پرش به محتوا

شهرستان آرادان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شهرستان آرادان
موقعیت در استان
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانسمنان
مرکز شهرستانآرادان
سایر شهرهاآرادان، کهن آباد
بخش‌هامرکزی، کهن آباد
سال تأسیسدی ۱۳۹۰
اداره
فرماندارزکریا رضوانی (سرپرست)[۱]
مردم
جمعیت۱۳،۸۸۴ نفر (۱۳۹۵)

شهرستان آرادان یکی از شهرستان‌های استان سمنان که از غرب به شهرستان گرمسار و از شرق به شهرستان سرخه و از شمال به استان تهران محدود می‌شود و در کشور ایران واقع است.

جغرافیا

[ویرایش]

مرکز این شهرستان شهر آرادان است و شامل ۲ بخش و ۴ دهستان است. این شهرستان قبلاً در شهرستان گرمسار قرار داشت و در مجموع شامل بخش مرکزی با توابع دهستان یاتری و دهستان حسین‌آباد کردها و بخش کهن آباد با توابع دهستان کهن آباد و دهستان فروان، در ۱۰ دیماه ۱۳۹۰ توسط هیئت وزیران جدایی شهرستان آرادان از گرمسار و خودکفایی توسط آقای احمدی نژاد رییس جمهور وقت تصویب و ابلاغ شد.[۲]

زبان

[ویرایش]
نقشهٔ زبانی استان سمنان : رنگ آبی زبان‌های کومشی (سمنانی، سنگسری، افتری و سرخه‌ای) - رنگ سبز تیره زبان مازندرانی (الیکایی، شهمیرزادی ،دیباجی و مجنی) - رنگ نارنجی (زبان‌های فارسی، مازندرانی ، آذربایجانی و لری) - رنگ سبز روشن گویش های فارسی-مازندرانی(ایوانکی) - رنگ زرد زبان فارسی - رنگ قرمز آذربایجانی

اکثریت مردم این شهرستان را غیر الیکایی‌ها تشکیل میدهند که طبری تبار (مازندرانی) نیستند و به گویش الیکایی که گویشی از زبان مازندرانی[۳] [۴] است صحبت نمی‌کنند. بلکه زبان فارسی کهن آبادی بیشتر در این شهرستان رایج است. تنها در محله‌ای در قسمت شمال شرقی شهر آرادان، ساکنان به زبان مازندرانی صحبت می‌کنند که اصلیت آن‌ها از یکی از روستاهای قدیم فیروزکوه و فعلی کهن آباد به نام رامه است.[۵] کمی از جمعیت روستاهای آرادان را عشایر الیکایی تشکیل می‌دهند. مابقی از کهن آبادیها و ایل پازوکی هستند.

تقسیمات کشوری

[ویرایش]

شهرها: آرادان

شهرها: کهن آباد

افراد موثر در بهبود وضعیت فعلی شهرستان آرادان

[ویرایش]
  1. مهندس حسین کاظمی
  2. برادران عباسپور
  3. برادران نبوی
  4. امام جمعه محترم
  5. مهندس حمید دهقانی
  6. مرتضی نمکی
  7. مهندس محمدحسین ریاضی
  8. عزیزالله لباف
  9. حاج مهدی محمدیان
  10. خانواده خشنود
  11. حجت الاسلام والمسلمین احسان نادری
  12. سرکارخانم حسنی عامری
  13. احمد لهردی
  14. حسین هاشمی
  15. علی گیلوری
  16. ابراهیم دهقانی
  17. رمضان سنگسری
  18. علی رامه
  19. عبدالله عامری فرزند رضا
  20. خانواده بشارت
  21. خانواده ابوالی

جاذبه‌های دیدنی

[ویرایش]

جاذبه‌های تاریخی

جاذبه‌های طبیعی

  • آبشار رامه
  • آبشار لزوره
  • شوره زار نمک
  • قنات باستانی عباس آباد و ماهی های تلسمی
  • آبشار خوشابرود
  • منطقه گردشگری رامه

تاریخچه تأسیس آرادان و خوار

[ویرایش]

کلیه شهرستان های استان تهران و سمنان بخصوص اسلامشهر , واوان , رباط کریم , ورامین , پیشوا , قرچک , پاکدشت , رودهن , آبسرد , گرمسار و آرادان فعلی در باستان بعنوان خوار که ریشه از کلمه خاراکس یا شاراکس شناخته می شده که پایتخت تسلط قوم پازوکی بر کل دنیا در قبل از سلسله مادها بوده است و مرکز حکومت آن قلعه باستانی در آرادان بوده که تخریب شده است و تا همین اواخر خوانین پازوکی در این قلعه ای که بدستور ربیعی تخریب شده می زیسته اند.

داستان افول اقتدار وشکوه این سرزمین و آزاد شدن رعیت ها به زمانی برمیگردد که قلعه نشینان آرادان پذیرای یک رعیتی بنام آقارضادزد بودن که خود وی راز غارت قافله ها را افشا مینماید و از خان پازوکی میخواهد که دو خورجین مملو از طلا و جواهر را در قلعه پنهان کند تا بتواند قافله ای دیگر را غارت کند . خان پازوکی که مردی پاک و غیرتمند بوده با برخورد غضبناکی این سارق را به بیرون از قلعه هدایت کرده و خورجین ها را بر سر وی میکوبد و به او مهلتی میدهد تا طلاها را به صاحبانشان پس دهد . آقارضادزد که نالان به سمت جنوبی قلعه سرازیر میشده چشمش به زغال فروشی می افتد که انباری از زغال جمع کرده بود . به زغال فروش اصرار میکند که دو خورجین طلای مذکور را لای زغالهایش به رسم امانت پنهان نماید و به وی میگوید: " اگه تا فردا برنگشتم بدان در مبارزه با سواران قافله ها کشته شده ام پس طلا ها را برای همسر و فرزندانم خرج کن" ازقضا وی کشته میشود و زغال فروش تمام طلا ها را تبدیل به پول نقد می کند و برای قدرت گرفتن در منطقه اکثر زمین ها را با پرداخت نصف بهای املاک از پازوکی ها اجاره شصت ساله می کند و اقوام سمنانی را در شهر آرادان و روستاهای شهرستان آرادان ساکن کرده و بدون ثبت رسمی املاک را با نوشتن یک برگه بصورت غیرقانونی بیع میدهد.

در پایان مدت استیجار دعواهایی برای بازپس گیری املاک پازوکی ها در شهرستان آرادان رخ داد اما پازوکی ها در بازپسگیری املاکشان تاکنون موفق نشده اند و این علت اصلی غصبی بودن کل املاک شهرستان است. البته پازوکی های بخشنده مقدار معدودی از زمین های این شهرستان را در جشن ها هدیه و بذل می نمودند روزه و نماز و عبادت در آنها مباح است.[۶]

منابع

[ویرایش]
  1. https://www.farsnews.ir/semnan/news/14020226000611
  2. «شهرستان آرادان به نقشه تقسیمات کشوری اضافه شد». پایگاه اطلاع‌رسانی دولت. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۳.
  3. گویش الیکایی، علیرضا شاه حسینی، انتشارات بوستان اندیشه، سمنان، 1384
  4. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۰ مارس ۲۰۲۱.
  5. «گرمسارنیوز». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ فوریه ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۸ مارس ۲۰۰۸.
  6. پهلوان، کیوان. استان سمنان. شابک ۹۷۸۹۶۴۲۳۱۲۱۷۷.