ادوبی فوتوشاپ

ادوبی فتوشاپ (Adobe Photoshop)

یک نسخه از ادوبی فوتوشاپ در حال اجرا بر روی مایکروسافت ویندوز
توسعه‌دهنده(ها)	ادوبی
انتشار ابتدایی	۱۹ فوریه ۱۹۹۰ (۱۹۹۰-۰۲-19)
انتشار پایدار	سی سی ۲۰۲۰ (۲۱.۱.۲.۱۳۶) ۲۱ فوریه ۲۰۲۰ (۲۰۲۰-۰۲-۲۱)
سیستم‌عامل	مایکروسافت ویندوز و مک‌اواس
بن‌سازه رایانش	آی‌ای-۳۲ و X86-64
در دسترس به	۲۶
گونه	ویرایشگر گرافیکی
پروانه	نرم‌افزار مشروط، اجاره نرم‌افزار
وبگاه	adobe.com/photoshop

فتوشاپ (به زبان انگلیسی: Photoshop، به معنی فروشگاه عکس) یک پردازشگر گرافیکی است که توسط شرکت ادوبی گسترش یافته و برای ایجاد، ترکیب، ویرایش، بازسازی، رتوش، ماسک یا دگرگونی تصاویر به‌کار می‌رود.

کار اصلی این نرم‌افزار، تدوین و ادیت عکس است که می‌توان با امکانات موجود در عکس‌ها تغییرات بسیار زیاد و متنوع‌ای را به وجود آورد.

نرم‌افزار فتوشاپ یک نرم‌افزار ویرایشگر حرفه‌ای است و توسط شرکت ادوبی توسعه یافته‌است که برای ساخت و ویرایش عکس‌ها بکار می‌رود. کاربردهای فتوشاپ را می‌توان گفت بخش عمده‌ای از محیط اطراف ما را در برگرفته‌است؛ پوسترهای تبلیغاتی، کارت ویزیت، لوگو، بنرها، سربرگ‌ها، رابط گرافیکی نرم‌افزارها، جلد کتاب و محیط‌های گرافیکی سایت‌ها همگی برای زیباتر شدن باید با فتوشاپ طراحی بشوند.

فتوشاپ برای سیستم‌عامل ویندوز و مکینتاش تولید شده‌است. هم‌چنین نگارش‌های گوناگون این نرم‌افزار تا نگارش دهم، در سیستم‌عامل لینوکس نیز با کمک ابزارهای میانه (مانند کراس‌اوور) قابل استفاده‌است. آخرین نسخهٔ رسمی پایدار این نرم‌افزار نسخهٔ بیست و یکم است که در آوریل ۲۰۲۰ منتشر شد و با اسم ادوبی فتوشاپ سی‌سی ۲۰۲۰ شناخته می‌شود. (سی‌اس مخفف عبارت Creative Suite است و به معنای برنامهٔ خلاق است). فتوشاپ به کاربرانش این امکان را می‌دهد تا با افزودن امکانات جانبی اعم از انواع افزونه امکانات آن را گسترش دهند.

کلمه‌ی CC مخفف Creative Cloud است و به معنای ابر خلاق می‌باشد.

تاریخچه

در حقیقت زادگاه فتوشاپ ایالت میشیگان آمریکا بوده‌است؛ گلن نول، یک استاد دانشگاه علاقه‌مند به عکاسی بود که در خانه خود یک تاریکخانه شخصی داشت. رایانه‌های شخصی در آن زمان تازه اختراع شده بودند و گلن بسیار این اختراع را دوست داشت. فرزندان گلن نول نیز همچون پدرشان ذهن خلاقی داشتند و با در اختیار داشتن رایانه شخصی و یک تاریکخانه توانستند آینده روشنی برای خود خلق نمایند.

توماس یکی از فرزندان گلن که علاقه فراوانی به عکاسی و ویرایش تصاویر داشت گفته‌است: «در دوران دبیرستان، عکاسی یکی از سرگرمی‌های من بود. من چاپ عکس‌های سیاه و سفید و رنگی و همین‌طور بازی با کنتراست و متعادل کردن رنگ‌ها را در تاریکخانه شخصی پدرم آموختم». جان برادر دیگر توماس بود که بیشتر به رایانه مشغول بود و به وسیله دستگاه Apple II plus که پدرشان خریداری نموده بود با سیستم عامل مکینتاش برنامه‌نویسی می‌کرد.

توماس نیز علاوه بر عکاسی، برنامه‌نویسی را دنبال می‌کرد. او یک Apple Macintosh Plus خرید تا به وسیله آن عکسهای پایان‌نامه دانشگاهی خود را ویرایش کند. اما اپل مکینتاش پلاس قادر نبود سطوح خاکستری تصاویر او را نمایش دهد. توماس با توجه به نیاز فراوانی که داشت، دست به کار شده و چند برنامه نوشت که این کار را برایش عملی کنند.

