زبان یاقوتی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ربات افزودن: ta:யாகுத மொழி |
جز ربات افزودن: koi:Саха кыв; زیباسازی |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
'''زبان یاکوتی''' یا '''ساخا''' (به یاکوتی: Саха тыла، تلفظ: ساخا تیلا) زبانی است از شاخهٔ [[زبانهای ترکی|ترکی]] [[زبانهای آلتایی]]. |
'''زبان یاکوتی''' یا '''ساخا''' (به یاکوتی: Саха тыла، تلفظ: ساخا تیلا) زبانی است از شاخهٔ [[زبانهای ترکی|ترکی]] [[زبانهای آلتایی]]. |
||
این زبان که |
این زبان که ۳۶۳،۰۰۰ نفر گویشوَر دارد در جمهوری [[یاقوتستان]] واقع در منطقه [[سیبری]] فدراسیون [[روسیه]] رواج دارد. |
||
== ردهبندی == |
== ردهبندی == |
||
خط ۸: | خط ۸: | ||
=== صامتها === |
=== صامتها === |
||
{| border=" |
{| border="۲" cellpadding="۴" cellspacing="۰" style="margin: ۱em ۱em ۱em ۰; background: #f۹f۹f۹; border: ۱px #aaa solid; border-collapse: collapse; Lucida Sans Unicode" |
||
|+caption | واجهای همخوان یاکوتی |
|+caption | واجهای همخوان یاکوتی |
||
|- |
|- |
||
! |
! |
||
! colspan=" |
! colspan="۲" | [[دولبی]] |
||
! colspan=" |
! colspan="۲" | [[دندانی]] |
||
! colspan=" |
! colspan="۲" | [[صامت لثوی|لثوی]] |
||
! colspan=" |
! colspan="۲" | [[کامی]] |
||
! colspan=" |
! colspan="۲" | [[نرمکامی]] |
||
! colspan=" |
! colspan="۲" | [[چاکنایی]] |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[انفجاری]] |
|[[انفجاری]] |
||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| t |
| t |
||
| d |
| d |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| c |
| c |
||
| ɟ |
| ɟ |
||
| k |
| k |
||
| g |
| g |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[خیشومی]] |
|[[خیشومی]] |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | m |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | n |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | ɲ |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | ŋ |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[سایشی]] |
|[[سایشی]] |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| s |
| s |
||
| |
| |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| x |
| x |
||
| ɣ |
| ɣ |
||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[کوبشی]] |
|[[کوبشی]] |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | ɾ |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
|[[میانهها]] |
|[[میانهها]] |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | j، j̃ |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
|- align=center |
|- align=center |
||
| میانهای</br>کناری |
| میانهای</br>کناری |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | l |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
| colspan=" |
| colspan="۲" | |
||
|} |
|} |
||
=== مصوتها === |
=== مصوتها === |
||
{|border=" |
{|border="۱" cellpadding="۴" cellspacing="۰" style="margin: ۱em ۱em ۱em ۰; background: #f۹f۹f۹; border: ۱px #aaa solid; border-collapse: collapse; text-align:center;width:۲۵۰px; Lucida Sans Unicode" |
||
|+caption| واجهای آوایی یاکوتی |
|+caption| واجهای آوایی یاکوتی |
||
! colspan=" |
! colspan="۲" rowspan="۲" | |
||
! colspan=" |
! colspan="۲" | کوتاه |
||
! colspan=" |
! colspan="۲" | دراز |
||
! rowspan=" |
! rowspan="۲" | [[دوگانه]] |
||
|- |
|- |
||
|بسته |
|بسته |
||
خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
|باز |
|باز |
||
|- |
|- |
||
|rowspan=" |
|rowspan="۲" |جلو |
||
|لبگسترده |
|لبگسترده |
||
|i |
|i |
||
خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
|yø |
|yø |
||
|- |
|- |
||
|rowspan=" |
|rowspan="۲" |عقب |
||
|لبگسترده |
|لبگسترده |
||
|ɯ |
|ɯ |
||
خط ۱۵۲: | خط ۱۵۲: | ||
[[kk:Саха тілі]] |
[[kk:Саха тілі]] |
||
[[ko:야쿠트어]] |
[[ko:야쿠트어]] |
||
[[koi:Саха кыв]] |
|||
[[lt:Jakutų kalba]] |
[[lt:Jakutų kalba]] |
||
[[lv:Jakutu valoda]] |
[[lv:Jakutu valoda]] |
نسخهٔ ۲۲ اکتبر ۲۰۱۰، ساعت ۲۲:۳۹
زبان یاکوتی یا ساخا (به یاکوتی: Саха тыла، تلفظ: ساخا تیلا) زبانی است از شاخهٔ ترکی زبانهای آلتایی.
این زبان که ۳۶۳،۰۰۰ نفر گویشوَر دارد در جمهوری یاقوتستان واقع در منطقه سیبری فدراسیون روسیه رواج دارد.
ردهبندی
یاکوتی یکی از زبانهای شاخه شمالی خانواده زبانهای ترکتبار است. در این خانواده زبانهای شور، تووان و دولگان هم قرار دارند.
صامتها
دولبی | دندانی | لثوی | کامی | نرمکامی | چاکنایی | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
انفجاری | p | b | t | d | c | ɟ | k | g | ||||
خیشومی | m | n | ɲ | ŋ | ||||||||
سایشی | s | x | ɣ | h | ||||||||
کوبشی | ɾ | |||||||||||
میانهها | j، j̃ | |||||||||||
میانهای کناری |
l |
مصوتها
کوتاه | دراز | دوگانه | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
بسته | باز | بسته | باز | |||
جلو | لبگسترده | i | e | iː | eː | ie |
لبگِرد | y | ø | yː | øː | yø | |
عقب | لبگسترده | ɯ | a | ɯː | aː | ɯa |
لبگرد | u | o | uː | oː | uo |
منبع
ویکیپدیای انگلیسی.