حوزه انتخابیه سبزوار: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
4nn1l2 (بحث | مشارکت‌ها)
۷۴٬۷۷۸ ویرایش‌ها
جز ابرابزار
4nn1l2 (بحث | مشارکت‌ها)
۷۴٬۷۷۸ ویرایش‌ها
←‏انتخابات: اول و دوم ملی
خط ۳۹۷: خط ۳۹۷:


== انتخابات ==
== انتخابات ==
=== دورهٔ دهم مجلس شورای اسلامی ===
===مجلس شورای اسلامی ===
==== دورهٔ دهم ====
[[File:Parliamentary and Assembly of Experts elections in Sabzevar 2016-02-26.jpg|thumb|انتخابات [[دهمین دوره مجلس شورای اسلامی|دهمین دورهٔ مجلس شورای اسلامی]] و [[پنجمین دورهٔ مجلس خبرگان رهبری]] در سبزوار]]
[[File:Parliamentary and Assembly of Experts elections in Sabzevar 2016-02-26.jpg|thumb|انتخابات [[دهمین دوره مجلس شورای اسلامی|دهمین دورهٔ مجلس شورای اسلامی]] و [[پنجمین دورهٔ مجلس خبرگان رهبری]] در سبزوار]]
در این انتخابات، [[حسین مقصودی]]، [[فهرست شهرداران سبزوار|شهردار پیشین سبزوار]]، ابتدا رد صلاحیت شد، اما یک هفته پیش از رأی‌گیری و در روز اول تبلیغات در نهایت تأیید صلاحیت شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تایید صلاحیت مقصودی / آگهی رسمی اسامی کاندیداهای سبزوار|نشانی=https://web.archive.org/web/20160315233521/http://nasim.joveyn.ir/?p=17702|وبگاه=نشریه خبری نسیم جوین|تاریخ=2016-03-15|بازبینی=2019-12-19}}</ref> او به عنوان نماینده‌ای مستقل و بدون آنکه نامش در هیچ‌یک از فهرست‌های انتخاباتی قرار گیرد، توانست رتبهٔ اول را با بیش از ۱۰۰ هزار رأی به دست آورد و «پدیدهٔ انتخابات» نام بگیرد. او اولین نمایندهٔ سبزوار است که موفق به کسب آرای شش‌رقمی می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=چرا حسین مقصودی پیروز شد؟ / نگاهی جامعه شناختی به عوامل خلق یک شگفتی|نشانی=http://www.asrarnameh.com/news.php?id=12970|وبگاه=مجله اینترنتی اسرارنامه|بازبینی=2019-12-18|تاریخ=}}</ref>
در این انتخابات، [[حسین مقصودی]]، [[فهرست شهرداران سبزوار|شهردار پیشین سبزوار]]، ابتدا رد صلاحیت شد، اما یک هفته پیش از رأی‌گیری و در روز اول تبلیغات در نهایت تأیید صلاحیت شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تایید صلاحیت مقصودی / آگهی رسمی اسامی کاندیداهای سبزوار|نشانی=https://web.archive.org/web/20160315233521/http://nasim.joveyn.ir/?p=17702|وبگاه=نشریه خبری نسیم جوین|تاریخ=2016-03-15|بازبینی=2019-12-19}}</ref> او به عنوان نماینده‌ای مستقل و بدون آنکه نامش در هیچ‌یک از فهرست‌های انتخاباتی قرار گیرد، توانست رتبهٔ اول را با بیش از ۱۰۰ هزار رأی به دست آورد و «پدیدهٔ انتخابات» نام بگیرد. او اولین نمایندهٔ سبزوار است که موفق به کسب آرای شش‌رقمی می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=چرا حسین مقصودی پیروز شد؟ / نگاهی جامعه شناختی به عوامل خلق یک شگفتی|نشانی=http://www.asrarnameh.com/news.php?id=12970|وبگاه=مجله اینترنتی اسرارنامه|بازبینی=2019-12-18|تاریخ=}}</ref>
خط ۴۸۲: خط ۴۸۳:
|}
|}


=== دورهٔ نهم مجلس شورای اسلامی ===
==== دورهٔ نهم ====
با وجود آنکه [[محمدرضا محسنی ثانی]]، نمایندهٔ وقت سبزوار، در فهرست [[جبهه متحد اصولگرایان|جبههٔ متحد اصولگرایان]] قرار گرفت، به دلیل نزدیکی به اصلاح‌طلبان<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سلام سربدار - روایت وبلاگ نویس سبزواری از جلسه محسنی و صادقی + تکمیلی|نشانی=http://salamsarbedar.ir/vdchtznzd23ni.ft2.html|وبگاه=سلام سربدار|بازبینی=2019-12-19|تاریخ=}}</ref> و [[علی لاریجانی|علی لاریجانی،]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سلام سربدار - آیا جبهه پیروان محسنی ثانی را دور زد؟ آیا انصراف او قطعی است؟|نشانی=http://salamsarbedar.ir/vdcfcmdy.w6dymagiiw.html|وبگاه=سلام سربدار|بازبینی=2019-12-19|تاریخ=}}</ref> و نیز هزینه‌های تبلیغاتی مورد انتقاد اصولگرایان تندرو بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نامزدهای جبهه پایداری و متحد از دید وبلاگ نویس سبزواری|نشانی=http://salamsarbedar.ir/vdcbu0b8prhb8.iur.html|وبگاه=سلام سربدار|بازبینی=2019-12-19|تاریخ=}}</ref> اما در نهایت در رقابتی نزدیک رتبهٔ اول را کسب کرد.
با وجود آنکه [[محمدرضا محسنی ثانی]]، نمایندهٔ وقت سبزوار، در فهرست [[جبهه متحد اصولگرایان|جبههٔ متحد اصولگرایان]] قرار گرفت، به دلیل نزدیکی به اصلاح‌طلبان<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سلام سربدار - روایت وبلاگ نویس سبزواری از جلسه محسنی و صادقی + تکمیلی|نشانی=http://salamsarbedar.ir/vdchtznzd23ni.ft2.html|وبگاه=سلام سربدار|بازبینی=2019-12-19|تاریخ=}}</ref> و [[علی لاریجانی|علی لاریجانی،]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سلام سربدار - آیا جبهه پیروان محسنی ثانی را دور زد؟ آیا انصراف او قطعی است؟|نشانی=http://salamsarbedar.ir/vdcfcmdy.w6dymagiiw.html|وبگاه=سلام سربدار|بازبینی=2019-12-19|تاریخ=}}</ref> و نیز هزینه‌های تبلیغاتی مورد انتقاد اصولگرایان تندرو بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نامزدهای جبهه پایداری و متحد از دید وبلاگ نویس سبزواری|نشانی=http://salamsarbedar.ir/vdcbu0b8prhb8.iur.html|وبگاه=سلام سربدار|بازبینی=2019-12-19|تاریخ=}}</ref> اما در نهایت در رقابتی نزدیک رتبهٔ اول را کسب کرد.
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
خط ۵۵۹: خط ۵۶۰:
|}
|}


