پرش به محتوا

تراجنسیتی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از دگرجنسگونه)
پرچم تراجنسیتی‌ها توسط مونیکا هلمز در سال ۱۹۹۹ با استفاده از ۳ رنگ طراحی شده است. آبی نمادی برای مردان، صورتی نماد زنان و رنگ سفید نماد افراد نان باینری است.[۱]

تراجنسیتی[۲][۳][۴] یا ترنسجندر (به انگلیسی: Transgender) افرادی هستند که هویت جنسیتی یا بیان جنسیت آن‌ها با جنسیت انتسابی هنگام تولدشان متفاوت است.[۳][۵][۶] تراجنسیتی یک مفهوم چتری است که علاوه بر زنان ترنس و مردان ترنس، افرادی را که منحصراً زن یا مرد نیستند، یعنی افراد نان‌باینری و جندرکوییر را نیز شامل می‌شود.[۷]

زنان ترنس، زن و مردان ترنس، مرد هستند[۷] حتی اگر اندام جنسی منتسب به هویت جنسیتی خود را نداشته باشند. واژه ترنس که مخفف عبارت ترنس‌جندر است، در این دو عبارت به عنوان صفتی برای زن و مرد به‌کار رفته است. به این معنی که جنسیت انتسابی هنگام تولد آن فرد با هویت جنسیتی‌اش متفاوت است. بیشتر افراد تراجنسیتی آشفتگی جنسیتی را در دوره‌ای از زندگی خود تجربه می‌کنند[۸] اما تنها برخی از آن‌ها خواستار پاسخ‌های پزشکی مانند جایگزینی هورمون، جراحی تطبیق و بازتایید جنسیت یا روان‌درمانی هستند.[۶]

تراجنسیتی بودن متفاوت از گرایش جنسی است و افراد تراجنسیتی گرایش‌های جنسی متفاوتی دارند.

تراجنسیتی نقطه مقابل هم‌سو جنسیتی است؛ هم‌سو جنسیتی فردی است که هویت جنسیتی و بیان جنسیت‌اش با جنسیت منتسب به او هم‌سو است.

واژه‌شناسی

[ویرایش]

نخستین بار در سال ۱۹۶۵ جان الیون در کالج پزشکان و جراحان دانشگاه کلمبیا اصطلاح تراجنسیتی (ترنس‌جندر) را در کار تحقیقی خود بر روی بهداشت و آسیب‌شناسی جنسی استفاده کرد و در توضیح آن نوشت؛ «اصطلاح ترنس سکشوال که پیش‌تر استفاده شده بود، گمراه‌کننده است»[۹][۱۰]

تراجنسیتی از دو بخش تَرا(trans) و جنسیت(gender) تشکیل شده است. تراجنسیتی یک فعل یا اسم نیست بلکه یک صفت است.[۱۱] سازمان گلاد و گاردین تأکید کرده‌اند که نباید از تراجنسیتی به عنوان اسم استفاده شود؛ مثلاً به جای «ترنس‌جندرها» بگوییم «افراد ترنس‌جندر»

تا اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی اصطلاحات اصلی مورد استفاده افراد تراجنسیتی، (FtM) برای افرادی بود که از زن به مرد و (MtF) برای افرادی که از مرد به زن بود تغییر یافته بودند. این اصطلاحات اکنون به ترتیب با مرد ترنس و زن ترنس جایگزین شده‌اند[۱۲] همچنین اصطلاح غلط تغییر جنسیت با تطبیق و بازتایید جنسیت جایگزین شده است.

آشفتگی جنسیتی

[ویرایش]

آشفتگی جنسیتی یا دیسفوریا جنسیتی، پریشانی و عدم رضایت فرد به دلیل عدم تطابق بین هویت جنسیتی و جنسیت انتسابی پس از تولدش است. این اصطلاح در سال ۲۰۱۳ با انتشار دی‌اس‌ام-۵ جایگزین برچسب تشخیصی اختلال هویت جنسیتی شد تا بدنامی اجتماعی مرتبط با بیماری و اختلال را از افراد تراجنسیتی بزداید[۱۳]