جان برادر توماس با دیدن برنامه‌های برادرش بسیار هیجان زده شد و به وی پیشنهاد داد تا این برنامه‌ها را یکپارچه کرده و گسترش دهند. توماس مجموعه نرم‌افزارهایش را به عنوان Display نامگذاری نمود. جان نیز چند ایده برای ذخیره‌سازی عکس در فرمت‌های گوناگون و تاریک و روشن کردن تصاویر به توماس ارائه نمود و آن‌ها طی مدت چند ماه این ایده‌ها را برنامه‌نویسی کردند.

آنها در سال ۱۹۸۸ نرم‌افزاری تحت عنوان Image Pro را خلق کردند. پس از کامل شدن نرم‌افزار، جان پیشنهاد تجاری‌سازی آن را با توماس مطرح نمود. جان در آن موقع مشغول بازاریابی در شرکت «سیلیکون ولی» بود. خیلی از شرکت‌ها شیفته برنامه آن‌ها شدند، اما شرکت بارنی اسکن از سایرین مشتاق‌تر بود. در نهایت جان و توماس با شرکت بارنی اسکن قرارداد بستند تا این نرم‌افزار را با نام فتوشاپ در کنار اسکنرهای این شرکت به فروش رسانند. در سال ۱۹۸۸ جان یک پیش نمایش از برنامه را در شرکت ادوبی به نمایش گذاشت و این اقدام آغازی برای ارائه فتوشاپ توسط ادوبی شد.

نرم‌افزار ادوبی فوتوشاپ که در فوریه ۱۹۹۰ میلادی روانه بازار شده بود توسط توماس نول ابداع شده بود.

نسخه‌های فتوشاپ

نام نسخه	تاریخ انتشار
نسخه CS	اکتبر ۲۰۰۳
نسخه CS2	مه ۲۰۰۵
نسخه CS3	آوریل ۲۰۰۷
نسخه CS4	اکتبر ۲۰۰۸
نسخه CS5	آوریل ۲۰۱۰
نسخه CS6	مه ۲۰۱۲
نسخه CC	ژوئن ۲۰۱۳
نسخه CC 2014	ژوئن ۲۰۱۴
نسخه CC 2015	ژوئن ۲۰۱۵
نسخه CC 2017	نوامبر ۲۰۱۶
نسخه CC 2018	اکتبر ۲۰۱۷
نسخه CC 2019	اوت ۲۰۱۸
نسخه 2020 CC	نوامبر ۲۰۱۹

پیشرفت هنر و تکنولوژی

پس از ساخت و توسعه نرم‌افزار قدرتمند فتوشاپ این نرم‌افزار در میان مردم محبوب شناخته شد.

اما در ابتدا شروع کار، این نرم‌افزار رنگ و ابزارهای کاملی نداشت و در بعضی از به‌روزرسانی‌ها به دلیل مشکلات نرم‌افزار (در برنامه‌نویسی) مخاطبان ناراضی بودند و سعی می‌کردند از نسخه‌های پیشین استفاده کنند تا نسخه پایدار و جدیدی با امکانات بیشتر فرا برسد. برای مثال مشکل در خروجی گرفتن عکس، فرمت‌های محدود و …

اما امروزه شاهد این هستیم که این محصول قدرتمند شرکت ادوبی برترین نرم‌افزار در زمینهٔ ویرایش عکس به‌شمار می‌آید؛ بااین‌حال با کامل شدن امکانات، دستیابی به خواسته‌ها از یک عکس بیشتر می‌شود و در همین بین هنرها، سبک‌ها و شغل‌های زیادی به وجود آمده‌اند که البته امروزه طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند، مانند فتومونتاژ، فاین آرت، تایپوگرافی، کالیگرافی و …

ویژگی‌های فتوشاپ

اگرچه در ابتدا فتوشاپ برای ویرایش عکس‌ها جهت چاپ روی کاغذ طراحی شده بود، اما به خاطر تنوع ابزارهایی که در اختیار کاربر می‌گذارد، از فتوشاپ به‌طور فزاینده‌ای برای تولید و ویرایش عکس‌ها در فرمت‌های دیجیتال (به خصوص برای استفاده در وب) استفاده می‌شود.

عکس ساخته‌شده با فتوشاپ

فتوشاپ همچنین با دیگر نرم‌افزارهای شرکت ادوبی برای ویرایش و ساخت انیمیشن و لوح‌های فشرده ارتباط قوی دارد. فایل‌ها در فرمت اختصاصی فتوشاپ پی‌اس‌دی می‌توانند به نرم‌افزارهای دیگر از قبیل ادوبی ایمیج‌ردی، ادوبی ایلاستریتور، ادوبی پریمیر پرو، ادوبی افتر افکتس و ادوبی مدیا انکودر صادر شوند و بالعکس، از آن‌ها به فتوشاپ وارد شوند. برای مثال، فتوشاپ CS (نسخه ۹) از ساخت منو و دکمه‌هایی برای دی‌وی‌دی حمایت می‌کند (که بعداً در نرم‌افزار ادوبی مدیا انکودر مورد استفاده قرار می‌گیرند).