=== دورهٔ هشتم مجلس شورای اسلامی ===
==== دورهٔ هشتم ====
در این انتخابات، صلاحیت [[حسن سیدآبادی]]، نمایندهٔ پیشین سبزوار در مجالس [[دوره ششم مجلس شورای اسلامی|ششم]] و [[دوره هفتم مجلس شورای اسلامی|هفتم]]، تأیید نشد. علت رد صلاحیت او «فساد اخلاقی»، درگیری خانوادگی، و شلیک تیر هوایی دانسته می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سرنوشت پرونده «آزار جنسی» چند نماینده مجلس|نشانی=https://iranwire.com/fa/features/26271|وبگاه=ایران‌وایر|بازبینی=2019-12-18|تاریخ=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان= «آخر خط امام»؛ جایی که نمایندگان بازداشت شدند|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f3-jailed-mps-iran/28144362.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-12-18}}</ref> سیدآبادی، دلیل رد صلاحیتش را سوءاستفادهٔ دو فاسق در [[وزارت اطلاعات]] از موقعیت خود عنوان کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سیدآبادی: دو نفر فاسق در وزارت اطلاعات باعث رد صلاحیت من شدند!|نشانی=http://salamsarbedar.ir/vdcc0sqs.2bqxm8laa2.html|وبگاه=سلام سربدار|بازبینی=2019-12-18|تاریخ=}}</ref>
در این انتخابات، صلاحیت [[حسن سیدآبادی]]، نمایندهٔ پیشین سبزوار در مجالس [[دوره ششم مجلس شورای اسلامی|ششم]] و [[دوره هفتم مجلس شورای اسلامی|هفتم]]، تأیید نشد. علت رد صلاحیت او «فساد اخلاقی»، درگیری خانوادگی، و شلیک تیر هوایی دانسته می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سرنوشت پرونده «آزار جنسی» چند نماینده مجلس|نشانی=https://iranwire.com/fa/features/26271|وبگاه=ایران‌وایر|بازبینی=2019-12-18|تاریخ=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان= «آخر خط امام»؛ جایی که نمایندگان بازداشت شدند|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f3-jailed-mps-iran/28144362.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-12-18}}</ref> سیدآبادی، دلیل رد صلاحیتش را سوءاستفادهٔ دو فاسق در [[وزارت اطلاعات]] از موقعیت خود عنوان کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سیدآبادی: دو نفر فاسق در وزارت اطلاعات باعث رد صلاحیت من شدند!|نشانی=http://salamsarbedar.ir/vdcc0sqs.2bqxm8laa2.html|وبگاه=سلام سربدار|بازبینی=2019-12-18|تاریخ=}}</ref>


خط ۶۶۱: خط ۶۶۲:
|}
|}


=== دورهٔ هفتم مجلس شورای اسلامی ===
==== دورهٔ هفتم ====
در این انتخابات، [[مرتضی خیرآبادی]]، نمایندهٔ [[جناح اصلاح‌طلبان جمهوری اسلامی ایران|اصلاح‌طلب]] سبزوار، ابتدا رد صلاحیت شد. او و شمار دیگری از نمایندگان مجلس ششم، در ۱۲ بهمن ۱۳۸۲ در اعتراض به رد صلاحیت‌های گسترده از نمایندگی مجلس ششم [[تحصن و استعفای جمعی از نمایندگان مجلس ششم|دسته‌جمعی استعفا دادند]].<ref>{{یادکرد وب|عنوان=اسامی نمایندگان امضاکننده استعفای دسته جمعی|نشانی=https://www.mehrnews.com/news/56340/اسامي-نمايندگان-امضاكننده-استعفاي-دسته-جمعي|وبگاه=خبرگزاری مهر|تاریخ=2004-02-01|بازبینی=2019-12-18}}</ref> اما در ۱۸ بهمن ۱۳۸۲ با حکم حکومتی [[سید علی خامنه‌ای]]، صلاحیت او و نیز احمد اسماعیلیان، حجت‌الله بهرامی، حسین زرقانی، و مسلم فوجی از حوزهٔ انتخابیهٔ سبزوار تأیید شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=لیست 206 نفری تأیید صلاحیت‌شدگان در مرحله آخر منتشر شد|نشانی=https://www.mehrnews.com/news/57792/ليست-206-نفري-تاييد-صلاحيت-شدگان-در-مرحله-آخر-منتشر-شد|وبگاه=خبرگزاری مهر|تاریخ=2004-02-07|بازبینی=2019-12-18}}</ref> او با وجود کسب رتبهٔ دوم در مرحلهٔ اول انتخابات، به [[حد نصاب انتخاباتی|حد نصاب]] ۲۵ درصد نرسید تا انتخابات به مرحلهٔ دوم بکشد که در آنجا مغلوب رقیب [[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایش]] شد و از راه یافتن به مجلس هفتم بازماند.
در این انتخابات، [[مرتضی خیرآبادی]]، نمایندهٔ [[جناح اصلاح‌طلبان جمهوری اسلامی ایران|اصلاح‌طلب]] سبزوار، ابتدا رد صلاحیت شد. او و شمار دیگری از نمایندگان مجلس ششم، در ۱۲ بهمن ۱۳۸۲ در اعتراض به رد صلاحیت‌های گسترده از نمایندگی مجلس ششم [[تحصن و استعفای جمعی از نمایندگان مجلس ششم|دسته‌جمعی استعفا دادند]].<ref>{{یادکرد وب|عنوان=اسامی نمایندگان امضاکننده استعفای دسته جمعی|نشانی=https://www.mehrnews.com/news/56340/اسامي-نمايندگان-امضاكننده-استعفاي-دسته-جمعي|وبگاه=خبرگزاری مهر|تاریخ=2004-02-01|بازبینی=2019-12-18}}</ref> اما در ۱۸ بهمن ۱۳۸۲ با حکم حکومتی [[سید علی خامنه‌ای]]، صلاحیت او و نیز احمد اسماعیلیان، حجت‌الله بهرامی، حسین زرقانی، و مسلم فوجی از حوزهٔ انتخابیهٔ سبزوار تأیید شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=لیست 206 نفری تأیید صلاحیت‌شدگان در مرحله آخر منتشر شد|نشانی=https://www.mehrnews.com/news/57792/ليست-206-نفري-تاييد-صلاحيت-شدگان-در-مرحله-آخر-منتشر-شد|وبگاه=خبرگزاری مهر|تاریخ=2004-02-07|بازبینی=2019-12-18}}</ref> او با وجود کسب رتبهٔ دوم در مرحلهٔ اول انتخابات، به [[حد نصاب انتخاباتی|حد نصاب]] ۲۵ درصد نرسید تا انتخابات به مرحلهٔ دوم بکشد که در آنجا مغلوب رقیب [[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایش]] شد و از راه یافتن به مجلس هفتم بازماند.
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
خط ۷۵۳: خط ۷۵۴:


|}
|}

=== مجلس شورای ملی ===
==== دورهٔ اول ====
در اولین نظامنامهٔ انتخاباتی، انتخابات طبقاتی و صنفی طراحی شد. فقط شش طبقهٔ خاص (شاهزادگان قاجار، اعیان و اشراف، علما و طلاب، ملاکین و فلاحین، تجار، و اصناف) حق رأی دادن داشتند. تعداد وکلای ملت ۱۶۰ نفر معین شد که تا ۲۰۰ نفر نیز قابلیت افزایش داشت. انتخابات در خارج از تهران، در دو مرحله انجام گرفت. در هر یک از شهرهای تابع یک ایالت، طبقات شش‌گانه نمایندگانش را انتخاب کرد و به مرکز ایالت فرستاد و اینان از بین خود، نمایندگانی را انتخاب کردند و به تهران فرستادند. خراسان یکی از [[قانون تشکیل ایالات و ولایات و دستورالعمل حکام|چهار ایالت کشور]] بود. پنج نماینده از خراسان در مجلس شورای ملی حضور داشته‌اند ولی به‌طور خاص نمایندهٔ سبزوار نبوده‌اند، و اینان سوای پنج نمایندهٔ دیگری بوده‌اند که به‌طور خاص نمایندگی قوچان، بجنورد، کاشمر، قائنات، و تربت‌حیدریه را بر عهده داشتند.<ref>{{پک/بن|۱۳۷۰|ک=تاریخ مجالس قانوگذاری|ص=۹{{جا:--}}۱۸}}</ref>

