پرش به محتوا

خلافت قرطبه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز دانشجویار صفحهٔ کاربر:Razavi kh را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به خلافت قرطبه منتقل کرد
خط ۱: خط ۱:
{{Infobox former country|native_name=خلافت قرطبه|conventional_long_name=|common_name=Córdoba|image_flag=Umayyad Flag.svg|capital=[[کوردوبا (اسپانیا)|قرطبه]]|continent=Europe|continent2=Africa|region=Iberia|government_type=پادشاهی|year_start=۹۲۹|year_end=۱۰۳۱|event_start={{کوچک}}آغاز خلیفگی [[عبدالرحمان سوم]]{{پایان کوچک}}|event_end=فروپاشی|p1=Emirate of Córdoba|s1=Taifa of Córdoba|s2=Taifa|flag_p1=Coras del Emirato de Córdoba.png|flag_s1=Location map Taifa of Córdoba.svg|flag_s2=Taifas2.gif|leader1=|year_leader1=|title_leader=|common_languages=[[زبان عربی|عربی]]، [[زبان آمازیغی|آمازیغی]]، [[زبان مستعربی|مستعربی]]، [[زبان عبری|عبری]]|image_map=Califato de Córdoba - 1000.svg|image_map_caption=حدود سال هزار میلادی|stat_year1={{کوچک}}حدود سال هزار میلادی{{پایان کوچک}}|stat_area1=600000|today={{پرچم|Gibraltar}} ([[بریتانیا]]){{سخ}}{{پرچم|Morocco}}{{سخ}}{{پرچم|Portugal}}{{سخ}}{{پرچم|Spain}}}}
{{Infobox former country|native_name=خلافت قرطبه|conventional_long_name=|common_name=Córdoba|image_flag=Umayyad Flag.svg|capital=[[کوردوبا (اسپانیا)|قرطبه]]|continent=Europe|continent2=Africa|region=Iberia|government_type=پادشاهی|year_start=۹۲۹|year_end=۱۰۳۱|event_start={{کوچک}}آغاز خلیفگی [[عبدالرحمان سوم]]{{پایان کوچک}}|event_end=فروپاشی|p1=Emirate of Córdoba|s1=Taifa of Córdoba|s2=Taifa|flag_p1=Coras del Emirato de Córdoba.png|flag_s1=Location map Taifa of Córdoba.svg|flag_s2=Taifas2.gif|leader1=|year_leader1=|title_leader=|common_languages=[[زبان عربی|عربی]]، [[زبان آمازیغی|آمازیغی]]، [[زبان مستعربی|مستعربی]]، [[زبان عبری|عبری]]|image_map=Califato de Córdoba - 1000.svg|image_map_caption=حدود سال هزار میلادی|stat_year1={{کوچک}}حدود سال هزار میلادی{{پایان کوچک}}|stat_area1=600000|today={{پرچم|Gibraltar}} ([[بریتانیا]]){{سخ}}{{پرچم|Morocco}}{{سخ}}{{پرچم|Portugal}}{{سخ}}{{پرچم|Spain}}}}
'''خلافت قرطبه'''، یک پادشاهی اسلامی [[سنی‌ |سنی مذهب]] در [[اندلس]] اسپانیا و بخشی از [[پرتغال]] و [[شمال آفریقا]] به مرکزیت شهر [[قرطبه]] بود که از ۹۲۹ تا ۱۰۳۱ میلادی دوام آورد.
'''خلافت قرطبه'''، یک پادشاهی اسلامی [[سنی|سنی مذهب]] در [[اندلس]] اسپانیا و بخشی از [[پرتغال]] و [[شمال آفریقا]] به مرکزیت شهر [[قرطبه]] بود که از ۹۲۹ تا ۱۰۳۱ میلادی دوام آورد.


