عبدالعزیز فرمانفرمائیان
| عبدالعزیز فرمانفرمائیان | |
|---|---|
| نام هنگام تولد | عبدالعزیز فرمانفرمائیان |
| زادهٔ | ۱۲۹۹ |
| درگذشت | ۳۱ خرداد ۱۳۹۲ |
| ملیت | ایرانی |
| پیشه | معمار |
عبدالعزیز فرمانفرمائیان[۱] (۱۲۹۹ - ۳۱ خرداد ۱۳۹۲، پالما ده مایورکا، اسپانیا) معمار معاصر ایرانی، استاد دانشگاه تهران و از بنیان‌گذاران نظام پزشکی دید در ایران بود.[۲] او معمار ورزشگاه آزادی بود.
زندگینامه
عبدالعزیز فرمانفرمائیان در سال ۱۲۹۹ در خانواده‌ای متمول و وابسته به سلطنت قاجار در خوزستان به دنیا آمد. او فرزند عبدالحسین میرزا فرمانفرما و بتول خانم احشمی کرمانشاهی بود. پدرش از نوادگان عباس میرزا به‌شمار می‌آمد و سال‌ها به عنوان والی ایالت‌های مهم حکمرانی کرده بود و مادرش بتول‌خانم از جانب پدری به سادات احشمی کرمانشاه و از طرف مادری به خاندان دولتشاهی و محمدعلی میرزا دولتشاه نسب می‌برد. او علاوه بر عبدالعزیز از فرمانفرما صاحب هشت فرزند شد، از جمله مریم فیروز (مؤسس سازمان زنان حزب توده)، منوچهر فرمانفرمائیان (نویسنده کتاب خون و نفت) و عبدالعلی فرمانفرمائیان (مؤسس نخستین پالایشگاه خصوصی نفت در ایران).[۳]
فرمانفرمائیان تحصیلات خود را در دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای پاریس گذراند و در آوریل دهه ۳۰ فارغ‌التحصیل شد و به ایران بازگشت. او ابتدا در گاراژ پدر خود کار طراحی را آغاز کرد. وی سپس در یکی از آتلیه‌های دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران زیر نظر محسن فروغی همراه با مهندس اوژن آفتاندلیانتس، هوشنگ سیحون و حیدر غیایی به کار و تدریس مشغول شد. آثار تولیدی دفتر وی عمدتاً به صورت کامل با طراحی معمارانی که در آنجا مشغول به کار بودند ابه انجام می‌رسید و وی نقش راهبردی در روند جاری قراردادها و امور مدیریتی را بر عهده داشت. تمامی جمع پرشمار برادران و خواهران وی از شخصیت‌های ذی‌نفوذ عصر پهلوی در ایران بودند. فرمانفرمائیان در دوره ریاست جمهوری بیل کلینتون توانست طی شکایتی از دولت ایران از محل حساب‌های بلوکه شده ایران در ایالات متحده کل خسارت خود در رابطه با خروجش از ایران را که بالغ بر یک میلیون دلار بود دریافت کند. [نیازمند منبع]
وی ۳۱ خرداد ۱۳۹۲ هجری خورشیدی برابر با ۲۱ ژوئن ۲۰۱۳ میلادی در املاک خود در اسپانیا به سن ۹۳ سالگی درگذشت و در گورستان مون پارناس پاریس به خاک سپرده شد.[۲] هیچ اثری از وی در خارج از ایران در طی ۳۵ سال حضورش در خارج از ایران ثبت نشده‌است.
آثار مهم طراحی شده در دفتر معمار
- استادیوم ورزشی آزادی
- ساختمان‌های شرکت نفت
- کتابخانه اختصاصی کاخ نیاوران
- مسجد دانشگاه تهران
- طرح ساختمان رآکتور اتمی دانشگاه تهران
- ساختمان وزارت کشاورزی
- پاویون ایران در اکسپو ۶۷ مونترال، کانادا[۴]
- ساختمان وزارت کار
- ساختمان بانک اعتبارات ایران
- ساختمان پست و تلگراف و تلفن
- فرودگاه مهرآباد
- طرح اولیه فرودگاه جدید امام خمینی
- تهیه طرح جامع شهر تهران
- برجهای دوقلوی سامان
- برجهای ونک‌پارک
- ساختمان بورس
- دانشکده دامپزشکی
- کاخ مادر سعد آباد
- کاخ نیاوران[۵]
- ساختمان اداری صدا و سیما
- موزه فرش تهران
دودمان
| دودمان عبدالعزیز فرمانفرمائیان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پانویس
- ↑ طراح استادیوم آزادی و فرودگاه مهرآباد در حوالی قدیم تهران درگذشت - وبگاه بی‌بی‌سی - بازدید در تاریخ ۲ تیر ۱۳۹۲
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «زندگینامه: عبدالعزیز فرمانفرماییان (1299- 1392)». hamshahrionline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۳-۱۳.
- ↑ نقد کتاب از تهران تا کاراکاس - بازدید در تاریخ ۳ تیر ۱۳۹۲
- ↑ «پاویون ایران در اکسپوی 1967 مونترال». معماری نیوز. ۳۱ تیر ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۹ اکتبر ۲۰۱۴.
- ↑ کاخ نیاوران به روایت آخرین ملکه ایران، بی‌بی‌سی فارسی
منابع
- گف‍تگ‍و با عبدالعزیز فرمانفرمائیان دربارهٔ اولی‍ن طرح جامع تهران، شهر، ش ۲۸، (زمس‍تان ۱۳۸۲): ص ۲۱.
