طوفان شن

طوفان گرد و غبار بر فراز فرودگاه قندهار، اوت ۲۰۰۸.

طوفان شن، طوفان گرد و غبار یا توفان خاک^[۱] پدیده‌ای جوی است که در مناطق خشک و نیمه‌خشک رخ می‌دهد. در این پدیده بادی نیرومند ذرات ماسه را از سطح خشک زمین به هوا بلند می‌کند.^[۲] این ذرات بسته به اندازه آنها تا مسافت‌های زیادی در هوا حرکت می‌کنند و در آخر به زمین فرو می‌افتند.^[۳]

در طوفان گرد و غبار، یا به‌طور عامیانه طوفان شن، بادهای قوی گرد و غبار را از زمین بلند کرده و میدان دید به کمتر از یک کیلومتر می‌رسد. عوامل مختلفی اعم از عوامل جوی، وجود بادهای شدید، خاک لخت و بدون پوشش گیاهی، ساختارهای زمین‌شناسی، بارندگی کم، کاهش رطوبت خاک و آب و هوای خشک سبب تشکیل این‌گونه طوفان‌ها می‌گردد. در سال‌های اخیر به‌دلیل تغییرات اقلیمی و آب و هوای کره زمین، وقوع طوفان‌های گرد و غبار افزایش یافته‌است.^[۴]^[۵]

گرد و غبار در ایران[ویرایش]

در سال‌های اخیر گرد و خاک وارد شده به ایران از همسایه‌های غربی، شامل کشورهای عراق، سوریه، اردن، عربستان و خود کشور ایران نشأت گرفته‌است. سهم هر کدام از کشورهای مزبور در تولید گرد و خاک متفاوت بوده و بیشترین نقش در تولید آن را به ترتیب کشورهای عراق، سوریه و عربستان بر عهده دارند.^[۶]^[۷]

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

↑ «توفان خاک» [علوم جَوّ] هم‌ارزِ «dust storm»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰ (ذیل سرواژهٔ توفان خاک)
↑ «Sand and Dust Storms: Impact Mitigation».
↑ "Sand and Dust Storms". public.wmo.int (به انگلیسی). 2017-02-08. Retrieved 2023-01-06.
↑ «طوفان گرد و غبار». سازمان فضایی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اكتبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۳ فوریه ۲۰۱۷. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
↑ Eshghizadeh, Masoud (2021-08-01). "Determining the critical geographical directions of sand and dust storms in urban areas by remote sensing". Remote Sensing Applications: Society and Environment (به انگلیسی). 23: 100561. doi:10.1016/j.rsase.2021.100561. ISSN 2352-9385.
↑ «پدیده گرد وغبار». سازمان هواشناسی کشور. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ اوت ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۳ فوریه ۲۰۱۷.
↑ "Dust Storm in Iran". earthobservatory.nasa.gov (به انگلیسی). 2013-01-14. Retrieved 2023-01-06.

این یک مقالهٔ خرد آب‌وهوا است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[1] «توفان خاک» [علوم جَوّ] هم‌ارزِ «dust storm»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰ (ذیل سرواژهٔ توفان خاک)

[2] «Sand and Dust Storms: Impact Mitigation».

[3] "Sand and Dust Storms". public.wmo.int (به انگلیسی). 2017-02-08. Retrieved 2023-01-06.

[4] «طوفان گرد و غبار». سازمان فضایی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اكتبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۳ فوریه ۲۰۱۷. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)

[5] Eshghizadeh, Masoud (2021-08-01). "Determining the critical geographical directions of sand and dust storms in urban areas by remote sensing". Remote Sensing Applications: Society and Environment (به انگلیسی). 23: 100561. doi:10.1016/j.rsase.2021.100561. ISSN 2352-9385.

[6] «پدیده گرد وغبار». سازمان هواشناسی کشور. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ اوت ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۳ فوریه ۲۰۱۷.

[7] "Dust Storm in Iran". earthobservatory.nasa.gov (به انگلیسی). 2013-01-14. Retrieved 2023-01-06.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]