سنج

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سنج
سازهای کوبه‌ای
طبقه‌بندی سازهای کوبه ای
هورن‌بوستل-زاکس111.142 if played in pairs, or 111.242 if played with a hand or beater
(Concussion or percussion vessels)
گسترۀ صوتی
کوک نامعین
سازهای مرتبط

سِنج نوعی ساز کوبه‌ای به شکل دو صفحهٔ برنجی گرد است که معمولاً صدای آن را با کوبیدن به هم درمی‌آورند.

سنج عبارت از یک صفحه برنجی و فلزی مدور با قطرهای مختلف بین ۲۰ تا ۶۰ سانتیمتر و معمولاً وسط سمت بیرونی سنج برای نگهداشتن آن بکار می‌رود است. صدای سنج‌ها بسته به خاصیت آن‌ها تفاوت می‌کند. این خاصیت‌ها عبارتند از:

  • قطر سنج
  • ضخامت سنج
  • شکل سنج
  • آلیاژ و جنس فلزی که در ساختن سنج بکار رفته‌است.

در جنوب ایران جنس سنج از فلزی سخت و محکمی است که به آن «هفت‌جوش» می‌گویند. در منطقه خلیج فارس، در گذشته بر این عقیده بوده‌اند که چون جنس سنج از فلز است و اجنه از فلز می‌هراسند به همین خاطر آن را در کنار نوازنده‌های دَمّام می‌نوازند تا جسمشان از اشباح و شیاطین آزاد شود و نوازنده بتواند با نیتی پاک به نواختن بپردازد. در جنوب ایران، آیین سنج و دمام، معمولاً با تعداد هفت سنج نواخته می‌شود، سه سنج که از دیگر سنج‌ها خوش‌صداتر هستند در جلو و چهار سنج دیگر را در عقب گروه می‌نوازند.[۱]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. شریفیان، محسن: اهل ماتم. مؤسسه فرهنگی هنری ماهور، ۱۳۹۱.