پرش به محتوا

شازده کوچولو

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شازده کوچولو
نویسنده(ها)آنتوان دو سنت اگزوپری
عنوان اصلیLe Petit Prince
برگرداننده(ها)محمد قاضی، احمد شاملو نازنین طباطبایی
زبانفرانسوی
ناشرانتشارات گالیمار
تاریخ نشر
۱۹۴۳
پس ازخلبان جنگ 
پیش ازنامه به یک گروگان 

شازده کوچولو یا شاهزاده کوچولو (به فرانسوی: Le Petit Prince) داستانی اثر آنتوان دو سنت اگزوپری است که نخستین بار در سپتامبر سال ۱۹۴۳ در نیویورک منتشر شد.[۱][۲]

این کتاب به بیش از ۲۸۰ زبان و گویش ترجمه شده[۳][۴] و با فروش بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه، یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های تاریخ محسوب می‌شود. کتاب شازده کوچولو «خوانده شده‌ترین» و «ترجمه شده‌ترین» کتاب فرانسوی‌زبان جهان است و به عنوان بهترین کتاب قرن ۲۰ در فرانسه انتخاب شده است. از این کتاب به‌طور متوسط سالی ۱ میلیون نسخه در جهان به فروش می‌رسد. این کتاب در سال ۲۰۰۷ نیز به عنوان کتاب سال فرانسه برگزیده شد.[۵][۶]

در این داستان سنت اگزوپری به شیوه‌ای سوررئالیستی به بیان فلسفه خود از دوست داشتن و عشق و هستی می‌پردازد. طی این داستان سنت اگزوپری از دیدگاه یک کودک، که از سیارکی به نام ب۶۱۲ آمده، پرسشگر سؤال‌های بسیاری از آدم‌ها و کارهایشان است.

به مناسبت هفتادمین سالگرد تولد این رمان کوتاه، در ماه مارس ۲۰۱۳ نسخه‌های جدیدی از آن منتشر شد: یک نسخه با جلد مقوایی برای نوجوانان، دیگری به همراه سی دی کتاب گویای شازده کوچولو با صدای ویگو مورتنسن، هنرپیشه فیلم «ارباب حلقه‌ها» و نسخه‌ای مصور به همراه نقاشی‌های ژوان سفار.[۷]

خلاصه داستان

[ویرایش]

سال ۱۹۳۵، هواپیمای سنت اگزوپری، که برای شکستن رکورد پرواز بین پاریس و سایگون تلاش می‌کرد، در صحرای بزرگ آفریقا دچار نقص فنی شد و به ناچار در همان‌جا فرود آمد.[۸]

همین سانحه دستمایه نگارش شازده کوچولو شد که در آن شخصیت قهرمان داستان، خلبانی بی‌نام، پس از فرود در کویر با پسر کوچکی آشنا می‌شود.[۹] پسرک به خلبان می‌گوید که از سیارکی دوردست می‌آید و آنقدر آنجا زندگی کرده که روزی تصمیم می‌گیرد برای اکتشاف سیاره‌های دیگر، دیار خود را ترک کند. او همچنین برای خلبان از گل رز محبوبش می‌گوید که دل در گرو عشق او دارد، از دیگر اخترک‌ها تعریف می‌کند و از روباهی که او را این‌جا، روی زمین ملاقات کرده است، می‌گوید. خلبان و شازده چاهی را می‌یابند که آن‌ها را از تشنگی نجات می‌دهد. او در طی داستان با ماری برخورد می‌کند که زبان رازآلودی دارد. در نهایت شازده کوچولو تصمیم می‌گیرد به سیارک خود بازگردد.

در طول داستان، شازده کوچولو با شخصیت‌های عجیب و غریبی مانند پادشاه، مغرور، مست، تاجر، روشنایی‌بان و جغرافی‌دان روبرو می‌شود. هر کدام از این شخصیت‌ها نمادی از جنبه‌های مختلف دنیای بزرگسالان هستند و رفتارها و طرز تفکر آن‌ها به طعنه و کنایه مورد نقد قرار می‌گیرد. شازده کوچولو در سیاره زمین با گل سرخ مغروری آشنا می‌شود و دلباخته او می‌شود. اما غرور گل سرخ، شازده کوچولو را ناامید می‌کنند و او را به سفری پرفراز و نشیب در سیارات دیگر سوق می‌دهند. در نهایت، شازده کوچولو با روباهی دانا و پیر آشنا می‌شود که او را به راز مهمی در زندگی رهنمون می‌شود: «تنها با قلب می‌توان دید. آنچه به چشم دیده می‌شود، پوچ و ناچیز است.» شازده کوچولو با درک این راز، تصمیم می‌گیرد با ماری در صحرا ملاقات کند تا از طریق نیش مار به سیاره‌اش برگردد.[۱۰] پایان داستان شازده کوچولو مرگ نیست بلکه بازگشتی به خویشتن و به روح کودکانه‌اش است.

