پرش به محتوا

جریان آذرآواری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمونه‌ای از جریان آذرآواری

یک جریان آذرآواری[۱] جریانی از گاز داغ و سنگ با سرعت زیاد است که می‌تواند با سرعت حداکثر ۷۰۰ کیلومتر در ساعت از آتشفشان به بیرون رانده شود. دمای گاز می‌تواند به ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد برسد. جریان‌های آذرآواری معمولاً نزدیک سطح زمین و به سمت پایین کوه حرکت می‌کنند یا تحت نیروی جاذبه به طرفین گسترش می‌یابند. سرعت آن‌ها به چگالی جریان، نرخ خروجی آتشفشان و شیب کوه بستگی دارد. آنها یک نتیجهٔ معمول و ویرانگر ناشی از فوران‌های آتشفشانی انفجاری هستند.

منشا اصطلاح

[ویرایش]

جریان های آذراواری كه حاوی نسبت بسیار بیشتری از گاز به سنگ هستند به عنوان "جریان های چگالی پیكلاكلاستی كاملاً رقیق" یا موج های پلاكلاستی شناخته می شوند. تراکم کمتر گاهی اوقات به آنها اجازه می دهد تا از روی ویژگی های توپوگرافی بالاتر یا آب مانند پشته ها ، تپه ها ، رودخانه ها و دریاها عبور کنند. همچنین ممکن است حاوی بخار ، آب و سنگ در کمتر از 250 درجه سانتیگراد (482 درجه فارنهایت) باشند. اینها در مقایسه با سایر جریانها "سرد" نامیده می شوند ، گرچه دما هنوز کشنده است. هنگامی که فوران از دریچه ای در زیر یک دریاچه کم عمق یا دریا رخ می دهد ، امواج تیروکلاستیک سرد می تواند رخ دهد. جبهه های برخی از جریان های چگالی آذراواری کاملاً رقیق هستند. به عنوان مثال ، در هنگام فوران کوه پله در سال 1902 ، یک جریان کاملاً رقیق شهر سنت پیر را تحت فشار قرار داد و تقریباً 30،000 نفر را کشت.

منابع

[ویرایش]
  1. «آذرآواری» [زمین‌شناسی] هم‌ارزِ «pyroclastic»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ آذرآواری)
  • واژه‌های مصوّب فرهنگستان تا پایان سال ۱۳۸۹ (مجموع هشت دفتر فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان)