التهاب معدی‌روده‌ای: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
R0stam (بحث | مشارکت‌ها)
واگردانان
۲۰٬۷۳۷ ویرایش‌ها
جز ویرایش به وسیلهٔ ابزار خودکار ابرابزار
ترجمه‌شده توسط رضا ابراهیمی، احمد حسین‌زاده و یونس مصطفایی (پروژه TWB)
خط ۱۳: خط ۱۳:
| MeshID = D005759
| MeshID = D005759
}}
}}
'''گاستروآنتریت'''{{انگلیسی|Gastroenteritis}} یا '''بیماری التهاب معده‌ای روده‌ای''' وضعیتی پزشکی است دارای مشخصه‌های [[التهاب]] (''"-itis"'') در [[دستگاه معدی روده‌ای]] که در برگیرندهٔ [[معده]] (''"gastro"''-) و [[رودهٔ کوچک]] (''"entero"''-) می‌باشد، و منجر به ترکیبی از [[اسهال]]، [[استفراغ]]، و درد [[شکمی]] و گرفتگی عضلات می‌شود.<ref name=EBMED2010>{{cite journal|last=Singh|first=Amandeep|title=Pediatric Emergency Medicine Practice Acute Gastroenteritis — An Update|journal=Emergency Medicine Practice|year=2010|month=July|volume=7|issue=7|url=http://www.ebmedicine.net/topics.php?paction=showTopic&topic_id=229}}</ref> گاستروآنتریت را هم‌چنین «گاسترو»، «میکروب معده»، و «ویروس معده» هم نامیده‌اند. اگرچه این بیماری ربطی به [[آنفولانزا]] ندارد، اما گاهی آن را «آنفولانزای معده» و «آنفولانزای گاستریک» هم نامیده‌اند.
'''گاستروآنتریت'''{{انگلیسی|Gastroenteritis}} به معنای التهاب معده و روده‌ها است. نشانه‌های احتمالی آن عبارت است از استفراغ، تهوع، [[اسهال]]، [[تب]]، درد شکم، احساس فوریت دفع و بی اشتهایی.

علت اکثر موارد در کودکان در مقیاسی جهانی [[روتاویروس]] است.<ref name="pmid22030330">{{cite journal |author=Tate JE, Burton AH, Boschi-Pinto C, Steele AD, Duque J, Parashar UD |title=2008 estimate of worldwide rotavirus-associated mortality in children younger than 5 years before the introduction of universal rotavirus vaccination programmes: a systematic review and meta-analysis |journal=The Lancet Infectious Diseases|volume=12 |issue=2 |pages=136–41 |year=2012 |month=February |pmid=22030330 |doi=10.1016/S1473-3099(11)70253-5 }}</ref> در بزرگ‌سالان، [[نوروویروس]]<ref name="pmid21695033">{{cite journal |author=Marshall JA, Bruggink LD |title=The dynamics of norovirus outbreak epidemics: recent insights |journal=International Journal of Environmental Research and Public Health |volume=8 |issue=4 |pages=1141–9 |year=2011 |month=April|pmid=21695033 |pmc=3118882 |doi=10.3390/ijerph8041141}}</ref> و [[کمپیلوباکتر]]<ref name="pmid22025030">{{cite journal |author=Man SM|title=The clinical importance of emerging Campylobacter species |journal=Nature Reviews. Gastroenterology & Hepatology |volume=8 |issue=12|pages=669–85 |year=2011 |month=December |pmid=22025030 |doi=10.1038/nrgastro.2011.191}}</ref> رایج‌تر هستند. علت‌های کمتر رایج شامل سایر باکتری‌ها (یا سم آن‌ها) و انگل‌هاست. انتقال ممکن است به دلیل مصرف غذاهایی باشد که به‌نحوی نامناسب آماده شده‌اند، یا آب آلوده یا تماس نزدیک با افرادی که مبتلا به این بیماری هستند.

پایهٔ کنترل، آب‌پوش کردن مناسب است. در موارد خفیف یا متوسط، این کار را معمولاً می‌توان از طریق [[او آر اِس]] انجام داد. در موارد جدی‌تر، ممکن است نیاز به مایعات درون وریدی باشد. اصولاً گاستروآنتریت بر کودکان و ساکنان کشورهای درحال توسعه تأثیر می‌گذارد.

== علائم و نشانه‌ها ==
[[Image:Bristol stool chart.svg|thumb|Types 7 on the [[Bristol Stool Scale|Bristol Stool Chart]] indicate diarrhea]] معمولاً گاستروآنتریت هم شامل [[اسهال]] و هم [[استفراغ]] است، ,<ref name=Eck2011/> و در موارد معدودتر شامل یکی از این دو مورد است.<ref name=EBMED2010/> ممکن است دردهای شمکی نیز وجود داشته باشد.<ref name=EBMED2010/> اغلب علائم و نشانه‌ها بین ۷۲-۱۲ ساعت پس از ابتلا فرد آلوده شروع می‌شوند.<ref name=Web09>{{cite book|last=Webber|first=Roger|title=Communicable disease epidemiology and control: a global perspective|year=2009|publisher=Cabi|location=Wallingford, Oxfordshire|isbn=978-1-84593-504-7|page=79|url=http://books.google.ca/books?id=pZ9fpHtvOGYC&pg=PA79|edition=3rd}}</ref> اگر عامل ویروسی باشد، وضعیت غالباً طی یک هفته رفع می‌شود.<ref name=Eck2011/> برخی علت‌های ویروسی هم‌چنین ممکن است همراه با [[تب]]، خستگی، [[سردرد]]، و [[میالژیا|درد عضلات]] باشد.<ref name=Eck2011/> اگر [[دیسانتری|نمونهٔ مدفوع خونی باشد]] احتمالاً عامل ویروسی نیست<ref name=Eck2011/> و به احتمال بیشتر باکتریایی است.<ref name=Bact2007/> برخی عفونت‌های باکتریایی ممکن است همراه با درد شدید شکمی باشد و هفته‌ها طول بکشد.<ref name=Bact2007/>

کودکانی که با روتاویروس آلوده شده‌اند، اغلب بین سه تا هشت روز کاملاً بهبود می‌یابند.<ref name=Rota2011>{{cite journal|last=Meloni|first=A|coauthors=Locci, D, Frau, G, Masia, G, Nurchi, AM, Coppola, RC|title=Epidemiology and prevention of rotavirus infection: an underestimated issue?|journal=The journal of maternal-fetal & neonatal medicine: the official journal of the European Association of Perinatal Medicine, the Federation of Asia and Oceania Perinatal Societies, the International Society of Perinatal Obstetricians|date=2011 Oct|volume=24 Suppl 2|pages=48–51|pmid=21749188|doi=10.3109/14767058.2011.601920}}</ref> البته در کشورهای فقیر، معمولاً درمان برای آلودگی‌های شدید در دسترس نیست و اسهال مزمن رایج است.<ref>{{cite web|title=Toolkit|url=http://www.defeatdd.org/understanding-crisis/advocacy-outreach/toolkits|work=DefeatDD|accessdate=3 May 2012}}</ref> [[دهیدراسیون]] یکی از عوارض رایج [[اسهال]] است،<ref name=NICE2009>{{cite web|title=Management of acute diarrhoea and vomiting due to gastoenteritis in children under 5|url=http://guidance.nice.org.uk/CG84|work=National Institute of Clinical Excellence|month=April|year=2009}}</ref> و کودکی که میزان قابل ملاحظه‌ای دهیدراسیون داشته باشد ممکن است [[پرشدن مجدد مویرگی]] ممتد، [[تورگور پوستی]] خفیف، و تنفس غیرطبیعی هم داشته باشد.<ref name=Tint10>{{cite book |author=Tintinalli, Judith E. |title=Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide (Emergency Medicine (Tintinalli))|publisher=McGraw-Hill Companies |location=New York |year=2010 |pages=830–839 |isbn=0-07-148480-9 }}</ref> آلودگی‌های مکرر معمولاً در مناطقی با بهداشت نامناسب و [[سوء تغذیه]]<ref name=Web09/> دیده می‌شود و می‌تواند موجب جلوگیری از رشد و تأخیر شناختی شود.<ref name=M93/>

[[نشانگان رایتر]] در ۱٪ از افرادی که با گونه‌های ''کمپیلوباکتر'' آلوده شده‌اند رخ می‌دهد، و [[نشانگان گیلن باره]] در ۱/۰٪ رخ می‌دهد.<ref name=Bact2007/> [[نشانگان همولیتیک اورمیک]] (HUS) ممکن است در نتیجهٔ آلودگی با گونه‌های «شیگلا» یا «ای‌کولای» تولیدکنندهٔ [[سم شیگا]] اتفاق بیفتد، که منجر به [[ترومبوسیتوپنی|کاهش تعداد پلاکت‌های خون]]، [[نارسایی کلیه]]، و [[کم‌خونی همولیتیک|کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون (به دلیل اختلال)]] می‌شود.<ref name=BMJ2007/> کودکان بیش از بزرگسالان مستعد ابتلا به نشانگان همولیتیک اورمیک هستند.<ref name=M93/> برخی عفونت‌های ویروسی ممکن است تولیدکنندهٔ [[تشنج نوزادی خوش‌خیم]]<ref name=EBMED2010/> باشند.


== علل ==
== علل ==
[[ویروس‌ها]] (به‌ویژه [[روتاویروس]]) و گونه‌های باکتری‌های «[[ای‌کولای]]» و «[[کمپوباکتر]]» علل اولیهٔ گاستروآنتریت هستند.<ref name=Sz2010/><ref name=Web09/> البته عوامل عفونی فراوان دیگری هم هستند که می‌توانند موجب این سندروم شوند.<ref name=M93/> عوامل غیرعفونی هم گاهی مشاهده می‌شوند، اما احتمال آن‌ها بسیار کمتر از [[علت‌شناسی]]<ref name=EBMED2010/> ویروسی یا باکتریایی است. احتمال آلودگی کودکان به دلیل عدم [[مصونیت]] و بهداشت تقریباً ضعیف‌تر، بیشتر است.<ref name=EBMED2010/>
شایعترین علت گاستروانتریت در کودکان ویروسها هستند که حتی از طریق تنفس نیز وارد بدن شده و خیلی آسان به دیگران سرایت می‌کند انواع ویروسها مانند نوروویروسها، روتاویروسها و آدنوویروسها. یکی دیگر از علل بوجود آورنده این بیماری نفوذ باکتریها به روده کوچک از راه غذا است مانند [[سالمونلا]]، [[شیگلا]]، [[اشرشیا کولی]] و [[ویبریو کلرا]]. انگل‌ها نیز می‌توانند از علل بیماریزا باشند مانند اسهال آمیبی که گاهی به آن [[دیسانتری]] می‌گویند. گاستروآنتریت بیشتر در کودکانی شایع است که از شیرخشک استفاده می‌کنند، زیرا امکان دارد شیشه شیر ضدعفونی نشده باشد. سموم نیز می‌توانند عامل گاستروآنتریت باشند.

=== ویروسی ===
ویروس‌هایی که به‌عنوان عامل گاستروآنتریت شناخته شده‌اند عبارتند از [[روتاویروس]]، [[نوروویروس]]، [[آدونوویروس]]، و [[آستروویروس]].<ref name=Eck2011>{{cite journal |author=Eckardt AJ, Baumgart DC |title=Viral gastroenteritis in adults |journal=Recent Patents on Anti-infective Drug Discovery |volume=6|issue=1 |pages=54–63 |year=2011 |month=January |pmid=21210762}}</ref><ref name="pmid21173676">{{cite journal |author=Dennehy PH |title=Viral gastroenteritis in children |journal=The Pediatric Infectious Disease Journal |volume=30 |issue=1 |pages=63–4 |year=2011 |month=January|pmid=21173676 |doi=10.1097/INF.0b013e3182059102}}</ref> روتاویروس رایج‌ترین علت ابتلا به گاستروآنتریت در میان کودکان است،<ref name=Sz2010/> و نرخ وقوع مشابهی در هر دو [[کشورهای توسعه یافته]] و [[کشورهای درحال توسعه]]<ref name=Rota2011/> به‌وجود می‌آورد. ویروس‌ها موجب ۷۰٪ از رخدادهای اسهال عفونی در گروه سنی اطفال هستند.<ref name=Webb2005>{{cite journal|last=Webb|first=A|coauthors=Starr, M|title=Acute gastroenteritis in children.|journal=Australian family physician|date=2005 Apr|volume=34|issue=4|pages=227–31|pmid=15861741}}</ref> در بزرگسالان به دلیل مصونیت اکتسابی، روتاویروس عامل کمتر رایجی است.<ref name=ID2011>{{cite journal |author=Desselberger U, Huppertz HI |title=Immune responses to rotavirus infection and vaccination and associated correlates of protection |journal=The Journal of Infectious Diseases |volume=203 |issue=2|pages=188–95 |year=2011 |month=January |pmid=21288818 |pmc=3071058 |doi=10.1093/infdis/jiq031 |url=}}</ref>

در امریکا، نوروویروس مهم‌ترین علت گاستروآنتریت در میان بزرگسالان است، و موجب بیش از ۹۰٪ رخداد این بیماری است.<ref name=Eck2011/> این [[همه‌گیری‌ها]] محلی معمولاً وقتی رخ می‌دهد که گروهی از افراد مدت زمانی را در محدودهٔ فیزیکی همدیگر مانند [[کشتی گردشی]]<ref name=Eck2011/>، بیمارستان‌ها، یا رستوران‌ها می‌گذرانند.<ref name=EBMED2010/> ممکن است افراد حتی پس از پایان اسهال بازهم آلوده باشند.<ref name=Eck2011/> نوروویروس عامل حدود ۱۰٪ موارد در کودکان است.<ref name=EBMED2010/>

=== باکتریایی ===
[[File:Salmonella Typhimurium Gram.jpg|thumb|''Salmonella enterica'' serovar Typhimurium (ATCC 14028) as seen with a microscope at 1000 fold magnification and following Gram staining.]] در کشورهای توسعه یافته [[کامپیلوباکتر ججونی]] علت اصلی گاستروآنتریت باکتریایی است، که نیمی از این موارد در معرض [[ماکیان]] قرار داشته‌اند.<ref name=Bact2007>{{cite journal|last=Galanis|first=E|title=Campylobacter and bacterial gastroenteritis.|journal=CMAJ: Canadian Medical Association |date=2007 Sep 11|volume=177|issue=6|pages=570–1|pmid=17846438|doi=10.1503/cmaj.070660|pmc=1963361}}</ref> در کودکان، باکتری عامل حدود ۱۵٪ از موارد است که رایج‌ترین گونه‌های آن عبارتند از [[ای‌کولای]]، [[سالمونلا]]، [[شیگلا]]، و گونه‌های «کامپیلوباکتر».<ref name=Webb2005/> اگر غذایی با باکتری آلوده شود و چندین ساعت در دمای اتاق باقی بماند، باکتری‌ها چند برابر شده و خطر آلودگی برای مصرف‌کنندگان آن غذا را افزایش می‌دهند.<ref name=M93/> برخی غذاهایی که معمولاً همراه با بیماری هستند عبارتند از گوشت قرمز خام یا نیم‌پز، گوشت مرغ، غذاهای دریایی، و تخم‌مرغ؛ جوانه‌های خام؛ شیر پاستوریزه نشده و پنیرهای سفید؛ و آب میوه و سبزی.<ref>{{cite journal|last=Nyachuba|first=DG|title=Foodborne illness: is it on the rise?|journal=Nutrition Reviews|date=2010 May|volume=68|issue=5|pages=257-69|pmid=20500787|doi=10.1111/j.1753-4887.2010.00286.x}}</ref> در کشورهای درحال توسعه، به‌ویژه کشورهای پایین‌تر از صحرای بزرگ آفریقا و کشورهای آسیایی، [[وبا]] علت شایع گاستروآنتریت است.<!--<ref name=Cholera11/> --> این عفونت اغلب از طریق آب یا غذای آلوده منتقل می‌شود.<ref name=Cholera11>{{cite journal|last=Charles|first=RC|coauthors=Ryan, ET|title=Cholera in the 21st century.|journal=Current opinion in infectious diseases|date=2011 Oct|volume=24|issue=5|pages=472-7|pmid=21799407|doi=10.1097/QCO.0b013e32834a88af}}</ref>

