طرابزون

طرابزون
کلان‌شهر
نماد شهرداری کلان‌شهر طرابزون
لقب(ها):  شهر قصهٔ شرق
طرابزون موقعیت در ترکیه
مختصات: ۴۱°۰۰′ شمالی ۳۹°۴۴′ شرقی
کشور	ترکیه
ناحیه	دریای سیاه
استان	طرابزون
تأسیس	حدود ۷۵۶ پیش از میلاد
مدیریت
• فرماندار	اسماعیل اوستااوغلو
• شهردار	مراد زورلواوغلو (حزب عدالت و توسعه)
مساحت
• ناحیه شهری	۱۸۸٫۸۵ کیلومتر مربع (۷۲٫۹۲ مایل مربع)
بلندی	۰ متر (۰ پا)
جمعیت  (2012)
• شهری	۳۱۲٬۰۶۰
• شهری تراکم	۱۷۰۰/کیلومتر مربع (۴۳۰۰/مایل مربع)
• کلان‌شهر	۷۷۹٬۳۷۹
منطقه زمانی	یوتی‌سی +۳ (زمان در ترکیه)
کد پستی	۶۱
پیش‌شماره(های) تلفن	(+۹۰) ۴۶۲
شناسهٔ خودرو	۶۱
آب و هوا	اقلیم نیمه‌گرمسیری مرطوب

ترابزون یا طرابزون (به ترکی استانبولی: Trabzon) شهری است در کشور ترکیه که در کنار دریای سیاه قرار دارد. این شهر مرکز استان طرابزون است.

این شهر در ساحل دریای سیاه در شمال شرقی ترکیه و مرکز استان طرابزون است. طرابزون، واقع در جاده تاریخی ابریشم، قرنها به عنوان تقاطع ادیان، زبان‌ها و فرهنگ بوده و یک دروازه تجارت به ایران در جنوب شرقی و قفقاز به شمال شرقی بود. چنان‌که ابن حوقل گوید، بزرگ‌ترین بندری بود که در آغاز دولت عباسیان از قسطنطنیه مال‌التجاره به آن وارد می‌گردید و از آنجا به سایر بلاد اسلامی فرستاده می‌شد… تجارت آنجا به دست ارامنه بود ولی بسیاری از تجار مسلمین نیز در آنجا اقامت دائم داشتند. مخصوصاً پارچه‌های کتان یونانی و پارچه‌های پشمی و دیبای رومی از خلیج یعنی از بوسفور از راه دریا حمل می‌شد و به طرابزون می‌رسید.

نام

نام ترکی طرابزون است. به صورت تاریخی Trebizond, Trapezund, Tribisonde و Trapezus می‌باشد. که دیگر نام این شهر به کارادنیز(Karadeniz)هم اشاره می‌شود این نام در لاتین به شکل Trapezus است که از یونانی باستان و نام Τραπεζοῦς (تراپزوس) که نخستین نام این شهر بوده‌است گرفته شده. این واژه در یونانی به معنی جدول است؛ که در زبان یونانی پنتوس و یونانی مدرن به شکل Τραπεζούντα (تراپزوندا) درآمده‌است. در ترکی عثمانی و فارسی به شکل طربزون نوشته شده‌است. در طی دوره عثمانی طارا بوزان نیز بکار رفته‌است. برخی جغرافی دانان غربی نیز از این نام به جای نام لاتین Trebizond(ترابیزوند) استفاده کرده‌اند.

در سده نوزدهم میلادی شهر طرابزون از سوی مهاجران ارمنی خورشید آباد (Hurşidabat) نامیده می‌شد.

جغرافیا

شهر طرابزون در کنار دریای سیاه قرار گرفته‌است. مساحت این شهر حدود ۱۸۸ و مساحت استان طرابزون نیز ۴٬۶۸۵ کیلومتر مربع است. کوه‌های پنتیک و چهار دریاچه به نام‌های اوزونگل، چاکرگل، سرا و هالیدزن در نزدیکی این شهر واقع شده‌اند.

آب و هوا

با توجه به این که شهر طرابزون در حاشیه دریای سیاه قرار گرفته آب و هوایی نیمه گرمسیری و مرطوب را داراست.

جاذبه های توریستی

این استان به دلیل تاریخ غنی، مناظر خیره کننده و غذاهای لذیذش مشهور است. برخی از محبوب ترین جاذبه های ترابزون عبارتند از:

ایا صوفیه : این کلیسای سابق که اکنون به موزه تبدیل شده است، یکی از بهترین نمونه های معماری بیزانس در جهان است.

صومعه سوملا: این صومعه ارتدکس یونانی که بر روی صخره ای در کوه های پونتیک قرار دارد، یک مقصد زیارتی محبوب است.

