جی. رابرت اوپنهایمر: تفاوت میان نسخه‌ها
به نسخهٔ 17208809 ویرایش Dexbot واگردانده شد: منبع. (توینکل) |
اصلاح ارقام، ابرابزار |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
|نام = رابرت اوپنهایمر |
|نام = رابرت اوپنهایمر |
||
|تصویر = JROppenheimer-LosAlamos.jpg |
|تصویر = JROppenheimer-LosAlamos.jpg |
||
|عرض تصویر = |
|عرض تصویر = |
||
|زیرنویس = رابرت اوپنهایمر، ۱۹۴۴ |
|زیرنویس = رابرت اوپنهایمر، ۱۹۴۴ |
||
|تاریخ تولد = {{تولد|۱۹۰۴|۴|۲۲}} |
|تاریخ تولد = {{تولد|۱۹۰۴|۴|۲۲}} |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|تاریخ مرگ = {{مرگ و سن|۱۹۶۷|۲|۱۸|۱۹۰۴|۴|۲۲}} |
|تاریخ مرگ = {{مرگ و سن|۱۹۶۷|۲|۱۸|۱۹۰۴|۴|۲۲}} |
||
|محل مرگ = [[پرینستون]]، [[نیوجرسی]] |
|محل مرگ = [[پرینستون]]، [[نیوجرسی]] |
||
|محل زندگی = |
|محل زندگی = |
||
|شهروند = آمریکا |
|شهروند = آمریکا |
||
|ملیت = آمریکایی |
|ملیت = آمریکایی |
||
|تبار = آلمانی |
|تبار = آلمانی |
||
|رشته فعالیت = [[فیزیک نظری]] |
|رشته فعالیت = [[فیزیک نظری]] |
||
|محل کار = [[پروژه منهتن]]{{سخ}}[[دانشگاه کالیفرنیا، برکلی]]{{سخ}}[[ |
|محل کار = [[پروژه منهتن]]{{سخ}}[[دانشگاه کالیفرنیا، برکلی]]{{سخ}}[[مؤسسه فناوری کالیفرنیا]]{{سخ}}[[مؤسسه مطالعات پیشرفته]]{{سخ}}[[دانشگاه کمبریج]] |
||
|فارغ‌التحصیل = [[دانشگاه هاروارد]]{{سخ}}[[دانشگاه کمبریج]]{{سخ}}[[دانشگاه گوتینگن]] |
|فارغ‌التحصیل = [[دانشگاه هاروارد]]{{سخ}}[[دانشگاه کمبریج]]{{سخ}}[[دانشگاه گوتینگن]] |
||
|بنیاد گذار = |
|بنیاد گذار = |
||
|استاد راهنما = [[ماکس برن]] |
|استاد راهنما = [[ماکس برن]] |
||
|دانشجویان دکتری وی= |
|دانشجویان دکتری وی= |
||
|دلیل شهرت = «پدر بمب اتمی»{{سخ}}[[جنگ‌افزار هسته‌ای]]{{سخ}}Tolman-Oppenheimer-Volkoff limit{{سخ}}Oppenheimer-Phillips process{{سخ}}Born–Oppenheimer approximation |
|دلیل شهرت = «پدر بمب اتمی»{{سخ}}[[جنگ‌افزار هسته‌ای]]{{سخ}}Tolman-Oppenheimer-Volkoff limit{{سخ}}Oppenheimer-Phillips process{{سخ}}Born–Oppenheimer approximation |
||
|تأثیرات = |
|تأثیرات = |
||
|جوایز = [[جایزه انریکو فرمی]] ([[۱۹۶۳ (میلادی)|۱۹۶۳]]) |
|جوایز = [[جایزه انریکو فرمی]] ([[۱۹۶۳ (میلادی)|۱۹۶۳]]) |
||
|دین = [[ندانم‌گرایی]] |
|دین = [[ندانم‌گرایی]] |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
}} |
}} |
||
'''جولیوس رابرت |
'''جولیوس رابرت اوپنهایمر''' {{به انگلیسی|Julius Robert Oppenheimer}} {{رچ}} ([[۲۲ آوریل]] [[۱۹۰۴ (میلادی)|۱۹۰۴]] در [[نیویورک]]–[[۱۸ فوریه]] [[۱۹۶۷ (میلادی)|۱۹۶۷]] در [[پرینستون]]، [[نیوجرسی]])، فیزیکدان نظری آمریکایی و استاد [[دانشگاه برکلی]] بود. وی همراه با [[انریکو فرمی]]، به خاطر نقشش در [[پروژه منهتن]]، پروژه‌ای در زمان [[جنگ جهانی دوم]] که به ساخت اولین [[جنگ‌افزار هسته‌ای|بمب اتمی]] منجر شد، در جهان به عنوان «پدر بمب اتمی» شناخته شده است. |