==فتح اسپانیا==
== فتح اسپانیا ==
در سال ۹۲ ه‍.ق یک دسته از مسلمانان به رهبری [[طارق بن زیاد|طارق بن زیادتوانستند]] بخش اعظم [[اسپانیا]] را فتح کنند. اعراب قلمرو جدید خودرا در اسپانیا اندلس می‌گفتند وشهر قرطبه را به پایتختی برگزیدند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمدعبدالله|ناشر=انتشارات کیهان|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۳۶}}</ref>
در سال ۹۲ ه‍.ق یک دسته از مسلمانان به رهبری [[طارق بن زیاد]]توانستند بخش اعظم [[اسپانیا]] را فتح کنند. اعراب قلمرو جدید خودرا در اسپانیا اندلس می‌گفتند وشهر قرطبه را به پایتختی برگزیدند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمدعبدالله|ناشر=انتشارات کیهان|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۳۶}}</ref>
==تأسیس خلافت قرطبه==
== تأسیس خلافت قرطبه ==
در سال ۱۳۹ ه‍.ق فردی از خاندان [[بنی امیه]] بنام [[عبدالرحمن داخل|عبدالرحمن]] با کمک هوادارانش در اندلس به حکومت می‌رسد و حکومت مستقل امویان را در اندلس تأسیس می‌کند.<ref> Barton, Simon (2004). A History of Spain. New York: Palgrave MacMillan. p. 38. ISBN 0-333-63257-5.</ref> دردوران اوج آن در زمان [[عبدالرحمن سوم]] آنها خود را خلیفه خواندند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمدعبدالله|ناشر=انتشارات کیهان|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۱۵۷}}</ref>
در سال ۱۳۹ ه‍.ق فردی از خاندان [[بنی امیه]] بنام [[عبدالرحمن داخل|عبدالرحمن]] با کمک هوادارانش در اندلس به حکومت می‌رسد و حکومت مستقل امویان را در اندلس تأسیس می‌کند.<ref> Barton, Simon (2004). A History of Spain. New York: Palgrave MacMillan. p. 38. ISBN 0-333-63257-5.</ref> دردوران اوج آن در زمان [[عبدالرحمن سوم]] آنها خود را خلیفه خواندند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمدعبدالله|ناشر=انتشارات کیهان|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۱۵۷}}</ref>
در واقع خلافت قرطبه نخستین نهادسیاسی مستقل از خلافت اسلامی بود.
در واقع خلافت قرطبه نخستین نهادسیاسی مستقل از خلافت اسلامی بود.
از آنجایی که خلفای عباسی مسئول کشتار تقریباً همه افراد خانواده اموی بودند مسئله به رسمیت شناختن خلیفه از طرف عبدالرحمن به هیچ وجه مطرح نبود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمد عبدالله|ناشر=کیهان|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۱۵۲}}</ref>
از آنجایی که خلفای عباسی مسئول کشتار تقریباً همه افراد خانواده اموی بودند مسئله به رسمیت شناختن خلیفه از طرف عبدالرحمن به هیچ وجه مطرح نبود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمد عبدالله|ناشر=کیهان|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۱۵۲}}</ref>
بدین ترتیب برای اولین بار در جهان اسلام یک نهاد سیاسی پدیدار شد که در ان زمان بر اساس استقلال کامل از جامعه اصلی مسلمین تشکیل شده بود.
بدین ترتیب برای اولین بار در جهان اسلام یک نهاد سیاسی پدیدار شد که در ان زمان بر اساس استقلال کامل از جامعه اصلی مسلمین تشکیل شده بود.
==اوج خلافت اموی اندلس==
== اوج خلافت اموی اندلس ==
دوران اوج حکومت اموی اندلس در زمان [[عبدالرحمن سوم]] و [[حکم دوم]] بود. عبدالرحمن سوم با فائق آمدن بر مشکلات حکام مخالف قدرت امویان اندلس را به اوج رسانید.
دوران اوج حکومت اموی اندلس در زمان [[عبدالرحمن سوم]] و [[حکم دوم]] بود. عبدالرحمن سوم با فائق آمدن بر مشکلات حکام مخالف قدرت امویان اندلس را به اوج رسانید.
==برتری بر مسیحیان شمال==
== برتری بر مسیحیان شمال ==