در نسخه‌های پیشین، این نرم‌افزار همراه با نرم‌افزار دیگری به نام ادوبی ایمیج‌ردی نصب می‌شد که روی آماده‌سازی تصاویر برای وب تمرکز داشت. تنظیم دقیق فرمت، کیفیت، فشرده‌سازی تصاویر و انیمیشن در فرمت گیف از امکانات این برنامه بودند. بعد از خرید شرکت مکرومدیا توسط ادوبی و اضافه شدن برنامه فایرورکس بسته‌های نرم‌افزاری ادوبی، اکثر امکانات این برنامه با فتوشاپ ادغام شدند.

از دید گرافیکی نرم‌افزار فتوشاپ توانایی کار با چندین نمونه رنگی را دارد؛ که عبارت‌اند از نمونه‌های رنگی آرجی‌بی، ال‌ای‌بی، سی‌ام‌وای‌کی، سیاه و سفید و غیره.

فتوشاپ با ابزار براش و استفاده از رنگ شما را قادر به تولید تصاویر حرفه ای و رویایی می کند، با تولید براش های حرفه ای و مختلف می توانید تقارن و زیبایی را به تصاویرتان ببخشید

فتوشاپ قادر به خواندن و نوشتن پرونده‌های تصویری در قالب‌هایی از قبیل تیف TIFF، گیف GIF، جی‌پی ای چی JPEG، پی ان جی PNG و غیره‌است. هم‌چنین فرمت اختصاصی این نرم‌افزار پی‌اس‌دی (به انگلیسی: PSD) نام دارد (مخفف Photoshop Document یا سند فتوشاپ).

شهرت فتوشاپ به این دلیل است که فرمت پی‌اس‌دی به صورت گسترده استفاده می‌شود و تا حدی توسط نرم‌افزارهای رقیب حمایت می‌شود. فرمت پی‌اس‌بی نسخه جدیدتری از فرمت قبلی است که برای فایل‌هایی با اندازه بیشتر از ۲ گیگابایت طراحی شده‌است.

از جمله قابلیت‌های اضافه شده در آخرین ورژن‌های منتشر شده از نسخه cc می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: -

↵- تمپلت‌های آماده برای طراحی برای انواع تخصص ها(وبسایت، اپلیکیشن و ... )
↵- قابلیت ذخیره کردن سریعتر از استس‌های یک پروژه از بخش لایه ها
↵- اضافه شدن جستجوی سریع بین لایه ها، افکت‌ها، پنل تنظیمات جدید، بهبود کارایی شیفت، انتخاب سوژه با یک کلیک، نمونه گیری افزایشی هوشمند،حذف لرزش دست در عکس ها، گوشه های متنوع برای اشکال، پشتیبانی بهبود یافته از Smart Object ها، تولید کدهای CSS برای طراحی عناصر وب (بهبود یافته) و...

↵- بخش جذابی که در ورژنهای اخیر بیشتر به چشم می خورد قابلیت سلکت سریع و آسان در زیر مجموعه سابجکت سلکت است که باعث سرعت بیشتر کار بر روی تصاویر می شود.

فتوشاپ ابزاری بسیار قدرتمند در تشخیص رنگ ها و تغییر ساده تصاویر بر اساس نور است.

فتومونتاژ

یکی از قابلیت هایی که فتوشاپ را از سایز نرم‌افزار ها متمایز می کند، تکنیک فتومونتاژ است. در این تکنیک شما با استفاده از ابزار هایی نظیر براش، پاک کن، ابزار های روتوش و ... می توانید تصاویر انتزاعی مختلفی را خلق کنید که در دنیای حقیقی وجود ندارند.

هوش مصنوعی فتوشاپ

چندسالی هست که قابلیت های ویژه ای به فتوشاپ اضافه شده است. به عنوان مثال Content - Aware به ما کمک می کند تا با کمک هوش مصنوعی فتوشاپ، شیئی را در تصویر حذف کنیم و یا بخشی از تصویر که وجود ندارد را بسازیم. یا قابلیت Object Selection که با یک کلیک، سوژه مورد نظر ما را در تصویر انتخاب میکند و دیگر نیاز به دوربری تصاویر وجود ندارد.

جستارهای وابسته

• ادوبی
• فهرست محصولات ادوبی

پیوند به بیرون

• "پایگاه اینترنتی رسمی این نرم‌افزار".