پرش به محتوا

بلوچستان افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
Paniranic696 (بحث | مشارکت‌ها)
۱۳۹ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: واگردانی دستی
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:1855 Colton Map of Balochistan.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل|اقوام عمده ساکن پاکستان و مناطق اطراف در سال ۱۹۸۰ میلادی؛ [[مردم بلوچ|بلوچ‌ها]] به رنگ صورتی نشان داده شده‌اند.]]
[[پرونده:Major_ethnic_groups_of_Pakistan_in_1980_borders_removed.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل| اقوام عمده ساکن پاکستان و مناطق اطراف در سال ۱۹۸۰ میلادی؛ [[مردم بلوچ|بلوچ‌ها]] به رنگ صورتی نشان داده شده‌اند.]]
'''بلوچستان افغانستان''' یا '''بلوچستان شمالی'''<ref name="balochwarna.com">{{Cite web|url=http://www.balochwarna.com/modules/mastop_publish/print.php?tac=Balochistan_Area_and_Location|title=Archived copy|accessdate=2011-09-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110603121050/http://www.balochwarna.com/modules/mastop_publish/print.php?tac=Balochistan_Area_and_Location|archivedate=2011-06-03}}</ref> ([[زبان بلوچی|بلوچی]]: {{نستعلیق|گۏریچی بلۏچستان}})منطقه‌ای خشک و کوهستانی است که بخشی از جنوب غربی [[افغانستان]] در ولایت [[ولایت نیمروز|نیمروز]] و [[ولایت فراه|فراه]] بر می‌گیرد. این منطقه تا جنوب شرقی [[ایران]] و غرب [[پاکستان]] امتداد دارد و به نام [[مردم بلوچ]] شناخته می‌شود.<ref name="balochhomeland.com">{{Cite web|url=http://www.balochhomeland.com/maps/1-216.jpg|title=Archived copy|accessdate=2011-07-03|archivedate=2012-03-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120325191309/http://www.balochhomeland.com/maps/1-216.jpg}}</ref>
'''بلوچستان افغانستان''' یا '''بلوچستان شمالی''' <ref name="balochwarna.com">{{Cite web|url=http://www.balochwarna.com/modules/mastop_publish/print.php?tac=Balochistan_Area_and_Location|title=Archived copy|accessdate=2011-09-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110603121050/http://www.balochwarna.com/modules/mastop_publish/print.php?tac=Balochistan_Area_and_Location|archivedate=2011-06-03}}</ref> ([[زبان بلوچی|بلوچی]]: {{نستعلیق|گۏریچی بلۏچستان}})منطقه‌ای خشک و کوهستانی است که بخشی از جنوب و جنوب غربی [[افغانستان]] را در بر می‌گیرد. این منطقه تا جنوب شرقی [[ایران]] و غرب [[پاکستان]] امتداد دارد و به نام [[مردم بلوچ]] شناخته می‌شود.<ref name="balochhomeland.com">{{Cite web|url=http://www.balochhomeland.com/maps/1-216.jpg|title=Archived copy|accessdate=2011-07-03|archivedate=2012-03-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120325191309/http://www.balochhomeland.com/maps/1-216.jpg}}</ref>


این منطقه قبل از استعمار و تقسیم بلوچستان توسط [[راج بریتانیا|هند بریتانیا]] جزء اراضی [[خانات کلات]] بود که در اواخر قرن ۱۹ بخشی از وسعت خود را به [[ایران قاجاری]] و [[افغانستان]] از دست داد.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=بنیاد |نام۱=دانشنامه ایرانیکا |عنوان=دولت کنفدراسیونی بلوچی کلات در اواخر قرن 19 بخشی از وسعت خود را به ایران قاجار و افغانستان از دست داد |نشانی=https://www.iranicaonline.org/articles/brahui |وبگاه=Encyclopaedia Iranica |تاریخ بازبینی=7 آوریل 2024}}</ref>
این منطقه قبل از استعمار و تقسیم بلوچستان توسط [[راج بریتانیا|هند بریتانیا]] جزء اراضی [[خانات کلات]] بود که در اواخر قرن ۱۹ بخشی از وسعت خود را به [[ایران قاجاری]] و [[افغانستان]] از دست داد.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=بنیاد |نام۱=دانشنامه ایرانیکا |عنوان=دولت کنفدراسیونی بلوچی کلات در اواخر قرن 19 بخشی از وسعت خود را به ایران قاجار و افغانستان از دست داد |نشانی=https://www.iranicaonline.org/articles/brahui |وبگاه=Encyclopaedia Iranica |تاریخ بازبینی=7 آوریل 2024}}</ref>