[[کلستریدیوم دیفیسیل]] مسمومیت‌زا یکی از علت‌های مهم اسهال است که بیشتر در افراد مسن مشاهده می‌شود.<ref name=M93/> نوزادان ممکن است این باکتری‌ها را بدون داشتن علائم داشته باشند.<ref name=M93/> این باکتری عامل شایع اسهال در افرادی است که بستری شده‌اند و به‌طور مکرر آنتی‌بیوتیک دریافت می‌کنند.<ref>{{cite journal|last=Moudgal|first=V|coauthors=Sobel, JD|title=Clostridium difficile colitis: a review.|journal=Hospital practice (1995)|date=2012 Feb|volume=40|issue=1|pages=139-48|pmid=22406889|doi=10.3810/hp.2012.02.954}}</ref> اسهال عفونی [[استافیلوکوکوس اورئوس]] هم ممکن است در افرادی که آنتی‌بیوتیک استفاده کرده‌اند رخ بدهد.<ref>{{cite journal|last=Lin|first=Z|coauthors=Kotler, DP; Schlievert, PM; Sordillo, EM|title=Staphylococcal enterocolitis: forgotten but not gone?|journal=Digestive diseases and sciences|date=2010 May|volume=55|issue=5|pages=1200-7|pmid=19609675}}</ref> [[اسهال مسافر]] معمولاً یکی از گونه‌های گاستروآنتریت باکتریایی است. به‌نظر می‌رسد داروهای محدودکنندهٔ اسید افزایش‌دهندهٔ احتمال عفونت قابل ملاحظه پس از قرار گرفتن در معرض تعدادی از ارگانیزم‌ها شامل کلستریدیوم دیفیسیل، سالمونلا، و گونه‌های کامپیلوباکتر می‌باشد.<ref name=PPI2007>{{cite journal|last=Leonard|first=J|coauthors=Marshall, JK, Moayyedi, P|title=Systematic review of the risk of enteric infection in patients taking acid suppression.|journal=The American journal of gastroenterology|date=2007 Sep|volume=102|issue=9|pages=2047–56; quiz 2057|pmid=17509031|doi=10.1111/j.1572-0241.2007.01275.x}}</ref> خطر در افرادی که [[پی پی آی]] دریافت می‌کنند بیشتر از کسانی است که [[خنثی‌کنندهٔ اِچ۲]] دریافت می‌کنند.<ref name=PPI2007/>

=== انگلی ===
تعدادی از [[تک‌یاختگان]] می‌توانند موجب گاستروآنتریت شوند – رایج‌ترین آن‌ها [[ژیاردیا لامبلیا]] است – اما گونه‌های [[انتاموبا هیستولیتیکا]] و [[کریپتوزپوریدیوم]] هم حضور دارند.<ref name=Webb2005/> این عوامل به‌عنوان یک گروه حدود ۱۰٪ از موارد ابتلای کودکان را تشکیل می‌دهند.<ref name=BMJ2007/> ژیاردیا معمولاً بیشتر در کشورهای درحال توسعه رخ می‌دهد، اما این عامل علت‌شناسانه تقریباً در هر مکانی تا حدی موجب این بیماری می‌شود.<ref name=Giar2010>{{cite journal|last=Escobedo|first=AA|coauthors=Almirall, P, Robertson, LJ, Franco, RM, Hanevik, K, Mørch, K, Cimerman, S|title=Giardiasis: the ever-present threat of a neglected disease.|journal=Infectious disorders drug targets|date=2010 Oct|volume=10|issue=5|pages=329–48|pmid=20701575}}</ref> این بیماری بیشتر برای افرادی رخ می‌دهد که به مکان‌های با درجه شیوع بالا سفر کرده‌اند، بچه‌هایی که تحت [[کودک‌داری]] قرار گرفته‌اند، مردانی که با مردان رابطهٔ جنسی داشته‌اند، و پس از وقوع [[فجایع]].<ref name=Giar2010/>

=== انتقال بیماری ===
این بیماری ممکن است از راه استفاده از آب آلوده، یا استفاده مشترک از وسایل شخصی منتقل شود.<ref name=Web09/> در مکان‌هایی که در فصول بارانی و خشک به سر می‌برند، در طول [[فصل باران]] کیفیت آب معمولاً بدتر می‌شود، و این امر ارتباط تنگاتنگی با زمان شیوع این بیماری دارد.<ref name=Web09/> در [[هوای معتدل|مناطقی از جهان همراه با فصل ها]]، عفونت‌ها در فصل زمستان شایعترند.<ref name=M93/> [[استفاده از شیشه شیر برای تغذیه]] کودکان و بهداشتی نبودن این شیشه‌ها یکی از مهمترین دلایل شیوع این بیماری در سطح جهانی است.<ref name=Web09/> میزان انتقال بیماری همچنین با بهداشت ضعیف، بویژه در بین کودکان،<ref name=Eck2011/> در خانواده‌های شلوغ، ,<ref>{{cite journal|last=Grimwood|first=K|coauthors=Forbes, DA|title=Acute and persistent diarrhea.|journal=Pediatric clinics of North America|date=2009 Dec|volume=56|issue=6|pages=1343–61|pmid=19962025|doi=10.1016/j.pcl.2009.09.004}}</ref> و خانواده‌هایی که وضعیت تغذیه‌ای آنها از قبل ضعیف بوده در ارتباط می‌باشد.<ref name=M93/> بزرگسالان، پس از تحمل این بیماری، ممکن است بدون اینکه نشانه یا علائمی از خود نشان دهند ناقل برخی از این ارگانیسم‌ها باشند، و از این رو می‌توانند نقش [[ذخایر طبیعی]] در سرایت دادن این بیماری را داشته باشند.<ref name=M93/> در حالی که برخی از مواد (نظیر «باکتری شیگلا») تنها در [[پستانداران نخستین]] وجود دارند، با این حال مواد دیگری (نظیر «انگل ژیاردیا») می‌تواند در گونه‌های بسیاری از جانوران وجود داشته باشد.<ref name=M93/>

=== غیر عفونی ===
برخی از عوامل ایجاد گاستروآنتریت یا التهاب مجرای معدی روده‌ای غیر عفونی می‌باشند.<ref name=EBMED2010/> برخی از این عوامل رایج شامل داروهایی (نظیر [[داروی ضد التهاب غیر استروئید]])، برخی از غذاها نظیر [[لاکتوز]] (در افرادی که بدنشان لاکتوز را نمی‌پذیرد)، و [[گلوتن]] (در افرادی که دچار [[بیماری بطنی]] هستند) می‌باشند. [[بیماری کرون]] نیز یکی دیگر از منشاءهای (اغلب شدید) التهاب معدی روده‌ای می‌باشد.<ref name=EBMED2010/> ممکن است بیماری‌هایی که نسبت به [[سموم]] از اهمیت کمتری برخوردارند بوجود بیایند. از میان برخی از بیماری‌های ناشی از مصرف غذا که با حالت تهوع، استفراغ، و اسهال در ارتباط هستند می‌توان به: [[سیگواترا| مسمومیت سیگواترا]] به خاطر مصرف ماهی شکارچی آلوده، [[بیماری اسکامبروید]] که با مصرف گونه‌های خاصی از ماهی فاسد در ارتباط می‌باشد، [[تترودوتوکسین# مسمومیت| مسمومیت تترودوتوکسین]] به دلیل مصرف [[ماهی بادکنکی]]، و [[مسمومیت غذایی حاد]] که معمولاً به دلیل نگهداری نامناسب غذا بوجود می‌آید اشاره داشت. .<ref>{{cite journal|last=Lawrence|first=DT|coauthors=Dobmeier, SG; Bechtel, LK; Holstege, CP|title=Food poisoning.|journal=Emergency medicine clinics of North America|date=2007 May|volume=25|issue=2|pages=357-73; abstract ix|pmid=17482025|doi=10.1016/j.emc.2007.02.014}}</ref>

== پاتوفیزیولوژی ==
از گاستروآنتریت یا التهاب مجرای معدی روده‌ای به عنوان [[استفراغ]] یا [[اسهال]] که در اثر عفونت [[روده کوچک| کوچک]] یا [[روده بزرگ]] یاد شده است.<ref name=M93>Mandell 2010 Chp. 93</ref> تغییرات بوجود آمده در روده کوچک معمولاً از نوع غیر التهابی بوده، این در حالی است که تغییرات بوجود آمده در روده بزرگ التهابی می‌باشند.<ref name=M93/> تعداد عوامل بیماری زا برای بوجود آوردن عفونت می‌تواند بین یک («انگل کریپتو اسپوریدیوم») تا ۱۰ عدد باشد<sup>۸</sup> («باکتری ویبریو کلرا» یا همان باکتری ایجاد وبا).<ref name=M93/>

== تشخیص بیماری ==
گاستروانتریت یا بیماری التهاب معدی روده‌ای معمولا بر اساس علائم و نشانه‌های موجود در فرد مبتلا در مطب تشخیص داده می‌شود.<ref name=Eck2011/> از آنجایی که علت دقیق بیماری تغییری در کنترل این بیماری ایجاد نمی‌کند، از این رو تعیین آن لزومی ندارد.<ref name=Web09/> با این حال، بر روی افرادی که مدفوع خونین دارند، افرادی که ممکن است در معرض [[مسمومیت غذایی]] قرار گرفته باشند، و افرادی که اخیراً به کشورهای در حال توسعه مسافرت کرده‌اند می‌بایست [[آزمایش مدفوع]] انجام شود.<ref name=Webb2005/> آزمایش تشخیصی همچنین ممکن است به منطور نظارت انجام بگیرد.<ref name=Eck2011/> از انجایی که [[بیماری کاهش قند خون [[در ۱۰٪ از نوزادان و کودکان روی می‌دهد، از این رو توصیه می‌شود به این گروه سرم [[گلوکوز]] تزریق شود.<ref name=Tint10/> در زمان احتمال کم شدن آب بدن [[الکترولیت ها]] و [[کراتینین|عملکرد کلیه]] می‌بایست بررسی شود.<ref name=Webb2005/>

=== کم آبی ===
تعیین اینکه آیا شخص دچار [[کم آبی]] می‌باشد یا نه یکی از مهمترین قسمت‌های آزمایش به حساب می‌آید. عارضه کم آبی معمولا به حالت ملایم (کاهش ۳-۵٪ آب بدن)، حالت متوسط (کاهش ۶-۹٪ آب بدن)، و حالت شدید (کاهش _>۱۰٪ آب بدن) تقسیم می‌شود.<ref name=EBMED2010/>[[تجدید خون مویرگی]] طولانی، [[تورگور پوستی]] ضعیف، و تنفس غیر طبیعی از دقیق ترین نشانه‌های کم آبی متوسط و شدید در کودکان می‌باشند.<ref name=Tint10/><ref>{{cite journal|last=Steiner|first=MJ|coauthors=DeWalt, DA, Byerley, JS|title=Is this child dehydrated?|journal=JAMA: the Journal of the American Medical Association|date=2004 Jun 9|volume=291|issue=22|pages=2746–54|pmid=15187057|doi=10.1001/jama.291.22.2746}}</ref> از یافته‌های مفید دیگر این وضعیت (زمانی که در ترکیب با یکدیگر مورد استفاده قرار بگیرند) می‌توان به چشم‌های فرورفته، کاهش فعالیت جسمانی، نبود اشک چشم، و خشکی دهان اشاره داشت.<ref name=EBMED2010/> میزان دفع ادرار و میزان نوشیدن مایعات توسط یک فرد شیوه مطمئنی در تشخیص این بیماری می‌باشد.<ref name=Tint10/> آزمایش‌های آزمایشگاهی در تعیین میزان کم آبی از کمترین فایده بالینی برخوردار هستند.<ref name=EBMED2010/>

=== تشخیص افتراقی ===
عوامل احتمالی دیگر ایجاد کننده نشانه‌ها و علائم بیماری که به مانند عوامل موجود در بیماری التهاب معدی روده‌ای عمل می‌کنند و باید از بروز آنها جلوگیری کرد شامل [[آماس آپاندیس]]، [[پیچش روده]]، [[بیماری التهاب روده]]، [[عفونت مجاری ادراری]]، و [[دیابت]] می‌باشند.<ref name=Webb2005/> البته ناتوانی لوزالمعدوی، [[سندرم روده کوتاه]]، [[بیماری ویپل]]، [[بیماری سیلیاک]]، و سوء مصرف [[داروی ضد یبوست]] نیز می‌بایست مورد توجه قرار بگیرند.<ref name="Oxford">{{cite book |editor=Warrell D.A. , Cox T.M. , Firth J.D. , Benz E.J. |title=The Oxford Textbook of Medicine |publisher=Oxford University Press |year=2003 |isbn=0-19-262922-0 |edition=4th |url=http://otm.oxfordmedicine.com/ }}</ref> اگر شخص «تنها» استفراغ یا اسهال داشته باشد (و نه هر دو آنها) تشخیص افتراقی می‌تواند تا اندازه‌ای پیچیده باشد.<ref name=EBMED2010/>
آماس آپاندیس ممکن است با استفراغ، درد شکمی، و در بیش از ۳۳٪ موارد با اندکی اسهال ظاهر می‌شود.<ref name=EBMED2010/> این میزان اسهال با میزان زیاد اسهال که از ویژگی‌های التهاب معدی روده‌ای است در تضاد می‌باشد.<ref name=EBMED2010 عفونت ریه‌ها و یا مجاری ادراری در کودکان همچنین ممکن است باعث بروز استفراغ و یا اسهال شود.<ref name=EBMED2010/> [[کتواسیدوز دیابتی]] کلاسیک به همراه درد شکمی، حالت تهوع، و استفراغ ظاهر می‌شود اما اسهال با این بیماری ظاهر نمی‌شود.<ref name=EBMED2010/> نتیجه مطالعه‌ای نشان داد که ۱۷٪ کودکان مبتلا به کتو اسیدوز دیابتی دچار التهاب معدی روده‌ای نیز می‌باشند.<ref name=EBMED2010/>

== پیشگیری ==
[[File:RotavirusV2009.gif|thumb| درصد آزمایش‌های روتاویروس با نتایج مثبت، به همراه هفته نظارت، ایالات متحده، ژوئیه ۲۰۰۰-ژوئن ۲۰۰۹.]]

