پرش به محتوا

با (فرعون)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
G5bE11
نام سِرِخی با

به هیروگلیف

با، که از او با نام هوروس با نیز یاد می‌شود، لقب سِرِخی یکی از پادشاهان دوره آغازین مصر است که احتمال دارد در پایان دودمان یکم، پایان دودمان دوم، یا در طول دودمان سوم فرمانروایی می‌کرده است. هیچ اطلاعاتی درباره طول دوران فرمانروایی او یا هنگام آن در دست نیست.

تنها منابع معتبری که نام با از آن برداشته شده است تکه‌ای سنگ سبز رنگ منقش به نام با پیدا شده در غرفه‌های زیر هرم جوسر در سقاره است به همراه آثاری در مصطبه دودمان ششمی «نی‌عنخ‌با» که در زمان خود از بزرگان دربار بوده.[۱]

هویت

[ویرایش]

اطلاعات بسیار کمی دربارهٔ شاه «با» در دست است. شواهد اندکِ باستان‌شناسی فقط وجود چنین فرمانروایی را تأیید می‌کنند، اما هیچ دادهٔ بیشتری در اختیار نمی‌گذارند.

در سال ۱۸۹۹، دانشمند «الساندرو ریچی» نقشی از یک «سرخ» با یک پای تنها (نشانهٔ D58 در فهرست گاردینر) درون آن به‌صورت هیروگلیف منتشر کرد. این تصویر در جلد ۳۵ مجلهٔ Zeitschrift für Ägyptische Sprache und Altertumskunde به چاپ رسید. به گفتهٔ ریچی، این «سرخ» در کتیبه‌ای سنگی در «وادی مغاره» در شبه‌جزیره سینا پیدا شده بود. مصرشناسانی چون «یاروسلاو چرنی» و «میشل بود» دریافتند که ریچی در واقع به کتیبهٔ سنگی شاه «سناکخت» از دودمان سوم اشاره داشته است. ریچی تنها نشانه‌های نام سناکخت – حلقهٔ طناب به‌صورت ایستاده، علامت زیگ‌زاگی آب، و نشانهٔ شاخه در پایین – را به‌اشتباه به‌عنوان نماد یک پا تعبیر کرده بود.[۲]

مصرشناسانی مانند چرنی و «پیتر کاپلونی» بر این باورند که شاه «با» ممکن است همان شاه کم‌ذکر «حورس پرنده» باشد. این فرمانروا نام خود را با نماد پرنده‌ای شبیه غاز می‌نوشت، اما از آن‌جا که تصویر این نماد پرنده فاقد جزئیات هنری کافی برای شناسایی است، مصرشناسان دربارهٔ خوانش و معنای درست نام «حورس پرنده» اختلاف نظر دارند. چرنی و کاپلونی معتقدند هر دو نام پادشاه به یک صورت آوانگاری می‌شود: «با». در این صورت، «حورس با» و «حورس پرنده» یک شخصیت تاریخی واحد خواهند بود. با این حال، نظریهٔ چرنی و کاپلونی به‌طور گسترده پذیرفته نشده است.[۳]

در مقابل، مصرشناسانی چون «نبیل سویلِم» بر این باورند که «حورس با» جانشین مستقیم شاه «نینتجر» از دودمان دوم بوده است. او به شکل نام نینتجر در «فهرست شاهان ابیدوس» اشاره می‌کند که با همان نشانهٔ هیروگلیفی (قوچ؛ نشانهٔ E11 در فهرست گاردینر) آغاز می‌شود که در نام «سرخ» حورس با نیز دیده می‌شود. سویلِم بنابراین بر این باور است که نام حوروسیِ با به‌اشتباه با نام تولدیِ نینتجر درهم آمیخته است.[۴]

محل دفن با ناشناخته است.

منابع

[ویرایش]
  1. Nabil Swelim (۱۹۸۳)، Some Problems on the History of the Third Dynasty - Archaeological and Historical Studies; Volume 7، The Archaeological Society of Alexandria, Alexandria، ص. ۲۷-۳۲
  2. میشل بود: Djéser et la IIIe dynastie: Les Grands pharaons. پیگمالیون، پاریس ۲۰۰۷، شابک ‎2-7564-0147-1، ص. ۲۰.
  3. پیتر کاپلونی: Horus Ba?. در: Mitteilungen des Deutschen Archäologischen Institut Kairo. جلد ۲۰. فون زابِرن، ماینتس ۱۹۶۵، ص. ۳ و ۴.
  4. نبیل سویلِم: Some Problems on the History of the Third Dynasty - Archaeological and Historical Studies Band 7. انجمن باستان‌شناسی اسکندریه، اسکندریه ۱۹۸۳، ص. ۲۷–۳۲، ۱۸۰ و ۲۱۹.

پیوند به بیرون

[ویرایش]