پرش به محتوا

کپک مخاطی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از کپک‌های مخاطی)
کپک مخاطی Diachea leucopodia. بارکلی, کالیفرنیا, امریکا
کپک مخاطی Stemonitis fusca در اسکاتلند
کپک مخاطی Fuligo septica
میستوزوآ از کتاب «هنرهای طبیعت» ارنست هکل ۱۹۰۴
کپک مخاطی که از یک سطل کاغذ نم‌دار رشد می‌کند

کپک مخاطی (انگلیسی: Slime mold) نام غیررسمی برای انواع گوناگون جانداران یوکاریوت است که می‌توانند آزادانه به شکل تک سلولی زندگی کنند اما گرد هم می‌آیند و ساختاری چندسلولی و تناسلی می‌سازند. کپک‌های مخاطی در گذشته در دستهٔ قارچ‌ها طبقه‌بندی می‌شدند اما اکنون دیگر در آن فرمانرو طبقه‌بندی نمی‌شوند.[۱] هرچند که این جانداران از یک نوع نیستند، هنوز هم گاه در گروه نافراگیر آغازیان طبقه‌بندی می‌شوند.

بیش از ۹۰۰ گونه کپک مخاطی در سراسر جهان وجود دارد.

گروه سرده مورفولوژی
آمیبوزوا > کنوسا > میستوزوآ

رده کپک مخاطی پلاسمودیومی شامل Cribraria, Lycogala, Tubifera, Echinostelium, Fuligo, Lepidoderma, Physarum, Comatricha, Stemonitis, Arcyria, Trichia

کپک‌های مخاطی پلاسمودیومی یا Syncytial

رده Dictyostelia شامل Dictyostelium, Polysphondylium, Acytostelium

کپک مخاطی سلولی

رده Protostelia شامل Planoprotostelium, Protostelium

بین myxomycetes و dictyostelids, ولی بسیار کوچک‌تر، بدنه‌های میوه‌دهنده تنها یک یا چند اسپور می‌دهند.
ریزاریا > دنبی‌زیان > Endomyxa رده Phytomyxea شامل Lignieria, Membranosorus, Octomyxa, Phagomyxa, Plasmodiophora, Polymyxa, Sorodiscus, Sorosphaera, Spongospora , Tetramyxa, Woronina آغازیان انگلی که می‌توانند موجب بماری ریشه کلم شوند. آنها coenocytes تشکیل می‌دهند اما انگل داخلی گیاهان هستند.
برون‌کافتگان > Percolozoa > Heterolobosea راسته Acrasida شامل Acrasis کپک مخاطی سلولی که چرخه زندگی شبیه dictyostelidها دارند، اما رفتار آمیبی‌شان متفاوت است، دارای eruptive pseudopodia.
حبابچه‌داران رنگی > ناجورتاژکان > توری‌های لغزنده راسته توری‌های لغزنده شامل Labyrinthulids, Labyrinthula, Thraustochytrids, Aplanochytrium, Labyrinthuloides, Japonochytrium, Schizochytrium, Thraustochytrium, Ulkenia, Diplophryids, Diplophrys سبدهای کپکی که دریایی هستند و تشکیل شبکه‌های هزارتویی از لوله‌ها می‌دهند که آمیب‌ها می‌توانند در آنها بدون پای کاذب حرکت کنند.
پشت‌تاژکان > Holomycota > Fonticulida Fonticula کپک مخاطی سلولی که یک بدنهٔ میوه دهنده به شکل آتشفان تشکیل می‌دهد.

پلاسمودیا

[ویرایش]

کپک مخاطی پلاسمودیومی گروهی از آمیب‌ها هستند که به صورت کپک مخاطی مشاهده شده و در مجموع یک پلاسمودیوم تولید می‌کنند. این جانداران در حین حرکت، باکتری‌ها و مواد آلی را می‌بلعند. کپک مخاطی پلاسمودیومی هسته‌های متعدد دارد؛ اما این هسته‌ها توسط دیواره سلولی از یکدیگر جدا نشده‌اند.[۲]

اگر پلاسمودیوم تحت خشکی یا گرسنگی قرار گیرد، به توده‌های متعددی تقسیم می‌شود. هر توده ساقه‌ای تولید می‌کند که در نوک آن کپسولی است که در آن، هاگ‌های هاپلوئید می‌رویند و به سلول‌های هاپلوئید تبدیل می‌شوند که ممکن است آمیبی شکل یا تاژک‌دار باشند. این سلول‌های هاپلوئید قادرند به یکدیگر ملحق شده و زیگوت‌های دیپلوئید ایجاد کنند. این زیگوت‌ها به نوبه خود با تقسیم میتوز، پلاسمودیم‌های جدیدی ایجاد می‌کنند.[۲]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. "Introduction to the "Slime Molds"". University of California Museum of Paleontology. Archived from the original on 31 July 2014. Retrieved 2009-04-04.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ گروه مولفان. «فصل ۱۰:آغازیان». در زیست‌شناسی دورهٔ پیش‌دانشگاهی. چاپ یازدهم. تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران، ۱۳۹۱. صفحه ۲۴۰