Theobroma cacao L.) in Costa Rica". University of Wisconsin. Archived from the original on 4 October 2013. Retrieved 20 July 2021.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ Forbes, Samantha J.; Northfield, Tobin D. (26 December 2016). "Increased pollinator habitat enhances cacao fruit set and predator conservation". Ecological Applications. 27 (3): 887–899. doi:10.1002/eap.1491. ISSN 1051-0761. PMID 28019052. S2CID 6858627.
- ↑ Bell, Katie K. "Cacao Cocktails: A New Tequila-Like Spirit Distilled from Cacao Fruit". Retrieved 17 March 2015.
- ↑ Wilson, P.K. (2015). "Chocolate in Science, Nutrition and Therapy: A Historical Perspective". In P. Wilson & W. Hurst (Eds.), Chocolate and Health: Chemistry, Nutrition and Therapy (p. 18). Cambridge, UK: Royal Society of Chemistry.
- ↑ "Cocoa bean production in 2018, Crops/Regions/World list/Production Quantity (pick lists)". UN Food and Agriculture Organization, Corporate Statistical Database (FAOSTAT). 2019. Retrieved 15 June 2020.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ UN Food and Agriculture Organization, Corporate Statistical Database (FAOSTAT). 2018. Retrieved 28 March 2019.
- ↑ «۱۰ نکته دربارهٔ شکلات». بی‌بی‌سی فارسی. ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۰.
| نگاه کوتاه |  | |
|---|---|---|
| تئوبروما | ||
| اجزاء | ||
| داروها | ||
| گونه‌ها | ||
| فرآورده‌ها |
| |
| فرآیندها | ||
| صنعت | ||
| رویدادها | ||
| مباحث دیگر | ||
- محصول کاکائو
- آرایه (زیستشناسی) نامگذاریشده توسط کارل لینه
- پنیرکیان
- درختان آمازون
- درختان در برزیل
- درختان در بلیز
- درختان در پرو
- درختان در سورینام
- درختان در کلمبیا
- درختان در گواتمالا
- درختان در گویان فرانسه
- درختان در گویان
- درختان در مکزیک
- ژنومهای تعیینشده
- سازندههای شکلات
- شکلات
- کافئین
- کشاورزی در آمریکای میانه
- گیاهان توصیفشده در ۱۷۵۳ (میلادی)
- محصولات کشاورزی از خاستگاه اکوادور
- محصولات کشاورزی از خاستگاه برزیل
- محصولات کشاورزی از خاستگاه پرو
- محصولات کشاورزی از خاستگاه کلمبیا
- محصولات کشاورزی از خاستگاه مکزیک
- میوه‌ها