بازدارندههای دیپپتیدیل پپتیداز-۴
بازدارندههای دیپپتیدیل پپتیداز-۴ (انگلیسی: Dipeptidyl peptidase-4 inhibitor) یا گلیپتینها دستهای از داروهای کاهنده قند خون خوراکی هستند که آنزیم دی پپتیدیل پپتیداز-۴ (DPP-4) را مهار میکنند. از داروها در درمان دیابت نوع ۲ استفاده میشود.
داروها
[ویرایش]نخستین داروی این دسته سیتاگلیپتین بود که در سال ۲۰۰۶ میلادی توسط FDA تأیید شد.[۱]
سایر داروهای این دسته عبارتند از:
- آلوگلیپتین (Vipdomet: ترکیب با متفورمین)
- آناگلیپتین
- گوسوگلیپتین
- رتاگلیپتین
- لیناگلیپتین (نام تجاری: Trajenta)
- اوماریگلیپتین
- اووگلیپتین
- ساکساگلیپتین (نام تجاری: Onglyza، ترکیبی با متفورمین: Komboglyce)
- تنلیگلیپتین
- ترلاگلیپتین
- گمیگلیپتین
- ویلداگلیپتین (نامهای تجاری: Galvus و Jalra و همچنین Eucreas و Icandra ترکیبی با متفورمین).
- پروسوگلیپتین
- فوتاگلیپتین
- کوفروگلیپتین
مکانیسم عمل
[ویرایش]گلوکاگون سطح گلوکز خون را افزایش میدهد و مهارکنندههای DPP-4 سطح گلوکاگون و گلوکز خون را کاهش میدهند. مکانیسم مهارکنندههای DPP-4 شامل افزایش سطح اینکرتین (GLP-1 و GIP) است[۲][۳][۴] که باعث مهار آزاد شدن گلوکاگون میشود که به نوبه خود باعث افزایش ترشح انسولین، کاهش تخلیه معده و کاهش سطح گلوکز خون میشود.
عوارض جانبی
[ویرایش]در افرادی که همزمان داروهای سولفونیلاوره (مانند گلیبن کلامید مصرف میکنند، هنگام مصرف دارویی در کلاس دارویی DPP-4، خطر کاهش قند خون افزایش مییابد.[۵]
عوارض جانبی کلی این دسته دارویی شامل نازوفارنژیت، سردرد، حالت تهوع، نارسایی قلبی، حساسیت مفرط و واکنشهای پوستی است.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) هشدار می دهد که داروهای دیابت نوع ۲ مانند سیتاگلیپتین، ساکساگلیپتین، لیناگلیپتین و آلوگلیپتین ممکن است باعث درد مفاصل شوند که میتواند شدید و ناتوان کننده باشد. FDA هشدار و احتیاط جدیدی را در مورد این خطر به برچسب تمام داروهای این دسته دارویی افزوده است که مهارکنندههای دیپپتیدیل پپتیداز-۴ (DPP-4) نام دارد.[۶] با این حال، مطالعاتی که خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را در میان مصرف کنندگان مهارکننده DPP-4 ارزیابی میکنند، بینتیجه بوده است.[۷]
یک بررسی در سال ۲۰۱۴ میلادی نشان داد که خطر نارسایی قلبی با ساکساگلیپتین و آلوگلیپتین افزایش مییابد که باعث شد FDA در سال ۲۰۱۶ میلادی هشدارهایی را به برچسبهای دارویی مربوطه اضافه کند.[۸]
یک متاآنالیز در سال ۲۰۱۸ میلادی نشان داد که استفاده از مهارکنندههای DPP-4 با افزایش ۵۸ درصدی خطر ابتلا به پانکراتیت حاد در مقایسه با دارونما یا عدم درمان همراه بود.[۹]
یک مطالعه مشاهدهای در سال ۲۰۱۸ میلادی نشان داد که خطر ابتلا به بیماری التهابی روده (به ویژه کولیت اولسراتیو) افزایش مییابد که پس از سه تا چهار سال استفاده به اوج خود میرسد و پس از بیش از چهار سال استفاده کاهش مییابد.[۱۰]
داروهای ترکیبی
[ویرایش]برخی از داروهای مهارکننده DPP-4 تأییدیه FDA را دریافت کردهاند تا با متفورمین به طور همزمان با اثر افزایشی برای افزایش سطح پپتید ۱ شبه گلوکاگون (GLP-1) که تولید گلوکز کبدی را کاهش میدهد، استفاده شوند.
