کمباین‌سازی ایران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
کمباین‌سازی ایران
نوعشرکت سهامی عام
نماد سهام شرکتبورس اوراق بهادار تهران: تکمبا
صنعتصنایع سنگین
بنا نهاده۱۳۴۸
دفتر مرکزیاراک، ایران[۱]
محدودهٔ فعالیتجهانی
افراد کلیدیعلی‌اصغر حمیدی‌فرد (مدیرعامل)
محصولاتکمباین غلات
کمباین برنج
کمباین پنبه
بیلر
سامانه آبیاری
مالکآستان قدس رضوی (۶۷٪)[۲]
وبگاه

کمباین‌سازی ایران (ایران جان‌دیر سابق) شرکت ایرانی تولیدکننده ماشین‌آلات کشاورزی است، که در سال ۱۳۴۸ با همکاری شرکت جان‌دیر ایالات متحده آمریکا، در اراک تأسیس شد. این شرکت، اولین و بزرگ‌ترین کارخانه تولیدکننده انواع کمباین در ایران و خاورمیانه است.[۳] این شرکت در ۱۳ ژانویه ۲۰۲۱ در فهرست تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار گرفت.[۴]

تاریخچه[ویرایش]

شرکت کمباین‌سازی ایران در تاریخ ۱۵ آذر ماه ۱۳۴۸ در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی شهرستان تهران تحت شماره ۱۳۵۶۹ به نام شرکت جانساز (سهامی خاص) به ثبت رسید و طی سال‌های ۱۳۴۹ و ۱۳۶۱ به‌ترتیب ابتدا به شرکت ایران جان‌دیر و سپس به شرکت کمباین‌سازی ایران، تغییر نام پیدا کرد و نهایتاً به موجب مصوبه مجمع عمومی فوق‌العاده مورخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۰ نوع شرکت از سهامی خاص به سهامی عام تبدیل گردید.[۵]

در سال ۲۰۰۸ مدیرعامل کمباین‌سازی ایران بیان کرد که چین برای یک سرمایه‌گذاری مشترک با این شرکت ابراز آمادگی کرده‌است.[۶]

تحریم[ویرایش]

وزارت خزانه‌داری آمریکا در ۱۳ ژانویه ۲۰۲۱ شرکت کمباین‌سازی ایران را تحریم کرد و به فهرست «اتباع به طور ویژه معین‌شده» (اس‌دی‌ان) اضافه کرد. استیون منوشن، وزیر خزانه‌داری آمریکا، گفت: «این موسسه‌ها طبقه خواص [حکومت] ایران را قادر می‌کنند که یک نظام فاسد مالکیت بر بخش‌های بزرگی از اقتصاد ایران را حفظ کنند. ایالات متحده به هدف گرفتن کسانی که ادعا می‌کنند به مردم ایران کمک می‌کنند اما ثروت خود را افزایش می‌دهند، ادامه می‌دهد.»[۴][۷][۸]

محصولات[ویرایش]

تولید کمباین غلات محصول اصلی این شرکت، از سال ۱۳۵۲ با همکاری شرکت جان‌دیر شعبه آلمان، آغاز و در طول این سال‌ها با تولید ۱۰٬۴۳۵ دستگاه کمباین، شامل کمباین‌های سبک و سنگین و نیمه‌سنگین، بیش از ۹۰٪ درصد بازار فروش این محصول در ایران در اختیار این شرکت، قرار گرفته‌است.

تولید بیلر یا همان بسته‌بند علوفه، از سال ۱۳۶۸ با خرید و انتقال تکنولوژی از شرکت جان‌دیر شعبه فرانسه با وضعیتی مشابه تولید کمباین شروع شد و امروزه با تولید ۳٬۹۸۳ دستگاه، در شرکت کمباین‌سازی ایران، بیش از ۹۵٪ درصد از بازار فروش بیلر در ایران، در اختیار این شرکت می‌باشد.[۹]

محصولات این شرکت به اسپانیا، ونزوئلا، چین، قزاقستان، ازبکستان، تاجیکستان، افغانستان، پاکستان، عراق و زیمبابوه صادر شده‌اند.[۶]

جنجال‌ها و حواشی[ویرایش]