قلعه ترابزون: این قلعه که در قرن سیزدهم ساخته شده است، منظره ای پانوراما از شهر ارائه می دهد.

موزه ترابزون : این موزه مجموعه ای از مصنوعات را در خود جای داده است که تاریخ منطقه را از دوران ماقبل تاریخ تا به امروز به نمایش می گذارد.

دریاچه اوزونگول: این دریاچه کوهستانی که در پارک ملی اوزونگول واقع شده است، مکانی محبوب برای پیاده روی، کمپینگ و قایق سواری است.

دره آلتیندره: این دره که به دلیل جنگل های سرسبز و آبشارهای متعددش مشهور است، مکانی محبوب برای پیاده روی و پیک نیک است.

بازار سنتی ترابزون: این بازار مکانی عالی برای خرید سوغاتی، از جمله فرش، جواهرات و سرامیک است.

بزتپه :بزتپه، که به تپه وزیرستان نیز معروف است، یکی از جاذبه‌های طبیعی و دیدنی شهر ترابزون در ترکیه است. این تپه در ۳ کیلومتری جنوب شرقی ترابزون واقع شده و دره دگیرمندره را در شرق خود احاطه کرده است. این تپه با ارتفاع ۳۰۰ متر، مناظر بی‌نظیری از شهر و دریای سیاه را به نمایش می‌گذارد.

عمارت آتاتورک : این عمارت توسط بانکدار کنستانتین کابایانیدیس به عنوان یک اقامتگاه تابستانی در قرن نوزدهم در بالای تپه سویوک سو، که ترابزون را احاطه کرده است، ساخته شد. این ساختمان که تحت تأثیر معماری اروپایی و رنسانس غربی قرار گرفته است، با نمادهای اروپایی بزرگ و مجلل تزئین شده است.

پارک زاگنوس : یک پارک شهری است که در دره زاگنوس واقع شده است. این پارک یکی از محبوب ترین جاذبه های گردشگری در ترابزون است و سالانه میلیون ها بازدید کننده را به خود جذب می کند.

کارخانه چای ترابزون : یکی از بزرگترین و مدرن ترین کارخانه های چای در ترکیه است. این کارخانه در شهر اوف، در استان ترابزون، واقع شده است. استان ترابزون یکی از مناطق اصلی تولید چای در ترکیه است و کارخانه چای ترابزون نقش مهمی در تولید چای ترکیه دارد.

مسجد گلبهار خاتون : مسجدی زیبا و تاریخی در شهر ترابزون ترکیه است. این مسجد به دستور سلطان عثمانی، یاووز سلطان سلیم و به افتخار مادرش، گلبهار خاتون، ساخته شد و در سال ۱۵۱۴ تکمیل گردید.این بنا یکی از مهمترین نمونه های معماری عثمانی در منطقه به شمار می رود.

