پرش به محتوا

راهنما:بارگذاری پرونده

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از ویکی‌پدیا:بارگذاران)

ویکی‌پدیا به کاربران تأییدشده خودکار این اجازه را می‌دهد که انواعی از پرونده‌ها (فایل‌ها) از قبیل تصویرها، فایل‌های متنی، یا فایل‌های صوتی را در ویکی‌پدیا بارگذاری کنند، و از آن‌ها جهت پربارتر شدن مقاله‌های ویکی‌پدیا استفاده کنند. به طور کلی، برای بارگذاری چنین پرونده‌هایی باید ابتدا به ویکی‌پدیا:بارگذاری بروید، و با وارد کردن اطلاعات در فرم موجود در آن صفحه، فایل را پیوست و بارگذاری کنید. در این صفحه گام‌هایی که باید در این مسیر بردارید به تفصیل توضیح داده می‌شود.

مراحل بارگذاری پرونده‌ها

تعیین وضعیت حق نشر

شما فقط مجاز به بارگذاری پرونده‌هایی در ویکی‌پدیا هستید که از نظر حق نشر، انتشار آن‌ها در ویکی‌پدیا ایراد قانونی نداشته باشد. برای نشان دادن وضعیت حق نشر پرونده‌ای که بارگذاری می‌کنید، در زمان بارگذاری آن باید از برچسب مناسب استفاده کنید.

به عنوان مثال، اگر شما خودتان سازندهٔ اصلی یک تصویر هستید، و می‌خواهید آن را مطابق با مجوز گنو در ویکی‌پدیای فارسی بارگذاری کنید، می‌توانید از برچسب {{گنو-خود}} استفاده کنید. (برچسب را باید در قسمت خلاصه در فرم تایپ کنید)

بارگذاری در ویکی‌انبار

به جای این که یک تصویر که در چند ویکی از ویکی‌پدیا کاربرد دارد، در تک تک آن‌ها بارگذاری شود، بهتر است تصویر را در ویکی‌انبار بارگذاری کرد تا از تمام ویکی‌ها قابل استفاده باشد. اما نکته مهم این است که شما فقط مجاز به بارگذاری پرونده‌هایی در ویکی‌انبار هستید که از نظر حق نشر، آزاد و در مالکیت عمومی باشند مثلاً خودتان پدیدآورنده آن باشید. (گاهی بدون این که اصل تصویر به صورت مالکیت عمومی قابل استفاده باشد، می‌توان از آن مطابق با قانون استفاده منصفانه نسخه‌ای در ویکی‌پدیاهای محلی (در اینجا، فارسی) بارگذاری کرد) در مواردی که شک دارید، پیش از بارگذاری در ویکی‌انبار، در صفحه کمک مشکل را مطرح و رفع کنید. همچنین انواع مجاز و توصیه‌شده پرونده‌ها را ببینید.

برای راهنمایی می‌توانید نخستین گام‌ها را مطالعه کنید. فهرست مهم‌ترین نکته‌هایی که باید توجه کنید از این قرار است:

  • تنها موارد با محتوای آزاد: شما فقط مجاز به بارگذاری پرونده‌هایی در ویکی‌انبار هستید که از نظر حق نشر، آزاد باشند.
  • تنها محتوای مفید: انبار ویکی‌مدیا جایی برای محتوای آموزشی و اطلاع‌رسان است. پس از بارگذاری، پرونده‌هایتان را رده‌بندی کنید.
  • تصویر با بالاترین تفکیک‌پذیری که دارید را بارگذاری کنید.
  • در ویکی‌های دیگر از جمله ویکی‌انبار می‌توانید در ترجیحات خود زبان فارسی را انتخاب کنید تا بسیاری از توضیحات برایتان به زبان فارسی نمایش داده شوند. در غیر این صورت زبان پیش‌فرض انگلیسی است.
روند بارگذاری
  1. برای بارگذاری پرونده‌ای در ویکی‌انبار، در سمت چپ صفحه در بخش جعبه ابزار بر روی گزینه Upload کلیک کنید. (امکان جدید: می‌توانید از جادوگر بارگذاری استفاده کنید)
  2. روی دکمهٔ Browse کلیک کنید، و فایل مورد نظر را در حافظه کامپیوترتان مشخص کنید.
  3. کادرهای توضیحات پرونده را با اطلاعات صحیح پر کنید.
  4. وقتی تصویر یا فایل صوتی مورد نظر کاملاً بارگذاری شد (مدت زمان لازم بر حسب اندازهٔ پرونده و سرعت دسترسی شما به اینترنت فرق خواهد داشت)، شما به طور خودکار به صفحهٔ عکس ارجاع داده می‌شوید. بر حسب نیاز، این صفحه را ویرایش کنید و برچسب حق تکثیر و توضیحات لازم را اضافه کنید.
  • در مرحله ۳، اطلاعات جزئی را با کپی کردن و چسباندن کد زیر در کادر شرح (Description) بیاورید:
{{Information
|Description= توضیحات محتوا؛ به خوبی یک نام پرونده مختصر و مفید بدون کاراکترهای خاص
|Source= منبع مانند یک پیوند به وب یا توضیحی مانند "own work" (اثر خود)
|Date= تاریخ ایجاد یا انتشار اگر مورد پیشین نامعلوم است
|Author= پدیدآور(ندگان) پرونده
|Permission= اجازه‌نامه از پدیدآور؛ می‌توانید از اجازه‌نامه‌های فهرست آبشاری کادرهای بعدی انتخاب کنید و
یا آنکه خودتان آن را در کادر شرح (Description) بیاورید
|Other_versions= (اختیاری) دیگر نسخه‌ها که با یک ویکی‌پیوند داده می‌شود و می‌تواند خالی گذاشته شود
}}