=== سبک زندگی ===
به منظور کاهش میزان عفونت و التهاب معدی روده‌ای که از اهمیت بالینی برخوردار می‌باشد وجود یک منبع آب پاک که به آسانی قابل دسترس بوده و همچنین مراعات اصول بهداشتی بسیار مهم می‌باشند.<ref name=M93/> مشخص شد که اقدامات فردی نظیر [[شست و شوی دستها]] میزان بروز و شیوع التهاب معدی روده‌ای را هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه یافته به میزان ۳۰٪ کاهش می‌دهد.<ref name=Tint10/> ژل‌های شست و شو الکلی همچنین ممکن است در کاهش این میزان موثر باشند.<ref name=Tint10 [[تغذیه کودکان با شیر مادر]] نیز به اندازه بهبود بهداشت عمومی بویژه در مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند مهم می‌باشد.<ref name=Web09/> شیر مادر هم در کاهش دفعات بروز عفونت و هم در مدت آن موثر می‌باشد.<ref name=EBMED2010/>همچنین عدم مصرف غذا و مایعات آلوده در کاهش بروز این بیماری موثر خواهد بود.<ref>{{cite web|title=Viral Gastroenteritis|url=http://www.cdc.gov/ncidod/dvrd/revb/gastro/faq.htm|work=Center for Disease Control and Prevention|accessdate=16 April 2012|month=February|year=2011}}</ref>

=== واکسینه سازی ===
در سال ۲۰۰۹ میلادی سازمان بهداشت جهانی توصیه داشت تا همه کودکان در سرتاسر جهان با [[واکسن روتاویروس]] هم به خاطر تاثیر آن و هم به خاطر امنیت آن واکسینه شوند.<ref name=WHORota2009>{{cite journal|last=World Health Organization|title=Rotavirus vaccines: an update|journal=Weekly epidemiological record|year=2009|month=December|volume=51–52|issue=84|pages=533–540|url=http://www.who.int/wer/2009/wer8451_52.pdf|accessdate=10 May 2012}}</ref><ref name=Sz2010>{{cite journal|last=Szajewska|first=H|coauthors=Dziechciarz, P|title=Gastrointestinal infections in the pediatric population.|journal=Current opinion in gastroenterology|date=2010 Jan|volume=26|issue=1|pages=36–44|pmid=19887936|doi=10.1097/MOG.0b013e328333d799}}</ref> تا کنون دو نوع واکسن روتاویروس به تولید تجاری رسیده‌اند و چند نوع دیگر در دست تولید می‌باشند.<ref name=WHORota2009/> در آفریقا و آسیا این واکسن‌ها موفق شدند تا بیماری‌های حاد شایع در نوزادان را کاهش دهند<ref name=WHORota2009/> همچنین کشورهایی که برنامه‌های ایمنی سازی ملی را به درستی انجام داده‌اند شاهد کاهش میزان بروز و شدت این بیماری بوده‌اند.<ref>{{cite journal|last=Giaquinto|first=C|coauthors=Dominiak-Felden G, Van Damme P, Myint TT, Maldonado YA, Spoulou V, Mast TC, Staat MA|title=Summary of effectiveness and impact of rotavirus vaccination with the oral pentavalent rotavirus vaccine: a systematic review of the experience in industrialized countries|journal=Human Vaccines|year=July|month=2011|volume=7|series=7|pages=734–748|url=http://www.landesbioscience.com/journals/vaccines/article/15511/?nocache=1111012137|accessdate=10 May 2012|doi=10.4161/hv.7.7.15511|pmid=21734466}}</ref><ref>{{cite journal|last=Jiang|first=V|coauthors=Jiang B, Tate J, Parashar UD, Patel MM|title=Performance of rotavirus vaccines in developed and developing countries|journal=Human Vaccines|year=2010|month=July|volume=6|issue=7|pages=532–542|url=http://www.landesbioscience.com/journals/vaccines/article/11278/?nocache=531156378|accessdate=10 May 2012 | pmid = 20622508 }}</ref> این واکسن همچنین قادر است با کاهش میزان دفعات بروز عفونت‌های چرخشی از بروز بیماری در کودکانی که واکسینه نشده‌اند جلوگیری کند.<ref>{{cite journal|last=Patel|first=MM|coauthors=Steele, D, Gentsch, JR, Wecker, J, Glass, RI, Parashar, UD|title=Real-world impact of rotavirus vaccination.|journal=The Pediatric Infectious Disease Journal|date=2011 Jan|volume=30|issue=1 Suppl|pages=S1-5|pmid=21183833|doi=10.1097/INF.0b013e3181fefa1f}}</ref> از سال ۲۰۰۰ میلادی، اجرای برنامه واکسینه سازی روتاویروس در ایالات متحده به طور عمده‌ای تعداد موارد اسهال را تا ۸۰٪ کاهش داده است.<ref name="CDC Rota">{{cite journal|last=US Center for Disease Control and Prevention|title=Delayed onset and diminished magnitude of rotavirus activity—United States, November 2007 – May 2008|journal=Morbidity and Mortality Weekly Report|year=2008|volume=57|issue=25|pages=697–700|url=http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm5725a6.htm|accessdate=3 May 2012}}</ref><ref>{{cite journal |title=Reduction in rotavirus after vaccine introduction—United States, 2000–2009 |journal=MMWR Morb. Mortal. Wkly. Rep. |volume=58 |issue=41 |pages=1146–9 |year=2009 |month=October |pmid=19847149|url=http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm5841a2.htm}}</ref><ref>{{cite journal|last=Tate|first=JE|coauthors=Cortese, MM, Payne, DC, Curns, AT, Yen, C, Esposito, DH, Cortes, JE, Lopman, BA, Patel, MM, Gentsch, JR, Parashar, UD|title=Uptake, impact, and effectiveness of rotavirus vaccination in the United States: review of the first 3 years of postlicensure data.|journal=The Pediatric Infectious Disease Journal|date=2011 Jan|volume=30|issue=1 Suppl|pages=S56-60|pmid=21183842|doi=10.1097/INF.0b013e3181fefdc0}}</ref> اولین دوز واکسین می‌بایست به نوزادانی که بین ۶ تا ۱۵ هفته از تولدشان می‌گذرد تزریق شود.<ref name=Sz2010/> مشخص شد که میزان تاثیر گذاری [[واکسن وبا| واکسن خوراکی وبا]] پس از گذشت ۲ سال به ۵۰-۶۰٪ می‌رسد.<ref>{{cite journal|last=Sinclair|first=D|coauthors=Abba, K, Zaman, K, Qadri, F, Graves, PM|title=Oral vaccines for preventing cholera.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2011 Mar 16|issue=3|pages=CD008603|pmid=21412922|doi=10.1002/14651858.CD008603.pub2}}</ref>

== کنترل یماری ==
گاستروآنتریت یا التهاب معدی روده‌ای معمولا بیماری ای حاد و خود محدود می‌باشد که نیازی به دارو ندارد.<ref name=NICE2009/> افرادی که از [[کم آبی]] ملایم و متوسط رنج می‌برند اغلب از شیوه [[درمان خوراکی کم آبی]] (ORT) استفاده می‌کنند.<ref name=BMJ2007>{{cite journal|last=Elliott|first=EJ|title=Acute gastroenteritis in children.|journal=BMJ (Clinical research ed.)|date=2007 Jan 6|volume=334|issue=7583|pages=35–40|pmid=17204802|doi=10.1136/bmj.39036.406169.80|pmc=1764079}}</ref> با این حال، [[متوکلوپرامید]] و/یا [[اندانسترون]] ممکن است در درمان برخی از کودکان موثر باشد.<ref name="Alhashimi2009">{{cite journal |author=Alhashimi D, Al-Hashimi H, Fedorowicz Z|editor1-last=Alhashimi |editor1-first=Dunia |title=Antiemetics for reducing vomiting related to acute gastroenteritis in children and adolescents|journal=Cochrane Database Syst Rev |issue=2 |pages=CD005506 |year=2009 |pmid=19370620|doi=10.1002/14651858.CD005506.pub4 }}</ref> و [[باتیل اسکوپولامین]] در درمان [[درد شکمی]] موثر است.<ref>{{cite journal |author=Tytgat GN |title=Hyoscine butylbromide: a review of its use in the treatment of abdominal cramping and pain |journal=Drugs |volume=67 |issue=9 |pages=1343–57 |year=2007 |pmid=17547475 }}</ref>

=== درمان کم آبی ===
اولین شیوه درمانی گاستروآنتریت یا التهاب معدی روده‌ای در کودکان و بزرگسالان استفاده از شیوه [[درمان کم آبی]] می‌باشد. این شیوه درمانی از طریق درمان خوراکی کم آبی قابل دستیابی است، اگرچه ممکن است در صورت بروز [[کاهش سطح هوشیاری]] یا کم آبی شدید [[درمان وریدی|وریدی]] مورد نیاز باشد.<ref>{{cite web |url=http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=1039 |title=BestBets: Fluid Treatment of Gastroenteritis in Adults}}</ref><ref>{{cite journal |author=Canavan A, Arant BS |title=Diagnosis and management of dehydration in children |journal=Am Fam Physician|volume=80 |issue=7 |pages=692–6 |year=2009 |month=October |pmid=19817339 }}</ref> محصولات درمان خوراکی جایگزین که از کربوهیدرات‌های پیچیده (مانند گندم یا برنج) تولید شده‌اند ممکن است نسبت به محصولاتی که با استفاده از مواد قندی ساده تولید شده‌اند برتری داشته باشند.<ref>{{cite journal |author=Gregorio GV, Gonzales ML, Dans LF, Martinez EG |editor1-last=Gregorio |editor1-first=Germana V |title=Polymer-based oral rehydration solution for treating acute watery diarrhoea |journal=Cochrane Database Syst Rev |issue=2 |pages=CD006519 |year=2009 |pmid=19370638 |doi=10.1002/14651858.CD006519.pub2}}</ref> مایعاتی که دارای مواد قندی ساده بالایی هستند، نظیر [[نوشیدنی‌های غیر الکلی]] و آب میوه‌ها، به کودکان زیر ۵ سال توصیه نمی‌شود چرا که ممکن است این مایعات موجب «افزایش» بروز اسهال در آنها شوند.<ref name=NICE2009/> در صورتی که داروهای ویژه و موثر درمان خوراکی کم آبی موجود نباشند و یا اینکه خوش طعم نباشند می‌توان از آب شرب استفاده کرد.<ref name=NICE2009/> در صورت نیاز می‌توان از [[سوند معده]] برای انتقال مایعات به بیمار استفاده کرد.<ref name=Webb2005/>

=== رژیم غذایی ===
به مادرانی که نوزادان خود را با شیر خود تغذیه می‌کنند توصیه می‌شود تا همین شیوه عادی تغذیه آنها را ادامه دهند، و نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند می‌بایست بلافاصله پس از درمان کم آبی با شیوه درمان خوراکی کم آبی تغذیه خود با شیر خشک را از سر بگیرند.<ref name=MMWR2003/> استفاده از شیرهای خشکی که فاقد لاکتوز می‌باشند و یا میزان لاکتوز در انها کم می‌باشد معمولا لزومی ندارد.<ref name=MMWR2003/>کودکان می‌بایست در طول دوره‌های اسهال به تغذیه معمول خود ادامه دهند با این تفاوت که باید از مصرف غذاهایی که حاوی [[مواد قندی ساده]] می‌باشند اجتناب کنند.<ref name=MMWR2003/> از آنجایی که [[شیوه تغذیه‌ای موس برنچ]] (موز، سیب، برنج، نان برشته و چای) حاوی مواد مغذی کافی نمی‌باشد و مزیتی بر تغدیه معمول ندارد، از این رو توصیه نمی‌شود.<ref name=MMWR2003>{{cite journal |author=King CK, Glass R, Bresee JS, Duggan C |title=Managing acute gastroenteritis among children: oral rehydration, maintenance, and nutritional therapy |journal=MMWR Recomm Rep |volume=52 |issue=RR-16|pages=1–16 |year=2003 |month=November |pmid=14627948 |url=http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5216a1.htm}}</ref> برخی از]]غذاهای پروبیوتیک[[نشان داده‌اند که در کاهش طول دوره بیماری و تعداد دفعات دفع مدفوع مفید بوده‌اند.<ref>{{cite journal |author=Allen SJ, Martinez EG, Gregorio GV, Dans LF |editor1-last=Allen |editor1-first=Stephen J |title=Probiotics for treating acute infectious diarrhoea |journal=Cochrane Database Syst Rev |volume=11 |issue= 11|pages=CD003048 |year=2010 |pmid=21069673 |doi=10.1002/14651858.CD003048.pub3 }}</ref> این غذاها همچنین ممکن است در پیشگیری و درمان اسهال ناشی از مصرف داروی پادزی مفید باشند.<ref>{{cite journal|last=Hempel|first=S|coauthors=Newberry, SJ; Maher, AR; Wang, Z; Miles, JN; Shanman, R; Johnsen, B; Shekelle, PG|title=Probiotics for the prevention and treatment of antibiotic-associated diarrhea: a systematic review and meta-analysis.|journal=JAMA: the journal of the American Medical Association|date=2012 May 9|volume=307|issue=18|pages=1959-69|pmid=22570464}}</ref> محصولاتی که با تخمیر شیر تولید می‌شوند نظیر [[ماست]] به همان اندازی مفید می‌باشند. .<ref>{{cite web|last=Mackway-Jones|first=Kevin|title=Does yogurt decrease acute diarrhoeal symptoms in children with acute gastroenteritis?|url=http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=1000|work=BestBets|month=June|year=2007}}</ref> جایگزینی [[روی]] به نظر می‌رسد در کشورهای در حال توسعه در درمان و پیشگیری از اسهال در میان کودکان موثر باشد.<ref>{{cite journal|last=Telmesani|first=AM|title=Oral rehydration salts, zinc supplement and rota virus vaccine in the management of childhood acute diarrhea.|journal=Journal of family and community medicine|date=2010 May|volume=17|issue=2|pages=79–82|pmid=21359029|doi=10.4103/1319-1683.71988|pmc=3045093}}</ref>