از صنایع دستی تولیدی این منطقه به [[فرش بلوچی]]<ref name=":1">{{Cite web |title=Baluchi rug |url=https://www.britannica.com/art/Baluchi-rug |website=[[دانشنامه ایرانیکا]]}}</ref> و [[سوزن‌دوزی بلوچی|سوزن دوزی بلوچی]]<ref>{{Cite web |title=بازار فروش لباس خاص بلوچی در نیمروز رونق یافته است |url=https://pajhwok.com/fa/2018/06/15/بازار-فروش-لباس-خاص-بلوچى-در-نيمروز-رون}}</ref> که توسط [[بلوچ‌های افغانستان]] عرضه می‌شود می‌توان نام برد.
از صنایع دستی تولیدی این منطقه به [[فرش بلوچی]]<ref name=":1">{{Cite web |title=Baluchi rug |url=https://www.britannica.com/art/Baluchi-rug |website=[[دانشنامه ایرانیکا]]}}</ref> و [[سوزن‌دوزی بلوچی|سوزن دوزی بلوچی]]<ref>{{Cite web |title=بازار فروش لباس خاص بلوچى در نيمروز رونق يافته است |url=https://pajhwok.com/fa/2018/06/15/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D8%AE%D8%A7%D8%B5-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D9%89-%D8%AF%D8%B1-%D9%86%D9%8A%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B1%D9%88%D9%86}}</ref> که توسط [[بلوچ‌های افغانستان|بلوچ های افغانستان]] عرضه می شود می توان نام برد.


گفته می‌شود جمعیت بلوچها در افغانستان تقریباً ۲۰۰٬۰۰۰ نفر است که ۳۸۰٬۰۰۰ [[زبان بلوچی|بلوچی زبان]] و ۱۹۰٬۰۰۰ [[زبان براهویی|براهویی زبان]] هستند.<ref name="crisisbalochistan.com">{{Cite web|url=http://www.crisisbalochistan.com/secondary_menu/writers/karlos-zurutuza/abdul-sattar-purdely-baloch-intellectual-from-afghanistan.html|title=Abdul Sattar Purdely: Baloch intellectual from Afghanistan - Crisis Balochistan|accessdate=2011-07-03|archivedate=2012-03-26|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120326131239/http://www.crisisbalochistan.com/secondary_menu/writers/karlos-zurutuza/abdul-sattar-purdely-baloch-intellectual-from-afghanistan.html}}</ref> بیشتر این بلوچها در جنوب غرب افغانستان زندگی می‌کنند.<ref name="crisisbalochistan.com-2">{{Cite web|url=http://www.crisisbalochistan.com/secondary_menu/writers/karlos-zurutuza/baloch-from-afghanistan-between-insurgency-and-famine.html|title=Baloch from Afghanistan: Between insurgency and famine - Crisis Balochistan|accessdate=2011-07-03|archivedate=2015-09-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150923211146/http://www.crisisbalochistan.com/secondary_menu/writers/karlos-zurutuza/baloch-from-afghanistan-between-insurgency-and-famine.html}}</ref> [[زبان بلوچی|بلوچی زبانها]] بیشتر در [[ولایت نیمروز]] و [[زبان براهویی|براهویی زبانها]] عمدتاً ساکن [[ولسوالی لاش و جوین|ولایت فراه]] هستند. در، بلوچ زبان‌ها و براهویی زبان های [[فراه]] با هم زندگی می‌کنند. بلوچ‌ها در سایر مناطق افغانستان به [[زبان پشتو]] و [[فارسی افغانستان|فارسی دری]] صحبت می‌کنند.<ref name="crisisbalochistan.com"/>
گفته می‌شود جمعیت بلوچها در افغانستان تقریباً ۶۰۰,۰۰۰ نفر است که ۴۰۰,۰۰۰ [[زبان بلوچی|بلوچی زبان]] و ۲۰۰,۰۰۰ [[زبان براهویی|براهویی زبان]] هستند.<ref name="crisisbalochistan.com">{{Cite web|url=http://www.crisisbalochistan.com/secondary_menu/writers/karlos-zurutuza/abdul-sattar-purdely-baloch-intellectual-from-afghanistan.html|title=Abdul Sattar Purdely: Baloch intellectual from Afghanistan - Crisis Balochistan|accessdate=2011-07-03|archivedate=2012-03-26|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120326131239/http://www.crisisbalochistan.com/secondary_menu/writers/karlos-zurutuza/abdul-sattar-purdely-baloch-intellectual-from-afghanistan.html}}</ref> بیشتر این بلوچها در جنوب افغانستان زندگی می‌کنند.<ref name="crisisbalochistan.com-2">{{Cite web|url=http://www.crisisbalochistan.com/secondary_menu/writers/karlos-zurutuza/baloch-from-afghanistan-between-insurgency-and-famine.html|title=Baloch from Afghanistan: Between insurgency and famine - Crisis Balochistan|accessdate=2011-07-03|archivedate=2015-09-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150923211146/http://www.crisisbalochistan.com/secondary_menu/writers/karlos-zurutuza/baloch-from-afghanistan-between-insurgency-and-famine.html}}</ref> [[زبان بلوچی|بلوچی زبانها]] بیشتر در [[ولایت نیمروز]] و [[زبان براهویی|براهویی زبانها]] عمدتاً ساکن [[ولایت قندهار]] هستند. در [[ولایت هلمند|هلمند]]، بلوچ زبان ها و براهویی زبان های بلوچ با هم زندگی می‌کنند. بلوچ ها در سایر مناطق افغانستان به [[زبان پشتو]] و [[فارسی افغانستان|فارسی دری]] صحبت می‌کنند.<ref name="crisisbalochistan.com"/>