منابع
[ویرایش]- ↑ "FDA Approves New Treatment for Diabetes" (Press release). U.S. Food and Drug Administration. October 17, 2006. Retrieved 2006-10-17.
- ↑ McIntosh CH, Demuth HU, Pospisilik JA, Pederson R (June 2005). "Dipeptidyl peptidase IV inhibitors: how do they work as new antidiabetic agents?". Regulatory Peptides. 128 (2): 159–65. doi:10.1016/j.regpep.2004.06.001. PMID 15780435. S2CID 9151210.
- ↑ Behme MT, Dupré J, McDonald TJ (April 2003). "Glucagon-like peptide 1 improved glycemic control in type 1 diabetes". BMC Endocrine Disorders. 3 (1): 3. doi:10.1186/1472-6823-3-3. PMC 154101. PMID 12697069.
- ↑ Dupre J, Behme MT, Hramiak IM, McFarlane P, Williamson MP, Zabel P, McDonald TJ (June 1995). "Glucagon-like peptide I reduces postprandial glycemic excursions in IDDM". Diabetes. 44 (6): 626–30. doi:10.2337/diabetes.44.6.626. PMID 7789625.
- ↑ Salvo F, Moore N, Arnaud M, Robinson P, Raschi E, De Ponti F, et al. (May 2016). "Addition of dipeptidyl peptidase-4 inhibitors to sulphonylureas and risk of hypoglycaemia: systematic review and meta-analysis". BMJ. 353: i2231. doi:10.1136/bmj.i2231. PMC 4854021. PMID 27142267.
- ↑ "DPP-4 Inhibitors for Type 2 Diabetes: Drug Safety Communication - May Cause Severe Joint Pain". FDA. 2015-08-28. Retrieved 1 September 2015.
- ↑ Kathe N, Shah A, Said Q, Painter JT (February 2018). "DPP-4 Inhibitor-Induced Rheumatoid Arthritis Among Diabetics: A Nested Case-Control Study". Diabetes Therapy. 9 (1): 141–151. doi:10.1007/s13300-017-0353-5. PMC 5801239. PMID 29236221.
- ↑ "Diabetes Meds Containing Saxagliptin and Alogliptin Linked to Increased HF". Pharmacy Practice News. April 2016.
- ↑ Zheng SL, Roddick AJ, Aghar-Jaffar R, Shun-Shin MJ, Francis D, Oliver N, Meeran K (April 2018). "Association Between Use of Sodium-Glucose Cotransporter 2 Inhibitors, Glucagon-like Peptide 1 Agonists, and Dipeptidyl Peptidase 4 Inhibitors With All-Cause Mortality in Patients With Type 2 Diabetes: A Systematic Review and Meta-analysis". JAMA. 319 (15): 1580–1591. doi:10.1001/jama.2018.3024. PMC 5933330. PMID 29677303.
- ↑ Abrahami D, Douros A, Yin H, Yu OH, Renoux C, Bitton A, Azoulay L (March 2018). "Dipeptidyl peptidase-4 inhibitors and incidence of inflammatory bowel disease among patients with type 2 diabetes: population based cohort study". BMJ. 360: k872. doi:10.1136/bmj.k872. PMC 5861502. PMID 29563098.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Dipeptidyl peptidase-4 inhibitor». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۸ فوریه ۲۰۲۴.
خوانش بیشتر
[ویرایش]- Richard Daikeler, Götz Use, Sylke Waibel: Diabetes. Evidenzbasierte Diagnosik und Therapie. 10. Auflage. Kitteltaschenbuch, Sinsheim 2015, ISBN 978-3-00-050903-2, S. 158–160.