این سالهااز نظر موفقیتهای بسیاری که در مقابل حکومتهای مسیحی شمال یعنی [[لئون]] و [[ناوارا]] بدست آمد نیز ارزشمند بود. اقتدار و برتری عبدالرحمن و اخلاف او را پادشاه لئون و ملکه ناوارا و کنت بارسلون به رسمیت شناختند و این شناسائی اموی فقط ظاهری و تشریفاتی نبود بلکه همراه بود با پرداخت خراج و باج سالانه که عدم پرداخت ان منجر به حمله و هجوم تنبیهی می‌شد. بدین ترتیب اقتدار و نظارت مسلمین بر [[شبه‌جزیره ایبری]] در این زمان تا پایان قرن بیش از هر زمان دیگری قبل و بعد از ان بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمدعبدالله|ناشر=انتشارات کیهان|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۴۵۷}}</ref>
این سالهااز نظر موفقیتهای بسیاری که در مقابل حکومتهای مسیحی شمال یعنی [[لئون]] و [[ناوارا]] بدست آمد نیز ارزشمند بود. اقتدار و برتری عبدالرحمن و اخلاف او را پادشاه لئون و ملکه ناوارا و کنت بارسلون به رسمیت شناختند و این شناسائی اموی فقط ظاهری و تشریفاتی نبود بلکه همراه بود با پرداخت خراج و باج سالانه که عدم پرداخت ان منجر به حمله و هجوم تنبیهی می‌شد. بدین ترتیب اقتدار و نظارت مسلمین بر [[شبه‌جزیره ایبری]] در این زمان تا پایان قرن بیش از هر زمان دیگری قبل و بعد از ان بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمدعبدالله|ناشر=انتشارات کیهان|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۴۵۷}}</ref>
==سقوط و انحطاط خلافت آندلس==
== سقوط و انحطاط خلافت آندلس ==
خلافت قرطبه در پی جنگ داخلی، معروف به فتنه اندلس که میان نوادگان واپسین خلیفه، یعنی [[هشام دوم]] که پس از [[حکم دوم]] به تخت نشسته بود، با جانشینان پرده‌دار دربار به نام المنصور درگرفت فروپاشید.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمدعبدالله|ناشر=انتشارات کیهان|سال=ع|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۵۰۷}}</ref>
خلافت قرطبه در پی جنگ داخلی، معروف به فتنه اندلس که میان نوادگان واپسین خلیفه، یعنی [[هشام دوم]] که پس از [[حکم دوم]] به تخت نشسته بود، با جانشینان پرده‌دار دربار به نام المنصور درگرفت فروپاشید.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمدعبدالله|ناشر=انتشارات کیهان|سال=ع|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۵۰۷}}</ref>
با افزایش درگیری‌های داخلی و متلاشی شدن حکومت مرکزی فشار دول مسیحی بر مسلمانان افزایش یافت و خلافت قرطبه نیز به چند بخش تقسیم شد و به صورت ملوک الطوایفی درآمد.<ref> Chejne, Anwar G. (1974). Muslim Spain: Its History and Culture. Minneapolis: The University of Minnesota Press. pp. 43–49. ISBN 0-8166-0688-9.</ref> بطوریکه که حکمران سویل یعنی المعتمد و فقهای مالکی حکومتش، از حکومت مرابطون در آفریقای شمالی تقاضای کمک کردند و مرابطون بعد از انجام ماموریتشان حکومت اندلس را در اختیار گرفتند.
با افزایش درگیری‌های داخلی و متلاشی شدن حکومت مرکزی فشار دول مسیحی بر مسلمانان افزایش یافت و خلافت قرطبه نیز به چند بخش تقسیم شد و به صورت ملوک الطوایفی درآمد.<ref> Chejne, Anwar G. (1974). Muslim Spain: Its History and Culture. Minneapolis: The University of Minnesota Press. pp. 43–49. ISBN 0-8166-0688-9.</ref> بطوریکه که حکمران سویل یعنی المعتمد و فقهای مالکی حکومتش، از حکومت مرابطون در آفریقای شمالی تقاضای کمک کردند و مرابطون بعد از انجام ماموریتشان حکومت اندلس را در اختیار گرفتند.
خط ۲۲: خط ۲۲:
این حکومت در سال ۶۳۵ ه‍.ق تأسیس شد و بعد از دو قرن و نیم در سال ۸۹۶ ه‍.ق منقرض شد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمدعبدالله|ناشر=انتشارات کیهان|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۶۳۵}}</ref>
این حکومت در سال ۶۳۵ ه‍.ق تأسیس شد و بعد از دو قرن و نیم در سال ۸۹۶ ه‍.ق منقرض شد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در آندلس|نام خانوادگی=عنان|نام=محمدعبدالله|ناشر=انتشارات کیهان|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=ص۶۳۵}}</ref>


