اسید آمینه پروتئین‌زا
اسید آمینه‌های پروتئین‌زا یا اسید آمینه‌های استاندارد، اسید آمینه‌هایی هستند که در ساختار پروتئین‌ها به‌کار می‌روند و تعداد آن‌ها ۲۰ عدد است. علاوه بر این اسید آمینه‌ها، اسید آمینه‌های غیر استاندارد نیز وجود دارند.
ساختارها[ویرایش]
ساختار و نماد ۲۰ اسید آمینه
-
آلانین
(Ala / A) -
آرژنین
(Arg / R) -
آسپارژین
(Asn / N) -
اسید آسپارتیک
(Asp / D) -
سیستئین
(Cys / C) -
اسید گلوتامیک
(Glu / E) -
گلوتامین
(Gln / Q) -
گلیسین
(Gly / G) -
هیستیدین
(His / H) -
ایزولوسین
(Ile / I) -
لوسین
(Leu / L) -
لیزین
(Lys / K) -
متیونین
(Met / M) -
فنیل‌آلانین
(Phe / F) -
پرولین
(Pro / P) -
سرین
(Ser / S) -
ترئونین
(Thr / T) -
تریپتوفان
(Trp / W) -
تیروزین
(Tyr / Y) -
والین
(Val / V)
.png)
آمینه‌های غیر استاندارد[ویرایش]
-
سلنوسیستئین
(Sec / U) -
پیرولیزین
(Pyl / O)
خواص شیمیایی[ویرایش]
خواص شیمیایی کلی[ویرایش]
| اسید آمینه | نماد | نام اختصاری | Avg. Mass (Da) | pI | pK1 (α-COOH) |
pK2 (α-+NH3) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| آلانین | A | Ala | ۸۹٫۰۹۴۰۴ | ۶٫۰۱ | ۲٫۳۵ | ۹٫۸۷ |
| سیستئین | C | Cys | ۱۲۱٫۱۵۴۰۴ | ۵٫۰۵ | ۱٫۹۲ | ۱۰٫۷۰ |
| اسید آسپارتیک | D | Asp | ۱۳۳٫۱۰۳۸۴ | ۲٫۸۵ | ۱٫۹۹ | ۹٫۹۰ |
| اسید گلوتامیک | E | Glu | ۱۴۷٫۱۳۰۷۴ | ۳٫۱۵ | ۲٫۱۰ | ۹٫۴۷ |
| فنیل‌آلانین | F | Phe | ۱۶۵٫۱۹۱۸۴ | ۵٫۴۹ | ۲٫۲۰ | ۹٫۳۱ |
| گلایسین | G | Gly | ۷۵٫۰۶۷۱۴ | ۶٫۰۶ | ۲٫۳۵ | ۹٫۷۸ |
| هیستیدین | H | His | ۱۵۵٫۱۵۶۳۴ | ۷٫۶۰ | ۱٫۸۰ | ۹٫۳۳ |
| ایزولوسین | I | Ile | ۱۳۱٫۱۷۴۶۴ | ۶٫۰۵ | ۲٫۳۲ | ۹٫۷۶ |
| لیزین | K | Lys | ۱۴۶٫۱۸۹۳۴ | ۹٫۶۰ | ۲٫۱۶ | ۹٫۰۶ |
| لوسین | L | Leu | ۱۳۱٫۱۷۴۶۴ | ۶٫۰۱ | ۲٫۳۳ | ۹٫۷۴ |
| متیونین | M | Met | ۱۴۹٫۲۰۷۸۴ | ۵٫۷۴ | ۲٫۱۳ | ۹٫۲۸ |
| آسپاراژین | N | Asn | ۱۳۲٫۱۱۹۰۴ | ۵٫۴۱ | ۲٫۱۴ | ۸٫۷۲ |
| پیرولیزین | O | Pyl | ||||
| پرولین | P | Pro | ۱۱۵٫۱۳۱۹۴ | ۶٫۳۰ | ۱٫۹۵ | ۱۰٫۶۴ |
| گلوتامین | Q | Gln | ۱۴۶٫۱۴۵۹۴ | ۵٫۶۵ | ۲٫۱۷ | ۹٫۱۳ |
| آرژینین | R | Arg | ۱۷۴٫۲۰۲۷۴ | ۱۰٫۷۶ | ۱٫۸۲ | ۸٫۹۹ |
| سرین (اسید آمینه) | S | Ser | ۱۰۵٫۰۹۳۴۴ | ۵٫۶۸ | ۲٫۱۹ | ۹٫۲۱ |
| ترئونین | T | Thr | ۱۱۹٫۱۲۰۳۴ | ۵٫۶۰ | ۲٫۰۹ | ۹٫۱۰ |
| سلنوسیستئین | U | Sec | ۱۶۸٫۰۵۳ | |||
| والین | V | Val | ۱۱۷٫۱۴۷۸۴ | ۶٫۰۰ | ۲٫۳۹ | ۹٫۷۴ |
| تریپتوفان | W | Trp | ۲۰۴٫۲۲۸۴۴ | ۵٫۸۹ | ۲٫۴۶ | ۹٫۴۱ |