=== داروهای ضد استفراق ===
داروهای [[ضد استفراق]] ممکن است در درمان استفراق در کودکان مفید باشند. داروی [[اندانسترون]] دارای کاربردهای می‌باشد، که از جمله آنها می‌توان به کاهش تزریق وریدی مایعات، کاهش مدت زمان بستری شدن در بیمارستان، و همچنین کاهش استفراق با مصرف تنها یک دوز از این دارو اشاره کرد.<ref>{{cite journal |author=DeCamp LR, Byerley JS, Doshi N, Steiner MJ |title=Use of antiemetic agents in acute gastroenteritis: a systematic review and meta-analysis |journal=Arch Pediatr Adolesc Med|volume=162 |issue=9 |pages=858–65 |year=2008 |month=September |pmid=18762604|doi=10.1001/archpedi.162.9.858 }}</ref><ref name="pmid17279195">{{cite journal| author = Mehta S, Goldman RD| title = Ondansetron for acute gastroenteritis in children| journal = Can Fam Physician| volume = 52| issue = 11| pages = 1397–8| year = 2006| pmid = 17279195 | url =http://www.cfp.ca/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=17279195 |pmc = 1783696 }}</ref><ref name=Cochrane2011/> داروی]]متوکلوپرامید[[نیز ممکن است مفید باشد.<ref name=Cochrane2011>{{cite journal|last=Fedorowicz|first=Z|coauthors=Jagannath, VA, Carter, B|title=Antiemetics for reducing vomiting related to acute gastroenteritis in children and adolescents.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2011 Sep 7|volume=9|pages=CD005506|pmid=21901699|doi=10.1002/14651858.CD005506.pub5|issue=9}}</ref> با این حال، مصرف اندانسترون در کودکان ممکن است باعث افزایش دفعات رجوع به بیمارستان شود.<ref>{{cite journal |author=Sturm JJ, Hirsh DA, Schweickert A, Massey R, Simon HK|title=Ondansetron use in the pediatric emergency department and effects on hospitalization and return rates: are we masking alternative diagnoses?|journal=Ann Emerg Med |volume=55 |issue=5 |pages=415–22 |year=2010 |month=May |pmid=20031265 |doi=10.1016/j.annemergmed.2009.11.011 }}</ref> داروی وریدی اندانسترون با دستور پزشک می‌تواند به صورت خوراکی به بیمار داده شود.<ref>{{cite web|title=Ondansetron|url=http://www.merckmanuals.com/professional/print/lexicomp/ondansetron.html|work=Lexi-Comp|month=May|year=2011}}</ref> داروی [[دیمین هیدرینات]]، با اینکه در کاهش استفراغ موثر است، به نظر می‌رسد چندان مزیت بالینی مهمی ندارد.<ref name=EBMED2010/>

=== داروهای پادزی ===
اگرچه داروهای پادزی در صورت مشاهده علائم حاد بیماری التهاب معدی روده‌ای<ref>{{cite journal |author=Traa BS, Walker CL, Munos M, Black RE |title=Antibiotics for the treatment of dysentery in children |journal=Int J Epidemiol|volume=39 |issue=Suppl 1 |pages=i70–4 |year=2010 |month=April |pmid=20348130 |pmc=2845863 |doi=10.1093/ije/dyq024 }}</ref> و یا در صورتی که یک عامل میکروبی مستعد جدا شده و دیده شود توصیه می‌شوند، با این حال این داروها معمولا برای درمان این بیماری استفاده نمی‌شود.<ref>{{cite journal |author=Grimwood K, Forbes DA |title=Acute and persistent diarrhea |journal=Pediatr. Clin. North Am. |volume=56 |issue=6 |pages=1343–61 |year=2009 |month=December |pmid=19962025 |doi=10.1016/j.pcl.2009.09.004 }}</ref> در صورتی که قرار باشد از پادری‌ها استفاده شود، استفاده از داروهای [[ماکرولاید]] (نظیر [[آزیترومایسین]]) به خاطر خاصیت مقاومتی بیشتری که دارند بر [[فلوروکینولون]] ترجیح داده می‌شود.<ref name=Bact2007/>[[بیماری کولیت با غشای کاذب]]، که معمولا در اثر مصرف پادزی‌ها بوجود می‌آید، با کاهش عامل بوجود آورنده و درمان آن با استفاده از [[مترونیدازول]] یا [[وانکومایسین]] می‌تواند کنترل شود.<ref name="Mandell"/> باکتری و تک یاخته‌های آغازین که قابل درمان می‌باشند شامل گونه‌های «[[شیگلوزیس|شیگلا]]»<ref>{{cite journal|last=Christopher|first=PR|coauthors=David, KV, John, SM, Sankarapandian, V|title=Antibiotic therapy for Shigella dysentery.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2010 Aug 4|issue=8|pages=CD006784|pmid=20687081|doi=10.1002/14651858.CD006784.pub4}}</ref> «[[سالمونلوسیس|سالمونلا تیفی]]»،<ref>{{cite journal|last=Effa|first=EE|coauthors=Lassi, ZS, Critchley, JA, Garner, P, Sinclair, D, Olliaro, PL, Bhutta, ZA|title=Fluoroquinolones for treating typhoid and paratyphoid fever (enteric fever).|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2011 Oct 5|issue=10|pages=CD004530|pmid=21975746|doi=10.1002/14651858.CD004530.pub4}}</ref> و «ژیاردیا» می‌باشند.<ref name=Giar2010/> بیمارانی که گونه‌های باکتری «ژیاردیا» یا «انتاموبا هیستولیتیکا» را در خود دارند، درمان با [[تینی دازول]] توصیه می‌شود و این دارو نسبت به مترونیدازول برتری دارد.<ref>{{cite journal|last=Gonzales|first=ML|coauthors=Dans, LF, Martinez, EG|title=Antiamoebic drugs for treating amoebic colitis.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2009 Apr 15|issue=2|pages=CD006085|pmid=19370624|doi=10.1002/14651858.CD006085.pub2}}</ref><ref name=Giar2010/>[[سازمان بهداشت جهانی]] به کودکانی کم سن و سالی که اسهال خونین و تب دارند استفاده از پادزی‌ها را توصیه می‌کند.<ref name=EBMED2010/>

=== داروهای ضد تحرک ===
استفاده از داروهای ضد تحرک خطر احتمالی بروز عوارض را دارند، و اگرچه تجارب بالینی نشان داده‌اند که بروز این عوارض غیر محتمل می‌باشد،<ref name="Oxford"/> با این حال بیمارانی که اسهال خونین دارند یا بیمارانی که اسهال همراه با تب دارند نسبت به این داروها رقبت چندانی نشان نمی‌دهند.<ref name="Harrison">{{cite book |title=Harrison's Principles of Internal Medicine |publisher=McGraw-Hill |isbn=0-07-140235-7 |edition=16th|url=http://books.mcgraw-hill.com/medical/harrisons/}}</ref> [[لوپرامید]]، که یک [[شبه افیون]] می‌باشد، معمولاً به منظور درمان علامتی اسهال مورد استفاده قرار می‌گیرد.<ref name="SleisengerFordtran">{{cite book |first1=Mark |last1=Feldman |first2=Lawrence S. |last2=Friedman |first3=Marvin H.|last3=Sleisenger |title=Sleisenger & Fordtran's Gastrointestinal and Liver Disease |publisher=Saunders |year=2002 |isbn=0-7216-8973-6 |edition=7th|url=http://www.elsevier-international.com/catalogue/title.cfm?ISBN=0721689736}}</ref> با این حال استفاده از لوپرامید در درمان کودکان توصیه نمی‌شود، چرا که این دارو ممکن است از سد خونی مغزی نارس بگذرد و باعث مسمومیت شود.[[ساب سولیسیلات بیسموت]]، که ترکیبی نامحلول از [[بیسموت]] سه ظرفیتی و سالیسیلات می‌باشد، می‌تواند در موارد ملایم و متوسط مورد استفاده قرار بگیرد<ref name="Oxford"/> اما احتمال بروز [[مسمومیت سالیسیلات]] وجود دارد.<ref name=EBMED2010/>

== همه گیر شناسی ==
[[Image:Diarrhoeal diseases world map - DALY - WHO2004.svg|thumb|تعداد سالهایی که بیمار با ناتوانی زندگی کرده است، برای بیماری اسهال از هر ۱۰۰،۰۰۰ نفر در سال ۲۰۰۴.
{{Multicol}}
{{legend|#b3b۳b3|<small>no data</small>}}
{{legend|#ffff65|<small>≤less 500</small>}}
{{legend|#fff200|<small>۵۰۰–۱۰۰۰</small>}}
{{legend|#ffdc00|<small>۱۰۰۰–۱۵۰۰</small>}}
{{legend|#ffc600|<small>۱۵۰۰–۲۰۰۰</small>}}
{{legend|#ffb000|<small>۲۰۰۰–۲۵۰۰</small>}}
{{legend|#ff9a00|<small>۲۵۰۰–۳۰۰۰</small>}}
{{Multicol-break}}
{{legend|#ff8400|<small>۳۰۰۰–۳۵۰۰</small>}}
{{legend|#ff6e00|<small>۳۵۰۰–۴۰۰۰</small>}}
{{legend|#ff5800|<small>۴۰۰۰–۴۵۰۰</small>}}
{{legend|#ff4200|<small>۴۵۰۰–۵۰۰۰</small>}}
{{legend|#ff2c00|<small>۵۰۰۰–۶۰۰۰</small>}}
{{legend|#cb0000|<small>≥۶۰۰۰</small>}}
{{Multicol-end}}]]
براورد می‌شود که سالیانه بین سه تا پنج بیلیون مورد التهاب معدی روده‌ای در جهان اتفاق می‌افتد،<ref>{{cite journal|last=Elliott|first=EJ|title=Acute gastroenteritis in children.|journal=BMJ (Clinical research ed.)|date=2007 Jan 6|volume=334|issue=7583|pages=35–40|pmid=17204802|doi=10.1136/bmj.39036.406169.80|pmc=1764079}}</ref> که ابتداً کودکان و افرادی که در [[کشورهای در حال توسعه]] زندگی می‌کنند را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند.<ref name=Web09/> این امر موجب مرگ حدود 1.3 میلیون کودو زیر پنج سال در سال 2008 گردید،<ref>{{cite journal|last=Black|first=RE|coauthors=Cousens, S, Johnson, HL, Lawn, JE, Rudan, I, Bassani, DG, Jha, P, Campbell, H, Walker, CF, Cibulskis, R, Eisele, T, Liu, L, Mathers, C, Child Health Epidemiology Reference Group of WHO and, UNICEF|title=Global, regional, and national causes of child mortality in 2008: a systematic analysis.|journal=Lancet|date=2010 Jun 5|volume=375|issue=9730|pages=1969–87|pmid=20466419|doi=10.1016/S0140-6736(10)60549-1}}</ref> که اغلب این مرگ و میر‌ها در فقیرترین کشورهای فقیر دنیا روی داد.<ref name=M93/> بیش از ۴۵۰،۰۰۰ مورد از این مرگ و میر‌ها به خاطر وجود روتا ویروس در کودکان زیر ۵ سال می‌باشد.<ref>{{cite journal|last=Tate|first=JE|coauthors=Burton, AH, Boschi-Pinto, C, Steele, AD, Duque, J, Parashar, UD, WHO-coordinated Global Rotavirus Surveillance, Network|title=2008 estimate of worldwide rotavirus-associated mortality in children younger than 5 years before the introduction of universal rotavirus vaccination programmes: a systematic review and meta-analysis.|journal=The Lancet infectious diseases|date=2012 Feb|volume=12|issue=2|pages=136–41|pmid=22030330|doi=10.1016/S1473-3099(11)70253-5}}</ref><ref>{{cite journal|last=World Health Organization|title=Global networks for surveillance of rotavirus gastroenteritis, 2001–2008|journal=Weekly Epidemiological Record|year=2008|month=November|volume=47|issue=83|pages=421–428|url=http://www.who.int/wer/2008/wer8347.pdf|accessdate=10 May 2012}}</ref> بیماری [[وبا]] سالیانه باعث بروز حدود سه تا پنج میلیون مورد بیماری می‌شود و حدود ۱۰۰،۰۰۰ نفر را می‌کشد.<ref name=Cholera11/> در کشورهای در حال توسعه کودکان زیر دو سال به طور مکرر سالیانه مبتلا به شش عفونت یا بیش از شش عفونت می‌شوند که این عفونت‌ها باعث بروز التهاب‌های معدی روده‌ای مهم بالینی می‌شوند.<ref name=M93/> این بیماری در بزرگسالان تا حدودی به خاطر پیشرفت [[ایمنی (پزشکی)|ایمنی]] کسب شده کمتر شایع است.<ref name=Eck2011/>
در سال ۱۹۸۰، التهاب معدی روده‌ای با تمام عوامل این بیماری جان ۴٫۶ میلیون کودک را گرفت، اکثر این مرگ و میر‌ها در کشورهای در حال توسعه روی داد.<ref name="Mandell">{{cite book |first1=Gerald L. |last1=Mandell |first2=John E. |last2=Bennett |first3=Raphael |last3=Dolin |title=Mandell's Principles and Practices of Infection Diseases |publisher=Churchill Livingstone |year=2004 |isbn=0-443-06643-4 |edition=6th|url=http://www.ppidonline.com/}}</ref> این تا سال ۲۰۰۰ میزان به طور عمده به دلیل معرفی و استفاده گسترده [[درمان خوراکی کم آبی]] به طور قابل توجهی کاهش یافت و به عدد سالیانه تقریباً ۱٫۵ میلیون نفر رسید.<ref name="Victora2000">{{cite journal |author=Victora CG, Bryce J, Fontaine O, Monasch R |title=Reducing deaths from diarrhoea through oral rehydration therapy |journal=Bull. World Health Organ.|volume=78|issue=10 |pages=1246–55 |year=2000 |pmid=11100619 |pmc=2560623}}</ref> در ایالات متحده، عفونت‌هایی که باعث بروز التهاب معدی روده‌ای می‌شوند دومین عفونت شایع (پس از [[سرماخوردگی]]) می‌باشند، و باعث بروز سالیانه بین ۲۰۰ تا ۳۷۵ میلیون مورد اسهال حاد<ref name=Eck2011/><ref name=M93/> و تقریباً ده هزار نفر هر ساله جان خود را از دست می‌دهند،<ref name=M93/> که ۱۵۰ تا ۳۰۰ ورد از این مرگ و میر‌ها در کودکان زیر پنج سال روی می‌دهد.<ref name=EBMED2010/>

== تاریخچه ==
بیماری التهاب معدی روده‌ای برای اولین بار در سال ۱۸۲۵ استفاده شد.<ref>{{cite web |url=http://www.oed.com/ |title=Gastroenteritis |format= |work=[[Oxford English Dictionary]] 2011 |accessdate=January 15, 2012}}</ref> پیش از این این بیماری بیشتر با نام ویژه [[تب تیفوئید]] یا «درد معده»، و یا به طور عام تری با نام‌های «گرفتگی روده‌ها»، «امتلاء معده»، «فلاکس معده»، «قولنج معده»، «ناراحتی روده»، یا هر نام باستانی دیگری که برای اسهال حاد مورد استفاده قرار می‌گرفت شناخته می‌شد.<ref name="archaic">[http://www.antiquusmorbus.com/English/English.htm Rudy's List of Archaic Medical Terms]</ref>