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
==منابع==
== منابع ==
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=عنان|نام=محمد عبدالله|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در اندلس|جلد=۱|مترجم=عبدالمحمد آیتی|ناشر=کیهان|سال چاپ=۱۳۶۶|مکان=تهران}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=عنان|نام=محمد عبدالله|عنوان=تاریخ دولت اسلامی در اندلس|جلد=۱|مترجم=عبدالمحمد آیتی|ناشر=کیهان|سال چاپ=۱۳۶۶|مکان=تهران}}
{{پادشاهی‌های اسپانیا}}
{{پادشاهی‌های اسپانیا}}
{{قلمروهای قرون وسطی}}
{{قلمروهای قرون وسطی}}

[[رده:خلافت قرطبه]]
[[رده:خلافت قرطبه]]
[[رده:امویان]]
[[رده:امویان]]
خط ۳۷: خط ۳۸:
[[رده:ایالت‌ها و قلمروهای منحل‌شده در ۱۰۳۱ (میلادی)]]
[[رده:ایالت‌ها و قلمروهای منحل‌شده در ۱۰۳۱ (میلادی)]]
[[رده:بنیان‌گذاری‌های ۹۲۹ (میلادی) در اسپانیا]]
[[رده:بنیان‌گذاری‌های ۹۲۹ (میلادی) در اسپانیا]]
[[رده:بنیان‌گذاری‌های سده ۱۰ (میلادی) در اندلس (اسلامی)]]
[[رده:پادشاهی‌های گذشته در اروپا]]
[[رده:پادشاهی‌های گذشته در اروپا]]
[[رده:تاریخ آفریقای شمالی]]
[[رده:تاریخ آفریقای شمالی]]

نسخهٔ ‏۵ آوریل ۲۰۱۸، ساعت ۰۵:۳۱

خلافت قرطبه
Córdoba
۹۲۹–۱۰۳۱
پرچم Córdoba
پرچم
حدود سال هزار میلادی
حدود سال هزار میلادی
پایتختقرطبه
زبان(های) رایجعربی، آمازیغی، مستعربی، عبری
حکومتپادشاهی
تاریخ 
• آغاز خلیفگی عبدالرحمان سوم
۹۲۹
• فروپاشی
۱۰۳۱
مساحت
حدود سال هزار میلادی۶۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۲۳۰٬۰۰۰ مایل مربع)
پیشین		 پسین
Emirate of Córdoba
Taifa of Córdoba
Taifa
امروز بخشی از جبل طارق (بریتانیا)
 مراکش
 پرتغال
 اسپانیا

خلافت قرطبه، یک پادشاهی اسلامی سنی مذهب در اندلس اسپانیا و بخشی از پرتغال و شمال آفریقا به مرکزیت شهر قرطبه بود که از ۹۲۹ تا ۱۰۳۱ میلادی دوام آورد.

فتح اسپانیا

در سال ۹۲ ه‍.ق یک دسته از مسلمانان به رهبری طارق بن زیادتوانستند بخش اعظم اسپانیا را فتح کنند. اعراب قلمرو جدید خودرا در اسپانیا اندلس می‌گفتند وشهر قرطبه را به پایتختی برگزیدند.[۱]

تأسیس خلافت قرطبه

در سال ۱۳۹ ه‍.ق فردی از خاندان بنی امیه بنام عبدالرحمن با کمک هوادارانش در اندلس به حکومت می‌رسد و حکومت مستقل امویان را در اندلس تأسیس می‌کند.[۲] دردوران اوج آن در زمان عبدالرحمن سوم آنها خود را خلیفه خواندند.[۳] در واقع خلافت قرطبه نخستین نهادسیاسی مستقل از خلافت اسلامی بود. از آنجایی که خلفای عباسی مسئول کشتار تقریباً همه افراد خانواده اموی بودند مسئله به رسمیت شناختن خلیفه از طرف عبدالرحمن به هیچ وجه مطرح نبود.[۴] بدین ترتیب برای اولین بار در جهان اسلام یک نهاد سیاسی پدیدار شد که در ان زمان بر اساس استقلال کامل از جامعه اصلی مسلمین تشکیل شده بود.

اوج خلافت اموی اندلس

دوران اوج حکومت اموی اندلس در زمان عبدالرحمن سوم و حکم دوم بود. عبدالرحمن سوم با فائق آمدن بر مشکلات حکام مخالف قدرت امویان اندلس را به اوج رسانید.