اگر اجازه‌نامه و اطلاعات منبع مناسبی ذکر نکنید، پرونده شما بدون هیچ تذکری حذف خواهد شد.

بارگذاری در ویکی‌پدیای فارسی

برای بارگذاری پرونده در ویکی‌پدیای فارسی حساب کاربری شما، نیاز به دسترسی بارگذار دارد که به‌محض بارگذاری نخستین پرونده توسط شما در ویکی‌پدیای فارسی، دسترسی بارگذار به‌طور خودکار برای حساب کاربری شما فعال خواهد شد. درمورد تصاویر، گاهی بدون این که اصل تصویر به صورت مالکیت عمومی قابل استفاده باشد، می‌توان از آن مطابق با قانون استفاده منصفانه نسخه‌ای در ویکی‌پدیای محلی (در اینجا، فارسی) بارگذاری کرد. در این شرایط باید دقیقاً مشخص کنید که طبق کدام‌یک از بندهای قانون فوق، این پرونده مجاز به بارگذاری در ویکی‌پدیا است. این تصویرها را در ویکی‌انبار بارگذاری نکنید.

روند بارگذاری
  1. در سمت راست صفحه در بخش جعبه ابزار بر روی گزینه «بارگذاری پرونده» کلیک کنید.
  2. روی دکمهٔ Browse کلیک کنید، و فایل مورد نظرتان را در حافظه کامپیوتر مشخص کنید.
  3. وقتی تصویر یا فایل صوتی مورد نظر کاملاً بارگذاری شد (مدت زمان لازم بر حسب اندازهٔ پرونده و سرعت دسترسی شما به اینترنت فرق خواهد داشت)، شما به طور خودکار به صفحهٔ عکس ارجاع داده می‌شوید. بر حسب نیاز، این صفحه را ویرایش کنید و برچسب حق تکثیر و توضیحات لازم را اضافه کنید.

دقت کنید که اگر جزئیات کافی که در صفحهٔ بارگذاری پرونده مشخص نکنید، پروندهٔ بارگذاری شده توسط شما به زودی پاک خواهد شد، و در صورتی که به این کار تداوم بدهید، ممکن است دسترسی شما به ویکی‌پدیا نیز برای مدتی قطع شود.

استاندارد تصاویر

تصاویر بارگذاری شده بر روی ویکی‌پدیا باید دارای حقوق تکثیر کاملاً مشخص باشند. توجه کنید که بیشتر تصاویر یافت‌شده روی اینترنت مناسب بار کردن به ویکی‌پدیا نیستند؛ بنابراین، وقتی می‌بینید مقاله‌ای دارای تصویر نیست سعی کنید ابتدا ویکی‌انبار را کاملاً جستجو کنید. اگر تصویر نیافتید و با حقوق تکثیر کاملاً آشنا نیستید لطفاً در اینجا درخواست کنید تا دوستان دیگر که آشنایی بیشتری دارند تصاویری را برایتان بیابند. به یاد داشته تصاویری که حقوق تکثیر آنها به دقت مشخص نباشد به سرعت حذف خواهند شد.

استفاده از {{اطلاعات}} در بارگذاری تصاویر اجباری است گرچه تصاویری که بدون این الگو بار بشوند حذف سریع نمی‌شوند اما معمولاً بعد از یک اخطار نهایتاً بعد از ۲ هفته حذف خواهند شد.

انتخاب نام مناسب

نامی مناسب برای پرونده خود برگزینید: برای تأکید بر این موضوع، ویکی‌انبار هنگام بارگذاری پرونده‌ها به شما پیشنهاد می‌کند نامی که می‌خواهید برای پرونده‌تان در نظر گرفته شود را در Destination file name وارد کنید (اگر خودتان انتخاب نکنید، سیستم نام پرونده اصلی شما را استفاده خواهد کرد). نامی غیرمعمول برای پرونده، یافتن آن را برای دیگران سخت خواهد کرد. پس نامی توصیفی انتخاب کنید که دربارهٔ پرونده مطالبی را شرح دهد.

لطفاً برای پرونده خود نامی مانند DSC123456.jpg را که دوربین شما برای آن گذاشته است، استفاده نکنید. زیرا امکان دارد به طور تصادفی کسی پرونده شما را بارگذاری مجدد کند. این موضوع اهمیت زیادی دارد زیرا پس از بارگذاری تغییر نام تنها توسط یک مدیر امکان‌پذیر خواهد بود.