== جامعه و فرهنگ ==
گاستروآنتریت یا التهاب معدی روده‌ای به بسیاری از اسامی محاوره‌ای نسبت داده می‌شود که از میان آنان می‌توان به «[[انتقام مونتزوما]]»،»شکم دهلی"، و «لا توریستا»، و «بک دور اسپرینت» شااره داشت.<ref name=M93/> این بیماری در بسیاری از لشکرکشی‌های نظامی نقش داشته است و اعتقاد بر این است که ریشه اصطلاح «پیروزی از آن شجاعان است» همین بیماری باشد.<ref name=M93/>
همین بیماری است که عامل اصلی سالیانه ۳٫۷ میلیون ملاقات با پزشکان در ایالات متحده<ref name=EBMED2010/> و ۳ میلیون ملاقات در فرانسه می‌باشد.<ref>{{cite journal|last=Flahault|first=A|coauthors=Hanslik, T|title=[Epidemiology of viral gastroenteritis in France and Europe].|journal=Bulletin de l'Academie nationale de medecine|date=2010 Nov|volume=194|issue=8|pages=1415–24; discussion 1424-5|pmid=22046706}}</ref> در ایالات متحده اعتقاد بر این است که به طور کل هزینه‌های بیماری التهاب معدی روده‌ای سالیانه ۲۳ بیلیون دلار باشد<ref>{{cite book|last=Albert|first=edited by Neil S. Skolnik ; associate editor, Ross H.|title=Essential infectious disease topics for primary care|year=2008|publisher=Humana Press|location=Totowa, NJ|isbn=978-1-58829-520-0|pages=66|url=http://books.google.ca/books?id=iGUKPeO9-ygC&pg=PA66}}</ref> و با در نظر گرفتن عامل رتاویروس این هزینه سالیانه چیزی حدود ۱ بیلیون دلار خواهد بود.<ref name=EBMED2010/>


== شیوع ==
== تحقیقات ==
در حال حاظر چند واکسن برای گاستروآنتریت یا التهاب معدی روده‌ای در دست تولید می‌باشد. برای مثال از این نوع واکسن‌ها می‌توان به واکسن‌های شیگلا و سم روده‌ای «ایشریکیا کولی» (ETEC) اشاره داشت، که دو عامل عمده باکتریایی بروز بیماری التهاب معدی روده‌ای به حساب می‌آیند.<ref name="WHO ETEC">{{cite web|last=World Health Organization|title=Enterotoxigenic Escherichia coli (ETEC)|url=http://www.who.int/vaccine_research/diseases/diarrhoeal/en/index4.html|work=Diarrhoeal Diseases|accessdate=3 May 2012}}</ref><ref name="WHO Shig">{{cite web|last=World Health Organization|title=Shigellosis|url=http://www.who.int/vaccine_research/diseases/diarrhoeal/en/index6.html|work=Diarrhoeal Diseases|accessdate=3 May 2012}}</ref>
در کل دنیا سالانه حدود ۵-۳ میلیارد مورد گاستروآنتریت حاد در کودکان زیر ۵ سال رخ می‌دهد که تقریبا به ۲ میلیون مرگ و میر منجر می‌شود. در انگلستان، گاستروآنتریت حاد ۲۰۴ مورد از هر ۱۰۰۰ مورد مراجعات کودکان زیر ۵ سال را به پزشکان عمومی شامل می‌شود.


== بیماری در دیگر حیوانات ==
== درمان ==
بسیاری از عوامل ایجاد کننده التهاب معدی روده‌ای در حیوانات همان عوامل ایجاد کننده این بیماری در انسان‌ها هستند. از شایعترین این ارگانیسم‌ها می‌توان به: «کمپیلوباکتر»، «کلوستریدیوم دیفیسیل»، «کلوستریدیوم پرفرینج»، و «سالمونلا» اشاره داشت.<ref>{{cite journal|last=Weese|first=JS|title=Bacterial enteritis in dogs and cats: diagnosis, therapy, and zoonotic potential.|journal=The Veterinary clinics of North America. Small animal practice|date=2011 Mar|volume=41|issue=2|pages=287-309|pmid=21486637|doi=10.1016/j.cvsm.2010.12.005}}</ref> بسیاری از گیاهان سمی نیز ممکن است باعث بروز علائم این بیماری شوند.<ref>{{cite book|last=Rousseaux|first=Wanda Haschek, Matthew Wallig, Colin|title=Fundamentals of toxicologic pathology|year=2009|publisher=Academic|location=London|isbn=9780123704696|pages=182|url=http://books.google.ca/books?id=vkox3JS83k8C&pg=PA182|edition=2nd ed.}}</ref> برخی از عوامل ایجاد بیماری ویژه گونه‌های خاصی هستند. [[کوروناویروس قابل انتقال التهاب معدی روده‌ای]] (TGEV) در خوک‌ها اتفاق می‌افتد که باعث استفراغ، اسهال، و کم آبی در این جانوران می‌شود.<ref>{{cite book|last=MacLachlan|first=edited by N. James|title=Fenner's veterinary virology|year=2009|publisher=Elsevier Academic Press|location=Amsterdam|page=399|isbn=9780123751584|edition=4th ed.|coauthors=Dubovi, Edward J.|url=http://books.google.ca/books?id=TYFqlYO9eE4C&pg=PA399}}</ref> اعتقاد بر این است که این بیماری از طریق پرندگان وحشی به خوک‌ها منتقل شده باشد و هیچ درمان خاصی برای آن وجود ندارد.<ref>{{cite book|last=al.]|first=edited by James G. Fox ... [et|title=Laboratory animal medicine|year=2002|publisher=Academic Press|location=Amsterdam|isbn=9780122639517|pages=649|url=http://books.google.ca/books?id=m2ftfPMJnMMC&pg=PA649|edition=2nd ed.}}</ref> این بیماری قابل انتقال به انسان‌ها نمی‌باشد.<ref>{{cite book|last=al.]|first=edited by Jeffrey J. Zimmerman ... [et|title=Diseases of swine|publisher=Wiley-Blackwell|location=Chichester, West Sussex|isbn=9780813822679|pages=504|url=http://books.google.ca/books?id=jVaemau17J4C&pg=PA504|edition=10th ed.}}</ref>
اساس درمان جبران آب و الکترولیتهای از دست رفته‌است به صورت تزریق وریدی (سرم) یا خوراکی (ORS). گاه بسته به نوع عامل بیماریزا از آنتی بیوتیکها در درمان اسهال میکروبی یا انگلی مانند [[مترونیدازول]] و کینولونها استفاده می‌شود. داروهای ضد تهوع (مانند [[متوکلوپرامید]])، ضد اسهال (مانند [[لوپرامید]]) و ضد دل درد (مانند [[هیوسین]]) نیز گاه مصرف می‌شوند.


== پانویس ==
{{پزشکی-خرد}}
{{پانویس|۲|چپ‌چین=بله}}


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{چپ‌چین}}
* {{cite book|last=Dolin|first=[edited by] Gerald L. Mandell, John E. Bennett, Raphael|title=Mandell, Douglas, and Bennett's principles and practice of infectious diseases|year=۲۰۱۰|publisher=Churchill Livingstone/Elsevier|location=Philadelphia, PA|isbn=0-443-06839-9|edition=۷th ed.}}
* ویکی‌پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Gastroenteritis]
{{پایان چپ‌چین}}


{{بیماری‌های دستگاه گوارش}}
{{بیماری‌های دستگاه گوارش}}

نسخهٔ ‏۱۱ اکتبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۶:۰۳

التهاب معدی‌روده‌ای
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰A02.0, A08, A09, J10.8, J11.8, K52
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام008.8 009.0, 009.1, 558
دادگان بیماری‌ها30726
ئی‌مدیسینemerg/۲۱۳
سمپD005759

گاستروآنتریت(به انگلیسی: Gastroenteritis) یا بیماری التهاب معده‌ای روده‌ای وضعیتی پزشکی است دارای مشخصه‌های التهاب ("-itis") در دستگاه معدی روده‌ای که در برگیرندهٔ معده ("gastro"-) و رودهٔ کوچک ("entero"-) می‌باشد، و منجر به ترکیبی از اسهال، استفراغ، و درد شکمی و گرفتگی عضلات می‌شود.[۱] گاستروآنتریت را هم‌چنین «گاسترو»، «میکروب معده»، و «ویروس معده» هم نامیده‌اند. اگرچه این بیماری ربطی به آنفولانزا ندارد، اما گاهی آن را «آنفولانزای معده» و «آنفولانزای گاستریک» هم نامیده‌اند.

علت اکثر موارد در کودکان در مقیاسی جهانی روتاویروس است.[۲] در بزرگ‌سالان، نوروویروس[۳] و کمپیلوباکتر[۴] رایج‌تر هستند. علت‌های کمتر رایج شامل سایر باکتری‌ها (یا سم آن‌ها) و انگل‌هاست. انتقال ممکن است به دلیل مصرف غذاهایی باشد که به‌نحوی نامناسب آماده شده‌اند، یا آب آلوده یا تماس نزدیک با افرادی که مبتلا به این بیماری هستند.

پایهٔ کنترل، آب‌پوش کردن مناسب است. در موارد خفیف یا متوسط، این کار را معمولاً می‌توان از طریق او آر اِس انجام داد. در موارد جدی‌تر، ممکن است نیاز به مایعات درون وریدی باشد. اصولاً گاستروآنتریت بر کودکان و ساکنان کشورهای درحال توسعه تأثیر می‌گذارد.

علائم و نشانه‌ها

Types 7 on the Bristol Stool Chart indicate diarrhea

معمولاً گاستروآنتریت هم شامل اسهال و هم استفراغ است، ,[۵] و در موارد معدودتر شامل یکی از این دو مورد است.[۱] ممکن است دردهای شمکی نیز وجود داشته باشد.[۱] اغلب علائم و نشانه‌ها بین ۷۲-۱۲ ساعت پس از ابتلا فرد آلوده شروع می‌شوند.[۶] اگر عامل ویروسی باشد، وضعیت غالباً طی یک هفته رفع می‌شود.[۵] برخی علت‌های ویروسی هم‌چنین ممکن است همراه با تب، خستگی، سردرد، و درد عضلات باشد.[۵] اگر نمونهٔ مدفوع خونی باشد احتمالاً عامل ویروسی نیست[۵] و به احتمال بیشتر باکتریایی است.[۷] برخی عفونت‌های باکتریایی ممکن است همراه با درد شدید شکمی باشد و هفته‌ها طول بکشد.[۷]

کودکانی که با روتاویروس آلوده شده‌اند، اغلب بین سه تا هشت روز کاملاً بهبود می‌یابند.[۸] البته در کشورهای فقیر، معمولاً درمان برای آلودگی‌های شدید در دسترس نیست و اسهال مزمن رایج است.[۹] دهیدراسیون یکی از عوارض رایج اسهال است،[۱۰] و کودکی که میزان قابل ملاحظه‌ای دهیدراسیون داشته باشد ممکن است پرشدن مجدد مویرگی ممتد، تورگور پوستی خفیف، و تنفس غیرطبیعی هم داشته باشد.[۱۱] آلودگی‌های مکرر معمولاً در مناطقی با بهداشت نامناسب و سوء تغذیه[۶] دیده می‌شود و می‌تواند موجب جلوگیری از رشد و تأخیر شناختی شود.[۱۲]

نشانگان رایتر در ۱٪ از افرادی که با گونه‌های کمپیلوباکتر آلوده شده‌اند رخ می‌دهد، و نشانگان گیلن باره در ۱/۰٪ رخ می‌دهد.[۷] نشانگان همولیتیک اورمیک (HUS) ممکن است در نتیجهٔ آلودگی با گونه‌های «شیگلا» یا «ای‌کولای» تولیدکنندهٔ سم شیگا اتفاق بیفتد، که منجر به کاهش تعداد پلاکت‌های خون، نارسایی کلیه، و کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون (به دلیل اختلال) می‌شود.[۱۳] کودکان بیش از بزرگسالان مستعد ابتلا به نشانگان همولیتیک اورمیک هستند.[۱۲] برخی عفونت‌های ویروسی ممکن است تولیدکنندهٔ تشنج نوزادی خوش‌خیم[۱] باشند.

علل

ویروس‌ها (به‌ویژه روتاویروس) و گونه‌های باکتری‌های «ای‌کولای» و «کمپوباکتر» علل اولیهٔ گاستروآنتریت هستند.[۱۴][۶] البته عوامل عفونی فراوان دیگری هم هستند که می‌توانند موجب این سندروم شوند.[۱۲] عوامل غیرعفونی هم گاهی مشاهده می‌شوند، اما احتمال آن‌ها بسیار کمتر از علت‌شناسی[۱] ویروسی یا باکتریایی است. احتمال آلودگی کودکان به دلیل عدم مصونیت و بهداشت تقریباً ضعیف‌تر، بیشتر است.[۱]

ویروسی

ویروس‌هایی که به‌عنوان عامل گاستروآنتریت شناخته شده‌اند عبارتند از روتاویروس، نوروویروس، آدونوویروس، و آستروویروس.[۵][۱۵] روتاویروس رایج‌ترین علت ابتلا به گاستروآنتریت در میان کودکان است،[۱۴] و نرخ وقوع مشابهی در هر دو کشورهای توسعه یافته و کشورهای درحال توسعه[۸] به‌وجود می‌آورد. ویروس‌ها موجب ۷۰٪ از رخدادهای اسهال عفونی در گروه سنی اطفال هستند.[۱۶] در بزرگسالان به دلیل مصونیت اکتسابی، روتاویروس عامل کمتر رایجی است.[۱۷]

در امریکا، نوروویروس مهم‌ترین علت گاستروآنتریت در میان بزرگسالان است، و موجب بیش از ۹۰٪ رخداد این بیماری است.[۵] این همه‌گیری‌ها محلی معمولاً وقتی رخ می‌دهد که گروهی از افراد مدت زمانی را در محدودهٔ فیزیکی همدیگر مانند کشتی گردشی[۵]، بیمارستان‌ها، یا رستوران‌ها می‌گذرانند.[۱] ممکن است افراد حتی پس از پایان اسهال بازهم آلوده باشند.[۵] نوروویروس عامل حدود ۱۰٪ موارد در کودکان است.[۱]

باکتریایی

Salmonella enterica serovar Typhimurium (ATCC 14028) as seen with a microscope at 1000 fold magnification and following Gram staining.