==== دورهٔ دوم ====
در دومین نظامنامهٔ انتخاباتی (مصوب ۱۲ جمادی‌الثانی ۱۳۲۷ قمری)، انتخابات از حالت طبقاتی و صنفی خارج شد، و در سرتاسر کشور به روش غیرمستقیم و دومرحله‌ای صورت گرفت. تعداد وکلای ملت نیز از ۱۶۰ به ۱۲۰ نفر کاهش یافت. با توجه به وسعت کشور ایران، نو بودن مفهوم انتخابات، و بی‌سوادی عمومی، برگزاری انتخابات دشوار بود و زمان بسیاری طول کشید و حتی پس از تشکیل مجلس در برخی از حوز‌ه‌ها همچنان ادامه داشت. مجلس به محض حضور ۶۱ نفر از نمایندگان در تهران، آغاز به کار کرده است. نمایندگان سبزوار آقا شیخ علی و [[شیخ‌الرئیس افسر|شاهزاده محمد هاشم میرزا افسر]]، به مدت ۲۵ ماه و ۲ روز در مجلس حاضر بوده‌اند که حداکثر زمان ممکن است و بدین ترتیب می‌توان نتیجه گرفت برگزاری انتخابات در سبزوار و معرفی و اعزام نمایندگان به موقع صورت گرفته است.<ref>{{پک/بن|۱۳۷۰|ک=تاریخ مجالس قانوگذاری|ص=۳۷{{جا:--}}۴۱}}</ref>


== یادداشت ==
== یادداشت ==

نسخهٔ ‏۲۱ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۲:۲۳

ایران
سبزوار
حوزهٔ انتخاباتی
مربوط به مجلس شورای اسلامی
موقعیت حوزه در استان خراسان رضوی
شهرستان(ها)سبزوار • جغتای • جوین • خوشاب • داورزن
استانخراسان رضوی
جمعیتکاهش ۴۶۹٬۰۶۵ نفر (سرشماری ۱۳۹۵)
رأی‌مندان۳۴۱٬۰۰۰ نفر (انتخابات ۱۳۹۴)
مقرهای کلانسبزوار (مرکز)
جغتای • نقاب • داورزن • سلطان‌آباد
مساحت۱۷٬۶۱۷ کیلومتر مربع[۱]
حوزهٔ کنونی
شکل‌گیری۱۳۵۸
کرسی‌ها
۲ از ۲۹۰
فهرست/
تشکل		لیست امید: ۱
نماینده(گان)حسین مقصودی
رمضانعلی سبحانی‌فر (اصلاح‌طلب)
جناحاصلاح‌طلبان

حوزه انتخابیهٔ سبزوار، جغتای، جوین، خوشاب و داورزن مربوط به انتخابات پارلمانی کشور ایران، در غرب استان خراسان رضوی واقع است و دو کرسی در مجلس شورای اسلامی دارد.[۲] این حوزه در اغلب قریب به اتفاق ادوار مجلس شورای ملی نیز دو کرسی داشت و قدمت آن به دورهٔ دوم مجلس شورای ملی باز می‌گردد. هر دو نمایندهٔ حوزه به روش رأی دسته‌جمعی انتخاب می‌شوند.

نمایندگان کنونی حوزه حسین مقصودی و رمضانعلی سبحانی‌فر هستند که اولی مستقل و دومی متمایل به جناح اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان است.

جغرافیا و حوزه‌بندی

حوزهٔ انتخابیهٔ سبزوار در غرب استان خراسان رضوی واقع است و مرزهای حوزه منطبق بر تقسیمات کشوری ایران است. این حوزه شامل پنج شهرستان سبزوار، جغتای، جوین، خوشاب و داورزن می‌باشد. تا پایان مجلس هشتم نام این حوزه صرفاً «حوزهٔ انتخابیهٔ سبزوار» بود. با ایجاد شهرستان‌های تازه‌تأسیس از دل شهرستان سبزوار، نام حوزه به‌تدریج دستخوش تغییر شد. در مجلس نهم به «حوزهٔ انتخابیهٔ سبزوار، جغتای، جوین و خوشاب» و در مجلس دهم به «حوزهٔ انتخابیهٔ سبزوار، جغتای، جوین، خوشاب و داورزن» تغییر نام یافت.

به هنگام تشکیل شهرستان خوشاب در مهر ۱۳۸۹، بر اساس مصوبهٔ هیئت دولت، روستاهای رباطی شاهزاده و جمبرجوق از دهستان طاغنکوه شمالی بخش طاغنکوه شهرستان تخت‌جلگه (با نام کنونی شهرستان فیروزه) منتزع و به دهستان دره‌یام بخش خوشاب شهرستان سبزوار الحاق شدند. همچنین، روستاهای چزگ و فرخار از دهستان طاغنکوه شمالی بخش طاغنکوه شهرستان تخت‌جلگه منتزع و به دهستان سلطان‌آباد بخش خوشاب شهرستان سبزوار ملحق شدند.[۳] شهرستان تخت‌جلگه خود به‌تازگی (سال ۱۳۸۶) از دل شهرستان نیشابور تشکیل شده بود[۴] و در حوزهٔ انتخابیه نیشابور قرار داشت. مردمان این روستاها به جدایی از «نیشابور بزرگ» و الحاق به «سبزوار بزرگ» ناراضی بودند و در انتخابات ۱۳۹۰ مجلس شورای اسلامی از حضور در پای صندوق‌های رأی روستاهای خود امتناع و در عوض برای رأی دادن در حوزهٔ انتخابیهٔ نیشابور به روستاهای مجاور رفتند.[۵] در نتیجهٔ نارضایتی‌ها و اعتراض‌ها، این روستاها در خرداد ۱۳۹۸ همگی از شهرستان خوشاب منتزع و دوباره به شهرستان فیروزه ملحق شدند.[۶]

جمعیت‌شناسی

آرای شهرستان‌های خراسان رضوی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۶ ایران. شهرستان سبزوار، واقع در غرب استان، رأی بیشتری به حسن روحانی داد، ولی شهرستان‌های جغتای، جوین، داورزن، و خوشاب همگی رأی بالاتری به ابراهیم رئیسی، نامزد اصولگرا و بومی استان، دادند.

جمعیت کل حوزه بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر ۴۶۹٬۰۶۵ نفر است.[۷]

شهرستان بخش‌ها جمعیت
سبزوار مرکزی، ششتمد، روداب ۳۰۶٬۳۱۰
جغتای مرکزی، هلالی ۴۹٬۱۷۵
جوین مرکزی، عطاملک ۵۴٬۴۸۸
خوشاب مرکزی، مشکان ۳۷٬۱۸۱
داورزن مرکزی، باشتین ۲۱٬۹۱۱

همهٔ مردان و زنان ایرانی بالای ۱۸ سال تمام، در این حوزه حق رأی دارند. قبل از دوم خرداد تا سال ۱۳۸۵ افراد ۱۵ ساله و بالاتر نیز حق رأی داشتند، اما از آن به بعد حداقل سن رأی‌دهی مجدداً به ۱۸ سال تمام بازگشت.[۸] شمار رأی‌مندان در انتخابات ۱۳۹۴ مجلس شورای اسلامی در این حوزه برابر ۳۴۱٬۰۰۰ نفر بود.[۹] میزان مشارکت در این انتخابات در این حوزه ۶۲ درصد بود[۱۰] که از متوسط استان (۶۸ درصد)[۱۱] پایین‌تر ولی هم‌اندازهٔ متوسط کشور (۶۲ درصد) است.[۱۲]

در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۶ ایران، حسن روحانی، نامزد اعتدال‌گرا، ۸۶٬۹۳۵ رأی در شهرستان سبزوار کسب کرد، و سید ابراهیم رئیسی، نامزد اصولگرا، ۷۴٬۹۷۱ رأی. شهرستان سبزوار (واقع در غرب استان خراسان رضوی) در کنار شهرستان بینالود (واقع در مرکز استان) و سه شهرستان سنی‌نشین تایباد، تربت‌جام، و خواف (همگی در شرق استان) تنها شهرستان‌هایی از استان خراسان رضوی بودند که ابراهیم رئیسی در آن‌ها مغلوب شده بود. ابراهیم رئیسی متولد محلهٔ نوغان مشهد است و در زمان انتخابات تولیت آستان قدس رضوی را بر عهده داشت و بدین ترتیب، نامزد بومی استان خراسان رضوی در انتخابات ریاست‌جمهوری محسوب می‌شد. علی یوسفی، جامعه‌شناس سیاسی و شهری و استاد دانشگاه فردوسی مشهد، در تحلیل اینکه چرا مردم شهرستان سبزوار به نامزد بومی استان رأی ندادند، به «سابقهٔ نسبتاً طولانی اصلاح‌طلبی» در این شهرستان اشاره کرد.[۱۳]