- وبگاه آفتاب [۱]
- سایت معمارنیوز - بازدید در تاریخ ۱۳۹۲/۴/۲[پیوند مرده]
- خبرگزاری مهر - بازدید در تاریخ ۱۳۹۲/۴/۲
پیوند به بیرون
سی سال معماری ایران [پیوند مرده]
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ عبدالعزیز فرمانفرمائیان موجود است. پردیس‌های منطقه ای 
سردر دانشگاه تهران دانشکدگان دانشکدگان فنی (تهران، فومن و رضوانشهر) (دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، دانشکده مهندسی عمران، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشکده مهندسی معدن، دانشکده مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی متالورژی و مواد، دانشکده مهندسی نقشه‌برداری و اطلاعات مکانی، دانشکده علوم مهندسی، دانشکده فنی فومن، دانشکده فنی کاسپین رضوانشهر)• دانشکدگان علوم (تهران) (دانشکده ریاضی، آمار و علوم کامپیوتر، دانشکده فیزیک، دانشکده شیمی، دانشکده زیست‌شناسی، دانشکده زمین‌شناسی، دانشکده بیوتکنولوژی)
• دانشکدگان هنرهای زیبا (تهران) (دانشکده شهرسازی، دانشکده معماری، دانشکده هنرهای تجسمی، گروه هنرهای نمایشی، گروه طراحی صنعتی)
• دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی (کرج و پاکدشت) (دانشکده کشاورزی کرج، دانشکده منابع طبیعی کرج، دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان پاکدشت)
• دانشکدگان فارابی (قم) (دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشکده حقوق، دانشکده الهیات، دانشکده مهندسی)دانشکده‌های مستقل محیط زیست • تجارت و مالیه • گردشگری • علوم و فنون نوین • دامپزشکی • حکمرانی
دانشکده‌های علوم انسانی: ادبیات و علوم انسانی • زبان‌های خارجی • الهیات و معارف اسلامی • معارف و اندیشه اسلامی • حقوق و علوم سیاسی • مطالعات جهان
دانشکده‌های علوم اجتماعی و رفتاری: علوم اجتماعی • جغرافیا • روانشناسی و علوم تربیتی • مدیریت • اقتصاد • کارآفرینی • علوم ورزشی و تندرستیمراکز پژوهشی و تحقیقاتی مرکز پژوهش‌های کاربردی مدیریت • مرکز پژوهشی علوم و فناوری نانو • مرکز پژوهشی مشخصه‌یابی پیشرفته • مرکز تحقیقات بیوشیمی-بیوفیزیک • مرکز تحقیقات بین المللی بیابان • مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آب کوهین • مرکز مطالعات سیاستگذاری عمومی • مرکز مطالعات حقوق انرژی • مرکز مطالعات اوراسیای مرکزی • مرکز مطالعات و همکاری‌های بین المللی • مرکز مطالعات و تحقیقات زنان • انستیتو مهندسی نفت • مؤسسه مطالعات آمریکای شمالی و اروپامؤسسات پژوهشی و پژوهشکده‌ها مؤسسه پژوهشی فرهنگ و هنر • مؤسسه روانشناسی و علوم تربیتی • مؤسسه پژوهش در مدیریت و برنامه‌ریزی انرژی • مؤسسه توسعه و تحقیقات اقتصادی • مؤسسه حقوق تطبیقی • مؤسسه جغرافیا • مؤسسه باستان‌شناسی • مؤسسه لغت‌نامه دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی • مؤسسه ژئوفیزیک • مؤسسه حقوق عمومی • مؤسسه تحقیقات زیست‌محیطی آب و خاک • مؤسسه آب • مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی • مؤسسه تحقیقات علوم جزا و جرم‌شناسی • پژوهشکده زبان ملل • پژوهشکده تحقیقات کاربردی فرهنگ ایرانی • پژوهشکده تاریخ علم • پژوهشکده خودرو، سوخت و محیطزیستموزهها آکادمیک تاریخچه پیشینه دانشگاه تهران • سردر دانشگاه تهران • مسجد دانشگاه تهران • کوی دانشگاه تهران • مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران • کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران • جشنواره فیلم دانشگاه تهران • ورزشگاه دانشگاه تهران • دارالفنون • دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران • جلالیه • حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸-۲۳ تیر ۱۳۷۸) • حمله به کوی دانشگاه تهران (۲۵ خرداد ۱۳۸۸)
- استادان دانشگاه تهران
- اهالی شیراز
- ایرانیهای مهاجرتکرده به اسپانیا
- ایرانیتبارهای مهاجرتکرده به فرانسه
- تبعیدشدگان مربوط به انقلاب ۱۳۵۷ ایران در اسپانیا
- تبعیدشدگان مربوط به انقلاب ۱۳۵۷ ایران در فرانسه
- خاندان فیروز-فرمانفرمائیان
- دانشآموختگان اکول ده بوزار
- درگذشتگان ۱۳۹۲
- درگذشتگان ۲۰۱۳ (میلادی)
- دور از وطنهای اهل ایران در فرانسه
- زادگان ۱۲۹۹
- زادگان ۱۹۲۰ (میلادی)
- شاهزادگان قاجار
- معماران اهل ایران
- نوادگان قاجاریان