محمد نوری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محمد معین نوری
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولدمحمد هدایت نوری
نام(های) دیگرمحمد نوری
زاده۱ دی ۱۳۰۸
رشت، ایران
درگذشته۹ مرداد ۱۳۸۹ (۸۰ سال)
تهران، ایران
ژانرلایت کلاسیک-فولکلور
سال‌های فعالیت۱۳۲۸ تا ۱۳۸۹
سازهای اصلی
پیانو
نوع صوتبِیس
جایزه(ها)جایزه خورشید طلایی (۱۳۷۸)
چهرهٔ ماندگار (۱۳۸۵)

محمد نوری (زادهٔ ۱ دی ۱۳۰۸ – درگذشتهٔ ۹ مرداد ۱۳۸۹) آموزگار آواز و خواننده ایرانی بود. از مشهورترین آهنگ‌های وی می‌توان به جان مریم، کهکشان عشق سرزمین محبوب من[۱] و ایران ایران[۲] اشاره کرد.

زندگی‌نامه[ویرایش]

محمد نوری ۱ دی ۱۳۰۸ در رشت زاده شد.[۳] محمد نوری فارغ‌التحصیل هنرستان تئاتر، زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه تهران، و مبانی تئاتر از دانشکدهٔ علوم اجتماعی بود.[۴] دهه ۱۳۲۰ (خورشیدی) دوران آغاز نوعی تفکر در شعر و موسیقی آوازی درمیان مردم ایران، به‌ویژه نسل جوان بود که بخشی را می‌توان متأثر از نشر و پخش وسیع‌تر موسیقی علمی و آثار فولکلور کشورهای جهان از طریق رادیو و صفحات گرامافون دانست. محمد نوری در همین سال‌ها (سنین نوجوانی) با خواندن اشعار نوینی که بر روی نغمه‌های روز کشورهای غربی و برخی قطعات کلاسیکِ آوازی سروده شده‌بود، کار خوانندگی را آغاز کرد.[۳] ناصر حسینی، افسر موسیقیدان ارتش ایران از مشوقان محمد نوری بوده‌است.[۴]

نوری در کنار تحصیل در رشته ادبیات زبان انگلیسی و رشته نمایش، آواز ایرانی را نزد اسماعیل مهرتاش آموخت. پس از آن نزد استادان هنرستان عالی موسیقی، سیروس شهردار و فریدون فرزانه و مصطفی کمال پورتراب رفت و از آن‌ها تئوری موسیقی، سلفژ و نوازندگی پیانو را فراگرفت.[۳] آواز کلاسیک را نزد اولین باغچه‌بان و فاخره صبا آموخته و شیوه آوازی خود را با تأثیر از استادانی چون حسین اصلانی و ناصر حسینی پیدا کرد و رفته رفته به شیوه منحصر به فرد خود دست یافت.[۵]

محمد نوری پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران و پس از مدتی سکوت، فعالیت هنری خود را با آلبوم در شب سرد زمستانی همراه با فریبرز لاچینی و احمدرضا احمدی در سال ۱۳۶۸ از سر گرفت. این همکاری بعدها با آلبوم «آوازهای سرزمین خورشید» ادامه یافت.[۳]

محمد نوری طی پنج دهه بیش از سیصد قطعهٔ آوازی اجرا کرد.[۳] او همچنین به نوشتن و ترجمهٔ مقالات و سرودن اشعاری برای ترانه پرداخت. محمد نوری در سال‌های پایانی عمر چند اجرا به نفع بیماران خاص داشت. وی ترانه‌های زیادی با تم میهنی اجرا کرد.[۵] یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین ترانه‌های وی، جان مریم نام دارد که آهنگ آن از ساخته‌های کامبیز مژدهی است.

جوایز و بزرگداشت‌ها[ویرایش]

محمد نوری برنده جایزه خورشید طلایی (۵۰ سال صدای متفاوت و ماندگار) در سال ۱۳۷۸ از جشنواره مهر، و دارای مدرک درجه یک هنری از شورای عالی ارزیابی کشور و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.[۶][۷]

وی در سال ۱۳۸۵ از سوی سازمان صدا و سیما به عنوان چهرهٔ ماندگار برگزیده شد.[۶][۷][۸]

دیدگاه[ویرایش]

محمد نوری موسیقی را زبانی جهانی و از آنِ همه اقوام و ملت‌های روی زمین می‌دانست و از همین رو به اقتباس و الهام از هنر کلاسیک غرب معتقد بود.[۹]

درگذشت[ویرایش]

قبر محمد نوری در قطعه هنرمندان بهشت زهرا

محمد نوری پس از سال‌ها مبارزه با بیماری سرطان و وخامت وضعیت جسمانی در شامگاه ۹ مرداد ۱۳۸۹ در بیمارستان جم در تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.[۱۰]

آلبوم‌ها[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. «آهنگ محمد نوری با نام سرزمین محبوب من». www.balmusic.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۱۵.
  2. «دانلود آهنگ محمد نوری ایران | دانلود مستقیم باکیفیت 320 و 128 + متن ترانه». mokhtalefmusic.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۱۵.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ علیرضا ایرانی‌نژاد (۹ مرداد ۱۳۹۸). «محمد نوری؛ صدایی که خواهد ماند». خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا).
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «از گذشته: محمد نوری و 'رنج دوران'». بی‌بی‌سی فارسی. ۹ مرداد ۱۳۹۹.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «محمد نوری درگذشت». خبرگزاری ایلنا. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ اوت ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۹ مرداد ۱۳۸۹.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ «محمد نوری صدای ماندگار موسیقی ایران درگذشت». [پیوند مرده]. دنیای اقتصاد. ۱۱ مرداد ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۲۳ آذر ۱۳۹۰.[پیوند مرده]
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ «استاد محمد نوری درگذشت». پایگاه خبری آفتاب. ۹ مرداد ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۳ آذر ۱۳۹۰.
  8. گزارش ششمین همایش «چهره‌های ماندگار» بایگانی‌شده در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine.
  9. «محمد نوری خواننده نامی درگذشت». بی‌بی‌سی فارسی. ۹ مرداد ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۲۳ آذر ۱۳۹۰.
  10. «محمد نوری به دیار باقی شتافت». [پیوند مرده]. خبرگزاری مهر. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ اوت ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۹ مرداد ۱۳۸۹. بیش از یک پارامتر |کد زبان= و |زبان= داده‌شده است (کمک)

منابع[ویرایش]