داده‌های اقلیم طرابزون (۱۹۲۹–۲۰۱۷)
ماه	ژانویه	فوریه	مارس	آوریل	مه	ژوئن	ژوئیه	اوت	سپتامبر	اکتبر	نوامبر	دسامبر	سال
سابقهٔ بیش‌ترین °C (°F)	۲۵٫۹ (۷۹)	۳۰٫۱ (۸۶)	۳۵٫۲ (۹۵)	۳۷٫۶ (۱۰۰)	۳۸٫۲ (۱۰۱)	۳۶٫۷ (۹۸)	۳۷٫۰ (۹۹)	۳۸٫۲ (۱۰۱)	۳۶٫۷ (۹۸)	۳۳٫۸ (۹۳)	۳۲٫۸ (۹۱)	۲۶٫۴ (۸۰)	۳۸٫۲ (۱۰۱)
میانگین بیش‌ترین °C (°F)	۱۰٫۷ (۵۱)	۱۰٫۷ (۵۱)	۱۱٫۸ (۵۳)	۱۵٫۵ (۶۰)	۱۹٫۱ (۶۶)	۲۳٫۱ (۷۴)	۲۵٫۸ (۷۸)	۲۶٫۵ (۸۰)	۲۳٫۶ (۷۴)	۲۰٫۰ (۶۸)	۱۶٫۴ (۶۲)	۱۲٫۹ (۵۵)	۱۸٫۰ (۶۴)
میانگین روزانه °C (°F)	۷٫۳ (۴۵)	۷٫۲ (۴۵)	۸٫۳ (۴۷)	۱۱٫۷ (۵۳)	۱۵٫۹ (۶۱)	۲۰٫۳ (۶۹)	۲۳٫۱ (۷۴)	۲۳٫۴ (۷۴)	۲۰٫۳ (۶۹)	۱۶٫۶ (۶۲)	۱۲٫۸ (۵۵)	۹٫۵ (۴۹)	۱۴٫۷ (۵۸)
میانگین کم‌ترین °C (°F)	۴٫۵ (۴۰)	۴٫۳ (۴۰)	۵٫۳ (۴۲)	۸٫۶ (۴۷)	۱۲٫۸ (۵۵)	۱۶٫۹ (۶۲)	۱۹٫۸ (۶۸)	۲۰٫۳ (۶۹)	۱۷٫۳ (۶۳)	۱۳٫۶ (۵۶)	۹٫۹ (۵۰)	۶٫۶ (۴۴)	۱۱٫۷ (۵۳)
سابقهٔ کم‌ترین °C (°F)	−۷٫۰ (۱۹)	−۷٫۴ (۱۹)	−۵٫۸ (۲۲)	−۲٫۰ (۲۸)	۴٫۲ (۴۰)	۹٫۲ (۴۹)	۱۱٫۰ (۵۲)	۱۳٫۵ (۵۶)	۷٫۳ (۴۵)	۳٫۴ (۳۸)	−۱٫۶ (۲۹)	−۳٫۳ (۲۶)	−۷٫۴ (۱۹)
بارندگی میلی‌متر (اینچ)	۸۲٫۰ (۳٫۲۳)	۶۳٫۸ (۲٫۵۱)	۵۸٫۱ (۲٫۲۹)	۵۷٫۲ (۲٫۲۵)	۵۱٫۶ (۲٫۰۳)	۵۰٫۴ (۱٫۹۸)	۳۵٫۵ (۱٫۴)	۴۵٫۱ (۱٫۷۸)	۷۸٫۵ (۳٫۰۹)	۱۱۵٫۰ (۴٫۵۳)	۹۹٫۱ (۳٫۹)	۸۳٫۳ (۳٫۲۸)	۸۱۹٫۶ (۳۲٫۲۷)
میانگین روزهای بارندگی	۱۱٫۵	۱۱٫۸	۱۲٫۶	۱۲٫۴	۱۲٫۱	۱۰٫۳	۷٫۵	۸٫۳	۱۰٫۶	۱۱٫۹	۱۱٫۴	۱۲٫۱	۱۳۲٫۵
درصد رطوبت	۶۹	۶۹	۷۳	۷۵	۷۷	۷۵	۷۳	۷۳	۷۴	۷۳	۷۰	۶۸	۷۲٫۴
میانگین روزانه ساعت‌های تابش آفتاب	۸۳٫۷	۹۰٫۴	۱۰۵٫۴	۱۲۶٫۰	۱۷۰٫۵	۲۱۰٫۰	۱۸۲٫۹	۱۷۳٫۶	۱۴۷٫۰	۱۳۹٫۵	۱۰۸٫۰	۸۳٫۷	۱٬۶۲۰٫۷
میانگین روزانه ساعت‌های تابش آفتاب	۲٫۷	۳٫۲	۳٫۴	۴٫۲	۵٫۵	۷٫۰	۵٫۹	۵٫۶	۴٫۹	۴٫۵	۳٫۶	۲٫۷	۴٫۴۳
منبع شماره ۱: Turkish State Meteorological Service
منبع شماره ۲: Weatherbase

مردم

عمدهٔ مردم طرابزون ترک‌تبار هستند. ولی گروهی از چرکس‌های مهاجر نیز وجود دارند. همچنین گروه‌های کوچکی از لازها، یونانی‌های مسلمان و ارامنه همشین نیز در این شهر حضور دارند. ترک‌های محلی عمدتاً از ترکمن‌های چپنی هستند. زبان اصلی این گروه‌های قومی ترکی می‌باشد. مهاجرین تازه که پس از فروپاشی شوروی به این شهر آمده‌اند عمدتاً روس و اکراینی و قفقازی‌تبار (عمدتاً گرجستانی) هستند. در این شهر مغازه‌ها و مکان‌هایی به زبان روسی را می‌توان یافت.

شهرهای خواهرخوانده

طرابزون با شهرهای زیر خواهرخوانده است:

• باتومی، گرجستان، از ۲۰۰۰
• دورتموند، آلمان، از ۲۰۱۳
• بیشکک، قرقیزستان، از ۲۰۱۴
• قابس، تونس، از ۲۰۱۳
• رشت، ایران، از ۲۰۰۰
• ریژائو، چین، از ۱۹۹۷
• سوچی، روسیه، از ۱۹۹۳
• سیگت‌وار، مجارستان، از ۱۹۹۸
• زنجان، ایران، از ۲۰۰۱

منابع

• فخری، حجت (۱۴۰۰). «طرابزون». در غلامعلی حداد عادل. دانشنامهٔ جهان اسلام. ج. ۳۰. تهران: بنیاد دایرةالمعارف اسلامی. ص. ۸۴۵–۸۵۰. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۴۷-۰۳۱-۸.