در کشورهای توسعه یافته کامپیلوباکتر ججونی علت اصلی گاستروآنتریت باکتریایی است، که نیمی از این موارد در معرض ماکیان قرار داشته‌اند.[۷] در کودکان، باکتری عامل حدود ۱۵٪ از موارد است که رایج‌ترین گونه‌های آن عبارتند از ای‌کولای، سالمونلا، شیگلا، و گونه‌های «کامپیلوباکتر».[۱۶] اگر غذایی با باکتری آلوده شود و چندین ساعت در دمای اتاق باقی بماند، باکتری‌ها چند برابر شده و خطر آلودگی برای مصرف‌کنندگان آن غذا را افزایش می‌دهند.[۱۲] برخی غذاهایی که معمولاً همراه با بیماری هستند عبارتند از گوشت قرمز خام یا نیم‌پز، گوشت مرغ، غذاهای دریایی، و تخم‌مرغ؛ جوانه‌های خام؛ شیر پاستوریزه نشده و پنیرهای سفید؛ و آب میوه و سبزی.[۱۸] در کشورهای درحال توسعه، به‌ویژه کشورهای پایین‌تر از صحرای بزرگ آفریقا و کشورهای آسیایی، وبا علت شایع گاستروآنتریت است. این عفونت اغلب از طریق آب یا غذای آلوده منتقل می‌شود.[۱۹]

کلستریدیوم دیفیسیل مسمومیت‌زا یکی از علت‌های مهم اسهال است که بیشتر در افراد مسن مشاهده می‌شود.[۱۲] نوزادان ممکن است این باکتری‌ها را بدون داشتن علائم داشته باشند.[۱۲] این باکتری عامل شایع اسهال در افرادی است که بستری شده‌اند و به‌طور مکرر آنتی‌بیوتیک دریافت می‌کنند.[۲۰] اسهال عفونی استافیلوکوکوس اورئوس هم ممکن است در افرادی که آنتی‌بیوتیک استفاده کرده‌اند رخ بدهد.[۲۱] اسهال مسافر معمولاً یکی از گونه‌های گاستروآنتریت باکتریایی است. به‌نظر می‌رسد داروهای محدودکنندهٔ اسید افزایش‌دهندهٔ احتمال عفونت قابل ملاحظه پس از قرار گرفتن در معرض تعدادی از ارگانیزم‌ها شامل کلستریدیوم دیفیسیل، سالمونلا، و گونه‌های کامپیلوباکتر می‌باشد.[۲۲] خطر در افرادی که پی پی آی دریافت می‌کنند بیشتر از کسانی است که خنثی‌کنندهٔ اِچ۲ دریافت می‌کنند.[۲۲]

انگلی

تعدادی از تک‌یاختگان می‌توانند موجب گاستروآنتریت شوند – رایج‌ترین آن‌ها ژیاردیا لامبلیا است – اما گونه‌های انتاموبا هیستولیتیکا و کریپتوزپوریدیوم هم حضور دارند.[۱۶] این عوامل به‌عنوان یک گروه حدود ۱۰٪ از موارد ابتلای کودکان را تشکیل می‌دهند.[۱۳] ژیاردیا معمولاً بیشتر در کشورهای درحال توسعه رخ می‌دهد، اما این عامل علت‌شناسانه تقریباً در هر مکانی تا حدی موجب این بیماری می‌شود.[۲۳] این بیماری بیشتر برای افرادی رخ می‌دهد که به مکان‌های با درجه شیوع بالا سفر کرده‌اند، بچه‌هایی که تحت کودک‌داری قرار گرفته‌اند، مردانی که با مردان رابطهٔ جنسی داشته‌اند، و پس از وقوع فجایع.[۲۳]

انتقال بیماری

این بیماری ممکن است از راه استفاده از آب آلوده، یا استفاده مشترک از وسایل شخصی منتقل شود.[۶] در مکان‌هایی که در فصول بارانی و خشک به سر می‌برند، در طول فصل باران کیفیت آب معمولاً بدتر می‌شود، و این امر ارتباط تنگاتنگی با زمان شیوع این بیماری دارد.[۶] در مناطقی از جهان همراه با فصل ها، عفونت‌ها در فصل زمستان شایعترند.[۱۲] استفاده از شیشه شیر برای تغذیه کودکان و بهداشتی نبودن این شیشه‌ها یکی از مهمترین دلایل شیوع این بیماری در سطح جهانی است.[۶] میزان انتقال بیماری همچنین با بهداشت ضعیف، بویژه در بین کودکان،[۵] در خانواده‌های شلوغ، ,[۲۴] و خانواده‌هایی که وضعیت تغذیه‌ای آنها از قبل ضعیف بوده در ارتباط می‌باشد.[۱۲] بزرگسالان، پس از تحمل این بیماری، ممکن است بدون اینکه نشانه یا علائمی از خود نشان دهند ناقل برخی از این ارگانیسم‌ها باشند، و از این رو می‌توانند نقش ذخایر طبیعی در سرایت دادن این بیماری را داشته باشند.[۱۲] در حالی که برخی از مواد (نظیر «باکتری شیگلا») تنها در پستانداران نخستین وجود دارند، با این حال مواد دیگری (نظیر «انگل ژیاردیا») می‌تواند در گونه‌های بسیاری از جانوران وجود داشته باشد.[۱۲]

غیر عفونی

برخی از عوامل ایجاد گاستروآنتریت یا التهاب مجرای معدی روده‌ای غیر عفونی می‌باشند.[۱] برخی از این عوامل رایج شامل داروهایی (نظیر داروی ضد التهاب غیر استروئید)، برخی از غذاها نظیر لاکتوز (در افرادی که بدنشان لاکتوز را نمی‌پذیرد)، و گلوتن (در افرادی که دچار بیماری بطنی هستند) می‌باشند. بیماری کرون نیز یکی دیگر از منشاءهای (اغلب شدید) التهاب معدی روده‌ای می‌باشد.[۱] ممکن است بیماری‌هایی که نسبت به سموم از اهمیت کمتری برخوردارند بوجود بیایند. از میان برخی از بیماری‌های ناشی از مصرف غذا که با حالت تهوع، استفراغ، و اسهال در ارتباط هستند می‌توان به: مسمومیت سیگواترا به خاطر مصرف ماهی شکارچی آلوده، بیماری اسکامبروید که با مصرف گونه‌های خاصی از ماهی فاسد در ارتباط می‌باشد، مسمومیت تترودوتوکسین به دلیل مصرف ماهی بادکنکی، و مسمومیت غذایی حاد که معمولاً به دلیل نگهداری نامناسب غذا بوجود می‌آید اشاره داشت. .[۲۵]

پاتوفیزیولوژی

از گاستروآنتریت یا التهاب مجرای معدی روده‌ای به عنوان استفراغ یا اسهال که در اثر عفونت کوچک یا روده بزرگ یاد شده است.[۱۲] تغییرات بوجود آمده در روده کوچک معمولاً از نوع غیر التهابی بوده، این در حالی است که تغییرات بوجود آمده در روده بزرگ التهابی می‌باشند.[۱۲] تعداد عوامل بیماری زا برای بوجود آوردن عفونت می‌تواند بین یک («انگل کریپتو اسپوریدیوم») تا ۱۰ عدد باشد۸ («باکتری ویبریو کلرا» یا همان باکتری ایجاد وبا).[۱۲]

تشخیص بیماری

گاستروانتریت یا بیماری التهاب معدی روده‌ای معمولا بر اساس علائم و نشانه‌های موجود در فرد مبتلا در مطب تشخیص داده می‌شود.[۵] از آنجایی که علت دقیق بیماری تغییری در کنترل این بیماری ایجاد نمی‌کند، از این رو تعیین آن لزومی ندارد.[۶] با این حال، بر روی افرادی که مدفوع خونین دارند، افرادی که ممکن است در معرض مسمومیت غذایی قرار گرفته باشند، و افرادی که اخیراً به کشورهای در حال توسعه مسافرت کرده‌اند می‌بایست آزمایش مدفوع انجام شود.[۱۶] آزمایش تشخیصی همچنین ممکن است به منطور نظارت انجام بگیرد.[۵] از انجایی که [[بیماری کاهش قند خون [[در ۱۰٪ از نوزادان و کودکان روی می‌دهد، از این رو توصیه می‌شود به این گروه سرم گلوکوز تزریق شود.[۱۱] در زمان احتمال کم شدن آب بدن الکترولیت ها و عملکرد کلیه می‌بایست بررسی شود.[۱۶]

کم آبی

تعیین اینکه آیا شخص دچار کم آبی می‌باشد یا نه یکی از مهمترین قسمت‌های آزمایش به حساب می‌آید. عارضه کم آبی معمولا به حالت ملایم (کاهش ۳-۵٪ آب بدن)، حالت متوسط (کاهش ۶-۹٪ آب بدن)، و حالت شدید (کاهش _>۱۰٪ آب بدن) تقسیم می‌شود.[۱]تجدید خون مویرگی طولانی، تورگور پوستی ضعیف، و تنفس غیر طبیعی از دقیق ترین نشانه‌های کم آبی متوسط و شدید در کودکان می‌باشند.[۱۱][۲۶] از یافته‌های مفید دیگر این وضعیت (زمانی که در ترکیب با یکدیگر مورد استفاده قرار بگیرند) می‌توان به چشم‌های فرورفته، کاهش فعالیت جسمانی، نبود اشک چشم، و خشکی دهان اشاره داشت.[۱] میزان دفع ادرار و میزان نوشیدن مایعات توسط یک فرد شیوه مطمئنی در تشخیص این بیماری می‌باشد.[۱۱] آزمایش‌های آزمایشگاهی در تعیین میزان کم آبی از کمترین فایده بالینی برخوردار هستند.[۱]

تشخیص افتراقی

عوامل احتمالی دیگر ایجاد کننده نشانه‌ها و علائم بیماری که به مانند عوامل موجود در بیماری التهاب معدی روده‌ای عمل می‌کنند و باید از بروز آنها جلوگیری کرد شامل آماس آپاندیس، پیچش روده، بیماری التهاب روده، عفونت مجاری ادراری، و دیابت می‌باشند.[۱۶] البته ناتوانی لوزالمعدوی، سندرم روده کوتاه، بیماری ویپل، بیماری سیلیاک، و سوء مصرف داروی ضد یبوست نیز می‌بایست مورد توجه قرار بگیرند.[۲۷] اگر شخص «تنها» استفراغ یا اسهال داشته باشد (و نه هر دو آنها) تشخیص افتراقی می‌تواند تا اندازه‌ای پیچیده باشد.[۱] آماس آپاندیس ممکن است با استفراغ، درد شکمی، و در بیش از ۳۳٪ موارد با اندکی اسهال ظاهر می‌شود.[۱] این میزان اسهال با میزان زیاد اسهال که از ویژگی‌های التهاب معدی روده‌ای است در تضاد می‌باشد.خطای یادکرد: برچسب <ref> غیرمجاز؛ نام‌های غیرمجاز یا بیش از اندازه (). کتواسیدوز دیابتی کلاسیک به همراه درد شکمی، حالت تهوع، و استفراغ ظاهر می‌شود اما اسهال با این بیماری ظاهر نمی‌شود.[۱] نتیجه مطالعه‌ای نشان داد که ۱۷٪ کودکان مبتلا به کتو اسیدوز دیابتی دچار التهاب معدی روده‌ای نیز می‌باشند.[۱]

پیشگیری

درصد آزمایش‌های روتاویروس با نتایج مثبت، به همراه هفته نظارت، ایالات متحده، ژوئیه ۲۰۰۰-ژوئن ۲۰۰۹.

سبک زندگی

به منظور کاهش میزان عفونت و التهاب معدی روده‌ای که از اهمیت بالینی برخوردار می‌باشد وجود یک منبع آب پاک که به آسانی قابل دسترس بوده و همچنین مراعات اصول بهداشتی بسیار مهم می‌باشند.[۱۲] مشخص شد که اقدامات فردی نظیر شست و شوی دستها میزان بروز و شیوع التهاب معدی روده‌ای را هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه یافته به میزان ۳۰٪ کاهش می‌دهد.[۱۱] ژل‌های شست و شو الکلی همچنین ممکن است در کاهش این میزان موثر باشند.خطای یادکرد: برچسب <ref> غیرمجاز؛ نام‌های غیرمجاز یا بیش از اندازه (). شیر مادر هم در کاهش دفعات بروز عفونت و هم در مدت آن موثر می‌باشد.[۱]همچنین عدم مصرف غذا و مایعات آلوده در کاهش بروز این بیماری موثر خواهد بود.[۲۸]

واکسینه سازی

در سال ۲۰۰۹ میلادی سازمان بهداشت جهانی توصیه داشت تا همه کودکان در سرتاسر جهان با واکسن روتاویروس هم به خاطر تاثیر آن و هم به خاطر امنیت آن واکسینه شوند.[۲۹][۱۴] تا کنون دو نوع واکسن روتاویروس به تولید تجاری رسیده‌اند و چند نوع دیگر در دست تولید می‌باشند.[۲۹] در آفریقا و آسیا این واکسن‌ها موفق شدند تا بیماری‌های حاد شایع در نوزادان را کاهش دهند[۲۹] همچنین کشورهایی که برنامه‌های ایمنی سازی ملی را به درستی انجام داده‌اند شاهد کاهش میزان بروز و شدت این بیماری بوده‌اند.[۳۰][۳۱] این واکسن همچنین قادر است با کاهش میزان دفعات بروز عفونت‌های چرخشی از بروز بیماری در کودکانی که واکسینه نشده‌اند جلوگیری کند.[۳۲] از سال ۲۰۰۰ میلادی، اجرای برنامه واکسینه سازی روتاویروس در ایالات متحده به طور عمده‌ای تعداد موارد اسهال را تا ۸۰٪ کاهش داده است.[۳۳][۳۴][۳۵] اولین دوز واکسین می‌بایست به نوزادانی که بین ۶ تا ۱۵ هفته از تولدشان می‌گذرد تزریق شود.[۱۴] مشخص شد که میزان تاثیر گذاری واکسن خوراکی وبا پس از گذشت ۲ سال به ۵۰-۶۰٪ می‌رسد.[۳۶]

کنترل یماری

گاستروآنتریت یا التهاب معدی روده‌ای معمولا بیماری ای حاد و خود محدود می‌باشد که نیازی به دارو ندارد.[۱۰] افرادی که از کم آبی ملایم و متوسط رنج می‌برند اغلب از شیوه درمان خوراکی کم آبی (ORT) استفاده می‌کنند.[۱۳] با این حال، متوکلوپرامید و/یا اندانسترون ممکن است در درمان برخی از کودکان موثر باشد.[۳۷] و باتیل اسکوپولامین در درمان درد شکمی موثر است.[۳۸]

درمان کم آبی

اولین شیوه درمانی گاستروآنتریت یا التهاب معدی روده‌ای در کودکان و بزرگسالان استفاده از شیوه درمان کم آبی می‌باشد. این شیوه درمانی از طریق درمان خوراکی کم آبی قابل دستیابی است، اگرچه ممکن است در صورت بروز کاهش سطح هوشیاری یا کم آبی شدید وریدی مورد نیاز باشد.[۳۹][۴۰] محصولات درمان خوراکی جایگزین که از کربوهیدرات‌های پیچیده (مانند گندم یا برنج) تولید شده‌اند ممکن است نسبت به محصولاتی که با استفاده از مواد قندی ساده تولید شده‌اند برتری داشته باشند.[۴۱] مایعاتی که دارای مواد قندی ساده بالایی هستند، نظیر نوشیدنی‌های غیر الکلی و آب میوه‌ها، به کودکان زیر ۵ سال توصیه نمی‌شود چرا که ممکن است این مایعات موجب «افزایش» بروز اسهال در آنها شوند.[۱۰] در صورتی که داروهای ویژه و موثر درمان خوراکی کم آبی موجود نباشند و یا اینکه خوش طعم نباشند می‌توان از آب شرب استفاده کرد.[۱۰] در صورت نیاز می‌توان از سوند معده برای انتقال مایعات به بیمار استفاده کرد.[۱۶]