گذشته از گرایش‌های سیاسی در سطح کشور (اصولگرایی، اصلاح‌طلبی و اعتدالگرایی)، مسائل قومی در انتخابات این حوزهٔ انتخابیه حائز اهمیت است. بیشتر اهالی شهرستان‌های جوین و جغتای در شمال حوزهٔ انتخابیه ترک خراسانی هستند؛ ولی بیشتر اهالی سایر شهرستان‌ها (سبزوار، خوشاب، و داورزن) فارسی‌زبان هستند و در مجموع اکثریت را در اختیار دارند. به عنوان مثال، در انتخابات ۱۳۹۴ مجلس، رگه‌هایی از قومیت‌گرایی نزد هواداران نامزدهای مختلف مشاهده شده‌است و تلاش شده بر اختلافات قومی و زبانی دامن زده شود.[۱۴] همچنین از آنجا که شهرهای این حوزهٔ انتخابیه متوسط یا کوچک هستند، همچون سایر حوزه‌های با وضعیت مشابه، بحث‌های توسعهٔ منطقه‌ای (در مقایسه با سایر شهرستان‌ها و مناطق استان) و نیز کش‌واکش‌ها بر سر قدرت بین شخصیت‌های محلی مشخصاً نمود پیدا می‌کند و تنور انتخابات را گرم نگه می‌دارد.[۱۵]

نمایندگان

مجلس شورای اسلامی

دوره رتبه نام تصویر محل تولد سال تولد آرا کل آرا درصد مرحله منبع
اول اول حسین هراتی سبزوار ۱۳۲۴ ۴۷٬۸۶۴ ۷۲٬۲۳۹ ۶۶٫۲ دوم [۱۶]
دوم علی‌اصغر باغانی سبزوار ۱۳۱۳ ۴۷٬۷۲۱ ۶۶ [۱۷]
دوم اول محمدرضا راه‌چمنی راه‌چمن ۱۳۳۴ ۶۳٬۴۲۱ ۱۲۳٬۲۳۰ ۵۱٫۵ اول [۱۸]
دوم حسین هراتی سبزوار ۱۳۲۴ ۳۸٬۷۹۷ ۵۹٬۸۸۹ ۶۴٫۸ دوم [۱۹]
سوم اول محمدرضا راه‌چمنی راه‌چمن ۱۳۳۴ ۴۶٬۹۳۵ ۱۲۲٬۲۷۷ ۳۸٫۴ اول [۲۰]
دوم حسین هراتی سبزوار ۱۳۲۴ ۴۲٬۳۹۸ ۳۴٫۷ [۲۱]
چهارم اول محمدرضا راه‌چمنی راه‌چمن ۱۳۳۴ ۵۶٬۱۳۸ ۱۲۱٬۸۷۹ ۴۶ دوم [۲۲]
دوم علی‌اصغر باغانی سبزوار ۱۳۱۳ ۴۷٬۷۲۰ ۵۹٫۱ [۲۳]
پنجم اول سید علیرضا افقهی بارگذاری
تصویر آزاد		 شمیران ۱۳۳۲ ۷۰٬۱۰۱ ۱۹۲٬۸۴۰ ۳۶٫۳ اول [۲۴]
دوم محمدرضا راه‌چمنی راه‌چمن ۱۳۳۴ ۹۴٬۸۶۷ ۱۴۷٬۲۵۵ ۶۴٫۴ دوم [۲۵]
ششم اول حسن سیدآبادی بارگذاری
تصویر آزاد		 سبزوار ۱۳۴۱ ۵۶٬۶۵۰ ۲۰۷٬۶۴۶ ۲۷٫۲ اول [۲۶]
دوم مرتضی خیرآبادی بارگذاری
تصویر آزاد		 تهران ۱۳۴۲ ۵۶٬۶۰۳ ۲۷٫۲ [۲۷]
هفتم اول حسن سیدآبادی بارگذاری
تصویر آزاد		 سبزوار ۱۳۴۱ ۶۵٬۷۳۵ ۱۹۷٬۸۹۲ ۳۳٫۲۱ اول [۲۸]
دوم احمد بزرگیان بارگذاری
تصویر آزاد		 سبزوار ۱۳۳۹ ۶۱٬۵۷۴ ۱۲۰٬۹۲۱ ۵۰٫۹۲ دوم [۲۹]
هشتم اول محمدرضا محسنی ثانی سبزوار ۱۳۳۱ ۴۹٬۲۷۵ ۱۷۴٬۲۵۳ ۲۸٫۲۷ اول [۳۰]
دوم علی بروغنی پرونده:Ali borogani.jpeg سبزوار ۱۳۳۸ ۷۱٬۳۶۴ ۱۲۱٬۸۸۶ ۵۸٫۵۴ دوم [۳۱]
نهم اول محمدرضا محسنی ثانی سبزوار ۱۳۳۱ ۵۳٬۰۰۴ ۲۰۹٬۵۹۱ ۲۵٫۲۸ اول [۳۲]
دوم رمضانعلی سبحانی‌فر سبزوار ۱۳۴۴ ۵۲٬۹۳۳ ۲۵٫۲۵ [۳۳]
دهم اول حسین مقصودی سبزوار ۱۳۵۲ ۱۰۲٬۳۴۵ ۲۳۸٬۹۲۳ ۴۲٫۸۲ اول [۳۴]
دوم رمضانعلی سبحانی‌فر سبزوار ۱۳۴۴ ۷۵٬۳۰۸ ۳۱٫۵۱ [۳۵]