  1. این شرکت تا پیش از انقلاب اسلامی تولیدکننده تراکتور نیز بود که پس از انقلاب با ملی‌شدن این شرکت، با حمایت نخست‌وزیر وقت (میرحسین موسوی) که خود اهل تبریز بود، بحث تغییر نام شرکت از ایران‌جان‌دیر به کمباین‌سازی ایران مطرح شد و بالطبع خط‌تولید تراکتور جان‌دیر به تبریز منتقل گشت و به کارخانه تولیدی تراکتورسازی ایران اضافه شد.[۱۰]
  2. در سال‌های ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ آستان قدس رضوی به دنبال انتقال کارخانه کمباین‌سازی ایران به‌طورکامل به نزدیکی مشهد و تغییرکاربری کارخانه کنونی در اراک بود اما استانداری مرکزی به دلیل ایجاد بیکاری برای ۱۶۰۰ نفر نیروی این کارخانه با این تصمیم مخالفت کرد؛ سپس آستان قدس جهت انتقام در طول چندسال بیش‌از ۱۲۰۰ نفر از نیروهای این شرکت را که عموماً متأهل هم بودند، اخراج کرد.[۱۱][۱۲]
  3. از زمان واگذاری این شرکت در دوران دولت محمود احمدی‌نژاد به آستان قدس رضوی، کمباین‌سازی مدتی با بحران زیان‌دهی مواجه گشت و هیچ‌گونه طرح‌های توسعه‌ای و سرمایه‌گذاری در آن تا زمان افتتاح خط‌تولید کمباین برنج در سال ۱۳۹۸ انجام نشده بود.
  4. از ابتدای دولت حسن روحانی، این شرکت به ابزاری جهت درگیری دولت و آستان قدس رضوی تبدیل شد. به‌طوری‌که از زمان بازگشت تحریم‌های آمریکا در سال ۱۳۹۷، باوجود اینکه دولت با تنش‌های ارزی و کمبود ارز مواجه بود، اما همچنان وزارتخانه‌ها به تخصیص ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کمباین غلات و کمباین برنج ادامه داده‌اند؛ درحالی‌که کمباین‌سازی ایران هیچگاه موفق به دریافت ارز دولتی جهت واردات برخی قطعات وارداتی کمباین‌های تولیدی خود نشده‌است.[۱۳][۱۴]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «Iran Combine».
  2. «کمباین‌سازی». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۴ ژوئیه ۲۰۲۰.
  3. «تنها کارخانه کمباین سازی ایران را منحل نکنید». مرکزی دیلی. ۵ شهریور ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اوت ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۷ آذر ۱۳۹۱.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «اسامی کامل ۳ فرد و نهاد جمهوری اسلامی که توسط آمریکا تحریم شد؛ آستان قدس رضوی و نهادهای وابسته | صدای آمریکا فارسی». ir.voanews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  5. «تاریخچه مختصر شرکت». شرکت کمباین‌سازی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۷ آذر ۱۳۹۱.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ «China to Invest in Iran Combine Manufacturing Co. - Free Online Library». www.thefreelibrary.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۰۶.
  7. «Iran-related Designations and Designations Updates; Counter Terrorism Designation | U.S. Department of the Treasury». home.treasury.gov. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۶.
  8. Pamuk, Humeyra (2021-01-13). "U.S. imposes new sanctions on Iranian foundations in last days of Trump term" (به انگلیسی). Retrieved 2021-01-16.
  9. «گزارش تحلیلی شرکت کمباین‌سازی ایران». شرکت کمباین‌سازی ایران. ۷ اردیبهشت ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۷ آذر ۱۳۹۱.
  10. «فراز و فرود شرکت کمباین سازی اراک». خبرآنلاین. ۲۰۱۵-۰۹-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۸.
  11. 10 (۲۰۱۵-۰۹-۲۲). «اجازه تغییر کاربری یک وجب از زمین‌های کمباین سازی داده نخواهد شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۲۹.
  12. «بحث انتقال کارخانه کمباین سازی به مشهد منتفی است». خبرآنلاین. ۲۰۱۶-۰۷-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۲۹.
  13. «واردات با ارز دولتی زخمی بر پیکره کمباین ایرانی». www.iribnews.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۲۹.
  14. «خسارت سهمگین اختصاص ارز4200 برای واردات کمباین برنج و ارز آزاد برای مواد اولیه/کمباین سازی ایران توان تأمین کمباین برنج موردنیاز کشور را داردنسخه چاپی -». www.diyareaftab.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۱.

پیوند به بیرون[ویرایش]