رژیم غذایی

به مادرانی که نوزادان خود را با شیر خود تغذیه می‌کنند توصیه می‌شود تا همین شیوه عادی تغذیه آنها را ادامه دهند، و نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند می‌بایست بلافاصله پس از درمان کم آبی با شیوه درمان خوراکی کم آبی تغذیه خود با شیر خشک را از سر بگیرند.[۴۲] استفاده از شیرهای خشکی که فاقد لاکتوز می‌باشند و یا میزان لاکتوز در انها کم می‌باشد معمولا لزومی ندارد.[۴۲]کودکان می‌بایست در طول دوره‌های اسهال به تغذیه معمول خود ادامه دهند با این تفاوت که باید از مصرف غذاهایی که حاوی مواد قندی ساده می‌باشند اجتناب کنند.[۴۲] از آنجایی که شیوه تغذیه‌ای موس برنچ (موز، سیب، برنج، نان برشته و چای) حاوی مواد مغذی کافی نمی‌باشد و مزیتی بر تغدیه معمول ندارد، از این رو توصیه نمی‌شود.[۴۲] برخی از]]غذاهای پروبیوتیک[[نشان داده‌اند که در کاهش طول دوره بیماری و تعداد دفعات دفع مدفوع مفید بوده‌اند.[۴۳] این غذاها همچنین ممکن است در پیشگیری و درمان اسهال ناشی از مصرف داروی پادزی مفید باشند.[۴۴] محصولاتی که با تخمیر شیر تولید می‌شوند نظیر ماست به همان اندازی مفید می‌باشند. .[۴۵] جایگزینی روی به نظر می‌رسد در کشورهای در حال توسعه در درمان و پیشگیری از اسهال در میان کودکان موثر باشد.[۴۶]

داروهای ضد استفراق

داروهای ضد استفراق ممکن است در درمان استفراق در کودکان مفید باشند. داروی اندانسترون دارای کاربردهای می‌باشد، که از جمله آنها می‌توان به کاهش تزریق وریدی مایعات، کاهش مدت زمان بستری شدن در بیمارستان، و همچنین کاهش استفراق با مصرف تنها یک دوز از این دارو اشاره کرد.[۴۷][۴۸][۴۹] داروی]]متوکلوپرامید[[نیز ممکن است مفید باشد.[۴۹] با این حال، مصرف اندانسترون در کودکان ممکن است باعث افزایش دفعات رجوع به بیمارستان شود.[۵۰] داروی وریدی اندانسترون با دستور پزشک می‌تواند به صورت خوراکی به بیمار داده شود.[۵۱] داروی دیمین هیدرینات، با اینکه در کاهش استفراغ موثر است، به نظر می‌رسد چندان مزیت بالینی مهمی ندارد.[۱]

داروهای پادزی

اگرچه داروهای پادزی در صورت مشاهده علائم حاد بیماری التهاب معدی روده‌ای[۵۲] و یا در صورتی که یک عامل میکروبی مستعد جدا شده و دیده شود توصیه می‌شوند، با این حال این داروها معمولا برای درمان این بیماری استفاده نمی‌شود.[۵۳] در صورتی که قرار باشد از پادری‌ها استفاده شود، استفاده از داروهای ماکرولاید (نظیر آزیترومایسین) به خاطر خاصیت مقاومتی بیشتری که دارند بر فلوروکینولون ترجیح داده می‌شود.[۷]بیماری کولیت با غشای کاذب، که معمولا در اثر مصرف پادزی‌ها بوجود می‌آید، با کاهش عامل بوجود آورنده و درمان آن با استفاده از مترونیدازول یا وانکومایسین می‌تواند کنترل شود.[۵۴] باکتری و تک یاخته‌های آغازین که قابل درمان می‌باشند شامل گونه‌های «شیگلا»[۵۵] «سالمونلا تیفی»،[۵۶] و «ژیاردیا» می‌باشند.[۲۳] بیمارانی که گونه‌های باکتری «ژیاردیا» یا «انتاموبا هیستولیتیکا» را در خود دارند، درمان با تینی دازول توصیه می‌شود و این دارو نسبت به مترونیدازول برتری دارد.[۵۷][۲۳]سازمان بهداشت جهانی به کودکانی کم سن و سالی که اسهال خونین و تب دارند استفاده از پادزی‌ها را توصیه می‌کند.[۱]

داروهای ضد تحرک

استفاده از داروهای ضد تحرک خطر احتمالی بروز عوارض را دارند، و اگرچه تجارب بالینی نشان داده‌اند که بروز این عوارض غیر محتمل می‌باشد،[۲۷] با این حال بیمارانی که اسهال خونین دارند یا بیمارانی که اسهال همراه با تب دارند نسبت به این داروها رقبت چندانی نشان نمی‌دهند.[۵۸] لوپرامید، که یک شبه افیون می‌باشد، معمولاً به منظور درمان علامتی اسهال مورد استفاده قرار می‌گیرد.[۵۹] با این حال استفاده از لوپرامید در درمان کودکان توصیه نمی‌شود، چرا که این دارو ممکن است از سد خونی مغزی نارس بگذرد و باعث مسمومیت شود.ساب سولیسیلات بیسموت، که ترکیبی نامحلول از بیسموت سه ظرفیتی و سالیسیلات می‌باشد، می‌تواند در موارد ملایم و متوسط مورد استفاده قرار بگیرد[۲۷] اما احتمال بروز مسمومیت سالیسیلات وجود دارد.[۱]

همه گیر شناسی

تعداد سالهایی که بیمار با ناتوانی زندگی کرده است، برای بیماری اسهال از هر ۱۰۰،۰۰۰ نفر در سال ۲۰۰۴.
  no data
  ≤less 500
  ۵۰۰–۱۰۰۰
  ۱۰۰۰–۱۵۰۰
  ۱۵۰۰–۲۰۰۰
  ۲۰۰۰–۲۵۰۰
  ۲۵۰۰–۳۰۰۰
  ۳۰۰۰–۳۵۰۰
  ۳۵۰۰–۴۰۰۰
  ۴۰۰۰–۴۵۰۰
  ۴۵۰۰–۵۰۰۰
  ۵۰۰۰–۶۰۰۰
  ≥۶۰۰۰

براورد می‌شود که سالیانه بین سه تا پنج بیلیون مورد التهاب معدی روده‌ای در جهان اتفاق می‌افتد،[۶۰] که ابتداً کودکان و افرادی که در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند.[۶] این امر موجب مرگ حدود 1.3 میلیون کودو زیر پنج سال در سال 2008 گردید،[۶۱] که اغلب این مرگ و میر‌ها در فقیرترین کشورهای فقیر دنیا روی داد.[۱۲] بیش از ۴۵۰،۰۰۰ مورد از این مرگ و میر‌ها به خاطر وجود روتا ویروس در کودکان زیر ۵ سال می‌باشد.[۶۲][۶۳] بیماری وبا سالیانه باعث بروز حدود سه تا پنج میلیون مورد بیماری می‌شود و حدود ۱۰۰،۰۰۰ نفر را می‌کشد.[۱۹] در کشورهای در حال توسعه کودکان زیر دو سال به طور مکرر سالیانه مبتلا به شش عفونت یا بیش از شش عفونت می‌شوند که این عفونت‌ها باعث بروز التهاب‌های معدی روده‌ای مهم بالینی می‌شوند.[۱۲] این بیماری در بزرگسالان تا حدودی به خاطر پیشرفت ایمنی کسب شده کمتر شایع است.[۵] در سال ۱۹۸۰، التهاب معدی روده‌ای با تمام عوامل این بیماری جان ۴٫۶ میلیون کودک را گرفت، اکثر این مرگ و میر‌ها در کشورهای در حال توسعه روی داد.[۵۴] این تا سال ۲۰۰۰ میزان به طور عمده به دلیل معرفی و استفاده گسترده درمان خوراکی کم آبی به طور قابل توجهی کاهش یافت و به عدد سالیانه تقریباً ۱٫۵ میلیون نفر رسید.[۶۴] در ایالات متحده، عفونت‌هایی که باعث بروز التهاب معدی روده‌ای می‌شوند دومین عفونت شایع (پس از سرماخوردگی) می‌باشند، و باعث بروز سالیانه بین ۲۰۰ تا ۳۷۵ میلیون مورد اسهال حاد[۵][۱۲] و تقریباً ده هزار نفر هر ساله جان خود را از دست می‌دهند،[۱۲] که ۱۵۰ تا ۳۰۰ ورد از این مرگ و میر‌ها در کودکان زیر پنج سال روی می‌دهد.[۱]

تاریخچه

بیماری التهاب معدی روده‌ای برای اولین بار در سال ۱۸۲۵ استفاده شد.[۶۵] پیش از این این بیماری بیشتر با نام ویژه تب تیفوئید یا «درد معده»، و یا به طور عام تری با نام‌های «گرفتگی روده‌ها»، «امتلاء معده»، «فلاکس معده»، «قولنج معده»، «ناراحتی روده»، یا هر نام باستانی دیگری که برای اسهال حاد مورد استفاده قرار می‌گرفت شناخته می‌شد.[۶۶]

جامعه و فرهنگ

گاستروآنتریت یا التهاب معدی روده‌ای به بسیاری از اسامی محاوره‌ای نسبت داده می‌شود که از میان آنان می‌توان به «انتقام مونتزوما»،»شکم دهلی"، و «لا توریستا»، و «بک دور اسپرینت» شااره داشت.[۱۲] این بیماری در بسیاری از لشکرکشی‌های نظامی نقش داشته است و اعتقاد بر این است که ریشه اصطلاح «پیروزی از آن شجاعان است» همین بیماری باشد.[۱۲] همین بیماری است که عامل اصلی سالیانه ۳٫۷ میلیون ملاقات با پزشکان در ایالات متحده[۱] و ۳ میلیون ملاقات در فرانسه می‌باشد.[۶۷] در ایالات متحده اعتقاد بر این است که به طور کل هزینه‌های بیماری التهاب معدی روده‌ای سالیانه ۲۳ بیلیون دلار باشد[۶۸] و با در نظر گرفتن عامل رتاویروس این هزینه سالیانه چیزی حدود ۱ بیلیون دلار خواهد بود.[۱]

تحقیقات

در حال حاظر چند واکسن برای گاستروآنتریت یا التهاب معدی روده‌ای در دست تولید می‌باشد. برای مثال از این نوع واکسن‌ها می‌توان به واکسن‌های شیگلا و سم روده‌ای «ایشریکیا کولی» (ETEC) اشاره داشت، که دو عامل عمده باکتریایی بروز بیماری التهاب معدی روده‌ای به حساب می‌آیند.[۶۹][۷۰]

بیماری در دیگر حیوانات

بسیاری از عوامل ایجاد کننده التهاب معدی روده‌ای در حیوانات همان عوامل ایجاد کننده این بیماری در انسان‌ها هستند. از شایعترین این ارگانیسم‌ها می‌توان به: «کمپیلوباکتر»، «کلوستریدیوم دیفیسیل»، «کلوستریدیوم پرفرینج»، و «سالمونلا» اشاره داشت.[۷۱] بسیاری از گیاهان سمی نیز ممکن است باعث بروز علائم این بیماری شوند.[۷۲] برخی از عوامل ایجاد بیماری ویژه گونه‌های خاصی هستند. کوروناویروس قابل انتقال التهاب معدی روده‌ای (TGEV) در خوک‌ها اتفاق می‌افتد که باعث استفراغ، اسهال، و کم آبی در این جانوران می‌شود.[۷۳] اعتقاد بر این است که این بیماری از طریق پرندگان وحشی به خوک‌ها منتقل شده باشد و هیچ درمان خاصی برای آن وجود ندارد.[۷۴] این بیماری قابل انتقال به انسان‌ها نمی‌باشد.[۷۵]