== جغرافیا ==
== جغرافیا ==
بلوچستان افغانستان شامل [[ولایت نیمروز]] و [[ولایت فراه|جنوب غرب ولایت فراه]] است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Narrative Of Various Journeys In Balochistan, Afghanistan, The Panjab, And Kalât, During A Residence In Those Countries: To Which Is Added An Account … And A Memoir On Eastern Balochistan; Volume|ناشر=Legare Street Press|شابک=978-1015896970|نام خانوادگی۱=Charles|نام۱=Masson}}</ref>
بلوچستان افغانستان شامل [[ولایت نیمروز]]، جنوب [[ولایت هلمند]] و جنوب [[ولایت قندهار]] است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Narrative Of Various Journeys In Balochistan, Afghanistan, The Panjab, And Kalât, During A Residence In Those Countries: To Which Is Added An Account ... And A Memoir On Eastern Balochistan; Volume|ناشر=Legare Street Press|شابک=978-1015896970|نام خانوادگی۱=Charles|نام۱=Masson}}</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۲۵: خط ۲۵:
* [[کشمکش بلوچستان]]
* [[کشمکش بلوچستان]]
{{درگاه|بلوچستان}}
{{درگاه|بلوچستان}}

== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|چپ‌چین=بله|۲}}
{{پانویس|چپ‌چین=بله|۲}}

نسخهٔ ‏۲۱ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۰۵

اقوام عمده ساکن پاکستان و مناطق اطراف در سال ۱۹۸۰ میلادی؛ بلوچ‌ها به رنگ صورتی نشان داده شده‌اند.

بلوچستان افغانستان یا بلوچستان شمالی [۱] (بلوچی: گۏریچی بلۏچستان)منطقه‌ای خشک و کوهستانی است که بخشی از جنوب و جنوب غربی افغانستان را در بر می‌گیرد. این منطقه تا جنوب شرقی ایران و غرب پاکستان امتداد دارد و به نام مردم بلوچ شناخته می‌شود.[۲]

این منطقه قبل از استعمار و تقسیم بلوچستان توسط هند بریتانیا جزء اراضی خانات کلات بود که در اواخر قرن ۱۹ بخشی از وسعت خود را به ایران قاجاری و افغانستان از دست داد.[۳]

از صنایع دستی تولیدی این منطقه به فرش بلوچی[۴] و سوزن دوزی بلوچی[۵] که توسط بلوچ های افغانستان عرضه می شود می توان نام برد.

گفته می‌شود جمعیت بلوچها در افغانستان تقریباً ۶۰۰,۰۰۰ نفر است که ۴۰۰,۰۰۰ بلوچی زبان و ۲۰۰,۰۰۰ براهویی زبان هستند.[۶] بیشتر این بلوچها در جنوب افغانستان زندگی می‌کنند.[۷] بلوچی زبانها بیشتر در ولایت نیمروز و براهویی زبانها عمدتاً ساکن ولایت قندهار هستند. در هلمند، بلوچ زبان ها و براهویی زبان های بلوچ با هم زندگی می‌کنند. بلوچ ها در سایر مناطق افغانستان به زبان پشتو و فارسی دری صحبت می‌کنند.[۶]

جغرافیا

بلوچستان افغانستان شامل ولایت نیمروز، جنوب ولایت هلمند و جنوب ولایت قندهار است.[۸]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ "Archived copy". Archived from the original on 2011-06-03. Retrieved 2011-09-06.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link)
  2. ↑ "Archived copy". Archived from the original on 2012-03-25. Retrieved 2011-07-03.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link)
  3. ↑ بنیاد، دانشنامه ایرانیکا. «دولت کنفدراسیونی بلوچی کلات در اواخر قرن 19 بخشی از وسعت خود را به ایران قاجار و افغانستان از دست داد». Encyclopaedia Iranica. دریافت‌شده در ۷ آوریل ۲۰۲۴.
  4. ↑ "Baluchi rug". دانشنامه ایرانیکا.
  5. ↑ "بازار فروش لباس خاص بلوچى در نيمروز رونق يافته است".
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ "Abdul Sattar Purdely: Baloch intellectual from Afghanistan - Crisis Balochistan". Archived from the original on 2012-03-26. Retrieved 2011-07-03.
  7. ↑ "Baloch from Afghanistan: Between insurgency and famine - Crisis Balochistan". Archived from the original on 2015-09-23. Retrieved 2011-07-03.
  8. ↑ Charles، Masson. Narrative Of Various Journeys In Balochistan, Afghanistan, The Panjab, And Kalât, During A Residence In Those Countries: To Which Is Added An Account ... And A Memoir On Eastern Balochistan; Volume. Legare Street Press. شابک ۹۷۸-۱۰۱۵۸۹۶۹۷۰.
آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد افغانستان است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد مرتبط به بلوچستان است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=بلوچستان_افغانستان&oldid=39767727»