در نهایت اگر نام مناسبی برای پرونده به ذهنتان نرسید، یا نامی که در فکرش بودید پیشتر به کار رفته است، با توجه به رده‌ای که پرونده شما در آن گنجانده خواهد شد نامگذاری را انجام دهید. مثلاً برای تصویری در Category:West facade of Notre-Dame de Paris، نام West facade of Notre-Dame de Paris, 2009-05-26.jpg را برگزینید.

انتخاب رده مناسب

برای چگونگی دسته‌بندی تصویرها در ویکی‌انبار Commons:Commons:نخستین گام‌ها/مرتب‌سازی را مطالعه کنید.

کاربران باید بتوانند پرونده شما را برای استفاده در مقاله‌های ویکی‌پدیا یا پروژه‌های خواهر بیابند. پس شما باید پرونده خود را در رده (category) مناسب بگنجانید. هر تصویر باید حداقل در یک رده باشد. در غیر اینصورت از پرونده‌تان آنطور که شایسته است، استفاده نخواهد شد.

افزودن یک تصویر به یک رده مانند افزودن یک مقاله ویکی‌پدیا به یک رده است. کافی‌ست کد را به انتهای صفحه تصویر اضافه کنید (به جای X نام رده مورد نظر را بنویسید). هرچه رده تصویرتان ویژه‌تر (دقیقتر) باشد، بهتر است. تصویر را به یک ردهٔ ریشهٔ شلوغ نیفزایید. برای یافتن رده‌ای مناسب برای تصویرتان، نخست به یک رده کلی بروید و زیررده‌ها را تا یافتن ویژه‌ترین رده توصیف‌کننده تصویر دنبال کنید. می‌توانید به روش زیر عمل کنید:

اولین رده‌ای که به فکرتان می‌رسد در نظر بگیرید -هرچقدر هم که می‌خواهد کلّی باشد. مثلاً برای این تصویر نقشهٔ تبریز، همان‌طور که در تاریخچه ویرایش‌ها دیده می‌شود، Meisam ابتدا آن را در رده تبریز (Category:Tabriz) قرار داده است. سپس می‌توانید به رده مورد نظر بروید و ببینید زیر-رده مناسب‌تر و دقیق‌تری هم برایش هست یا خیر. ممکن است برای یافتن مناسب‌ترین رده، چند بار به زیر-رده‌های دقیق‌تر برویم. برای پرهیز از دوباره‌کاری می‌توانید قبل از ذخیره کردن ردهٔ تبریز، در پنجره دیگری وارد رده مذکور شوید و دقیق‌ترین رده مناسب را بیابید. در مثال بالا، Meisam در مرحله بعد Category:Maps of Tabriz را جایگزین کرده‌است.

سعی کنید همیشه بیش از یک رده برای عکستان ذکر کنید. مثلاً Category:Old maps و زیررده‌های دقیق‌تر آن. به این ترتیب عکستان در رده‌های بیشتر و جهانی‌تری دیده‌می‌شود و همچنین، اگر رده مناسب‌تری برایش وجود داشته باشد احتمال اینکه کاربر باتجربه‌ای آن را دیده و به رده مناسب‌تر منتقل کند بالا می‌رود.

می‌توانید از کادر جستجو، برای کلمات کلیدی موردنظرتان در رده‌ها بگردید. مثلاً در کادر جستجو تایپ می‌کنیم Category:Tabriz و Category:Maps

فراموش نکنید هر چه جزئیات بیشتری در شرح عکستان بنویسید بهتر است و ایده‌های رده‌بندی بیشتری را هم برایش فراهم می‌کند. این شرح عکس را می‌توانید بعداً هم ویرایش کنید. مثلاً امروز می‌توانید عکسی را که سال گذشته از نقشهٔ تبریز بارگذاری شده‌است با کلیک بر Edit (ویرایش) بالای صفحه باز کنید و در شرح آن مواردی همچون تاریخ ترسیم آن، تاریخ و محل عکسبرداری، چیزهایی که در عکس دیده می‌شود و … اضافه کنید.

همچنین می‌توانید از ابزار CommonSense استفاده کنید.

پرونده‌های بارگذاری شده

اگر می‌خواهید که به فهرستی از پرونده‌هایی که تاکنون بارگذاری شده‌اند دسترسی پیدا کنید، اینجا کلیک کنید. به علاوه می‌توانید که در بین تصاویر به دنبال تصویری بگردید که کلمهٔ کلیدی مورد نظر شما در نام یا توضیحات آن به کار رفته‌است. برای این کار باید از امکانات جستجو در ویکی‌پدیا بهره بگیرید. همچنین می‌توانید از دیگر کاربران برای یافتن تصویر مورد علاقه خود کمک بگیرید. برای این کار کافیست درخواست خود را در «ویکی‌پدیا:درخواست تصویر» مطرح کنید.