مجلس شورای ملی

دوره رتبه نام تصویر آرا کل آرا درصد منبع
اول نماینده نداشت
دوم محمدهاشم‌میرزا افسر [۳۶]
میرزا علی سبزواری [۳۷]
سوم نماینده نداشت
چهارم رضا رئیس‌التجار ۱۰٬۸۶۳ ۱۱٬۸۵۷ [۳۸][۳۹]
میرزا هاشم آشتیانی [۳۸]
پنجم محمدهاشم‌میرزا افسر [۴۰]
رضا رئیس‌التجار [۴۱]
ششم محمدهاشم‌میرزا افسر [۴۲]
حسن علوی سبزواری [۴۲]
هفتم اول حسن علوی سبزواری ۱۸٬۸۴۸ ۱۹٬۴۰۸ [۴۳]
دوم محمدهاشم‌میرزا افسر ۱۷٬۷۵۸ [۴۳]
هشتم اول محمدهاشم‌میرزا افسر ۲۱٬۱۰۹ ۲۱٬۹۲۷ [۴۴]
دوم حسن علوی سبزواری ۲۱٬۴۳۳ [۴۴]
نهم اول محمدهاشم‌میرزا افسر ۲۲٬۳۴۳ ۲۳٬۱۹۴ [۴۵]
دوم حسن علوی سبزواری ۲۱٬۵۳۶ [۴۵]
دهم اول حسن علوی سبزواری ۲۳٬۸۰۱ [۴۶]
دوم محمدتقی میرزا معتضدی ۲۲٬۸۶۲ [۴۶]
یازدهم اول حسن علوی سبزواری ۲۲٬۲۵۳ ۲۲٬۷۷۶ [۴۷]
دوم محمدتقی میرزا معتضدی ۲۰٬۸۵۱ [۴۷]
دوازدهم اول حسن علوی سبزواری[الف] ۲۱٬۷۶۲ ۲۲٬۲۱۵ [۴۹]
دوم محمدتقی میرزا معتضدی ۲۰٬۵۹۷ [۴۹]
سیزدهم اول احمد فریدونی ۱۲٬۵۳۱ ۱۴٬۳۱۸ [۵۰]
دوم محمدتقی میرزا معتضدی ۱۲٬۶۰۵ [۵۰]
چهاردهم محمد پروین گنابادی ۶٬۴۷۴ [۵۱]
سید محمد طباطبایی ۳۷۲۲ [۵۲][۵۳]
پانزدهم اول سید ابوالحسن حائری‌زاده ۱۴٬۷۵۲ ۲۵٬۰۲۵ [۵۴]
دوم عبدالقدیر آزاد ۱۱٬۲۷۹ [۵۴]
شانزدهم اول احمد نبوی ۱۴٬۸۲۰ ۱۵٬۵۵۶ [۵۵]
دوم علی بزرگ‌نیا ۱۳٬۸۰۹ [۵۵]
هفدهم انتخابات برگزار نشد [۵۶]
هجدهم اول محمود رضایی ۱۷٬۶۲۱ ۱۸٬۵۵۷ [۵۷]
دوم علی بزرگ‌نیا ۱۷٬۴۰۴ [۵۷]
نوزدهم اول علی بزرگ‌نیا ۹٬۶۸۰ ۹٬۸۵۵ [۵۸]
دوم قاسم رضایی ۴٬۱۸۴ [۵۸]
بیستم اول علی بزرگ‌نیا ۶٬۴۰۵ ۷٬۵۵۱ [۵۹]
بیست و یکم اول امین غنی ۱۱٬۳۱۵ ۱۱٬۹۰۷ [۶۰]
بیست و دوم اول امین غنی ۶٬۷۹۸ ۹٬۳۱۹ [۶۱]
بیست و سوم اول امین غنی ۲۰٬۳۹۶ ۲۲٬۴۳۳ [۶۲]
دوم ضیاءالحق ناوی ۱۷٬۲۴۵ [۶۲]
بیست و چهارم اول حسن متولی ۱۵٬۴۶۲ ۲۵٬۳۲۹ [۶۳]
دوم کاظم اسکویی ۱۳٬۵۱۴ [۶۳]

انتخابات

مجلس شورای اسلامی

دورهٔ دهم

انتخابات دهمین دورهٔ مجلس شورای اسلامی و پنجمین دورهٔ مجلس خبرگان رهبری در سبزوار

در این انتخابات، حسین مقصودی، شهردار پیشین سبزوار، ابتدا رد صلاحیت شد، اما یک هفته پیش از رأی‌گیری و در روز اول تبلیغات در نهایت تأیید صلاحیت شد.[۶۴] او به عنوان نماینده‌ای مستقل و بدون آنکه نامش در هیچ‌یک از فهرست‌های انتخاباتی قرار گیرد، توانست رتبهٔ اول را با بیش از ۱۰۰ هزار رأی به دست آورد و «پدیدهٔ انتخابات» نام بگیرد. او اولین نمایندهٔ سبزوار است که موفق به کسب آرای شش‌رقمی می‌شود.[۶۵]

محمدرضا محسنی ثانی، نمایندهٔ سبزوار در ادوار نهم و هشتم مجلس، از حوزهٔ انتخابیه مشهد ثبت‌نام کرد ولی پس از آنکه نامش در فهرست‌های انتخاباتی اصولگرایان قرار نگرفت، پیش از رأی‌گیری انصراف داد.[۶۶]

محمد سالاری، عضو شورای شهر تهران، از این حوزه ثبت‌نام کرد،[۶۷] ولی رد صلاحیت شد.[۶۸]

انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۵–۱۳۹۴)[۶۹]
رتبه نامزد فهرست آرا درصد
بزرگ امید تمدن عقلانیت اعتدال صدا وحدت
۱ حسین مقصودی ۱۰۲٬۳۴۵ ۴۲٫۸۳
۲ رمضانعلی سبحانی‌فر (م) بله[۷۰] بله[۷۱] بله[۷۲] بله[۷۳] بله[۷۴] ۷۵٬۳۰۸ ۳۱٫۵۱
۳ علی‌اصغر عنابستانی بله[۷۵] بله[۷۶] ۵۵٬۶۷۸ ۲۳٫۳۰
۴ علی بروغنی (س) بله[۷۵] بله[۷۱] بله[۷۶] ۴۹٬۵۸۲ ۲۰٫۷۵
۵ محمدرضا راه‌چمنی (س) بله[۷۰] بله[۷۳] بله[۷۴] ۴۵٬۱۹۶ ۱۸٫۹۱
۶ علی‌اصغر آبسالان ۲۵٬۱۴۳ ۱۰٫۵۲
... ۱۳ نامزد دیگر <۱۱٬۰۰۰ <۴٫۶
آرای سفید یا باطل
کل آرا ۲۳۸٬۹۲۳
رأی‌مندان ۳۴۱٬۰۰۰

دورهٔ نهم

با وجود آنکه محمدرضا محسنی ثانی، نمایندهٔ وقت سبزوار، در فهرست جبههٔ متحد اصولگرایان قرار گرفت، به دلیل نزدیکی به اصلاح‌طلبان[۷۷] و علی لاریجانی،[۷۸] و نیز هزینه‌های تبلیغاتی مورد انتقاد اصولگرایان تندرو بود.[۷۹] اما در نهایت در رقابتی نزدیک رتبهٔ اول را کسب کرد.

انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۱–۱۳۹۰)[۸۰][۸۱]
رتبه نامزد فهرست آرا درصد
متحد پایداری ایستادگی مردم بصیرت آباد
۱ محمدرضا محسنی ثانی (م) بله[۸۲] بله[۸۳] بله[۸۴] ۵۳٬۰۰۴ ۲۵٫۲۹
۲ رمضانعلی سبحانی‌فر بله[۸۳] بله[۸۵] ۵۲٬۹۳۳ ۲۵٫۲۶
۳ علی بروغنی (س) بله[۸۲] بله[۸۶] بله[۸۴] ۴۹٬۴۲۲ ۲۳٫۵۸
۴ عبدالله داورزنی بله[۸۷] ۴۲٬۲۳۱ ۲۰٫۱۵
۵ علی‌اصغر آبسالان ۳۰٬۱۲۹ ۱۴٫۳۸
۶ بهروز محبی نجم‌آبادی بله[۸۷] ۲۷٬۸۴۶ ۱۳٫۲۹
... ۱۷ نامزد دیگر <۱۸٬۰۰۰ <۸٫۳
آرای سفید یا باطل ۸٬۲۹۴
کل آرا ۲۱۷٬۸۸۵
رأی‌مندان

دورهٔ هشتم

در این انتخابات، صلاحیت حسن سیدآبادی، نمایندهٔ پیشین سبزوار در مجالس ششم و هفتم، تأیید نشد. علت رد صلاحیت او «فساد اخلاقی»، درگیری خانوادگی، و شلیک تیر هوایی دانسته می‌شود.[۸۸][۸۹] سیدآبادی، دلیل رد صلاحیتش را سوءاستفادهٔ دو فاسق در وزارت اطلاعات از موقعیت خود عنوان کرد.[۹۰]

به گفتهٔ احمد بزرگیان، هزینهٔ تبلیغات انتخاباتی محمدرضا محسنی ثانی در این دوره ۵۰۰ میلیون تومان بوده‌است.[۹۱][۹۲]