||
== زندگی == |
== زندگی == |
||
اوپنهایمر، سال [[۱۹۰۴ (میلادی)|۱۹۰۴]] در یک خانواده یهودی-[[آلمان|آلمانی]] مهاجر در نیویورک-آمریکا به دنیا آمد. پدرش یک وارد کننده ثروتمند لباس بود که در سال ۱۸۸۸ از [[آلمان]] به آمریکا مهاجرت کرده بود. برادر کوچک وی، فرانک اوپنهایمر نیز فیزیکدان بود. |
اوپنهایمر، سال [[۱۹۰۴ (میلادی)|۱۹۰۴]] در یک خانواده یهودی-[[آلمان|آلمانی]] مهاجر در نیویورک-آمریکا به دنیا آمد. پدرش یک وارد کننده ثروتمند لباس بود که در سال ۱۸۸۸ از [[آلمان]] به آمریکا مهاجرت کرده بود. برادر کوچک وی، فرانک اوپنهایمر نیز فیزیکدان بود. |
||
رابرت اوپنهایمر، [[فیزیک]]، [[شرقشناسی]]، [[زبانشناسی]] و [[شیمی]] را در [[دانشگاه هاروارد]] زیر نظر [[پرسی ویلیام بریجمن]] فیزیکدان معروف |
رابرت اوپنهایمر، [[فیزیک]]، [[شرقشناسی]]، [[زبانشناسی]] و [[شیمی]] را در [[دانشگاه هاروارد]] زیر نظر [[پرسی ویلیام بریجمن]] فیزیکدان معروف آمریکایی تحصیل کرد و با درجه ممتاز فارغ‌التحصیل شد. سپس برای ادامه تحصیل به [[کمبریج]] رفت که آنجا با [[ارنست رادرفورد]] آشنا شد. دِر [[گوتینگن]] ([[آلمان]]) با [[نیلز بوهر]] و [[ادوارد تلر]] همکاری کرد و با فیزیکدان مشهور انگلیسی [[پاول دیراک]] شریکی زندگی می‌کرد. به این ترتیب وی در گوتینگن، دکترای خود را سال [[۱۹۲۷ (میلادی)|۱۹۲۷]] تحت نظر [[ماکس بورن]] به پایان رسانید. او همچنین [[تقریب بورن-اپنهایمر]] را گسترش داد که هم اکنون در [[فیزیک کوانتومی]] مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ و همچنین در [[معادله تولمن-اوپنهایمر-ولکوف]] نیز تأثیر بسزایی داشته است. |
||
پس از بازگشت از اروپا، همزمان دانشیاری در [[دانشگاه برکلی]] و [[مؤسسه فناوری کالیفرنیا|مؤسسه فناوری کالیفرنیا (کل تک)]] به او پیشنهاد شد و او از ۱۹۲۹ تا ۱۹۴۳ در این دو دانشگاه به تدریس و تحقیق پرداخت. |
پس از بازگشت از اروپا، همزمان دانشیاری در [[دانشگاه برکلی]] و [[مؤسسه فناوری کالیفرنیا|مؤسسه فناوری کالیفرنیا (کل تک)]] به او پیشنهاد شد و او از ۱۹۲۹ تا ۱۹۴۳ در این دو دانشگاه به تدریس و تحقیق پرداخت. |
||
لزلی گروز که از سوی ارتش آمریکا مدیریت [[پروژه منهتن]] را بر عهده گرفته بود، از |
لزلی گروز که از سوی ارتش آمریکا مدیریت [[پروژه منهتن]] را بر عهده گرفته بود، از دانشگاههای مختلف آمریکا بازدید کرد، از جمله از تحقیقات [[ارنست لاورنس]] در برکلی که [[سایکلوترون]] را ابداع کرده بود. گروز همچنین در برکلی با اوپنهایمر مصاحبه کرد و چون او را فردی قابل و تیزفهم یافت او را به سمت مدیریت علمی پروژه منهتن منصوب کرد. ارتش آمریکا و اف بی آی از سابقه چپ گرایانه اوپنهایمر آگاه بودند، اما با اصرار گروز، از طرح این مسایل چشم پوشی کردند. اوپنهایمر، بین سالهای [[۱۹۴۳ (میلادی)|۱۹۴۳]]-[[۱۹۴۵ (میلادی)|۱۹۴۵]]، [[پروژه منهتن]] را رهبری می‌کرد، که هدف آن تولید اولین [[بمب اتمی]] در [[آزمایشگاه ملی لوس آلاموس|لوس آلاموس]] در ایالت [[نیومکزیکو|نیومکزیکوی]] آمریکا بود. |
||
پس از پایان جنگ جهانی دوم، او به [[مؤسسه فناوری کالیفرنیا|کل تک]] بازگشت اما پس از مدت کوتاهی در ۱۹۴۷ به پیشهاد لویس استراوس، به مدیریت [[ |
پس از پایان جنگ جهانی دوم، او به [[مؤسسه فناوری کالیفرنیا|کل تک]] بازگشت اما پس از مدت کوتاهی در ۱۹۴۷ به پیشهاد لویس استراوس، به مدیریت [[مؤسسه مطالعات پیشرفته]] منصوب شد و تا ۱۹۶۶ مدیر این مؤسسه بود. |
||
در اوج دوران [[مک کارتیسم]]، در سال ۱۹۵۴، لویس استراوس، Lewis Strauss، رئیس هیت مدیره کمسیون انرژی اتمی |
در اوج دوران [[مک کارتیسم]]، در سال ۱۹۵۴، لویس استراوس، Lewis Strauss، رئیس هیت مدیره کمسیون انرژی اتمی آمریکا (AEC)، که شواهدی بر جاسوسی شورویها از برنامه اتمی آمریکا داشت و به خاطر پیشینه چپ گرایانه اوپنهایمر و مخالفتهای اوپنهایمر با توسعه اتمی آمریکا، خصوصاً توسعه بمب هیدروژنی، به او مشکوک بود، یک دوره سؤال و جواب یک‌ماهه از اوپنهایمر برگزار کرد و در نهایت اجازه‌های امنیتی او را لغو کرد. از جمله اتهامات اوپنهایمر، تعلل او در لو دادن یکی از دوستان کمونیستش، هوکان کاوالیر Haakon Chevalier بود که به او پیشنهاد انتقال اطلاعات به شوروی داده بود. لغو اجازه امنیتی اوپنهایمر به معنای پایان دادن همکاری اوپنهایمر با دولت آمریکا در پروژه‌های سری بود.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Oppenheimer_security_hearing</ref> البته اوپنهایمر همچنان مدیر مؤسسه مطالعات پیشرفته بود و به فعالیتش در آن مرکز ادامه داد. با به قدرت رسیدن دموکراتها ([[جان اف. کندی|جان اف کندی]]) و پایان دوران مک کارتیسم، در سال [[۱۹۶۳ (میلادی)|۱۹۶۳]] [[جایزه انریکو فرمی]] که بالاترین عنوان از طرف [[سازمان انرژی اتمی آمریکا]] بود، به اوپنهایمر اعطا شد. او در ۱۸ فوریه ۱۹۶۷ در خانه اش در پرینستون، در ۶۲ سالگی، در اثر سرطان حنجره درگذشت. |
||
{{-}} |
{{-}} |
||
== فیلم و کتاب |
== فیلم و کتاب دربارهٔ زندگی اوپنهایمر == |
||
سریال تلویزیونی با عنوان |
سریال تلویزیونی با عنوان «اوپنهایمر» ساخت ۱۹۸۰ بی‌بی‌سی، برنده سه جایزه [[بفتا]] شد. فیلم مستند «فردای ترینیتی» (The Day After Trinity) نامزد جایزه اسکار و برنده جایزه پی بادی شد. علاوه بر سینما و تلویزیون، زندگینامه‌های بسیاری در مورد اوپنمهایمر منتشر شده است. از جمله کتاب «[[پرومته]] آمریکایی، توفیق و تراژدی جی. رابرت اوپنهایمر» نوشته کای بیرد و مارتین شروین به سال ۲۰۰۵ که در سال ۲۰۰۶ برنده [[جایزه پولیتزر]] در زمینه زندگینامه شده است.<ref>ویکی‌پدیای انگلیسی، بازیابی، 17 سپتامبر 2014</ref> |
||
نویسنده آلمانی، هاینار کیپهارتHeinar Kipphardt، بر اساس بازجوییهای اوپنهایمر |
نویسنده آلمانی، هاینار کیپهارتHeinar Kipphardt، بر اساس بازجوییهای اوپنهایمر نمایشنامه‌ای با عنوان «[[قضیه رابرت اوپنهایمر]]» (In der Sache J. Robert Oppenheimer) در ۱۹۶۴ منتشر کرد که در ایران با ترجمه [[نجف دریابندری]] از سوی انتشارات خوارزمی منتشر شده است. |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
نسخهٔ ۱۷ ژوئن ۲۰۱۶، ساعت ۲۰:۴۵
| رابرت اوپنهایمر | |
|---|---|
 رابرت اوپنهایمر، ۱۹۴۴ | |
| زادهٔ | ۲۲ آوریل ۱۹۰۴ نیویورک سیتی، نیویورک، ایالات متحده |
| درگذشت | ۱۸ فوریهٔ ۱۹۶۷ (۶۲ سال) پرینستون، نیوجرسی |
| ملیت | آمریکایی |
| شهروندی | آمریکا |
| محل تحصیل | دانشگاه هاروارد دانشگاه کمبریج دانشگاه گوتینگن |
| شناخته‌شده برای | «پدر بمب اتمی» جنگ‌افزار هسته‌ای Tolman-Oppenheimer-Volkoff limit Oppenheimer-Phillips process Born–Oppenheimer approximation |
| جایزه(ها) | جایزه انریکو فرمی (۱۹۶۳) |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | فیزیک نظری |
| محل کار | پروژه منهتن دانشگاه کالیفرنیا، برکلی مؤسسه فناوری کالیفرنیا مؤسسه مطالعات پیشرفته دانشگاه کمبریج |
| استاد راهنما | ماکس برن |
| امضاء | |
 | |
جولیوس رابرت اوپنهایمر (به انگلیسی: Julius Robert Oppenheimer) (۲۲ آوریل ۱۹۰۴ در نیویورک–۱۸ فوریه ۱۹۶۷ در پرینستون، نیوجرسی)، فیزیکدان نظری آمریکایی و استاد دانشگاه برکلی بود. وی همراه با انریکو فرمی، به خاطر نقشش در پروژه منهتن، پروژه‌ای در زمان جنگ جهانی دوم که به ساخت اولین بمب اتمی منجر شد، در جهان به عنوان «پدر بمب اتمی» شناخته شده است.
زندگی
اوپنهایمر، سال ۱۹۰۴ در یک خانواده یهودی-آلمانی مهاجر در نیویورک-آمریکا به دنیا آمد. پدرش یک وارد کننده ثروتمند لباس بود که در سال ۱۸۸۸ از آلمان به آمریکا مهاجرت کرده بود. برادر کوچک وی، فرانک اوپنهایمر نیز فیزیکدان بود.
رابرت اوپنهایمر، فیزیک، شرقشناسی، زبانشناسی و شیمی را در دانشگاه هاروارد زیر نظر پرسی ویلیام بریجمن فیزیکدان معروف آمریکایی تحصیل کرد و با درجه ممتاز فارغ‌التحصیل شد. سپس برای ادامه تحصیل به کمبریج رفت که آنجا با ارنست رادرفورد آشنا شد. دِر گوتینگن (آلمان) با نیلز بوهر و ادوارد تلر همکاری کرد و با فیزیکدان مشهور انگلیسی پاول دیراک شریکی زندگی می‌کرد. به این ترتیب وی در گوتینگن، دکترای خود را سال ۱۹۲۷ تحت نظر ماکس بورن به پایان رسانید. او همچنین تقریب بورن-اپنهایمر را گسترش داد که هم اکنون در فیزیک کوانتومی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ و همچنین در معادله تولمن-اوپنهایمر-ولکوف نیز تأثیر بسزایی داشته است. پس از بازگشت از اروپا، همزمان دانشیاری در دانشگاه برکلی و مؤسسه فناوری کالیفرنیا (کل تک) به او پیشنهاد شد و او از ۱۹۲۹ تا ۱۹۴۳ در این دو دانشگاه به تدریس و تحقیق پرداخت.
لزلی گروز که از سوی ارتش آمریکا مدیریت پروژه منهتن را بر عهده گرفته بود، از دانشگاههای مختلف آمریکا بازدید کرد، از جمله از تحقیقات ارنست لاورنس در برکلی که سایکلوترون را ابداع کرده بود. گروز همچنین در برکلی با اوپنهایمر مصاحبه کرد و چون او را فردی قابل و تیزفهم یافت او را به سمت مدیریت علمی پروژه منهتن منصوب کرد. ارتش آمریکا و اف بی آی از سابقه چپ گرایانه اوپنهایمر آگاه بودند، اما با اصرار گروز، از طرح این مسایل چشم پوشی کردند. اوپنهایمر، بین سالهای ۱۹۴۳-۱۹۴۵، پروژه منهتن را رهبری می‌کرد، که هدف آن تولید اولین بمب اتمی در لوس آلاموس در ایالت نیومکزیکوی آمریکا بود. پس از پایان جنگ جهانی دوم، او به کل تک بازگشت اما پس از مدت کوتاهی در ۱۹۴۷ به پیشهاد لویس استراوس، به مدیریت مؤسسه مطالعات پیشرفته منصوب شد و تا ۱۹۶۶ مدیر این مؤسسه بود. در اوج دوران مک کارتیسم، در سال ۱۹۵۴، لویس استراوس، Lewis Strauss، رئیس هیت مدیره کمسیون انرژی اتمی آمریکا (AEC)، که شواهدی بر جاسوسی شورویها از برنامه اتمی آمریکا داشت و به خاطر پیشینه چپ گرایانه اوپنهایمر و مخالفتهای اوپنهایمر با توسعه اتمی آمریکا، خصوصاً توسعه بمب هیدروژنی، به او مشکوک بود، یک دوره سؤال و جواب یک‌ماهه از اوپنهایمر برگزار کرد و در نهایت اجازه‌های امنیتی او را لغو کرد. از جمله اتهامات اوپنهایمر، تعلل او در لو دادن یکی از دوستان کمونیستش، هوکان کاوالیر Haakon Chevalier بود که به او پیشنهاد انتقال اطلاعات به شوروی داده بود. لغو اجازه امنیتی اوپنهایمر به معنای پایان دادن همکاری اوپنهایمر با دولت آمریکا در پروژه‌های سری بود.[۱] البته اوپنهایمر همچنان مدیر مؤسسه مطالعات پیشرفته بود و به فعالیتش در آن مرکز ادامه داد. با به قدرت رسیدن دموکراتها (جان اف کندی) و پایان دوران مک کارتیسم، در سال ۱۹۶۳ جایزه انریکو فرمی که بالاترین عنوان از طرف سازمان انرژی اتمی آمریکا بود، به اوپنهایمر اعطا شد. او در ۱۸ فوریه ۱۹۶۷ در خانه اش در پرینستون، در ۶۲ سالگی، در اثر سرطان حنجره درگذشت.
فیلم و کتاب دربارهٔ زندگی اوپنهایمر
سریال تلویزیونی با عنوان «اوپنهایمر» ساخت ۱۹۸۰ بی‌بی‌سی، برنده سه جایزه بفتا شد. فیلم مستند «فردای ترینیتی» (The Day After Trinity) نامزد جایزه اسکار و برنده جایزه پی بادی شد. علاوه بر سینما و تلویزیون، زندگینامه‌های بسیاری در مورد اوپنمهایمر منتشر شده است. از جمله کتاب «پرومته آمریکایی، توفیق و تراژدی جی. رابرت اوپنهایمر» نوشته کای بیرد و مارتین شروین به سال ۲۰۰۵ که در سال ۲۰۰۶ برنده جایزه پولیتزر در زمینه زندگینامه شده است.[۲] نویسنده آلمانی، هاینار کیپهارتHeinar Kipphardt، بر اساس بازجوییهای اوپنهایمر نمایشنامه‌ای با عنوان «قضیه رابرت اوپنهایمر» (In der Sache J. Robert Oppenheimer) در ۱۹۶۴ منتشر کرد که در ایران با ترجمه نجف دریابندری از سوی انتشارات خوارزمی منتشر شده است.
منابع
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Oppenheimer_security_hearing
- ↑ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازیابی، 17 سپتامبر 2014
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر | |
- آمریکاییهای آلمانی-یهودیتبار
- استادان دانشگاه کمبریج
- استادان مؤسسه فناوری کالیفرنیا
- اعضای خارجی انجمن سلطنتی
- اعضای هیئت علمی دانشگاه برکلی
- افراد پروژه منهتن
- افسران لژیون دونور
- اهالی نیویورک سیتی
- دانشمندان آمریکایی فیزیک هسته‌ای
- دانشمندان اهل آلمان
- دانشمندان فیزیک نظری
- دانشمندان یهودی اهل ایالات متحده آمریکا
- دانشآموختگان دانشگاه گوتینگن
- دانشآموختگان دانشگاه هاروارد
- دانشآموختگان کریست کالج، کمبریج
- درگذشتگان ۱۹۶۷ (میلادی)
- درگذشتگان سرطان در نیوجرسی
- روبرت اوپنهایمر
- زادگان ۱۹۰۴ (میلادی)
- فیزیکدانان اهل ایالات متحده آمریکا
- فیزیکدانان یهودی
- مککارتیسم
- ندانمگرایان اهل ایالات متحده آمریکا
- ندانمگرایان یهودی
- نسبیتپردازان
- یهودیان اهل ایالات متحده آمریکا