پنسیکلوویر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پنسیکلوویر
داده‌های بالینی
تلفظ‎/ˌpɛnˈsklˌvɪər/‎[۱]
نام‌های تجاریDenavir
AHFS/Drugs.commonograph
مدلاین پلاسa697027
رده‌بندی داروهای
بارداری
روش مصرف داروموضعی
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی۱٫۵٪ (خوراکی)، ناچیز (موضعی)
پیوند پروتئینی<۲۰٪
متابولیسمتیمیدین کیناز ویروسی
نیمه‌عمر حذف۲٫۲–۲٫۳ ساعت
دفعکلیوی
شناسه‌ها
  • 2-amino-9-[4-hydroxy-3-(hydroxymethyl)butyl]-1H-purin-6(9H)-one
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.189.687 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC10H15N5O۳
جرم مولی۲۵۳٫۲۶۲ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
نقطه ذوب۲۷۵ تا[ابزار تبدیل: یکای ناشناخته]
  • O=C2/N=C(\Nc1n(cnc12)CCC(CO)CO)N
  • InChI=1S/C10H15N5O3/c11-10-13-8-7(9(18)14-10)12-5-15(8)2-1-6(3-16)4-17/h5-6,16-17H,1-4H2,(H3,۱۱٬۱۳٬۱۴٬۱۸) ✔Y
  • Key:JNTOCHDNEULJHD-UHFFFAOYSA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)

پنسیکلوویر (انگلیسی: Penciclovir) یک داروی ضد ویروس آنالوگ گوانوزین است که برای درمان عفونت‌های گوناگون هرپس ویروس استفاده می‌شود. این یک آنالوگ نوکلئوزیدی است که سمیت کم و گزینش پذیری خوبی از خود نشان می‌دهد. از آنجایی که پنسیکلوویر در صورت تجویز خوراکی (از طریق خوراکی) ضعیف جذب می‌شود، اغلب به عنوان یک درمان موضعی استفاده می‌شود. این ماده فعال در داروهای تبخال Denavir (NDC 0135-0315-52)، Vectavir و Fenivir است. فام‌سیکلوویر یک پیش‌داروی پنسیکلوویر با فراهمی زیستی خوراکی بهبود یافته‌است.

پنسیکلوویر برای استفاده پزشکی در سال ۱۹۹۶ تأیید شد.[۲]

کاربرد پزشکی[ویرایش]

این دارو در درمان هرپس لبیالیس (تبخال)، مدت زمان بهبودی، درد و ویروس قابل تشخیص تا یک روز در مقایسه با مدت زمان کلی ۲ تا ۳ هفته از تظاهرات بیماری کاهش می‌یابد.[۳]

مکانیسم عمل[ویرایش]

پنسیکلوویر در شکل اولیه خود غیرفعال است. در درون یک سلول آلوده به ویروس، یک تیمیدین کیناز ویروسی یک گروه فسفات به مولکول پنسیکلوویر می‌افزاید. این مرحله محدود کننده سرعت در فعال‌سازی پنسیکلوویر است. سپس کینازهای سلولی (انسانی) دو گروه فسفات دیگر می‌افزایند و پنسیکلوویر تری فسفات فعال را می‌سازند. این شکل فعال شده DNA پلیمراز ویروسی را مهار می‌کند، بنابراین توانایی ویروس برای تکثیر در سلول را مختل می‌کند.

انتخابی بودن پنسیکلوویر ممکن است به دو عامل نسبت داده شود. نخست، تیمیدین کینازهای سلولی فرم والد را با سرعت قابل توجهی کمتر از تیمیدین کیناز ویروسی فسفریله می‌کنند، بنابراین تری فسفات فعال در غلظت‌های بسیار بالاتری در سلول‌های آلوده به ویروس نسبت به سلول‌های غیر آلوده وجود دارد. دوم، داروی فعال شده به DNA پلیمراز ویروسی با میل ترکیبی بسیار بالاتری نسبت به DNA پلیمرازهای انسانی متصل می‌شود. در نتیجه، پنسیکلوویر سمیت سلولی ناچیزی را برای سلول‌های سالم نشان می‌دهد.

ساختار و نحوه عملکرد پنسیکلوویر بسیار شبیه به سایر آنالوگ‌های نوکلئوزیدی است، مانند آسیکلوویر که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. تفاوت بین آسیکلوویر و پنسیکلوویر در این است که شکل تری فسفات فعال پنسیکلوویر برای مدت طولانی‌تری نسبت به شکل فعال شده آسیکلوویر در سلول باقی می‌ماند، بنابراین غلظت درون سلول پنسیکلوویر با توجه به دوزهای سلولی معادل بالاتر خواهد بود.

منابع[ویرایش]

  1. مریم-وبستر Penciclovir
  2. Long SS, Pickering LK, Prober CG (2012). Principles and Practice of Pediatric Infectious Disease (به انگلیسی). Elsevier Health Sciences. p. 1502. ISBN 978-1437727029.
  3. Farmaceutiska Specialiteter i Sverige - the Swedish official drug catalog. [http://www.fass.se/ Fass.se --> Vectavir. Retrieved on August 12, 2009. Translated from "Tiden för läkning, smärta och påvisbart virus förkortas med upp till ett dygn."