ترابری عمومی
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. (ژانویه ۲۰۱۵) |
شبکهٔ ترابری عمومی عبارت است از خدمات جابجایی که در دسترس همگان قرار دارد. تفاوت ترابری عمومی با روش‌هایی مانند تاکسی دربست، سفر اشتراکی و اتوبوس کرایه در این است که در این نوع خدمات، سفر به صورت اشتراکی توسط افرادی ناشناس بدون توافق قبلی انجام می‌شود.
از وسایل ترابری عمومی می‌توان به اتوبوس معمولی، اتوبوس برقی، تراموا و قطارشهری، ترابری سریع (مترو) و قایق‌های مسافرتی اشاره کرد.
ترابری عمومی بین‌شهری عمدتاً توسط خطوط هواپیمایی، اتوبوس‌های بین‌شهری و خطوط ریلی بین‌شهری انجام می‌شود. شبکه قطارهای پرسرعت نیز در بسیاری از مناطق جهان توسعه‌یافته‌است.
بیشتر وسایل ترابری به یک جدول زمانی بر طبق یک برنامهٔ زمان‌بندی‌شده روی آورده‌اند که بتوانند بیشترین خدمات را در یک‌زمان مشخص ارائه دهند.
در بسیاری از نقاط دنیا، تاکسی‌های اشتراکی (غیر دربست)، خدمات تقاضا-محور ارائه می‌کنند درحالی‌که برخی دیگر از خدمات مبتنی بر این هستند که وسیله نقلیه قبل از حرکت پر شود. برخی اوقات در مناطق کم‌تقاضا و برای افرادی که نیاز به خدمات خانه به خانه دارند، از ترابری ویژه معلولین استفاده می‌شود.[۱]
تفاوت‌های مشخصی در شبکهٔ ترابری شهری بین آسیا، آمریکای شمالی و اروپا وجود دارد.
در آسیا فعالیت‌های شبکهٔ ترابری عمدتاً توسط شرکت‌های خصوصی اداره می‌شود که طرف قرارداد سازمان‌های عمومی هستند.[۲][۳]
در آمریکای شمالی فعالیت‌های شبکهٔ ترابری عموماً توسط اداره‌های ترابری شهری اداره شده و در اروپا این مسئولیت به عهدهٔ شرکت‌های متعلق به دولت است.
خدمات ترابری عمومی می‌توانند مبتنی بر نرخ کرایه بر اساس فاصله و به‌صورت خدمتی سودآور باشند یا اینکه بودجه آن به‌صورت یارانه توسط دولت تأمین شود که در این صورت نرخ کرایه برای مسافران ثابت خواهد بود. این خدمات برای افرادی که از آن استفاده می‌کنند کاملاً سودآور و قابل بازیابی بوده یا در صورت امکان با پرداخت یارانه به‌صورت محلی یا از طرف دولت قابل‌کنترل باشد. البته در برخی شهرهای کوچک و بزرگ این یارانه‌ها به‌صورت کامل پرداخت‌شده و این خدمات با هیچ هزینه‌ای در اختیار مردم قرار می‌گیرد.
بنا به دلایل تاریخی و اقتصادی، در سطح بین‌الملل تفاوت‌هایی در گستره و شیوه استفاده از ترابری عمومی وجود دارد. در یک‌سو کشورهای قدیمی‌تر مایل هستند سیستم‌های گسترده و گوناگونی برای سرویس‌دهی به شهرهای متراکم و قدیمی خود داشته باشند و در سوی دیگر در کشورهای تازه‌تر، بسیاری از شهرها دارای خدمات ترابری عمومی پراکنده و غیر فراگیری هستند.
محتویات
تاریخچه[ویرایش]
اتوبوس[ویرایش]
اتوبوس‌های درون‌شهری مهم‌ترین بخش از سیستم ترابری عمومی را تشکیل می‌دهند.
اتوبوس تندرو[ویرایش]
سامانه اتوبوس تندرو (به انگلیسی: Bus rapid transit) نامش را از سیستم ترابری تندرو گرفته‌است، که در آن برای ترابری سریع وسایل نقلیه عمومی از روش‌های مختلفی همچون ایجاد روگذر و زیرگذر و خطوط ویژه استفاده می‌گردد. مدت زیادی است که در دنیا برای افزایش سرعت اتوبوس‌های درون‌شهری از روش‌های مختلفی مانند ایجاد مسیرهای ویژه اتوبوس‌رانی یا دادن اولویت به اتوبوس‌ها در گذر از تقاطع‌ها استفاده می‌شود.
تاکسی[ویرایش]
تاکسی معمولاً یک خودروی دارای مجوز برای ترابری افراد است که با با رنگ متمایز یا یک نشان بر بالای آن مشخص می‌شود. تاکسی از وسایل نقلیه کرایه‌ای به حساب می‌آید که بیشتر برای مسافرتهای کوتاه و درون‌شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مترو[ویرایش]
قطار شهری یا مترو نام سامانه قطارهای مسافربری داخل شهری است. مترو یا قطار شهری می‌تواند در زیر یا بر روی سطح زمین و بر روی ریل مخصوص خود حرکت کند.
نگارخانه[ویرایش]
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Public transport». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳۰ ژانویه ۲۰۱۴.
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ترابری عمومی موجود است. |
| Concepts | |
|---|---|
| خدمات اساسی | |
| Public utility | |
| فواید عامه | |
| Social services | |
| |
'