مرحلهٔ اول
انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۷–۱۳۸۶)[۹۳]
رتبه نامزد فهرست آرا درصد
متحد فراگیر توسعه اعتماد
۱ محمدرضا محسنی ثانی بله[۹۴] ۴۹٬۲۷۵
۲ علی بروغنی ۳۷٬۸۶۰
۳ رمضانعلی سبحانی‌فر بله[۹۵] بله[۹۶] بله[۹۷] ۲۸٬۱۶۲
۴ احمد بزرگیان (س) بله[۹۴]
۵ علیرضا مزینانی بله[۹۵] بله[۹۶]
... نامزد دیگر
آرای سفید یا باطل
کل آرا ۱۷۹٬۱۶۵
رأی‌مندان ۲۹۵٬۱۰۵[۹۸]
مرحلهٔ دوم
انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۷–۱۳۸۶)
رتبه نامزد فهرست آرا درصد
مردمی فراگیر توسعه
۱ علی بروغنی ۷۱٬۳۶۴
۲ رمضانعلی سبحانی‌فر بله[۹۹] بله[۱۰۰] بله[۱۰۱]
آرای سفید یا باطل
کل آرا
رأی‌مندان

دورهٔ هفتم

در این انتخابات، مرتضی خیرآبادی، نمایندهٔ اصلاح‌طلب سبزوار، ابتدا رد صلاحیت شد. او و شمار دیگری از نمایندگان مجلس ششم، در ۱۲ بهمن ۱۳۸۲ در اعتراض به رد صلاحیت‌های گسترده از نمایندگی مجلس ششم دسته‌جمعی استعفا دادند.[۱۰۲] اما در ۱۸ بهمن ۱۳۸۲ با حکم حکومتی سید علی خامنه‌ای، صلاحیت او و نیز احمد اسماعیلیان، حجت‌الله بهرامی، حسین زرقانی، و مسلم فوجی از حوزهٔ انتخابیهٔ سبزوار تأیید شد.[۱۰۳] او با وجود کسب رتبهٔ دوم در مرحلهٔ اول انتخابات، به حد نصاب ۲۵ درصد نرسید تا انتخابات به مرحلهٔ دوم بکشد که در آنجا مغلوب رقیب اصولگرایش شد و از راه یافتن به مجلس هفتم بازماند.

مرحلهٔ اول
انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۳–۱۳۸۲)[۱۰۴]
رتبه نامزد فهرست آرا درصد
ایران خدمت
۱ حسن سیدآبادی (م) ۶۵٬۷۳۵ ۳۳٫۲۲
۲ مرتضی خیرآبادی (م) بله[۱۰۵] ۴۵٬۵۹۱ ۲۳٫۰۴
۳ احمد بزرگیان ۲۷٬۳۴۷ ۱۳٫۸۲
۴ احمد اسماعیلیان بله[۱۰۵]
۵ علیرضا مزینانی بله[۱۰۶]
... نامزد دیگر
آرای سفید یا باطل
کل آرا ۱۹۷٬۸۹۲
رأی‌مندان ۳۲۷٬۳۲۰[۱۰۷]
مرحلهٔ دوم
انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۳–۱۳۸۲)[۱۰۸]
رتبه نامزد فهرست آرا درصد
پیروان
۱ احمد بزرگیان بله[۱۰۹] ۶۱٬۵۷۴ ۵۰٫۹۲
۲ مرتضی خیرآبادی (م)
آرای سفید یا باطل
کل آرا ۱۲۰٬۹۲۱
رأی‌مندان

مجلس شورای ملی

دورهٔ اول

در اولین نظامنامهٔ انتخاباتی، انتخابات طبقاتی و صنفی طراحی شد. فقط شش طبقهٔ خاص (شاهزادگان قاجار، اعیان و اشراف، علما و طلاب، ملاکین و فلاحین، تجار، و اصناف) حق رأی دادن داشتند. تعداد وکلای ملت ۱۶۰ نفر معین شد که تا ۲۰۰ نفر نیز قابلیت افزایش داشت. انتخابات در خارج از تهران، در دو مرحله انجام گرفت. در هر یک از شهرهای تابع یک ایالت، طبقات شش‌گانه نمایندگانش را انتخاب کرد و به مرکز ایالت فرستاد و اینان از بین خود، نمایندگانی را انتخاب کردند و به تهران فرستادند. خراسان یکی از چهار ایالت کشور بود. پنج نماینده از خراسان در مجلس شورای ملی حضور داشته‌اند ولی به‌طور خاص نمایندهٔ سبزوار نبوده‌اند، و اینان سوای پنج نمایندهٔ دیگری بوده‌اند که به‌طور خاص نمایندگی قوچان، بجنورد، کاشمر، قائنات، و تربت‌حیدریه را بر عهده داشتند.[۱۱۰]

دورهٔ دوم

در دومین نظامنامهٔ انتخاباتی (مصوب ۱۲ جمادی‌الثانی ۱۳۲۷ قمری)، انتخابات از حالت طبقاتی و صنفی خارج شد، و در سرتاسر کشور به روش غیرمستقیم و دومرحله‌ای صورت گرفت. تعداد وکلای ملت نیز از ۱۶۰ به ۱۲۰ نفر کاهش یافت. با توجه به وسعت کشور ایران، نو بودن مفهوم انتخابات، و بی‌سوادی عمومی، برگزاری انتخابات دشوار بود و زمان بسیاری طول کشید و حتی پس از تشکیل مجلس در برخی از حوز‌ه‌ها همچنان ادامه داشت. مجلس به محض حضور ۶۱ نفر از نمایندگان در تهران، آغاز به کار کرده است. نمایندگان سبزوار آقا شیخ علی و شاهزاده محمد هاشم میرزا افسر، به مدت ۲۵ ماه و ۲ روز در مجلس حاضر بوده‌اند که حداکثر زمان ممکن است و بدین ترتیب می‌توان نتیجه گرفت برگزاری انتخابات در سبزوار و معرفی و اعزام نمایندگان به موقع صورت گرفته است.[۱۱۱]

یادداشت

  1. ↑ درگذشت[۴۸]