اگزوپری در کنار هواپیمای سقوط کرده خود در کویر آفریقا. نجات معجزه‌آسای اگزوپری الهام‌بخش او در نوشتن این داستان شد.

ترجمه‌های فارسی

[ویرایش]

شازده کوچولو ترجمه‌های متعددی به زبان فارسی دارد. محمدجواد کمالی دربارهٔ ترجمه‌های فارسی شازده کوچولو در کتاب تاریخ ترجمهٔ ادبی از فرانسه به فارسی می‌نویسد:

«داستان زیبا و تفکربرانگیزی که از پرفروش‌ترین کتابها در سطح جهان و اثر برگزیدهٔ قرن بیستم در فرانسه است و پس از انجیل، بالاترین رکورد ترجمه به سایر زبانها را داراست، در ایران بارها از فرانسه یا انگلیسی کم و بیش با همین عنوان به فارسی ترجمه یا بازنویسی شده و همواره در ردیف کتاب‌های پرخواننده قرار داشته است.»

سیارکِ شازده کوچولو

[ویرایش]

در این داستان، شازده از سیارکی به نام ب۶۱۲ می‌آید. سیارکی با این نام در فهرستِ سیارک‌های کشف شده نیست. در سال ۱۹۹۳ سیارک ۴۶۶۱۰ را B-six-cents-douze نام نهادند که به زبان فرانسه معنی ب۶۱۲ می‌دهد. عدد این سیارک در پایه ۱۶ می‌شود ب۶۱۲.

اقتباس

[ویرایش]

نمایشنامه‌ای به نام در جستجوی دوست بر اساس شازده کوچولو نوشته شده و در پاریس و تهران چاپ و بر صحنه رفته است. درسال۱۳۹۴ به‌مناسبت بزرگداشت احمدکامیابی مسک این اثر به کارگردانی حمیدرضا زلقی در شهر اهواز به اجرا درآمد. نویسنده احمد کامیابی مسک می‌باشد.[۱۱][۱۲]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Note that although Saint-Exupéry's regular French publisher, Gallimard, lists Le Petit Prince as being published in 1946, that is apparently a legalistic interpretation possibly designed to allow for an extra year of the novella's copyright protection period, and is based on Gallimard's explanation that the book was only 'sold' starting in 1946. Other sources, such as LePetitPrince.com,[2] record the first Librairie Gallimard printing of 12,250 copies as occurring on 30 November 1945
  2. ««شازده کوچولو» روی صفحه تلویزیون». ۱۲ مهر ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۰۲.
  3. "'The Little Prince' becomes world's most translated book, excluding religious works | Entertainment & Showbiz from CTV News" (به انگلیسی). April 7, 2017. Retrieved 2019-05-02.
  4. «یک "شازده کوچولو" که نه بزرگ می‌شود و نه پیر». ۲۰۱۸-۰۴-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۰۲.
  5. DOLL, JEN (25 March 2013). "You Can Learn to Love 'The Little Prince' All Over Again" (به انگلیسی). The Wire. Archived from the original on 8 April 2014. Retrieved 17 July 2014.
  6. «Der Kleine Prinz - The Little Prince - Le Petit Prince». www.petit-prince.at. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۰۲.
  7. «شازده کوچولو ۷۰ ساله شد». ۱۹ فروردین ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۰۲.
  8. «بیان این همه مفهوم در «شازده کوچولو» معجزه است». ایسنا. ۱۷ مهر ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۰۲.
  9. "The Little Prince | Plot, Analysis, & Facts | Britannica". Britannica (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-24.
  10. مریم سیدی. «نگاهی بر کتاب شازده کوچولو اثر آنتوان دوسنت اگزوپری ترجمه احمد شاملو». مجله تخصصی ادبیات خلاق. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۴.
  11. OpenLibrary.org. "A la recherche d'un ami | Open Library". Open Library (به انگلیسی). Retrieved 2019-05-02.
  12. «در جستجوی دوست: بر اساس قصه شازده کوچولو اثر آنتوان دوسنت‌اگزوپری (نمایشنامه در سه پرده)...». سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ اکتبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۵-۰۲.

پیوند به بیرون

[ویرایش]