پانویس

  1. ↑ ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ ۱٫۱۰ ۱٫۱۱ ۱٫۱۲ ۱٫۱۳ ۱٫۱۴ ۱٫۱۵ ۱٫۱۶ ۱٫۱۷ ۱٫۱۸ ۱٫۱۹ ۱٫۲۰ ۱٫۲۱ ۱٫۲۲ ۱٫۲۳ Singh, Amandeep (2010). "Pediatric Emergency Medicine Practice Acute Gastroenteritis — An Update". Emergency Medicine Practice. 7 (7). {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  2. ↑ Tate JE, Burton AH, Boschi-Pinto C, Steele AD, Duque J, Parashar UD (2012). "2008 estimate of worldwide rotavirus-associated mortality in children younger than 5 years before the introduction of universal rotavirus vaccination programmes: a systematic review and meta-analysis". The Lancet Infectious Diseases. 12 (2): 136–41. doi:10.1016/S1473-3099(11)70253-5. PMID 22030330. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  3. ↑ Marshall JA, Bruggink LD (2011). "The dynamics of norovirus outbreak epidemics: recent insights". International Journal of Environmental Research and Public Health. 8 (4): 1141–9. doi:10.3390/ijerph8041141. PMC 3118882. PMID 21695033. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  4. ↑ Man SM (2011). "The clinical importance of emerging Campylobacter species". Nature Reviews. Gastroenterology & Hepatology. 8 (12): 669–85. doi:10.1038/nrgastro.2011.191. PMID 22025030. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  5. ↑ ۵٫۰۰ ۵٫۰۱ ۵٫۰۲ ۵٫۰۳ ۵٫۰۴ ۵٫۰۵ ۵٫۰۶ ۵٫۰۷ ۵٫۰۸ ۵٫۰۹ ۵٫۱۰ ۵٫۱۱ ۵٫۱۲ Eckardt AJ, Baumgart DC (2011). "Viral gastroenteritis in adults". Recent Patents on Anti-infective Drug Discovery. 6 (1): 54–63. PMID 21210762. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ ۶٫۵ ۶٫۶ ۶٫۷ Webber, Roger (2009). Communicable disease epidemiology and control: a global perspective (3rd ed.). Wallingford, Oxfordshire: Cabi. p. 79. ISBN 978-1-84593-504-7.
  7. ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ ۷٫۴ Galanis, E (2007 Sep 11). "Campylobacter and bacterial gastroenteritis". CMAJ: Canadian Medical Association. 177 (6): 570–1. doi:10.1503/cmaj.070660. PMC 1963361. PMID 17846438. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Meloni, A (2011 Oct). "Epidemiology and prevention of rotavirus infection: an underestimated issue?". The journal of maternal-fetal & neonatal medicine: the official journal of the European Association of Perinatal Medicine, the Federation of Asia and Oceania Perinatal Societies, the International Society of Perinatal Obstetricians. 24 Suppl 2: 48–51. doi:10.3109/14767058.2011.601920. PMID 21749188. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  9. ↑ "Toolkit". DefeatDD. Retrieved 3 May 2012.
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ ۱۰٫۳ "Management of acute diarrhoea and vomiting due to gastoenteritis in children under 5". National Institute of Clinical Excellence. 2009. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ ۱۱٫۳ ۱۱٫۴ Tintinalli, Judith E. (2010). Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide (Emergency Medicine (Tintinalli)). New York: McGraw-Hill Companies. pp. 830–839. ISBN 0-07-148480-9.
  12. ↑ ۱۲٫۰۰ ۱۲٫۰۱ ۱۲٫۰۲ ۱۲٫۰۳ ۱۲٫۰۴ ۱۲٫۰۵ ۱۲٫۰۶ ۱۲٫۰۷ ۱۲٫۰۸ ۱۲٫۰۹ ۱۲٫۱۰ ۱۲٫۱۱ ۱۲٫۱۲ ۱۲٫۱۳ ۱۲٫۱۴ ۱۲٫۱۵ ۱۲٫۱۶ ۱۲٫۱۷ ۱۲٫۱۸ ۱۲٫۱۹ Mandell 2010 Chp. 93
  13. ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ Elliott, EJ (2007 Jan 6). "Acute gastroenteritis in children". BMJ (Clinical research ed.). 334 (7583): 35–40. doi:10.1136/bmj.39036.406169.80. PMC 1764079. PMID 17204802. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  14. ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ ۱۴٫۳ Szajewska, H (2010 Jan). "Gastrointestinal infections in the pediatric population". Current opinion in gastroenterology. 26 (1): 36–44. doi:10.1097/MOG.0b013e328333d799. PMID 19887936. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  15. ↑ Dennehy PH (2011). "Viral gastroenteritis in children". The Pediatric Infectious Disease Journal. 30 (1): 63–4. doi:10.1097/INF.0b013e3182059102. PMID 21173676. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  16. ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ ۱۶٫۳ ۱۶٫۴ ۱۶٫۵ ۱۶٫۶ Webb, A (2005 Apr). "Acute gastroenteritis in children". Australian family physician. 34 (4): 227–31. PMID 15861741. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  17. ↑ Desselberger U, Huppertz HI (2011). "Immune responses to rotavirus infection and vaccination and associated correlates of protection". The Journal of Infectious Diseases. 203 (2): 188–95. doi:10.1093/infdis/jiq031. PMC 3071058. PMID 21288818. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  18. ↑ Nyachuba, DG (2010 May). "Foodborne illness: is it on the rise?". Nutrition Reviews. 68 (5): 257–69. doi:10.1111/j.1753-4887.2010.00286.x. PMID 20500787. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  19. ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ Charles, RC (2011 Oct). "Cholera in the 21st century". Current opinion in infectious diseases. 24 (5): 472–7. doi:10.1097/QCO.0b013e32834a88af. PMID 21799407. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  20. ↑ Moudgal, V (2012 Feb). "Clostridium difficile colitis: a review". Hospital practice (1995). 40 (1): 139–48. doi:10.3810/hp.2012.02.954. PMID 22406889. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  21. ↑ Lin, Z (2010 May). "Staphylococcal enterocolitis: forgotten but not gone?". Digestive diseases and sciences. 55 (5): 1200–7. PMID 19609675. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  22. ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ Leonard, J (2007 Sep). "Systematic review of the risk of enteric infection in patients taking acid suppression". The American journal of gastroenterology. 102 (9): 2047–56, quiz 2057. doi:10.1111/j.1572-0241.2007.01275.x. PMID 17509031. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  23. ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ ۲۳٫۲ ۲۳٫۳ Escobedo, AA (2010 Oct). "Giardiasis: the ever-present threat of a neglected disease". Infectious disorders drug targets. 10 (5): 329–48. PMID 20701575. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  24. ↑ Grimwood, K (2009 Dec). "Acute and persistent diarrhea". Pediatric clinics of North America. 56 (6): 1343–61. doi:10.1016/j.pcl.2009.09.004. PMID 19962025. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  25. ↑ Lawrence, DT (2007 May). "Food poisoning". Emergency medicine clinics of North America. 25 (2): 357–73, abstract ix. doi:10.1016/j.emc.2007.02.014. PMID 17482025. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  26. ↑ Steiner, MJ (2004 Jun 9). "Is this child dehydrated?". JAMA: the Journal of the American Medical Association. 291 (22): 2746–54. doi:10.1001/jama.291.22.2746. PMID 15187057. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  27. ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ ۲۷٫۲ Warrell D.A. , Cox T.M. , Firth J.D. , Benz E.J., ed. (2003). The Oxford Textbook of Medicine (4th ed.). Oxford University Press. ISBN 0-19-262922-0.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست ویراستاران (link)
  28. ↑ "Viral Gastroenteritis". Center for Disease Control and Prevention. 2011. Retrieved 16 April 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  29. ↑ ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ ۲۹٫۲ World Health Organization (2009). "Rotavirus vaccines: an update" (PDF). Weekly epidemiological record. 51–52 (84): 533–540. Retrieved 10 May 2012. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  30. ↑ Giaquinto, C (July). "Summary of effectiveness and impact of rotavirus vaccination with the oral pentavalent rotavirus vaccine: a systematic review of the experience in industrialized countries". Human Vaccines. 7. 7: 734–748. doi:10.4161/hv.7.7.15511. PMID 21734466. Retrieved 10 May 2012. {{cite journal}}: Check date values in: |year= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  31. ↑ Jiang, V (2010). "Performance of rotavirus vaccines in developed and developing countries". Human Vaccines. 6 (7): 532–542. PMID 20622508. Retrieved 10 May 2012. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  32. ↑ Patel, MM (2011 Jan). "Real-world impact of rotavirus vaccination". The Pediatric Infectious Disease Journal. 30 (1 Suppl): S1-5. doi:10.1097/INF.0b013e3181fefa1f. PMID 21183833. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  33. ↑ US Center for Disease Control and Prevention (2008). "Delayed onset and diminished magnitude of rotavirus activity—United States, November 2007 – May 2008". Morbidity and Mortality Weekly Report. 57 (25): 697–700. Retrieved 3 May 2012.
  34. ↑ "Reduction in rotavirus after vaccine introduction—United States, 2000–2009". MMWR Morb. Mortal. Wkly. Rep. 58 (41): 1146–9. 2009. PMID 19847149. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  35. ↑ Tate, JE (2011 Jan). "Uptake, impact, and effectiveness of rotavirus vaccination in the United States: review of the first 3 years of postlicensure data". The Pediatric Infectious Disease Journal. 30 (1 Suppl): S56-60. doi:10.1097/INF.0b013e3181fefdc0. PMID 21183842. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  36. ↑ Sinclair, D (2011 Mar 16). "Oral vaccines for preventing cholera". Cochrane database of systematic reviews (Online) (3): CD008603. doi:10.1002/14651858.CD008603.pub2. PMID 21412922. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  37. ↑ Alhashimi D, Al-Hashimi H, Fedorowicz Z (2009). Alhashimi, Dunia (ed.). "Antiemetics for reducing vomiting related to acute gastroenteritis in children and adolescents". Cochrane Database Syst Rev (2): CD005506. doi:10.1002/14651858.CD005506.pub4. PMID 19370620.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  38. ↑ Tytgat GN (2007). "Hyoscine butylbromide: a review of its use in the treatment of abdominal cramping and pain". Drugs. 67 (9): 1343–57. PMID 17547475.
  39. ↑ "BestBets: Fluid Treatment of Gastroenteritis in Adults".
  40. ↑ Canavan A, Arant BS (2009). "Diagnosis and management of dehydration in children". Am Fam Physician. 80 (7): 692–6. PMID 19817339. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  41. ↑ Gregorio GV, Gonzales ML, Dans LF, Martinez EG (2009). Gregorio, Germana V (ed.). "Polymer-based oral rehydration solution for treating acute watery diarrhoea". Cochrane Database Syst Rev (2): CD006519. doi:10.1002/14651858.CD006519.pub2. PMID 19370638.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  42. ↑ ۴۲٫۰ ۴۲٫۱ ۴۲٫۲ ۴۲٫۳ King CK, Glass R, Bresee JS, Duggan C (2003). "Managing acute gastroenteritis among children: oral rehydration, maintenance, and nutritional therapy". MMWR Recomm Rep. 52 (RR-16): 1–16. PMID 14627948. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  43. ↑ Allen SJ, Martinez EG, Gregorio GV, Dans LF (2010). Allen, Stephen J (ed.). "Probiotics for treating acute infectious diarrhoea". Cochrane Database Syst Rev. 11 (11): CD003048. doi:10.1002/14651858.CD003048.pub3. PMID 21069673.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  44. ↑ Hempel, S (2012 May 9). "Probiotics for the prevention and treatment of antibiotic-associated diarrhea: a systematic review and meta-analysis". JAMA: the journal of the American Medical Association. 307 (18): 1959–69. PMID 22570464. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  45. ↑ Mackway-Jones, Kevin (2007). "Does yogurt decrease acute diarrhoeal symptoms in children with acute gastroenteritis?". BestBets. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  46. ↑ Telmesani, AM (2010 May). "Oral rehydration salts, zinc supplement and rota virus vaccine in the management of childhood acute diarrhea". Journal of family and community medicine. 17 (2): 79–82. doi:10.4103/1319-1683.71988. PMC 3045093. PMID 21359029. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  47. ↑ DeCamp LR, Byerley JS, Doshi N, Steiner MJ (2008). "Use of antiemetic agents in acute gastroenteritis: a systematic review and meta-analysis". Arch Pediatr Adolesc Med. 162 (9): 858–65. doi:10.1001/archpedi.162.9.858. PMID 18762604. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  48. ↑ Mehta S, Goldman RD (2006). "Ondansetron for acute gastroenteritis in children". Can Fam Physician. 52 (11): 1397–8. PMC 1783696. PMID 17279195.
  49. ↑ ۴۹٫۰ ۴۹٫۱ Fedorowicz, Z (2011 Sep 7). "Antiemetics for reducing vomiting related to acute gastroenteritis in children and adolescents". Cochrane database of systematic reviews (Online). 9 (9): CD005506. doi:10.1002/14651858.CD005506.pub5. PMID 21901699. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  50. ↑ Sturm JJ, Hirsh DA, Schweickert A, Massey R, Simon HK (2010). "Ondansetron use in the pediatric emergency department and effects on hospitalization and return rates: are we masking alternative diagnoses?". Ann Emerg Med. 55 (5): 415–22. doi:10.1016/j.annemergmed.2009.11.011. PMID 20031265. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  51. ↑ "Ondansetron". Lexi-Comp. 2011. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  52. ↑ Traa BS, Walker CL, Munos M, Black RE (2010). "Antibiotics for the treatment of dysentery in children". Int J Epidemiol. 39 (Suppl 1): i70–4. doi:10.1093/ije/dyq024. PMC 2845863. PMID 20348130. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  53. ↑ Grimwood K, Forbes DA (2009). "Acute and persistent diarrhea". Pediatr. Clin. North Am. 56 (6): 1343–61. doi:10.1016/j.pcl.2009.09.004. PMID 19962025. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  54. ↑ ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ Mandell, Gerald L.; Bennett, John E.; Dolin, Raphael (2004). Mandell's Principles and Practices of Infection Diseases (6th ed.). Churchill Livingstone. ISBN 0-443-06643-4.
  55. ↑ Christopher, PR (2010 Aug 4). "Antibiotic therapy for Shigella dysentery". Cochrane database of systematic reviews (Online) (8): CD006784. doi:10.1002/14651858.CD006784.pub4. PMID 20687081. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  56. ↑ Effa, EE (2011 Oct 5). "Fluoroquinolones for treating typhoid and paratyphoid fever (enteric fever)". Cochrane database of systematic reviews (Online) (10): CD004530. doi:10.1002/14651858.CD004530.pub4. PMID 21975746. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  57. ↑ Gonzales, ML (2009 Apr 15). "Antiamoebic drugs for treating amoebic colitis". Cochrane database of systematic reviews (Online) (2): CD006085. doi:10.1002/14651858.CD006085.pub2. PMID 19370624. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  58. ↑ Harrison's Principles of Internal Medicine (16th ed.). McGraw-Hill. ISBN 0-07-140235-7.
  59. ↑ Feldman, Mark; Friedman, Lawrence S.; Sleisenger, Marvin H. (2002). Sleisenger & Fordtran's Gastrointestinal and Liver Disease (7th ed.). Saunders. ISBN 0-7216-8973-6.
  60. ↑ Elliott, EJ (2007 Jan 6). "Acute gastroenteritis in children". BMJ (Clinical research ed.). 334 (7583): 35–40. doi:10.1136/bmj.39036.406169.80. PMC 1764079. PMID 17204802. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  61. ↑ Black, RE (2010 Jun 5). "Global, regional, and national causes of child mortality in 2008: a systematic analysis". Lancet. 375 (9730): 1969–87. doi:10.1016/S0140-6736(10)60549-1. PMID 20466419. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  62. ↑ Tate, JE (2012 Feb). "2008 estimate of worldwide rotavirus-associated mortality in children younger than 5 years before the introduction of universal rotavirus vaccination programmes: a systematic review and meta-analysis". The Lancet infectious diseases. 12 (2): 136–41. doi:10.1016/S1473-3099(11)70253-5. PMID 22030330. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  63. ↑ World Health Organization (2008). "Global networks for surveillance of rotavirus gastroenteritis, 2001–2008" (PDF). Weekly Epidemiological Record. 47 (83): 421–428. Retrieved 10 May 2012. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  64. ↑ Victora CG, Bryce J, Fontaine O, Monasch R (2000). "Reducing deaths from diarrhoea through oral rehydration therapy". Bull. World Health Organ. 78 (10): 1246–55. PMC 2560623. PMID 11100619.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  65. ↑ "Gastroenteritis". Oxford English Dictionary 2011. Retrieved January 15, 2012.
  66. ↑ Rudy's List of Archaic Medical Terms
  67. ↑ Flahault, A (2010 Nov). "[Epidemiology of viral gastroenteritis in France and Europe]". Bulletin de l'Academie nationale de medecine. 194 (8): 1415–24, discussion 1424-5. PMID 22046706. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  68. ↑ Albert, edited by Neil S. Skolnik ; associate editor, Ross H. (2008). Essential infectious disease topics for primary care. Totowa, NJ: Humana Press. p. 66. ISBN 978-1-58829-520-0. {{cite book}}: |first= has generic name (help)
  69. ↑ World Health Organization. "Enterotoxigenic Escherichia coli (ETEC)". Diarrhoeal Diseases. Retrieved 3 May 2012.
  70. ↑ World Health Organization. "Shigellosis". Diarrhoeal Diseases. Retrieved 3 May 2012.
  71. ↑ Weese, JS (2011 Mar). "Bacterial enteritis in dogs and cats: diagnosis, therapy, and zoonotic potential". The Veterinary clinics of North America. Small animal practice. 41 (2): 287–309. doi:10.1016/j.cvsm.2010.12.005. PMID 21486637. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  72. ↑ Rousseaux, Wanda Haschek, Matthew Wallig, Colin (2009). Fundamentals of toxicologic pathology (2nd ed. ed.). London: Academic. p. 182. ISBN 9780123704696. {{cite book}}: |edition= has extra text (help)
  73. ↑ MacLachlan, edited by N. James (2009). Fenner's veterinary virology (4th ed. ed.). Amsterdam: Elsevier Academic Press. p. 399. ISBN 9780123751584. {{cite book}}: |edition= has extra text (help); |first= has generic name (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  74. ↑ al.], edited by James G. Fox ... [et (2002). Laboratory animal medicine (2nd ed. ed.). Amsterdam: Academic Press. p. 649. ISBN 9780122639517. {{cite book}}: |edition= has extra text (help); |first= has generic name (help)
  75. ↑ al.], edited by Jeffrey J. Zimmerman ... [et. Diseases of swine (10th ed. ed.). Chichester, West Sussex: Wiley-Blackwell. p. 504. ISBN 9780813822679. {{cite book}}: |edition= has extra text (help); |first= has generic name (help)

منابع

  • Dolin, [edited by] Gerald L. Mandell, John E. Bennett, Raphael (2010). Mandell, Douglas, and Bennett's principles and practice of infectious diseases (۷th ed. ed.). Philadelphia, PA: Churchill Livingstone/Elsevier. ISBN 0-443-06839-9. {{cite book}}: |edition= has extra text (help); |first= has generic name (help)

الگو:Link GA الگو:Link FA

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=التهاب_معدی‌روده‌ای&oldid=11117412»