کوئیر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

کوئیِر[۱] (به انگلیسی: Queer) یک اصطلاح چتری برای اقلیت‌های جنسی و جنسیتی است که غیر دگرجنس‌گرا و غیر هم‌سوجنسی هستند. کوئیر در اصل به معنی «عجیب و غریب» است و در گذشته علیه کسانی که تمایلات یا روابط همجنسگرایانه داشتند، استفاده می‌شد. از اواخر دهه ۱۹۸۰، فعالانی که خود را کوئیر نامیدند دست به بازپس‌گیری این واژه به عنوان یک جایگزین برای افراد ال‌جی‌بی‌تی زدند.[۲]

در دید وسیع‌تر کوئیر دربرگیرندهٔ طیف وسیعی از مظاهر هویت انسانی است که در واکنش و پاسخ به تمامی تعاریف مبتنی بر عرف ایستا و جزم‌اندیشی از «هویت» شکل گرفته‌اند. پژوهشگران و فعالان کوئیر در دهه‌های اخیر، دست به بازتعریف این واژه برای ابراز هویت جنسیتی، سیاسی و اجتماعی متفاوت با هویت «رایج» زده‌اند. امروزه رشته‌های دانشگاهی مانند نظریه کوئیر و مطالعات کوییر در تقابل با هنجارسازی، دودویی‌انگاری جنسیت و عدم درک اینترسکشنالیتی شکل گرفته‌اند.

در زبان فارسی[ویرایش]

در میان فعالان و متخصصان حوزهٔ کوئیر هنوز توافقی برای معادل فارسی اصطلاح کوئیر وجود ندارد. عده‌ای همین اصطلاح را برگزیده‌اند، بعضی از اصطلاح دگرباشی جنسی استفاده می‌کنند، و گروهی اصطلاح فرانرمگرایی را برای معادل برگزیده‌اند. البته بعضی کنشگران حوزه ال جی بی تی با عبارت دگرباشی جنسی انزوا دارند.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. مانی پارسا (۲۲ مهر ۱۳۹۸). «گرایش‌های جنسی کدام‌اند؟ هویت‌ها چطور؟». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۱۵ آوریل ۲۰۲۲.
  2. سهراب فرنام (۱۳۹۶-۰۷-۲۸). «کوییر چیست؟». رادیو زمانه.