منابع

  1. ↑ «سالنامهٔ آماری شهرستان سبزوار در ۱۳۸۷» (PDF).
  2. ↑ «جدول ۲۰۷ حوزهٔ انتخابیه مجلس دهم». ستاد انتخابات کشور. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۶ مهٔ ۲۰۱۶.
  3. ↑ «شهرستان خوشاب به نقشه تقسیمات کشوری اضافه شد». پایگاه اطلاع‌رسانی دولت. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  4. ↑ «تصویب‌نامه درخصوص اصلاحات تقسیمات کشوری در استان خراسان رضوی شهرستان نیشابور». مرکز پژوهش‌های مجلس. ۲۰ آذر ۱۳۸۶.
  5. ↑ «آیا مردمان عزیز و سرزمین روستاهای فرخار، چزگ، رباطی شاهزاده و جمبرجوق، به آغوش وطن بازگشتند؟!». روزنه. ۲۰۱۶-۰۷-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  6. ↑ «اصلاح تقسیمات کشوری در استان خراسان رضوی در دولت تصویب شد». ایرنا. ۲۰۱۹-۰۶-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  7. ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
  8. ↑ «افزایش سن رای‌دهندگان از نگاه یک صاحب نظر». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  9. ↑ «فرماندار ویژه سبزوار: حضور پرشور مردم آبروی نظام است». ایرنا. ۲۰۱۶-۰۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۶.
  10. ↑ «دیار سربداران مشارکتی ۶۲ درصدی رقم زد». خبرگزاری مهر. ۲۰۱۶-۰۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  11. ↑ «مشارکت ۶۸ درصدی خراسان رضوی در انتخابات/انتظار برای تحقق شعارها». خبرگزاری مهر. ۲۰۱۶-۰۲-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  12. ↑ «میزان مشارکت در کل کشور ۶۲ %/هر ۳۰ نماینده تهران به مجلس رفتند». خبرگزاری مهر. ۲۰۱۶-۰۲-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  13. ↑ «تحلیل رای خراسان رضوی و مشهد در انتخابات ریاست جمهوری». عصر ایران. ۴ تیر ۱۳۹۶.
  14. ↑ «سلام سربدار - تأکید امام‌جمعه‌جوین بر انتخاب یک نماینده‌جوینی! +صوت». سلام سربدار. ۲۰۱۹-۱۲-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  15. ↑ «تحلیلی بر نتایج انتخابات مجلس دهم در سبزوار / چگونگی رأی اعتماد مردم به مقصودی و سبحانی فر». مجله اینترنتی اسرارنامه. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  16. ↑ «حسین هراتی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  17. ↑ «علی‌اصغر باغانی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  18. ↑ «محمدرضا راه چمنی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹.
  19. ↑ «حسین هراتی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  20. ↑ «محمدرضا راه‌چمنی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  21. ↑ «حسین هراتی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  22. ↑ «محمدرضا راه‌چمنی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  23. ↑ «اصغر باغانی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  24. ↑ «سید علیرضا افقهی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  25. ↑ «محمدرضا راه‌چمنی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  26. ↑ «حسن سیدآبادی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  27. ↑ «مرتضی خیرآبادی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  28. ↑ «حسن سیدآبادی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  29. ↑ «احمد بزرگیان». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  30. ↑ «محمدرضا محسنی ثانی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  31. ↑ «علی بروغنی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  32. ↑ «محمدرضا محسنی ثانی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  33. ↑ «رمضانعلی سبحانی‌فر». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  34. ↑ «حسین مقصودی». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  35. ↑ «علی سبحانی فر». مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹.
  36. ↑ فرهنگ قهرمانی، عطاالله. اسامی نمایندگان مجلس شورای ملّی از آغاز مشروطیت تا دوره ۲۴ قانونگذاری و نمایندگان مجلس سنا در هفت دوره تقنینیه از ۲۵۰۸ تا ۲۵۳۶ شاهنشاهی. ص. ۱۸.
  37. ↑ شجیعی، زهرا (۱۳۸۳). نخبگان سیاسی ایران: از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی. ج. ۴. تهران: سخن. ص. ۵۱۵. شابک ۹۶۴-۳۷۲-۰۸۹-۶.
  38. ↑ ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مجلس یوم یکشنبه 18 ذیقعده 1339مطابق اول اسد 1300". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  39. ↑ شجیعی، زهرا (۱۳۸۳). نخبگان سیاسی ایران: از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی. ج. ۴. تهران: سخن. ص. ۵۱۵. شابک ۹۶۴-۳۷۲-۰۸۹-۶.
  40. ↑ فرهنگ قهرمانی، عطاالله. اسامی نمایندگان مجلس شورای ملّی از آغاز مشروطیت تا دوره ۲۴ قانونگذاری و نمایندگان مجلس سنا در هفت دوره تقنینیه از ۲۵۰۸ تا ۲۵۳۶ شاهنشاهی. ص. ۵۸.
  41. ↑ شجیعی، زهرا (۱۳۸۳). نخبگان سیاسی ایران: از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی. ج. ۴. تهران: سخن. ص. ۵۱۵. شابک ۹۶۴-۳۷۲-۰۸۹-۶.
  42. ↑ ۴۲٫۰ ۴۲٫۱ فرهنگ قهرمانی، عطاالله. اسامی نمایندگان مجلس شورای ملّی از آغاز مشروطیت تا دوره ۲۴ قانونگذاری و نمایندگان مجلس سنا در هفت دوره تقنینیه از ۲۵۰۸ تا ۲۵۳۶ شاهنشاهی. ص. ۷۲.
  43. ↑ ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ "جلسه: 2 صورت‌مجلس روز دوشنبه 14 آبان‌ماه 1307 مطابق 21 جمادی‌الاولی 1347". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  44. ↑ ۴۴٫۰ ۴۴٫۱ "جلسه: 2 روز پنجشنبه 25 دی ماه 1309(25 شعبان‌المعظم 1349)". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  45. ↑ ۴۵٫۰ ۴۵٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه 24 فروردین‌ماه 1312 (17 ذی‌الحجه 1351)". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  46. ↑ ۴۶٫۰ ۴۶٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه 22 خردادماه 1314 (11 ربیع‌الاول 1354)". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  47. ↑ ۴۷٫۰ ۴۷٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مجلس شنبه بیست و هفتم شهریور ماه 1316". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  48. ↑ فرهنگ قهرمانی، عطاالله. اسامی نمایندگان مجلس شورای ملّی از آغاز مشروطیت تا دوره ۲۴ قانونگذاری و نمایندگان مجلس سنا در هفت دوره تقنینیه از ۲۵۰۸ تا ۲۵۳۶ شاهنشاهی. ص. ۱۵۸.
  49. ↑ ۴۹٫۰ ۴۹٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مجلس روز چهارشنبه 9 آبان ماه 1318". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  50. ↑ ۵۰٫۰ ۵۰٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مجلس روز شنبه اول آذر ماه 1320". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  51. ↑ فرهنگ قهرمانی، عطاالله. اسامی نمایندگان مجلس شورای ملّی از آغاز مشروطیت تا دوره ۲۴ قانونگذاری و نمایندگان مجلس سنا در هفت دوره تقنینیه از ۲۵۰۸ تا ۲۵۳۶ شاهنشاهی. ص. ۱۸۵.
  52. ↑ فرهنگ قهرمانی، عطاالله. اسامی نمایندگان مجلس شورای ملّی از آغاز مشروطیت تا دوره ۲۴ قانونگذاری و نمایندگان مجلس سنا در هفت دوره تقنینیه از ۲۵۰۸ تا ۲۵۳۶ شاهنشاهی. ص. ۱۸۶.
  53. ↑ "جلسه: 19 صورت مشروح مجلس روز شنبه 26 فروردین ماه 1323". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  54. ↑ ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه چهارم مرداد ماه 1326". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  55. ↑ ۵۵٫۰ ۵۵٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه بیست و نهم بهمن‌ماه 1328". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  56. ↑ فرهنگ قهرمانی، عطاالله. اسامی نمایندگان مجلس شورای ملّی از آغاز مشروطیت تا دوره ۲۴ قانونگذاری و نمایندگان مجلس سنا در هفت دوره تقنینیه از ۲۵۰۸ تا ۲۵۳۶ شاهنشاهی. ص. ۲۲۵.
  57. ↑ ۵۷٫۰ ۵۷٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه 26 فروردین ماه 1332". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  58. ↑ ۵۸٫۰ ۵۸٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه 20 خرداد ماه 1335". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  59. ↑ "جلسه: 2 صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه یازدهم اسفند ماه 1339". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  60. ↑ "جلسه: 2 صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه 23 مهرماه 1342". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. Archived from the original on 15 December 2019. Retrieved 16 December 2019.