در سال‌های اخیر، بحث‌های زیادی بر سر این که چه افرادی را می‌توان تراجنسیتی نامید به وجود آمده و بسیاری از افراد و منابع روان‌شناسی بی‌قراری جنسیتی را از ملزومات ترنس بودن نمی‌دانند.[۱۴]

گذار جنسیت

[ویرایش]

گذار جنسیت (به انگلیسی: Gender transitioning) فرایند هم سو کردن بیان جنسیت یا ویژگی‌های جنسی فرد با هویت جنسیتی است.[۱۵] گزینه‌های مختلفی برای گذار جنسیت وجود دارد. ممکن است فرد نام، ضمایر یا پوشش خود را تغییر دهد (گذار اجتماعی) یا تغییراتی در بدن از طریق دریافت هورمون و جراحی‌های تطبیقی ایجاد کند (گذار پزشکی). فرد تراجنسیتی ممکن است همه، چند یا یکی از روش‌های گذار جنسیت را انجام دهند یا تمایلی به انجام هیچ‌یک نداشته باشند.[۱۶]

اگر در فرایند گذار جنسیت نیاز به کمک پزشکی باشد از اصطلاح تطبیق و بازتایید جنسیت استفاده می‌شود.

جنسیت غیر دودویی

[ویرایش]

جنسیت غیر دودویی (به انگلیسی: Non-binary gender) یا جنسیت کوییر (به انگلیسی: Genderqueer) گستره پیوسته‌ای از هویت‌های جنسیتی است که منحصراً مردانه یا زنانه نیستند و خصوصیاتی خارج از دودویی جنسیت دارند.[۱۷] افراد با هویت جنسیتی غیر دودویی می‌توانند زیر چتر تراجنسیتی قرار بگیرند، چراکه بسیاری از افراد با جنسیت غیر دودویی، خود را با جنسیتی متفاوت از جنسیت انتسابی هنگام تولد هویت‌یابی می‌کنند.[۱۸]

افراد با جنسیت غیر دوگانه ممکن است شامل این افراد باشند.

  • افرادی که خود را با دو یا چند جنسیت هویت‌یابی کنند (دوجنسیتی یا سه‌جنسیتی)
  • افرادی که هیچ جنسیتی ندارند (بی‌جنسیتی)
  • افرادی که بین چند جنسیت در نوسان هستند (جنسیت سیال)[۱۹]
  • افرادی که هویت جنسیتی خود را برچسب نمی‌زنند (جنسیت سوم)[۲۰]

