سنبل

سنبل
گل سنبل
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	گیاهان
دسته:	گیاهان گلدار
رده:	تک‌لپه‌ای‌ها
راسته:	راسته مارچوبه
تیره:	Hyacinthaceae
سرده:	سنبل (نام علمی: Hyacinthus) لینه
گونه‌ها
Hyacinthus orientalis Hyacinthus litwinowii Hyacinthus transcaspicus

سُنبُل نام سرده‌ای از گل‌ها است که به تیرهٔ Hyacinthaceae تعلق دارد. این سرده در گذشته جزو تیرهٔ سوسنیان محسوب می‌شد. خاستگاه سنبل، شرق دریای مدیترانه، ایران، ترکمنستان و آفریقای جنوبی است.

گل‌های سنبل خوش‌بو و جنبهٔ زینتی دارند. دورهٔ گلدهی آن‌ها در اوایل بهار است. گل‌ها می‌توانند به رنگ‌های سفید، صورتی، بنفش، قرمز، نارنجی، زرد یا آبی باشند.ساقه های سنبل، گل دهنده، گوشتی و توخالی هستند که طول ۲۵ تا ۴۵ سانتیمتر دارند.

گونه‌ها

سنبل‌ها شامل ۳ گونهٔ مختلف می‌شوند:

• Hyacinthus orientalis، متداول‌ترین گونه
• Hyacinthus litwinowii
• Hyacinthus transcaspicus
• انواع سنبل: ۱- سنبل هلندی (hyacinthus orientalis) وجه تمایز سنبل هلندی با دو گونه دیگر، پهنا و حجم خوشه گل آن است و دانه های گل روی خوشه کاملا چسبیده و نزدیک به یکدیگر می باشند. سنبل هلندی دارای دو نوع، پرپر و کم پر است. ولی خوشه گل کم پر، قوی تر و بیشتر از نوع پر پر، برای تهیه گل پیشرس مستعد و مناسب است. خوشه گل سنبل هلندی پر پر کوچکتر و دانه های گل آن هم ریزتر است. ۲- سنبل ولایتی یا پاریسی (H.O.Pronncialis.) سنبل ولایتی همان سنبل های ایرانی است که از قدیم در ایران برای ایام نوروز و عید می‌کاشته اند و پیازهای آن را غالبا از مازندران می آورند. خوشه گل های آن به گونه ای است که بین دانه های گل فاصله بسیار زیادی وجود دارد و گل، به صورت متراکم دیده نمی‌شود. گرچه این گونه سنبل به زیبایی سنبل هلندی نیست ولی چون پیازهای آن کاملا روستایی و سالیان متمادی در زمین باقی مانده و به صورت خود رو رشد کرده اند، همه ساله بهار بوته های قوی و پرپشتی از آن بیرون آمده و گلریزان می کند. برای باغ های روستایی، کنار چمنزارها، سنبل ولایتی، گل بهاری مناسبی است. رنگ گل های این قسم که هم پرپر و هم کم پر است، قفائی (بنفش) روشن یا سیر است. ۳- سنبل رومی یا سفید (H.O.Olbulus) بوته سنبل رومی کوچکتر از دیگر گونه ها است و از هر بوته، بیشتر از یک خوشه گل خارج نمی‌شود. گل سنبل رومی خیلی کوچک و تنک، اما معطر و خوشبو است، رنگ گلهایش سفید و زودتر از سنبل هلندی باز می شود. همین ویژگی ها موجب شده است تا با وجود برخی نقص ها، بسیار محبوب و پر استفاده باشد.

نگهداری

هیچ‌گاه گیاه را در مکانی که خیلی گرم باشد، نباید قرار داد. تا حد توان بهتر است بر روی برگ‌ها آب پاشید تا شادابی آن حفظ شود. بهترین خاک برای پرورش سنبل باید مخلوطی از دوسوم شن و یک‌سوم مواد پوسیدهٔ مغذّی باشد. بهترین فصل برای کاشتن پیازهای سنبل در گلدان یا ظروف آب، ماه آبان و آذر است.

روش های تکثیر سنبل:۱- بذر ( برای به نژادی) ۲- کشت بافت ۳- ته برداری (Scooping)۴4- ته شکافی(Scoring)

فرهنگ

گل سنبل در سفرهٔ هفت‌سین و برای زیبایی آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نگارخانه

• 
• 
• 
• 
• 

جستارهای وابسته

• سنبل هندی

منابع

• «ویکی‌پدیای انگلیسی». دریافت‌شده در ۲۰ مارس ۲۰۰۹.