ایمپالا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ایمپالا
ایمپالای نر جوان در سرنگتی، تانزانیا
وضعیت حفاظت
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
زیرشاخه: مهره‌داران
رده: پستانداران
راسته: جفت‌سمان
تیره: گاوسانان
زیرخانواده: Aepycerotinae
سرده: Aepyceros
گری، ۱۸۷۲
گونه: A. melampus
نام دوبخشی
Aepyceros melampus
گستره پراکندگی در آفریقا

ایمپالا گاوسانی با جثه متوسط است که در آفریقا زندگی می‌کند. نام ایمپالا از واژه‌ای در زبان زولو به معنای «آهو» می‌آید. این جانوران در ساواناها و بیشه‌های متراکم در کنیا، تانزانیا، سوازیلند، موزامبیک، شمال نامیبیا، بوتسوانا، زامبیا، زیمبابوه، جنوب آنگولا، شمال شرق آفریقای جنوبی، و اوگاندا یافت می‌شوند. تعداد ایمپالاهای موجود در آفریقا تا ۲ میلیون عدد تخمین زده شده است.[۱]

توصیف ظاهری[ویرایش]

یک ایمپالای بالغ در پارک ملی میکومی، تانزانیا

اندازه قامت ایمپالا میان ۷۵ تا ۹۵ سانتی‌متر است. وزن میانگین برای نرها ۸۰-۴۰ کیلوگرم و برای ماده‌ها ۵۰-۳۰ است. رنگ بدن آن‌ها به صورت طبیعی قهوه‌ای متمایل به قرمز است و در زیر بدن سفید رنگ. در پشت بدن پیوستن دو بخش قهوه‌ای و سفید حالتی M شکل ایجاد می‌کند. ایمپالای سیاه‌رنگ که در مناطق معدودی در آفریقا یافت می‌شود گونه‌ای بسیار کمیاب است که ژنی چیره در آن باعث به وجود آمدن رنگ سیاه در پوستشان می‌شود.

ایمپالاهای نر دارای شاخ‌هایی به شکل چنگ رومی هستند که می‌توانند تا ۹۰ سانتی‌متر رشد کنند. ماده‌ها شاخ ندارند.

ایمپالا گونه ای آنتیلوپ آفریقایی قهرمان پرش طول است. این علف خوار در هر جهش 10 متر می پرد.

ایمپالا بدنی با سایز متوسط و قلمی دارد. پاهای باریک و گردن بلند ترکیبی را ایجاد کرده که در نهایت به حیوان کمک می کند تا سرعت بالا و همچنین واکنش های سریع در هنگام احساس خطر، داشته باشد. نرها معمولا حدود 20 درصد سنگین تر بوده و شاخ هایی زیبا به شکل چنگ رومی دارند که از 45 تا 91 سانتیمتر یا حتی بلندتر از این مقدار رشد می کنند و با این ویژگی؛ عنوان شاخ بلندترین بزگوزن در شرق آفریقا را به خود اختصاص داده اند. بدن هردو جنس ایمپالا پوششی به رنگ قهوه ای متمایل به قرمز دارد که البته این رنگ در دو طیف پررنگ و کم رنگ به ترتیب روی پشت و قسمت پایین تر آن دیده می شود. زیر بدن حیوان نیزسفیدرنگ است. در انتهای بدن نیز دو خط تیره حالتی شبیه حرف M ایجاد کرده اند.

رنگ سفید در پوشش ایمپالا تنها محدود به زیر بدن حیوان نمی شود و در اطراف چشم، درون گوش، دم و پوزه هم دیده می شود. ایمپالای صورت مشکی (اپیسروس ملامپوس پیترسی) از جنوب غربی آفریقا یک زیرگونه نسبتا نادر است که به شدت مورد توجه شکارچیان قرار دارد.

مکان زندگی[ویرایش]

ایمپالاها گونه بسیار جالبی هستند که ترجیح می دهند جایی میان جنگل و چمنزار زندگی کنند از این رو در فصل بارندگی علف می خورند و در فصل خشک جنگل را به عنوان یک گزینه جذاب تر برابر خود دارند.

باتوجه به محدودیت زیستگاه، ایمپالاها به خوبی توانسته اند خود را با شرایط محیط هماهنگ سازند. آنها حتی می توانند در مناطقی که پوشش گیاهی آن مورد چرای شدید دام های اهلی قرار داشته و همچنین در فاصله ای دور از آب قرار دارد نیز خود را سیر کنند.

تولید مثل[ویرایش]

ایمپالا در فصل بارندگی جفتگیری می کنند و حدود 7 ماه بعد زایمان انجام می شود یعنی تقریبا در انتهای فصل خشک سال. در فصل جفتگیری نرها با سر و صدای زیادی به قدرتنمایی برابر یکدیگر می پردازند تا بتوانند جفت مورد علاقه خود را انتخاب کنند.

مواجهه با خطر(دفاع)[ویرایش]

شکار ایمپالاها هیچگاه کار آسانی برای شکارچیانی مانند شیرها نبوده است. آنها به هنگام خطر به سرعت با سر و صدا به گله هشدار می دهند و با جهش های بلند خود با ارتفاع 3 متر و طول 10 متر یک فرار حرفه ای را به نمایش می گذارند. با این ویژگی یک ایمپالا براحتی از هر مانعی عبور خواهد کرد.


نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ IUCN SSC Antelope Specialist Group (۲۰۰۸). "Aepyceros melampus" (به انگلیسی). IUCN Red List of Threatened Species 2008. Retrieved 10 June 2012.

پیوند به بیرون[ویرایش]

ایمپالا؛ رکورددار پرش طول در حیوانات رکورد داران حیات وحش