افراد ترنس در فضاهای زنانه و مردانه

[ویرایش]
آیا کامیکاوا نخستین فرد آشکارا تراجنسیتی در انتخابات ژاپن

زنان ترنس که به هنگام تولد جنسیت پسر به آن‌ها منتسب شده اما جنس و جنسیت آن‌ها زن است،[۲۱] فارغ از این که عمل تطبیق و بازتایید جنسیت را انجام داده باشند یا خیر، در سال‌های گذشته توسط بخش بزرگی از مردم و همچنین مجامع رسمی و دولت‌ها جنسیت آن‌ها به عنوان یک زن پذیرفته شده و مردان ترنس به هنگام تولد جنسیت دختر به آن‌ها منتسب شده اما جنس و جنسیت آن‌ها مرد است[۲۱] نیز مرد شناخته شده‌اند. به همین سبب، زنان ترنس، وارد فضاهای مختص مردان و مردان ترنس وارد فضاهای مختص زنان شده‌اند. یکی از بحث برانگیزترین پیامدهای این موضوع، ورزش زنان است که برخی معتقدند با ورود زنان ترنس به بخش زنان، زنان سیس‌جندر از موفقیت کمتری در برابر زنان ترنس برخوردار خواهند بود. مخالفان این دسته اما معتقدند زنان ترنس، زن هستند و حق استفاده از تمامی فضاهای زنانه از جمله ورزش زنان را دارا می‌باشند. با اینحال، با این که دو دهه از اجازه ورود زنان ترنس به ورزش زنان در المپیک صادر شده، هنوز هیچ زن ترنسی به موفقیت در مسابقات دست نیافته. همچنین پژوهش‌های زیادی نشان می‌دهند زنان ترنسی که هورمون مصرف کرده‌اند، برتری خاصی نسبت به زنان سیس‌جندر در قابلیت‌های فیزیکی ندارند.[۲۲]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. «GLT " Mother courage: portrait of a transgender mom». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ مارس ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۲.
  2. «تراجنسیتی» [علوم سلامت] هم‌ارزِ «transgender, transgenderism»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر سیزدهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی (ذیل سرواژهٔ تراجنسیتی)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ سوده راد (۲۸ بهمن ۱۳۹۸). «'تراجنسیتی' یعنی چه؟». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۶ آوریل ۲۰۲۲.
  4. مانی پارسا (۲۲ مهر ۱۳۹۸). «گرایش‌های جنسی کدام‌اند؟ هویت‌ها چطور؟». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۱۶ آوریل ۲۰۲۲.
  5. «Transgender persons». CDC. سپتامبر ۲۹, ۲۰۲۰.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ احمدی، کامیل. داستان شهر ممنوعه (پژوهشی جامع در باب دگرباشان در ایران). لندن. نشر مهری. چاپ اول. (1398). ص 39.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ «Frequently Asked Questions about Transgender People». National Center for Transgender Equality. ژوئیه ۹, ۲۰۱۶.
  8. «Gender dysphoria». Mayo Foundation for Medical Education and Research. دسامبر ۶, ۲۰۱۹.
  9. Oliven, John F. (1965). Sexual hygiene and pathology: a manual for the physician and the professions (به انگلیسی). Lippincott.
  10. Oliven, John F. (1965). "Sexual Hygiene and Pathology". The American Journal of the Medical Sciences. 250 (2): 235. doi:10.1097/00000441-196508000-00054.: "Where the compulsive urge reaches beyond female vestments, and becomes an urge for gender ("sex") change, transvestism becomes "transsexualism." The term is misleading; actually, "transgenderism" is what is meant, because sexuality is not a major factor in primary transvestism. Psychologically, the transsexual often differs from the simple cross-dresser; he is conscious at all times of a strong desire to be a woman, and the urge can be truly consuming.", p. 514
  11. Vincent, Ben (2020). Non-Binary Genders: Navigating Communities, Identities, and Healthcare. Bristol, UK: Policy Press. p. 17, note 10. ISBN 978-1-4473-5192-4.
  12. Myers, Alex (14 May 2018). "Trans Terminology Seems Like It's Changing All the Time. And That's a Good Thing". Slate Magazine (به انگلیسی). Archived from the original on 15 May 2018. Retrieved 15 May 2018.
  13. «The APA Removes "Gender Identity Disorder" From Updated Mental Health Guide». Glaad. دسامبر ۳, ۲۰۱۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ مارس ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۱ مارس ۲۰۲۱.
  14. "Do You Need Gender Dysphoria to Be Trans?". www.advocate.com (به انگلیسی). 2019-01-18. Retrieved 2019-08-16.
  15. Nicole Lane (فوریه ۲۵, ۲۰۲۱). «What Is Gender Transitioning?». Verywell Health.
  16. «تعریف ترنزیشن Transition (گذار، مراحل تصدیق جنسیت)». هلپ ترنس سنتر. ۲۰۱۹-۰۹-۱۰.
  17. «داستان لئو: نه پسر نه دختر، هم پسر هم دختر». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۶.
  18. «"Trans + Gender Identity"». The Trevor Project. ۱۱ اکتبر ۲۰۱۹.
  19. Claire Gillespie (فوریه ۲۶, ۲۰۲۰). «What Does It Mean to Be Gender Fluid? Here's What Experts Say». Health.
  20. Neela Ghoshal (سپتامبر ۸, ۲۰۲۰). «Transgender, Third Gender, No Gender: Part II». hrw.org.
  21. ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ Davis, Georgiann; Preves, Sharon (2017). "Intersex and the Social Construction of Sex". Contexts (به انگلیسی). 16 (1): 80–80. doi:10.1177/1536504217696082. ISSN 1536-5042.
  22. Dawson، Alan. «The biggest thing critics continually get wrong about transgender athletes competing in women's sports». Business Insider (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۴-۱۶.

پیوند به بیرون

[ویرایش]