برتری بر مسیحیان شمال

این سالهااز نظر موفقیتهای بسیاری که در مقابل حکومتهای مسیحی شمال یعنی لئون و ناوارا بدست آمد نیز ارزشمند بود. اقتدار و برتری عبدالرحمن و اخلاف او را پادشاه لئون و ملکه ناوارا و کنت بارسلون به رسمیت شناختند و این شناسائی اموی فقط ظاهری و تشریفاتی نبود بلکه همراه بود با پرداخت خراج و باج سالانه که عدم پرداخت ان منجر به حمله و هجوم تنبیهی می‌شد. بدین ترتیب اقتدار و نظارت مسلمین بر شبه‌جزیره ایبری در این زمان تا پایان قرن بیش از هر زمان دیگری قبل و بعد از ان بود.[۵]

سقوط و انحطاط خلافت آندلس

خلافت قرطبه در پی جنگ داخلی، معروف به فتنه اندلس که میان نوادگان واپسین خلیفه، یعنی هشام دوم که پس از حکم دوم به تخت نشسته بود، با جانشینان پرده‌دار دربار به نام المنصور درگرفت فروپاشید.[۶] با افزایش درگیری‌های داخلی و متلاشی شدن حکومت مرکزی فشار دول مسیحی بر مسلمانان افزایش یافت و خلافت قرطبه نیز به چند بخش تقسیم شد و به صورت ملوک الطوایفی درآمد.[۷] بطوریکه که حکمران سویل یعنی المعتمد و فقهای مالکی حکومتش، از حکومت مرابطون در آفریقای شمالی تقاضای کمک کردند و مرابطون بعد از انجام ماموریتشان حکومت اندلس را در اختیار گرفتند. حکومت مرابطون در اندلس در سال ۵۳۵ ه‍.ق پایان یافت و تا سال ۵۶۵ ه‍.ق که اندلس تحت قدرت موحدون قرار گرفت، هرج ومرج حکمفرما بود. اما موحدون نیز همانند مرابطون مدت زیادی دوام نیاوردند وبزود ی در سراشیبی سقوط افتادند. در این شرایط حملات دول مسیحی شمال اسپانیا افزایش یافت و قرطبه درسال۶۳۴ ه‍.ق و سویل در سال ۶۴۵ه‍.ق بدست مسیحیان افتاد. در این ایام فردی بنام محمد بن یوسف ابن نصر حکومت نصریه را در غرناطه تأسیس کرد. این حکومت در سال ۶۳۵ ه‍.ق تأسیس شد و بعد از دو قرن و نیم در سال ۸۹۶ ه‍.ق منقرض شد.[۸]

پانویس

  1. ↑ عنان، محمدعبدالله. تاریخ دولت اسلامی در آندلس. تهران: انتشارات کیهان. صص. ص۳۶.
  2. ↑ Barton, Simon (2004). A History of Spain. New York: Palgrave MacMillan. p. 38. ISBN 0-333-63257-5.
  3. ↑ عنان، محمدعبدالله. تاریخ دولت اسلامی در آندلس. تهران: انتشارات کیهان. صص. ص۱۵۷.
  4. ↑ عنان، محمد عبدالله. تاریخ دولت اسلامی در آندلس. تهران: کیهان. صص. ص۱۵۲.
  5. ↑ عنان، محمدعبدالله. تاریخ دولت اسلامی در آندلس. تهران: انتشارات کیهان. صص. ص۴۵۷.
  6. ↑ عنان، محمدعبدالله (ع). تاریخ دولت اسلامی در آندلس. تهران: انتشارات کیهان. صص. ص۵۰۷. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  7. ↑ Chejne, Anwar G. (1974). Muslim Spain: Its History and Culture. Minneapolis: The University of Minnesota Press. pp. 43–49. ISBN 0-8166-0688-9.
  8. ↑ عنان، محمدعبدالله. تاریخ دولت اسلامی در آندلس. تهران: انتشارات کیهان. صص. ص۶۳۵.

منابع

  • عنان، محمد عبدالله. تاریخ دولت اسلامی در اندلس. ج. ۱. ترجمهٔ عبدالمحمد آیتی. تهران: کیهان. از پارامتر ناشناخته |سال چاپ= صرف‌نظر شد (کمک)
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=خلافت_قرطبه&oldid=22800392»