ارمنستان (به ارمنی: Հայաստան، تلفظ: هایاستان) با نام رسمی جمهوری ارمنستان (Հայաստանի Հանրապետություն، هایاستانی هانراپِتوتیون) کشوری در قفقاز جنوبی به پایتختی ایروان است.
ارمنستان کشوری کوهستانی و پرباران است و نیز یک کشور محاط در خشکی است. بزرگ‌ترین دریاچه این کشور دریاچه سوان است که آب شیرین دارد و پهنه نسبتاً بزرگی از بخش میانی کشور را پوشانده است. پهناوری ارمنستان ۲۹٬۸۰۰ کیلومتر مربع است و حدود ۳٬۲۰۰٬۰۰۰ تن جمعیت دارد. مردم ارمنی پیرو آیین مسیحیت هستند.
جماعت ارمنیان پراکنده یا دیاسپورایارمنی یا به (ارمنی սփիւրքահայություն وبه انگلیسی Spiurkahayutiun) جوامع ارمنی ساکن در خارج از ارمنستان و قره باغ (آرتساخ) را بوجود آورده است.
جمعیت ارمنی ساکن در سراسر جهان حدود یازده میلیون نفر تخمین زده می‌شود اما تنها حدود ۳۳۰۰۰۰۰ نفر آنها در ارمنستان و حدود ۱۴۰۰۰۰ نفرشان نیز در قره باغ و حدود ۱۲۰۰۰۰ نفرشان هم در جاواختی ساکنند.
دیانا آناهیت آبکار (یا دیانا آبگار یا آناهیت آقابگیان) ۱۸۵۹-۱۹۳۷ نخستین زنی است که نامش در جهان به عنوان سیاست‌مدار به ثبت رسیده است. او سفیر دولت ارمنستان در ژاپن بود.
وی در ۱۷ اکتبر ۱۸۵۹م، در یک خانوادهٔ ارمنی، در رانگون، متولد شد. پدرش هوُانس آقابِک از ارمنیان ایران بود که پس از ازدواج با زمروخت آوِتومیان، دختری از ارمنیان شیراز، برای گسترش فعالیتهای بازرگانی خود اصفهان را ترک و تجارتخانهٔ خود را در برمه تأسیس کرد.
دیانا، که هفتمین و آخرین فرزند خانوادهٔ آقابک بود، تحصیلات خود را در مدارس ارمنیانکلکته به پایان رساند و پس از بازگشت به خانه در ۲۹ سالگی با یک جوان ارمنی اهل جلفا به نام میکائیل آبکار، از بازرگانان جلفای اصفهان، که به کار تجارتابریشم بین هندوستان و ژاپن اشتغال داشت، ازدواج کرد. آبگار نیز، در ۱۸۹۱م، به همراه دیانا و دختر چند ماههشان، رانگون را ترک گفتند و در کوبه ژاپن مستقر شدند و تجارتخانهٔ جدید خود را به همراه مهمانخانه‌ای در این شهر بندری تأسیس کردند.
پس از کشتار ارمنیان به دست حکومت عثمانی، حدود پانصد تن از ارمنیان، که توانسته بودند با گذشتن از سیبری در پایان ۱۹۱۰م خود را به شهر بندری ولادی وستوک برسانند، در شرایط بسیار وخیمی به سر می‌بردند. این گروه از ارمنیان زندگی خود را مدیون این زن نیکوکارند، او با استفاده از نفوذ خود در بین دولتمردان ژاپن توانست با جلب کمکهای دولتی به یاری آنان بشتابد، شماری را به ژاپن منتقل سازد و تحت سرپرستی خود قرار دهد و برای مابقی نیز امکانات زندگی فراهم آورد.
پس از استقلال ارمنستان دیانا آبکار، که نفوذ بسیاری در بین دولتمردان ژاپن داشت، آنان را ترغیب به شناسایی استقلال ارمنستان کرد و سرانجام در ۷ مارس ۱۹۲۰م ژاپن استقلال ارمنستان را به رسمیت شناخت و طی نامه‌ای رسمی این موضوع را به کشورهای شرکت کننده در کنفرانس صلح پاریس اعلان داشت. در ۲۱ ژوئیه ۱۹۲۰م، هامو اوهانجانیان، وزیر امور خارجهٔ وقت ارمنستان، طی حکمی دیانا آبکار را به سمت سفیر ارمنستان در ژاپن منصوب کرد. آبکار نخستین زنی است که به این سمت منصوب شد.
تیگران دوم (به ارمنی: Տիգրան Բ) یا تیگران بزرگ پادشاه ارمنستان و داماد مهرداد ششم بود. وی پادشاه پنتوس (Πόντος) را بر ضد رومیان یاری کرد.
در زمان فرمانروایی تیگران دوم، قلمرو ارمنستان سه برابر گشت و ارمنستان به یکی از نیرومندترین حکومت‌های آن روز تبدیل شد. به همین علت تیگران دوم را در تاریخ تیگران بزرگ می‌نامند.
در سال ۸۸ پیش از میلاد، با مرگ مهرداد دوم شاه پارت که داماد و هم پیمان تیگران بزرگ بود، لشکریان ارمنی وارد هفتاد جلگه شدند و به مرزهای آتورپاتکان و ماد حمله کردند و تا همدان، پایتخت پارت، پیش رفتند و پس از تصرف این شهر کاخ شاه را به آتش کشیدند. پس پیمان آشتی‌ای بسته شد که طی آن هفتاد جلگه، آتورپاتکان، ماد و سرزمین‌های شمالی میان‌رودان به تیگران دوم سپرده شد.
کوه آراگاتْسْ (به ارمنی: Արագած) یکی از بلندترین قله‌های ارمنستان است و در استان آراگاتسوتن در شمال غربی ایروان واقع شده است.
این کوه یک آتشفشان مرده به ارتفاع ۴٬۰۹۵ متر است. آراگاتس کوهی تنها است که چهار قله آن گرداکرد یک دهانه آتشفشانی قرار گرفته اند. این کوه از مناطق محبوب برای کوهنوردان ارمنستان است و رصدخانه‌ای به نام رصدخانه بیوراکان و دژی از قرون وسطی به نام دژ آمبرد نیز در آن جای گرفته است.
وانادزور (به ارمنی: Վանաձոր) نام یکی از شهرهای کشور ارمنستان است.
وانادزور در شمال ارمنستان قرار گرفته و نام قدیمی آن قره‌کلیسا بود. این شهر پس از قره‌کلیسا نام کیروواکان بخود گرفت و بعداً وانادزور.
جمعیت وانادزور ۹۳٬۶۰۰ نفر بوده و در ۲۰۰۱ به ۱۰۷٬۳۹۴ نفر رسیده‌است. این شهر یکی از خوش‌منظره‌ترین شهرهای ارمنستان است. خانه‌ها و کلبه‌های تابستانی آن (داچاها) معروفند.
وانادزور و شهر پاسادنا در کالیفرنیا به عنوان شهرهای خواهرخوانده اعلام شده‌اند.
نوراوانک (به ارمنی: Նորավանք) یک صومعه سدهٔ سیزدهمی در ارمنستان است. این صومعه در ۱۲۲ کیلومتری ایروان در درهٔ رودخانهٔ داریچای و در نزدیکی شهر یغگنادزور قرار گرفته‌است. نام نوراوانک در ارمنی به معنی «صومعهٔ نو» است.
نوزادانی که هنوز زبانی برای صحبت کردن به ایشان آموخته نشده، تنها نسل زمین‌اند، نسلِ انسان؛ همهٔ چیزهای دیگر تظاهر است، آنچه تمدن می‌خوانیم یا آنچه کینه، ترس و هوس قدرت می‌شماریم‌اش.
صومعه ساناهین (به ارمنی: Սանահինի վանք)، صومعه ای استدر شمال استان لوری کشور ارمنستان که در سده ۱۰ میلادی بنیاد شده است.
نام ساناهین در ارمنی به معنای «کهنتر از آن یکی» است و فرض بر اینست که منظور قدیمی‌تر بودن صومعه ساناهین از صومعه هاغپات است.دو روستای ساناهین و هاغپات در دو سوی دره‌ای ژرف و بر روی دو دشت قرار گرفته‌اند و دید زیبایی به همدیگر دارند.این صومعه‌ها متعلق به کلیسای حواری ارمنی هستند و در محدوده آنها چلیپاسنگ‌ها (خاچکارها)ی زیادی پراکنده‌است.
چلیپاسنگ یا خاچکار (به ارمنی: "Խաչքար") نام سنگهایی است که بر روی آنها نقش صلیب کنده شده و هزاران عدد از آنها در سراسر ارمنستان پراکنده است. خاچ به ارمنی یعنی صلیب یا چلیپا (واژه خاج که ما در ورق بازی بکار می‌بریم وامواژه‌ای ارمنی است در فارسی) و کار یعنی سنگ، پس خاچکار را می‌توان در فارسی به چلیپاسنگ ترجمه نمود.
پیشینه چلیپاسنگهای ارمنی بقولی به روزگار پیش از مسیحی شدن ارمنیان برمیگردد. بنظر کاوه فرخ میان چلیپا سنگهای ارمنستان و صلیب میترایی یا صلیب ایرانی ارتباط وجود دارد. در آن زمان نقش اژدها و دیگر موجودات افسانه‌ای را بر روی چوب می‌کندند. نخستین چلیپاسنگهای مسیحی بر روی چوب و سنگ هر دو کنده کاری می‌گشت و از سده نهم میلادی به این سو در سراسر سرزمین ارمنستان چلیپاسنگهایی برپا گشت. آنها بیشتر به‌عنوان یادمان برای رویدادهای کهن و مهم مسیحی ساخته می‌شدند. بر روی برخی از آنها شرح آن رویدادها نگاشته شده است. مردم ارمنستان به دور برخی از چلیپاسنگ‌ها زیارتگاه‌هایی برپا کرده‌اند و برخی هم معجزاتی را به آنها نسبت می‌دهند.
.svg){kind=small}