| تیروزین | Y | Tyr | ۱۸۱٫۱۹۱۲۴ | ۵٫۶۴ | ۲٫۲۰ | ۹٫۲۱ |
خواص زنجیر جانبی[ویرایش]
| اسید آمینه | نماد | نام اختصاری | زنجیرهٔ جانبی | Hydro- phobic |
pKa | Polar | پی‌اچ | Small | Tiny | آروماتیک یا آلیفاتیک |
شعاع واندروالسی |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| آلانین | A | Ala | -CH3 | X | - | - | - | X | X | - | ۶۷ |
| سیستئین | C | Cys | -CH2SH | - | ۸٫۱۸ | - | acidic | X | - | - | ۸۶ |
| اسید آسپارتیک | D | Asp | -CH2COOH | - | ۳٫۹۰ | X | acidic | X | - | - | ۹۱ |
| اسید گلوتامیک | E | Glu | -CH2CH2COOH | - | ۴٫۰۷ | X | acidic | - | - | - | ۱۰۹ |
| فنیل‌آلانین | F | Phe | -CH2C6H5 | X | - | - | - | - | - | آروماتیک | ۱۳۵ |
| گلایسین | G | Gly | -H | X | - | - | - | X | X | - | ۴۸ |
| هیستیدین | H | His | -CH2-C3H3N2 | - | ۶٫۰۴ | X | weak basic | - | - | آروماتیک | ۱۱۸ |
| ایزولوسین | I | Ile | -CH(CH3)CH2CH3 | X | - | - | - | - | - | آلیفاتیک | ۱۲۴ |
| لیزین | K | Lys | -(CH2)4NH2 | - | ۱۰٫۵۴ | X | basic | - | - | - | ۱۳۵ |
| لوسین | L | Leu | -CH2CH(CH3)2 | X | - | - | - | - | - | آلیفاتیک | ۱۲۴ |
| متیونین | M | Met | -CH2CH2SCH3 | X | - | - | - | - | - | - | ۱۲۴ |
| آسپاراژین | N | Asn | -CH2CONH2 | - | - | X | - | X | - | - | ۹۶ |
| پیرولیزین | O | Pyl | |||||||||
| پرولین | P | Pro | -CH2CH2CH2- | X | - | - | - | X | - | - | ۹۰ |
| گلوتامین | Q | Gln | -CH2CH2CONH2 | - | - | X | - | - | - | - | ۱۱۴ |
| آرژینین | R | Arg | -(CH2)3NH-C(NH)NH2 | - | ۱۲٫۴۸ | X | strongly basic | - | - | - | ۱۴۸ |
| سرین (اسید آمینه) | S | Ser | -CH2OH | - | - | X | - | X | X | - | ۷۳ |
| ترئونین | T | Thr | -CH(OH)CH3 | - | - | X | weak acidic | X | - | - | ۹۳ |
| سلنوسیستئین | U | Sec | -CH2SeH | X | ۵٫۷۳ | - | - | X | - | - | |
| والین | V | Val | -CH(CH3)2 | X | - | - | - | X | - | آلیفاتیک | ۱۰۵ |
| تریپتوفان | W | Trp | -CH2C8H6N | X | - | - | - | - | - | آروماتیک | ۱۶۳ |
| تیروزین | Y | Tyr | -CH2-C6H4OH | - | ۱۰٫۴۶ | X | - | - | - | آروماتیک | ۱۴۱ |
منابع[ویرایش]
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Proteinogenic amino acid». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۹ اکتبر ۲۰۰۸.
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ اسید آمینه پروتئین‌زا موجود است. |