  61. ↑ "جلسه: 2 صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه23 مهر ماه 1346". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
  62. ↑ ۶۲٫۰ ۶۲٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز سه‌شنبه)16(شهریور 1350". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. Archived from the original on 15 December 2019. Retrieved 15 December 2019.
  63. ↑ ۶۳٫۰ ۶۳٫۱ "جلسه: 2 صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز سه‌شنبه 25 شهریور ماه 1354". کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. Archived from the original on 15 December 2019. Retrieved 15 December 2019.
  64. ↑ «تایید صلاحیت مقصودی / آگهی رسمی اسامی کاندیداهای سبزوار». نشریه خبری نسیم جوین. ۲۰۱۶-۰۳-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  65. ↑ «چرا حسین مقصودی پیروز شد؟ / نگاهی جامعه شناختی به عوامل خلق یک شگفتی». مجله اینترنتی اسرارنامه. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  66. ↑ «محسنی‌ثانی از انتخابات مجلس شورای اسلامی انصراف داد». خبرگزاری تسنیم. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  67. ↑ «سه عضو شورای شهر تهران داوطلب نمایندگی مجلس شورای اسلامی شدند». ایرنا. ۲۰۱۵-۱۲-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  68. ↑ «نامه یک روزنامه‌نگار سبزواری به سه نامزد رد صلاحیت شده اصلاح طلبان در انتخابات مجلس دهم: مجله اینترنتی اسرارنامه». اسرارنامه. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  69. ↑ «ریز آرای نامزدهای انتخابات مجلس دهم در سبزوار / کاهش هزارتایی در رأی حسین مقصودی». مجله اینترنتی اسرارنامه. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  70. ↑ ۷۰٫۰ ۷۰٫۱ «اسامی نهایی کاندیداهای اصلاح طلبان در سراسر ایران برای انتخابات مجلس دهم». عصرایران. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  71. ↑ ۷۱٫۰ ۷۱٫۱ «حزب تمدن اسلامی نامزدهای خود را برای سراسر کشور اعلام کرد». خبرگزاری مهر. ۲۰۱۶-۰۲-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  72. ↑ «فهرست کاندیداهای جبهه اعتدال و عقلانیت خراسان رضوی اعلام شد». خبرگزاری مهر. ۲۰۱۶-۰۲-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  73. ↑ ۷۳٫۰ ۷۳٫۱ «فهرست کاندیداهای جبهه اعتدال در شهرستان‌های خراسان رضوی اعلام شد». خبرگزاری مهر. ۲۰۱۶-۰۲-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  74. ↑ ۷۴٫۰ ۷۴٫۱ «نامزدهای «صدای‌ملت» در تهران و ۲۹ شهرستان». تابناک. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۰.
  75. ↑ ۷۵٫۰ ۷۵٫۱ «لیست نهایی نامزدهای ائتلاف بزرگ اصولگرایان در سراسر کشور + اسامی». خبرگزاری تسنیم. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  76. ↑ ۷۶٫۰ ۷۶٫۱ «جبهه وحدت بانوان خراسان رضوی فهرست مردانه ارایه کرد». خبرگزاری مهر. ۲۰۱۶-۰۲-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  77. ↑ «سلام سربدار - روایت وبلاگ نویس سبزواری از جلسه محسنی و صادقی + تکمیلی». سلام سربدار. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  78. ↑ «سلام سربدار - آیا جبهه پیروان محسنی ثانی را دور زد؟ آیا انصراف او قطعی است؟». سلام سربدار. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  79. ↑ «نامزدهای جبهه پایداری و متحد از دید وبلاگ نویس سبزواری». سلام سربدار. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  80. ↑ «خبرگزاری فارس - محسنی‌ثانی و سبحانی‌فر از سبزوار راهی مجلس نهم شدند». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۲-۰۳-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  81. ↑ «نتایج نهایی انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه سبزوار، جوین، جغتای و خوشاب». نسیم جوین. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  82. ↑ ۸۲٫۰ ۸۲٫۱ «اطلاعیه مهم مسئول جبهه متحد اصول گرایان سبزوار». اسرارنامه. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  83. ↑ ۸۳٫۰ ۸۳٫۱ «لیست نهایی جبهه ایستادگی در ۱۸ استان». تابناک. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۰.
  84. ↑ ۸۴٫۰ ۸۴٫۱ «فهرست کاندیداهای آبادگران جهادی». تابناک. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۰.
  85. ↑ «اعلام لیست «مردمسالاری» در ۲۴ استان». تابناک. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۰.
  86. ↑ «اسامی لیست ۵۹ نفره جبهه بصیرت و بیداری اسلامی در کشور ۵۲ نفر از این لیست نمایندگان فعلی هستند». ایسنا. ۲۰۱۲-۰۲-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  87. ↑ ۸۷٫۰ ۸۷٫۱ «فهرست کامل نامزدهای جبهه پایداری انقلاب اسلامی در سراسر کشور». خبرآنلاین. ۲۰۱۲-۰۳-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  88. ↑ «سرنوشت پرونده «آزار جنسی» چند نماینده مجلس». ایران‌وایر. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  89. ↑ ««آخر خط امام»؛ جایی که نمایندگان بازداشت شدند». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  90. ↑ «سیدآبادی: دو نفر فاسق در وزارت اطلاعات باعث رد صلاحیت من شدند!». سلام سربدار. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  91. ↑ «متهمان اقتصادی با سوابق سیاسی». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  92. ↑ «"حداد عادل خراسان" و همکار لاجوردی، مسئول پرونده ستار بهشتی». رادیو زمانه. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
  93. ↑ «نتایج انتخابات درحوزه‌های انتخاباتی خراسان رضوی مشخص شد». خبرگزاری مهر. ۲۰۰۸-۰۳-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  94. ↑ ۹۴٫۰ ۹۴٫۱ «اسامی نامزدهای نهایی جبهه متحد اصولگرایان در سراسر کشور». خبرگزاری مهر. ۲۰۰۸-۰۳-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  95. ↑ ۹۵٫۰ ۹۵٫۱ «اسامی نامزدهای ائتلاف فراگیر اصولگرایان در سراسر کشور». خبرگزاری مهر. ۲۰۰۸-۰۳-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  96. ↑ ۹۶٫۰ ۹۶٫۱ «فهرست انتخاباتی حزب توسعه وعدالت در تهران و استان‌های کشور اعلام شد». خبرگزاری مهر. ۲۰۰۸-۰۳-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  97. ↑ «اسامی نامزدهای حزب اعتماد ملی در سراسر کشور اعلام شد». خبرگزاری مهر. ۲۰۰۸-۰۳-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  98. ↑ «295 هزار نفر در سبزوار واجد شرایط شرکت در انتخابات هستند». خبرگزاری مهر. ۲۰۰۸-۰۲-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  99. ↑ «اسامی نامزدهای مورد حمایت ستاد ائتلاف مردمی اصلاحات اعلام شد». ایسنا. ۲۰۰۸-۰۴-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  100. ↑ «لیست ائتلاف فراگیر اصولگرایان در تهران و شهرستانها اعلام شد». خبرگزاری مهر. ۲۰۰۸-۰۴-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  101. ↑ «برای دور دوم انتخابات مجلس: اسامی نامزدهای حزب توسعه و عدالت ایران اسلامی در شهرستان‌ها اعلام شد». ایسنا. ۲۰۰۸-۰۴-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  102. ↑ «اسامی نمایندگان امضاکننده استعفای دسته جمعی». خبرگزاری مهر. ۲۰۰۴-۰۲-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  103. ↑ «لیست 206 نفری تأیید صلاحیت‌شدگان در مرحله آخر منتشر شد». خبرگزاری مهر. ۲۰۰۴-۰۲-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  104. ↑ «اعلام نتایج انتخابات دربرخی دیگر از شهرهای کشور(6)». خبرگزاری مهر. ۲۰۰۴-۰۲-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  105. ↑ ۱۰۵٫۰ ۱۰۵٫۱ «ائتلاف برای ایران در اطلاعیه‌ای اسامی کاندیداهای مورد نظر خود را اعلام کرد». ایسنا. ۲۰۰۴-۰۲-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  106. ↑ «خدمتگزاران مستقل ایران اسلامی فهرست ۱۳۸ کاندیدای خود در ۲۵ استان را منتشرکرد». ایسنا. ۲۰۰۴-۰۲-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۰.
  107. ↑ «آمار مقایسه‌ای نتایج انتخابات مجلس ششم و هفتم اعلام شد» (PDF). ایرانیان.
  108. ↑ «تکلیف چهل و هفت کرسی باقی مانده مجلس هفتم مشخص شد». خبرگزاری مهر. ۲۰۰۴-۰۵-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۸.
  109. ↑ «حمایت جبهه پیروان خط امام و رهبری خراسان از چهار کاندیدای دور دوم مجلس در این استان». ایسنا. ۲۳ فروردین ۱۳۸۳. ۰۴۴۷۱–۸۳۰۱.
  110. ↑ تاریخ مجالس قانوگذاری، ۹{{جا:--}}۱۸.
  111. ↑ تاریخ مجالس قانوگذاری، ۳۷{{جا:--}}۴۱.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=حوزه_انتخابیه_سبزوار&oldid=27850228»